خەتكۈش ‘تەبىئەت’
2016مارت11

جەمىيەت قاچان تەبىئەتكە يېتىشەر؟!

جەمىيەت  قاچان تەبىئەتكە يېتىشەر؟! جىمسارى قۇياش چىقىپ پارلاپ، ئىسسىقلارنى تەۋرىتەر. يۇلتۇزلارمۇ جىمىرلاپ، سوغۇقلارنى تەۋرىتەر. ئىسسىق-سوغۇق سۈركۈلۈپ، شاماللارنى تەۋرىتەر. شاماللارمۇ غۇرقۇراپ، بۇلۇتلارنى تەۋرىتەر. بۇلۇتلار لەيلەپ يۈرۈپ، يامغۇرلارنى تەۋرىتەر. يامغۇرلار سىم-سىم يغىپ، گىياھلارنى تەۋرىتەر. گىياھلارمۇ ياشىرىپ، چىچەكلەرنى  تەۋرىتەر. گۈل-گىياھلار ئېچىلىپ، يايلاقلارنى تەۋرىتەر. يايلاقلارنىڭ گۈزىلى، …

2014ئىيۇن18

«تەبىئەت» سۆزىگە ئىزاھ

ئۇيغۇر تىلىمىزدا «تەبىئەت» دەپ ئاتالغان بىر سۆز بار. ئىزاھلىق لۇغەتتىكى«تەبىئەت» سۆزىگە بېرىلگەن ئىزاھات، مىنىڭچە كىشىگە ئېنىق ئۇقۇم بېرەلمەيدۇ. مەسىلەن: بىرىنچىدىن، «تەبىئەت»، زادى ئىسىم سۆزمۇ؟ ياكى سۈپەت سۆزمۇ؟ ئىككىنچىدىن، «تەبىئەت»، بىزنىڭ ھازىرقى ئىلىملەر چۈشەنچىمىز بويىچە قايسى ئىلىملەرنى ئۆز ئىچىگە ئالىدۇ؟، قايسى ئىلىملەرنى ئۆز ئىچىگە ئالمايدۇ؟ ئۈچىنچىدىن، تىلىمىزدىكى «تەبىئەت» دىگەن سۆز بىلەن «تەبىئىي» دىگەن سۆزنىڭ قانداق مۇناسىۋەتى بار؟ دىگەندەك بىر قاتار مەسىلەلەرگە يوقۇرىدىكى ئىزاھتىن جاۋاپ تاپماق تەس. شۇڭا، مەزگۇر ئەسەردە، بۇرادەرلەرنىڭ مۇھاكىمە قىلىپ باقىشى ئۈچۈن «تەبىئەت» كە بولغان چۈشەنچەلىرىمنى قىسقىچە ئىزاھلاپ ئۆتتۈم.

2011دېكابىر21

تەبىئەت پەلسەپىسى

تەبىئەت پەلسەپىسى 自然的哲学 ئاپتورى: بوستاني   قۇياش چىقىپ پارلاپ، ئىسسىقلارنى تەۋرىتەر. يۇلتۇزلارمۇ جىمىرلاپ، سوغۇقلارنى تەۋرىتەر. ئىسسىق-سوغۇق سۈركۈلۈپ، شاماللارنى تەۋرىتەر. شاماللارمۇ غۇرقۇراپ، بۇلۇتلارنى تەۋرىتەر. بۇلۇتلار لەيلەپ يۈرۈپ، يامغۇرلارنى تەۋرىتەر. يامغۇرلار سىم-سىم يغىپ، گىياھلارنى تەۋرىتەر. گىياھلارمۇ ياشىرىپ، چىچەكلەرنى  تەۋرىتەر. گۈل-گىياھلار ئېچىلىپ، يايلاقلارنى …