‘ئىلبىمات گىيا،’ 分类下的所有文章
2015نويابىر4

«ئەتراپ» توغرىسىدا ئىلبىمات

ئۇيغۇر تىلىمىزدا، «ئەتراپ» دىگەن بىر سۆز بار. ئەتراپ دىگەن بۇ سۆز، ”ئۇيغۇر تىلىنىڭ ئىزاھلىق لۇغىتى»دە ئىزاھلانغان بولسامۇ، ئەمما مەن، بۇ ئىزاھات مۇۋاپىق بولماغان دەپ قارايمەن. شۇڭا، مەزگۇر ئەسەردە، «ئەتراپ» دىگەن ئۇيغۇرچە ئىسىم سۆزگە ئىلبىمات يازدىم.

2015ئىيۇن30

Ilbimat-barbyile

بۇرادەرلەرنىڭ پايدىلىنىشى ئۈچۈن مەزگۇر ئەسەردە، باربىيئىلە ۋە ئۇنىڭ رۇقى، زاتىدىن ئىلبىمات يازىلدى.

2015ئاپرېل26

لاۋان ۋە لاۋانگۈل

«لاۋان» دىگەن سۆز، شۇ ناملىق گىيانىڭ نامى بولۇدۇ. بۇ نامنى، ئا. رەھمەتۇللا ئۇنىڭ لاتىنچە نامىغا ئاساسەن قويغان. «لاۋانگۇل»، ئا. رەھمەتۇللا قويغان ئۇيغۇرچە ئىسىم سۆز بولۇپ، لاۋان ناملىق گىيا گۈلىنىڭ نامى بولۇدۇ. لاۋان ياكى لاۋانگۈلنى ئۇيغۇرچە مەنبەلەردە، «ئۈستىقۇددۇس، ئۈستىقۇددۇس ئوتى» دەپ پارىسچە نامىدا ئاتالغان. مەن يەنىلا لاۋان، لاۋانگۈل دەپ ئۇيغۇرچە نامدا ئاتاشنى تەۋسىيە قىلىمەن.

2015ئاپرېل16

«ئەسرەمەت» بايانى

ئەسرەمەت (菊目Asterales)، قاپلىقدان گىيالارنىڭ بىر جەمەتى بولۇدۇ. بۇنىڭدىن 50 يىل بۇرۇن ئامېرىكالىق گىياشۇناس كرونكۇست سىستېماسىدا، ئەسرەمەتتە پەقەتلا «ئەسرەئىلە» (ئەسرە گىيالار ئائىلىسى) دىگەن بىرلا ئائىلە بار دەپ قارالغان. «شىنجاڭ ڧلورا»سى، ئەنە مۇشۇ چۈشەنچە بۇيىچە يېزىلغان ھەم نەشىر قىلىنغان. مەزگۇر ئەسەر يېزىلغانغا قەدەر، ئۇيغۇر تىلىدىكى مۇناسىۋەتلىك مەنبەلەرنىڭ ھەممىسىدە مۇشۇ ئۇقۇم بۇيىچە ئەسەرنەشىر قىلغان. ئەندى، 2009-يىلدىكى «APG» سىستېماسى بۇيىچە بولغاندا، ئەسرەمەتنىڭ 11 ئائىلەسى بار.

2014ئاۋغۇست2

«ئىلبىمات گىيا»

بۇنىڭدىن بۇرۇن مىنىڭ چۈشەنچەم بويىچە، ھەنۋار ياكى كەسپار ئىلىم-بىلىملەردىن مەلۇمات ھەم تەلىمات بەرىدىغان توپلامغا «ئىلبىمات» دىگەن ئىسىم قويۇلۇپ، بىر پارچە ئەسەر تورىستان «ئاكادېمىيە» دە نەشىر قىلىنغان ئىدى. ئەندى بۈگۈن يازىلغان مەزگۇر ئەسەر، ئۇيغۇرچە «ئىلبىمات » نى، قانداق يازىش توغراسىدا ئىزدەنگەن سىناق بولۇپ، «گ» ھەرىپىدە سىناق قىلىپ بىر پارچە مەزمۇننى يازىپ باقتىم.