كومپيۇتېر ھەۋەسكارلىرى چەكلىك شىركىتى ‹ «ئۇيغۇرلاردىكى 2014-يىللىق <ئەڭ> مۇكاپاتىغا لايىق بىلوگ»لارنى باھالاش پائالىيىتىنىڭ باشلانغانلىقىنى ئېلان قىلىمىز! › دەپ «ئۇقتۇرۇش» قىلدى.

بىز تېلېۋىزوردىن بەدەن شەكلى كەسلەنچۈككە ئوخشاپ قالىدىغان تېنى چوڭ بولغان بىر خىل چارپاينى كۆرۈمىز. بۇ خىل چارپاي زاتىىنىڭ نامى، ئۇيغۇرچە بېرىلگەن «ئادەم ۋە تەبىئەت» پروگرامماسىدا «كومودو ئۆچكىئېمەرى» دەپ ئاتالغان. مەن، بۇ چارپاي زاتىنىڭ ئۇيغۇرچە نامى «ۋاران كومودى» دەپ ئاتالسا مۇۋاپىق دەپ قارايمەن. مەزگۇر ئەسەردە، ۋاران كومودى توغرىسىدا قىسقىچە مەلۇمات بەردىم.

ۋېبسىت «تەڭرىتاغ»نىڭ (خەنزۇچە)، 2015-يىل 26-نۇرۇز سانىدىكى سۆرەتلىك خەۋەردە دىيىلىشىچە، شىنجاڭدا يۇقاپ كەتكىنىگە 20 يىل بولغان «ئوخوت» ناملىق ھايۋان قايتا بايقالغان. ئۇنداقتا «ئوخوت» دىگەن قانداق ھايۋان؟ مەزگۇر ئەسەردە، «ئوخوت» توغرىسىدا قىسقىچە مەلۇمات بېرىلدى.

ۋېبسىت «ئاكادېمىيە»نىڭ 2015-يىل14-نۇرۇز سانىدا، «جان تەبىرىگە ئىزاھات» ناملىق ئەسەر نەشىر قىلىنغان ئىدى. بۇ ئەسەرگە، زىيا ئەپەندى مۇنداق ئىنكاس يازغان:«….مىنى بەكمۇ قىززىقتۇرىدىغان نۇقتا ھاياتلىق بىلەن غەيرى ھاياتلىق دۇنياسىنىڭ چىگرىسى پەقەت ھۆجەيرىلىمۇ ياكى ھاياتلىق-جان ئالەمەتلىرىگە ئىگە تېخىمۇ مىكرو قاتلام بارمۇ؟دىگەن مۇشۇ نۇقتا».مەن، مۇشۇ ئىنكاسنىڭ تۈرتكىسى بىلەن بۇ ھەقتە بىلگەنلىرىمنى يازىپ، بۇرادەرلەر بىلەن ئورتاقلاشتىم.

ۋېبسىت «ئاكادېمىيە» نىڭ 2015-يىل 14-نۇرۇز سانىدا، ««جان» دىگەن سۆزنىڭ تەبىرى» ناملىق ئەسەر نەشىر قىلىنغان. ئۇنىڭدا، ئۇيغۇر تىلىمىزدىكى «جان» دىگەن سۆزگە تەبىر بېرىلگەن ئىدى. بۇرادەرلەرگە تېخىمۇ ئېنىق چۈشەنچە بېرىشنى كۆزدە تۇتۇپ، مەزگۇر ئەسەردە، «جان» تەبىرىگە ئىزاھات بەردىم. مۇھاكىمە قىلىپ باقارسىزلەر.

«ئۇيغۇر تىلىنىڭ ئىزاھلىق لۇغىتى»دە، «جان» دىگەن سۆزنىڭ پارىسچە سۆز ئىكەنلىكىنى كۆرسۈتۈپ، ئۇنىڭ 9 خىل مەناسى بارلىقى ئىزاھلانغان. ئەمما مىنىڭچە، بۇ ئىزاھلار پەقەتلا تىلىمىزدىكى ئىستىمال شەكلىنى ياكى ھادىسەسىنىلا كۆرسەتكەن، ئۇنىڭ تۈپ مەناسىنى بىلدۈرەلمىگەن دەپ قارايمەن. شۇڭا، «جان» دىگەن سۆزگە تەبىر بېرىش زۆرۆرىيەتى تۇغۇلۇپ قالدى. مەزگۇر ئەسەردە، بۇرادەرلەر بىلەن ئورتاقلىشىش ئۈچۈن، ئۆز چۈشەنچەلىرىم بۇيىچە «جان» دىگەن سۆزگە تەبىر بەردىم. مۇھاكىمە قىلىپ باقارسىزلەر.