2012-يىلى 11-ئاي نىڭ ئارخىپلىرى
2012نويابىر27

100-ئەسەر

100- ئەسەر «ئاكادېمىيە»  تور بېكىتىنىڭ بىر يىللىقىغا بېغىشلايمەن 第100篇博文献给“Academiye”网站一周年 ئاپتورى: ئا.ر.بوستاني بايانىمدىن ئاۋۋال  ئوقۇرمەن ئالىلىرىگە مەلۇم بولسۇنكى، بۈنىڭدىن بىر يىل بۇرۇن، 2011-يىلى 11-ئاينىڭ 28- كۈنى، «ئاكادېمىيە» تور بېكىتى قۇرۇلۇپ، تەۋەللۇت بولغان، دۇنياغا كۆز ئاچقان كۈن ئىدى. مانا بۈگۈن، 2012-يىل 11-ئاينىڭ …

2012نويابىر25

«马铃薯» دىگەن نام ئۇيغۇرچىدا قانداق ئاتىلىشى كېرەك؟

«بەرەڭگە» دىگەن  نىمە؟ بۇ نام نەدىن كەلدى؟  A.R.Bostany بايان ئاۋۋال  بىز كۈندۈلۈك تۇرمۇشىمىزدا دائىم ئىستىمال قىلىدىغان ، «ياڭيو» دىسە ھەممە ئۇيغۇر بىلىدىغان، ھەم كۆكتات ئورنىدا  ھەم ئاشلىق ئورنىدا يىگىلى بولىدىغان «كۆكاشگىياھ»  بار.( كۆكاشگىياھ، ئاپتور ئىجات قىلغان نام، ھەم كۆكتات ھەم …

2012نويابىر25

شىنجاڭدىكى گىياھرۇقلار (6)

شىنجاڭدىكى گىياھرۇقلار (6) 新疆分布的植物属名 ئاپتورى: ئا.ر. بوستاني  مەزگۇر ئەسەردە، «فلورا شىنجاڭ» 6-تومدا خاتىرلەنگەن شىنجاڭغا تارقالغان گىياھرۇقلار ۋە ئۇلارنىڭ لاتىنچە، خەنزۇچە، ئۇيغۇرچە ناملىرى كۆرسۈتىلدى. ئۇيغۇرچە ناملىرى ئىككى خىل كۆرسۈتىلدى. بۇنىڭ بىرى، پروفىسسور مىجىت خۇدا بەردى ئەپەندى ئاتىغان ئۇيغۇرچە ناملىرى بولۇپ، «فلورا …

2012نويابىر23

خەلقئارالىق جانىۋاران كۈن

خەلقئارالىق جانىۋاران كۈن 国际生物多样性日 ئاپتورى: ئا. ر. بوستاني بايان ئاۋۋال بۇنىڭدىن 20 يىل بۇرۇن، بىرلەشكەن دۆلەتلەر تەشكىلاتى, 12-ئاينىڭ 29-كۈنىنى «خەلقئارالىق جانىۋاران كۇن» دەپ بېكىتكەن. شۇنىڭدىن ئېتىۋارەن، 2000-يىلغىچە، ھەريىلى 12-ئاينىڭ 29-كۈنىدە، دۇنيا بويىچە «خەلقئارالىق جانىۋاران كۈن» پائالىيىتى ئۆتكۈزۈلۈپ، جانىۋارانلارنى قوغداش تەشۋىقاتلىرى، …

2012نويابىر22

«جانىۋاران»دىگەن نىمە؟

«جانىۋاران» دىگەن نىمە؟ 什么是称为“生物多样性”? ئاپتورى: ئا.ر. بوستاني بايان ئاۋۋال يېقىنقى ئوننەچچە يىل مابەينىدە، ئۇيغۇرچە  گېزىت، ژورنال، كىتاپ-لۇغەت ئەسەرلىرىدە، رادىئو، تېلىۋىزىيە گەپلىرىدە، «جانلىقلارنىڭ كۆپ خىللىقى ياكى جانلىقلار خىلمۇ-خىللىقى» دىگەندەك سۆزلەر گۇرۇپپىسى پەيدا بولدى. ئۇيغۇرچىدىكى بۇ سۆزلەر، خەنزۇچىدىكى «生物多样性» دىگەن ئىسىم سۆزنى …

2012نويابىر21

بۇنىڭ نامى «فەرۇلرۇق»

بۇنىڭ نامى «فەرۇلرۇق» 它的名称称为“فەرۇلرۇق” ئاپتورى: بوستاني بايان ئاۋۋال گىياھى تاكسونومىيەدە، « Ferula L. ,阿魏属» دەپ ئاتالغان گىياھرۇق نامى بار. بۇ رۇقنىڭ نامىنى ئۇيغۇرچە مەنبەلەردە «ئەنجۇدانرۇق ياكى ھىڭرۇق» (ئەنجۇدان ئۇرۇقدىشى، ھىڭ ئۇرۇقدىشى) دەپ ئاتىغان. خەلق ئاراسىدا «سېسىق يىلتىز» دەپمۇ ئاتاشقان. ئۆزبەكچە …

2012نويابىر16

شىنجاڭدىكى گىياھرۇقلار (5)

 ئەسرەئىلەدىكى شىنجاڭغا تارقالغان رۇقلار ۋە ئۇلارنىڭ ئۇيغۇرچە ناملىرى ئاپتورى: ئا.ر. بوستاني «فلورا شىنجاڭ»5- تومىدا، شىنجاڭدا ئۇچرايدىغان ئەسرەئىلەدىكى رۇقلار ۋە زاتلىرىنىڭ  ناملىرى بېرىلگەن. بۇنىڭدىكى ئۇيغۇرچە ناملىرى بىر سۆزلۈكتىن ئۈچ سۆزلۈككىچە بولغان ئىسىملاردىن تۈزۈلگەن بولۇپ، ئەڭ ئاز بولغىنى بەش بوغۇمدىن، كۆپ بولغىنى …

2012نويابىر14

تادۇ

  تادۇ 元素 ئاپتورى: بوستاني تۇپراق، سۇ، ھاۋا، ئوتنى، بۇرۇن دەپتىكەن نامدا «تادۇ». ھەمدە ئىنسان  قاراپتىكەن، «ئالەمنى ياراتقان بۇ تۆت تادۇ». ھازىر بۇ ئۇقۇم ، ئەمەلدىن قادۇ، ئالەم تۈزۈلگەن، «ماددام» دىن دەپتۇ!  

2012نويابىر10

شىنجاڭدىكى گىياھرۇقلار(4)

«فلورا شىنجاڭ» 3-تومدىكى گىياھرۇقلار 新疆植物志第三卷中的植物属 ئاپتورى: ر. بوستاني بۇرادەرلەرنىڭ پايدىلىنىشى ئۈچۈن، «فلورا شىنجاڭ»3-تومدىكى گىياھرۇقلار ۋە ئۇلارنىڭ لاتىنچە. خەنزۇچە، ئۇيغۇرچە ناملىرى، 1-جەدۋەلدە  كۆرسۈتىلدى. ئۇيغۇرچە ناملىرى ئىككى خىل بېرىلدى، بۇنىڭ  بىرى فلورادىكى ئۇيغۇرچە نامى، بۇ ناملارنى پروففىسور مىجىت خۇدابەردى ئەپەندى قويغان ھەم …

2012نويابىر5

« شىنجاڭ ئەنگىيالىرى» دىن جەمتەر

“xinjian’ engiyaliri” din jemter 新疆植物志统计 ”xinjian’ engiyaliri“, “flora xinjian’” yaki ”xinjiangnin’ Florisi“ depmu atalgan. xinjian’ engiyaliri, jemi 6 tom bolup, bularnin’ hemmesi nexirdin qicip boldi. Izdengvqi buraderlernin’ paydilinixi vqvn, “xinjian’ engiyaliri” nin’  6 tomda hatirlengen giyaile, giyaruc we giya zatlirinin’ …