«ئالىم» دىگەن سۆزگە شەرھى   جىمسارى ھۆرمەتلىك بۇرادەرلەر، ئالدى بىلەن، ھەممەمىزنىڭ شانلىق 2014-يىلنى ئۇزۇتۇپ، خەيىرلىك 2015-يىلنى كۈتىۋالغانلىقىمىزنى تەبرىكلەيمەن. 2015-يىلىنىڭ ھەممەيلەنگە خەيىرلىك بىر يىل بولۇشىنى ئۈمۈد قىلىمەن.   مىنىڭ چۈشەنچەمدە، «ئالىم» دىگەن سۆز، بۇنىڭدىن 10 ئەسىرلەر بۇرۇن ئەرەپچە سۆزدىن قۇبۇل قىلىنغاندەك …

مەن، باغداش، مىسرانىم، كائىنات ناملىق ۋېبسىتلاردىن (تور بېكىتى دەۋاتىمىز) قاسىم سىدىق ئەپەندىنىڭ كىم ئىكەنلىكىنى ئانچە مۇنچە بىلدىم. بۇ كىشى تەبىئي پەندە بولۇپمۇ فىزىكا ساھەسىدە كەڭ بىلىم ئاساسىغا ئىگە ھەم تەپەككۇرغا باي بولۇپ، يوقۇرىدا نامى ئاتالغان ۋېبسىتلاردا، ئۇيغۇر تىلىمىزدا ناھايىتى كۆپ ئەسەرلەرنى نەشىر قىلىپتۇ. دۆلىتىمىزنىڭ خەنزۇ يازىقىدىكى ۋېبسىتلاردا نەشىر قىلغان مۇناسىۋەتلىك ئەسەرلەرنى ھەم تەرجىمە قىلىپ ياكى ئۇلاپ كۆچۈرۈپ بىزنىڭ كۆرۈپ باقىشىمىزغا سۇنۇپتۇ. مىنىڭ بىلىشىمچە، قاسىم سىدىق ئەپەندى، «شەكىل نەزەرىيەسى» دىگەن بىر قىياسنى ئوتتۇرىغا قويۇپتۇ، بۇ نەزەرىيە، دۇنياۋى فىزىكا مۇنبىرىدىن مۇستەھكەم ئورۇن ئالغان «ئۇلۇقلىرىمىز» نىڭ نەزەرىيەسىگە خىرىس ئالىپ كەپتۇ. مۇشۇ سەۋەپتىن، قاسىم سىدىق بىلەن بولغان مۇنازىرەلەر ئەۋج ئاپتۇ. بەزىلەر قاسىم سىدىق ئەپەندىنى قوللاپتۇ، بەزىلەر، ئۇنىڭغا قارىشى چىقىپتۇ. بۇلارنى مەن، «قاسىم سىدىق ئەپەندى ھادىسەسى» دەپ يىغىنچاقلادىم. مەزگۇر ئەسەردە، مەن «قاسىم سىدىق ئەپەندى ھادىسەسىدىن ھېس قىلغانلارىمنى قىسقىچە بايان قىلدىم.

Vebsit “wikipedia” menbelerige caraganda, caplicdan giyalar Phylogeny guruppisi, “APG” (Angiosperm Phylogeny Group, 被子植物的系统发育集团), yacinci yillardin buyan, dunyadiki caplicdan gjyalarni caytadin taxonlap qiccan[1]. Bunin’ netijesi, “Lenny ilmy jemyeti” nin’ “botanika jornal” ida, 2009-yili nexir cilingan[1]. Bu citimci taxon name, helcarada “APGⅢ sistemasi” digen enqe (标签，关键词, hetkvq, aqcuq swz) dep atalgan. APGⅢ sistemasida jakarligan Dunyadiki caplicdan giyalarnin’ aile sani, 415 ke yetken[1,2]. Mezgur eserde, buraderlernin’ paydalanixi vqvn, ene xu 415 gyailediki 1-74 ciqe gyailenin’ Latinqe, uygurqe hem henzuqe namlari kersetildi.