دۇنيادا بلوگ يېزىش باشلانغاندىن تارتىپ قىسقا ۋاقىت ئىچىدىلا بلوگ يازغۇچىلار دۇنيادىكى مۇھىم بولغان مېدىيا( تاراتقۇ) ۋاستىسىگە ئايلىنىپ جەميەتنىڭ مۇھىم بىر ئۇچۇر مەنبەسىگە ئايلاندى. بۇرۇن جەميەتتە ئۇچۇر تەمىنلىگۈچىلەر مۇنتىزىملاشقان شىركەتلەر بولغان بولسا بلوگنىڭ بۇ قاتارغا قۇشۇلىشى بىلەن شەخىسلەرمۇ ئۈزىنىڭ كۈز قاراش، بىلىم ۋە ھىسياتلىرىنى ئۈزىگە ۋەكىللىق قىلىدىغان بلوگى ئارقىلىق جەميەتكە تارقتىشقا باشلاپ بلوگچىلار جەميەتكە شىددەت بىلەن تەسىر كۆرسىتىشكە باشلىدى.بولۇپمۇ ئامرىكىدا مۇقىم بلوگ يازىدىغان كۈچلۈك بىر قوشۇن يىتىشىپ چىقىپ ئۈزگىچە بولغان بىر مۇھىتنى بەرپا قىلدى. ئامرىكىدىكى بلوگلار ئاددى بولغان كۈندىلىك خاتىرە يازىدىغان شەكىلدىن ئاللىبۇرۇن ھالقىپ ئۆتۈپ نۇرغۇنلىغان بلوگلار ئۈزىنىڭ ماركىسىنى قۇرۇپ چىقتى. …

Jeck ئىلاۋىسى: بۇ  سۈھبەت ئالغا نامىدىكى بىر توردىشىمىز تەرىپىدىن ئېلىپ بېرىلغان بولۇپ بەرقى تورىدا ئىلان قىلىنغان. تىما Jeck بلوگىنىڭ خاسلىقىغا ماس كىلىدىغان بولغاچقا ئەسلى يازغۇچىنىڭ ۋە بەرقى تورىنىڭ ئالاھىدە روخسىتى بىلەن بۇ بلوگدا ئىلان قىلىندى. ئالغا ئەپەندىنىڭ ئەمگىكىگە كۆپ رەھمەت. باشقا تور بەتكە كۈچۈرۈپ چاپلىغۇچىلار يەنە چوقۇم بەرقى تورى ۋە ئالغا ئەپەندىدىن روخسەت ئالغايسىزلەر.
ئۇيغۇر تىلى ئۆگىنىۋاتقان ئامېرىكاننىڭ نەزىرىدىكى ئۇيغۇرلار
ئاپتۇردىن سۆز:
مەن بۇ يىگىت بىلەن تاساددىبىي پۇرسەتتە تۇنۇشۇپ قالغانتىم.ئۇنىڭدىكى ئۇيغۇر تىلىغا بولغان ئىشتىياق مەندە ئۇنىڭغا بولغان ئۆزگىچە ئىشتىياق قوزغىغان ئىدى.چۈنكى ھازىر ئۆزىمىز قەدىرلەمەيۋاتقان ئانا تىلىمىز باشقا بىر مىللەت تەرەپىدىن شۇنداق قەدىرلىنىۋاتاتتى. …

بىز بۇ يىلمۇ ئۈتكەن يىلدىكىگە ئوخشاشلا شىنجاڭدىكى ئۇيغۇر جەميىتىنى يۈزەكى ھالەتتە بولسىمۇ كۈزىتىپ چىقتۇق. كۈزىتىش ئۇسۇلىمىز ئۈتكەن يىلى يېزىلغان تىمىلاردا تەپسىلى چۈشەندۈرۈش بىرىلگەن بولغاچقا بۇ يىل يەنە قايتىلانمىدى.بىر قىسىم تۈرلەرنى قىسقارتتۇق ياكى ئۈزگەرتتۇق. كىلەر يەنە قىلىپ قالساق يەنىمۇ چوڭ ئۈزگىرىش بۇلىدۇ.  ئۇندىن باشقا يەنە ئەسكەرتىمىزكى بۇلارنىڭ ھەممىسى پەقەت بىر قىسىم تورداشلارنىڭ كۈز قارىشى. پۈتۈن ئۇيغۇرلارنىڭ كۈز قارىشىغا ۋەكىللىك قىلمايدۇ
ۋەقەلەر قىسمى
2008-يىلدىكى شىنجاڭ ۋە ئۇيغۇر جەميىتىدىكى 10 چوڭ ئىش (خەۋەر)
ئىلان قىلىنىپ بولۇندى. تەپسىلى مەزمۇنىنى بۇ يەردىن كۈرۈڭ.
ئادەملەر قىسمى
1. ئۈمۈرلۈك مۇۋەپپەققىيەت مۇكاپاتى:  ھىسام قۇربان

داڭلىق خەلىق چاخچاقچىسى ھىسام ئاكىنىڭ …

بىز ئۈتكەن يىلى بىر قىسىم تورداشلار بىرلىكتە 2007-يىلىدىكى شىنجاڭ ۋە ئۇيغۇر جەميىتىگە نەزەر نامىدا بىزنىڭ نەزەرىمىزدىكى 2007-يىلىدىكى شىنجاڭ ۋە ئۇيغۇر جەميىتىدىكى 10 چوڭ ئىش ۋە 2007-يىلدىكى شىنجاڭ ۋە ئۇيغۇر جەميىتىگە نەزەرنى ئىلان قىلغان ئىدۇق. گەرچە تەسىرى بەك چوڭ بۇلۇپ كەتمىسىمۇ، بىز ئۈزىمىز ھەم بەك كەسپى قىلىپ كىتەلمىسەقمۇ بۇ يىلمۇ يەنە قىلىشنى ئويلاشتۇق. مۇناسىۋەتلىك چۈشەندۈرۈشلەر ئۆتكەن يىلى تەپسىلى بىرىلگەن بولغاچقا بۇ يىل تەپسىلى چۈشەندۈرۈش بىرىلمىدى. قىززىقىدىغانلار ئۆتكەن يىلدىكى تىمىنى ئوقۇپ ئۈتكەي. بۇ يەردە تەكىتلەپ قويىدىغىنىم بۇلارنىڭ ھەممىسى پەقەت بىز بىر قىسىم ئادەملەرنىڭ كۈز قارىشىغا ۋەكىللىك قىلىدۇ. پۈتۈن ئۇيغۇرلارغا ۋەكىللىك قىلمايدۇ.
2008-يىلدىكى شىنجاڭدىكى …

يۈكسەل بلوگى تەشكىللىگەن ئۇيغۇرلاردىكى 10 چوڭ بلوگنى باھالاش پائالىيتى بىر نەچچە ئايلىق نامزات كۆرسىتىش، باھالاش، بىلەت تاشلاش ئارقىلىق بۇ يىلنىڭ بىرىنچى كۈنى ئاخىرقى خۇلاسىسىنى ئىلان قىلدى. بۇ پائالىيەت بىر قەدەر ئەتراپلىق ئورۇنلاشتۇرۇلغان بولۇپ باھالاش ئادىل بولدى. ھەم ئاخىرقى خۇلاسىسدىن قارىغاندىمۇ ئۇيغۇرلادىكى بلوگلارنىڭ ھازىرقى ئەھۋالىنى ياخشى ئەكس ئەتتۈرگەن. ئاخىرقى نەتىجىدە بىر زات ئەپەندىنىڭ 80 خالتا ئۇيغۇر تىبابەتچىلىك بلوگى بىرىنچى دەرىجىگە، جېك تور خاتىرىسى ئىككىنچىگە، مەرىپەت بلوگى( ئەركىن سىدىق تور خاتىرىسى) ئۈچىنچىگە تىزىلغان. بۇ تىما ئارقىلىق ئاۋال بلوگى قۇرۇلغىنىغا ئۇزۇن بولمىغان بولسىمۇ لېكىن قىسقا ۋاقىت ئىچىدىلا كۈزگە كۈرۈنۇپ تورداشلارنىڭ قەلبىدىن چوڭقۇر ئورۇن ئالالىغان، پېقىرنىڭ بلوگىدىن …

ىنسانىيەت مەدەنىيىتى تەرەققى قىلىپ 21-ئەسىرگە كىرگەن،جۇڭخۇا ئېلىنىڭ بەش مىڭ يىلىق مەدەنىيىتىنى نامايان قىلىش،خەلقئارالىشىش قەدىمىنى تېزلىتىش مەقسىتىدە بېيجىڭدا داغدۇغىلىق ئولىمپىك تەنھەرىكەت يىغىنى ئېچىۋاتقان، جۇڭگونىڭ يۈز-ئابرويىنى كۆتۈرۈش ئۈچۈن ھەرمىللەت خەلقى تېرىشىپ-تىرمىشىپ يۈرۈۋاتقان مەزگىلدە،ئىنسانلارنىڭ بەرداشلىق بېرەلەيدىغان ئەڭ تۆۋەن ئەخلاق ئۆلچىمىنى، خېبېي ئۆلكىسىنىڭ شىجۇۋاجۇئاڭ شەھىرىدىكى بوۋاقلار ئۈچۈن سۈت پاراشوكى ئىشلەپچىقىرىدىغان ئاتالمىش ”داڭلىق كارخانا“ سەنلۇ باشچىلىقىدىكى 22كارخانا ئوخشىمىغان دەرىجىدە ئىستىمال بۇيۇمغا ئارىلاشتۇرۇش چەكلەنگەن خىمىيىلىك تەركىپ قېتىپ،ئەخلاق ئۆلچىمىنىڭ ئەڭ تۆۋەن چېكىنى يەنە بىر قېتىم بۇزۇپ

بۈگۈن شىنجاڭنىڭ ئالدىنقى ھەپتە ئاخرىدىكى مۇسابىقىسى قانداق بولغانلىغىنى بىلىش ئۈچۈن ھۇررا كۇلۇبىنى ئارىلاۋىتىپ گەرچە شىنجاڭ كوماندىسىنىڭ يىڭىلگەنلىگىنى بىلىپ كۆڭلۇم يېرىم بولغان بولسىمۇ لېكىن بۇ بىر پارچە رەسىمنى ئۇچرىتىپ كۈڭلۈمدە بىر خىل بۇ ئانىمىزغا بولغان ھۆرمەت تۇغۇلدى. بۇ ئانىمىز ئۆزى يالغۇز ھالدا بىر ئورۇندۇقتا ئولتۇرۇپ پۇتبۇل كۆرۈۋىتىپتۇ. ئەتراپىدا باللىرى ياكى نەۋرىلىمۇ باردەك ئەمەس. بۇ ئانىمىز كىمدۇ دەپ ئۆزەمچە خىيال قىلىپ قالدىم. بۇ ئانىمىز مۇنبەرگە كىرىپ پو ئېتىشنى، مىللىتىم دەپ چوڭ سۆزلەشنى بىلمەس بەلكىم. لېكىن شىنجاڭ كوماندىسى ئەڭ ناچار ئويناپ كۈڭلىمىىزنى يېرىم قىلىۋاتقان مۇشۇنداق پەيتلەردىمۇ ، ھەممەيلەن 20 كويلۇق كۈرۈش بىلىتى قىممەت بولۇپ كەتتى دەپ زارلاۋاتقان

[ جېك ئىلاۋىسى: ئۇيغۇرلار مودا ساھەسى تىلىغا ئېلىنسا بىز دىمەتلىكلەر كۆپىنچە رەنانى ئەسكە ئالىمىز، چۇنكى ئۇ بىز بىلەن تەڭ دىمەتلىك ھەم CCTV دىكى مۇسابىقە ئەھۋالىنى نەخ مەيداندىن كۆرگەن. شۇندىن كىيىن رەنا بىراقلا داڭ چىقىرىپ ئۇيغۇرلارنىڭ ئىچكىردىكى بىر ئوبرازى بولۇپ قالدى. لېكىن رەنا بىرىنچىسى ئەمەس. ئۇنىڭدىن تەخمىنەن 10 يىللار بورۇن شىرىنئاي ئىسىملىك بىر ئۇيغۇر قىزىمۇ ئوخشاش نەتىجىلەرگە ئىرىشكەن، ئۈز ۋاختىدا شىنجاڭ ياشلىرى ژورنىلىغا مۇقاۋىسغا رەسىمى بىرىلىپ تۇنۇشتۇرۇلغان. شۇ رەسىمدىكى سماسى ئىسىمدە قاپتىكەن. كىيىن ئۇيغۇرچە مەتبۇئاتلاردا ئۇنچە خەۋىرى بولمىدى. كىيىن يەنە ئىچكىرگە ئوقۇشقا كىرگەندە بەزى خەنزۇ ساۋاقداشلار  بىزنى كۆرسە شىرىنئاينىڭ ناخشىسى ياخشى …

نيۇيورك ۋاقىت گىزىتىنىڭ 1981 -يىلدىكى بىر سانىدىكى خەۋەردە دىيىلىشچە شۇ ۋاقتلاردا خەلقارا سوغۇق مۇناسىۋەتلەر ئورۇشىنى باشتىن كەچۈرۋاتقان بولۇپ رۇسلار ئاففانىستاننى بسىۋالغان، ئىراندا ئىنقىلاپ بولۇپ ئامرىكىغا مايىل پەھلىۋى خاندانلىغى ئاغدۇرۇلۇپ تاشلىنىپ يىڭى ھۈكۈمەت روسلارغا مايىل بولۇپ ئامرىكىغا تىغمۇ تىغ قارشى سىياسەت يۆرگۈزگەن. شۇ ۋاقىتلاردا جۇڭگۇ بىلەن روسىيەنىڭمۇ مۇناسىۋىتى ياخشى ئەمەس بولۇپ جۇڭگۇمۇ روسىيەدىن قاتتىق ئەندىشە قىلىپ تۇرۇۋاتقان ۋاقىتلار ئىكەن. ئۇنىڭ ئۈستىگە ئۇ ۋاقىتلاردا ماۋزىدوڭ ۋاپات بولۇپ، خۇاگوفىڭ ۋە دىڭشياۋپىڭلار سىياسەتنى تەڭشاۋاتقان دەۋىر ئىكەن. شۇ ۋاقىتتا جۇڭگۇدا يىڭى دۆلەت قۇرۇلغاندىن تارتىپ ئىزچىل بۇ ھۈكۈمەتكە قارشى تۇرۇپ

نېمىلا دېگەن بىلەن نەتىجىگە ئېرىشكەنلەرنىڭ كۆز يېشىنى ۋە ئوڭۇشسىزلىققا ئېرىشكۈچىنىڭ كۆز يېشىنى كۆرۈپ، ئۈمىد بىلەن ئۈمۈدسىزلىكنىڭ ئادەمگە ئېلىپ كېلىدىغان تەسىرى تىل بىلەن ئىپادىلىگۈسىز.بىزگە ئېلىپ كېلىدىغىنى بىر خىل قەيسەر روھ!شان-شەرەپ ۋە مۇۋاپىقىيەتنىڭ ئىنسان قەلبىدە قالدۇرىدىغان چوڭقۇر تەسىرى….
بىر مۇۋەپىقىيەتلىك ئېچىلغان ئولىمپىك تەنھەرىكەت يىغىننى تاماملاش ئۈچۈن،7يىل ۋاقىت،نەچچە يۈزمىڭ ئادەم،نەچچە مىليارد پۇل خەجلەشكە توغرا كېلىدۇ.خەلق-ئارا ئولىمپىك كومىتېتىنىڭ،ئولىمپىك تەنھەرىكەت يىغىلىشى ئۆتكۈزمەكچى بولغان شەھەرگە قۇيۇلىدىغان تەلىپى ئىنتايىن يۇقىرى، ئولىمپىك تەنھەرىكەت يىغلىشىنى ئۆتكۈزۈشنى ئىلتىماس قىلغۇچى ئىنتايىن مۇرەككەپ بولغان تەكشۈرۈپ تەتقىق قىلىش باسقۇچلىرىنى

ئەمدى گەپنىڭ ئۈزىگە كەلسەم كەچلىك تاماق يەپ ئۇخلاشتىن بۇرۇن تور «ماتىلاپ» ئولتۇرۇپ ئىخلاس شىركىتى توغرىلىق ئىككى خەۋەرگە كۈزۈم چۈشۈپ قالدى ( خەۋەرنىڭ ئادىرىسى تۈۋەن تەرەپتە بىرىلدى) . خەۋەردە دىيلىشىچە ئىخلاس شىركىتى خوتەندە بىر باشلانغۇچ مەكتەپ قۇرۇپ 5 – ئاينىڭ ئوتتۇرىدا لىنتا كىسش مۇراسىمى ئۆتكۈزۈپتۇ. ئاپتۇنۇم رايۇن، ۋىلايەت رەھبەرلىرى بېرىپ تەبرىكلەپتۇ. ئىتايىن خوش بولدۇم. يەنە قارىسام قەشقەردىمۇ بىرمەكتەپ قۇرۇپتۇ، ئۇ مەكتەپمۇ ئىش باشلاپتۇ. دىمەك بىرلا ۋاقىتتا ئككى مەكتەپ قۇرۇپتۇ ( يەنە باشقا يەردىمۇ قۇرغاندۇ بەلكىم، ئۇخماي قالغاندىمەن). ناھايتى خوش بولدۇم. مائارىپقا ياردەم قىلغانلىق دۇنيادىكى ئەڭ چوڭ ساخاۋەتچىلىك. خوتەندەك نامرات رايوندا بىر مەكتەپ ئارتۇق قۇرۇلسا

بۈگۈن بىرسى لەغمەن سېغىنىپ كەتتىڭمۇ دەپ قالدى. شۇنىڭ بىلەن مەنمۇ لەغمەننى ئويلاپ قالدىم. بىر قارىسام سېغىنغاندەك، يەنە بىر قارىسام سېغىنمىغاندەك. يۈرىكىمنى ئۇبدان سىلاپ باقساق سېغىنماپتىمەن.
مىنىڭ بىر غەلىتە مىجەزىم بار. بىر نەرسىدىن يېنىپ قالمايمەن، ئۈچ بولۇپ قالمايمەن، چۇنكى ھازىرغىچە مەن ئۆچ بولۇپ قالغان نەرسىلەر بەك ئاز. لېكىن
ئوخشاش بىر نەرسە بەك كۈپ تەكرار بولۇپ كەتسە زىرىكىپ قالىمەن، ھەممە نەرسىدىن شۇنداق.  شۇڭا مەكتەپكە بارساممۇ بۈگۈن بىر يولدىن بارسام ئەتىسى باشقا بىر يولدىن بارىمەن . بۈگۈن كۈتۈپخانىدا ئۈگۈنۇش قىلسام، ئەتىسى ئىشخانامدا، يەنە بىر كۈنى ئۆيدە ئۈگىنىش قىلىمەن. ئامرىكىغا كەلگەن نەچچە يىلنىڭ ياقى ۋەتەننىڭ ھەممە …

توختىماي قار ياغقىلى بىر ھەپتە بۇلدى، تازىلانمىغان  يەرلەردىكى قارلار بىلىمدىن ئاشقىلى تۇردى. ئۈيۈمنىڭ ئالدىدىكى چىملىقتىكى قارمۇ تىزىمدىن ئېشىپتۇ. بۈگۈن ئەتىگەندە مەكتەپ قاتناشتىكى بىخەتەرلىكنى كۈزدە تۇتۇپ مەكتەپكە كەلمەسلىكنى ئۇختۇرۇپتۇ. ئەتىگەندە ئۇخلاپ ياتسام جىددى خەۋەر دەپ تېلفۇن، ئىلخەت سانغۇقۇم توشۇپ كىتىپتۇ. سۇغاقتا خوش يېقىپ بىر كۈن ئۆيدىن چىقماي يېتىپ ئاراپ ئاپتىمەن، دەنشىنىڭ قاناللىرىنى قالدۇرماي ئاختۇرۇپ چىقىپتىمەن، بۇنداق ئازادىچىلىك ھىس قىلىپ باقمىغىلىمۇ ئۇزۇن بوپتىكەن. كەچتە ئولتۇرۇپ بىر قۇر ئامرىكىنىڭ كىلەر قېتىمقى پرىزدىنت سايلىمىنىڭ دىموكراتلار پارتىيسى ئىچىدىكى ئىككى كۈچلۈك نامزاتنىڭ تېلىۋىزىيە مۇنازىرىسىنى كۈرۈپتىمەن. ئامرىكنىڭ سىياسى رەھبەرلىرىنى "ئۇنى دىدى، بۇنى دىدى" دەپ دەنشىدە يا …

2007 ‏-يىللىق شىنجاڭ ۋە ئۇيغۇر جەميىتىگە نەزەر
بىز بۇ قىسىمدا، خەلقئارادىكى ۋە جۇڭگۇدىكى ئوخشاش تۈردىكى باھالاش شەرتلىرى ۋە ئوسۇلىدىن پايدىلىنىپ،سىناق تەرەقىسىدە ئىقدارىمىزنىڭ يىتىشىچە شىنجاڭ ۋە ئۇيغۇر جەميىتىنى كۈزەتتۇق . باھالاش باسقۇچىدا ئىمكان قەدەر ئادىل بۇلىشىغا كۈچەپ جامائەت پىكىرىنى گەۋىلەندۈرۈشكە تىرىشتۇق. نامزاتلىققا كىرگەنلەر ئاساسەن تېلىۋىزور، ئىنتېرنىتتا بىر قەدەر كۈپ كۈرۈلگەن ئاممىۋى شەخىسلەر قاتارىدىن نامزات تاللىدۇق، مۇشۇ يوللار بىلەن ئىرىشكەن ماتىريالنى بىر قانچە تۈرگە ئايرىپ باھالاپ، ئەڭ ياخشى دەپ قارالغان نامزاتنى بېكىتتوق.  باھالىشىمىزنىڭ نەتىجىسى كوپ قىسىم ئۇيغۇرلارغا ۋەكىلىك قلسىكەن دىگەن پىرىنسىپ نىشان قىلىندى، نىشانغا يېتەلىدۇقمۇ يۇق يەنىلا كەڭ جامائەتنىڭ ئېتراپ قىلىشى ئەڭ مۇھىم  …

2007 – يىلدىكى شىنجاڭ ۋە ئۇيغۇر جەمئىيىتىگە نەزەر

ئالدى بىلەن ھۈزۇرۇڭلارغا سۇنماقچى بولغىنىمىز  2007 – يىل شىنجاڭ ۋە ئۇيغۇر جەمئىيىتىدىكى 10 چوڭ خەۋەر(ئىش)
2007 -يىل شىنجاڭ ۋە ئۇيغۇر جەمئىيىتىدىكى 10 چوڭ خەۋەر(ئىش)
بىز بۇ تۈردە 2007 -يىلى شىنجاڭ ۋە ئۇيغۇرلارغا  بىر قەدەر مۇھىم دەپ قارالغان سىياسى، ئىجتىمائى، پەن-تېخنىكا، تەتقىقات، مەدىنيىەت، مائارىپ، سەھىيە، تەنتەربىيە، گۈزەل سەنئەت، مۇھىت ئاسراش قاتارلىق ساھەلەردىكى مۇھىم ئىش ۋە ۋەقەلەرنى مۇھىملىق دەرىجىسى بويىچە تىزىپ چىقتۇق.
1. جۇڭگو كوممونىستىك پارتىيىسىنىڭ مەملىكەتلىك 17 – قۇرۇلتىيى بېيجىڭدا غەلىبىلىك ئېچىلدى
جۇڭگو كوممونىستىك پارتىيىسىنىڭ مەملىكەتلىك  17 –  قۇرۇلتىيى 2007 – يىلى 10 – ئاينىڭ 15 -كۈنىدىن …