سۇقۇرۇق ھايۋاناتنىڭ ئائىلەگىچە تۈرلىنىشى 两栖纲动物的科级分类 ئا.ر. بوستانىي بايان ئاۋۋال گىياھلار، ھايۋاناتلار قاتارلىق جانىۋارلار ناملىرى توغرىسىدا ئىزدىنىش ھازىرقى ۋەزىيەتنىڭ تەقەززاسىدەك قىلىدۇ. ۋەزىيەت بىزدىن، جانىۋارلار ناملىرىنىڭ مەلۇم پرىنسىپ قائىدەلەر بويىچە ۋۇجۇتقا كېلىشىنى، ھەرقايسى پەننىي ساھەلەر بويىچە ھەممە گۈللەر ئىچىلىپ، ئۇيغۇر تىل بايلىقىنى …

قاپلان، شىنجاڭ ئۇيغۇر ئاپتونۇم رايونىمىزدا ياشايدىغان ئارسلانئىلەدىكى (ئارسلان ئائىلىسىدىكى) بىر يىرتقۇچ ھايۋان زاتىنىڭ نامى. قاپلاننى، تىلىمىزدا يىلپىز، ئىلپىز، قار ئىلپىزى، ئاق يولۋاس، ئاق يىلپىز دىگەندەك ناملاردا ئاتالغانلىقىنى ئاڭلىدىم ھەم مەنبە ئەسەرلەردىن كۆردۈم. قاپلاننىڭ مۇنداق كۆپ خىل ناملاردا ئاتىلىشى، قاپلان توغرىسىدىكى چۈشەنچىلەرنىڭ ھەر خىل ئىكەنلىكىدىن دېرەك بېرىدۇ. مەن 1980-يىلى يايلاق تەكشۈرۈشتە قاپلاننى تاغدا كۆرگەن، مالچىلارنىڭ قولىدىكى قاپلان تېرىسىنىمۇ كۆرگەن. ياش ۋاقتىدا ئوۋچىلىق قىلغان دادامدىن قاپلان توغرىسىدا كۆپ ئاڭلىغان. شۇڭا، مەزگۇر ئەسەردە، مەنبەلەرگە ئاساسەن، قاپلان توغرىسىدىكى چۈشەنچىلىرىمنى بايان قىلدىم.

Xinjian’da curulgan tebystan namlari 新疆建立的自然保护区名称 A.R.Bostany Xinjian’ uygur aptonum rayonimizda hazirgiqe 35 tebystan curuldi. Bularnin’ uygurqe namliri, henzuqe terjimini asas cilganlictin, her hil namlarda atap kilivatimiz. menu, ”xinjian’da curulgan dwletlik tebystanar“ , ”xinjian’diki aptonum rayonluc tebystanlar“ ve ”xinjian’dici wilayet, xeher, …

tarqa hayvanatnin’ tebicegiqe tvrlinixi 脊索动物（Chordata）的纲级分类 A.R.Bostany Iltimas: hwrmetlik burader, mezgur eserde uygurqe, latinqe ve henqe atalgularni arilax yazix zwrwriyiti bolganlikctin, eserni “uylat layihesi” dici herpler bilen yazixca togri keldi. Xundac cilip, mezgur eser, uylatta yazildi. Uylat sizge natunux bolux sevebidin, mezgur eserni …

ھايۋانات مىقياسدىكى قەبىلەلەر ۋە ئۇلارنىڭ ناملىرى 动物界的分门类别及其维吾尔语名称 ئا.ر.بوستانىي بايان ئاۋۋال ھەممەيلەنگە مەلۇم بولغىنىدەك، ھايۋانات، گىياھلارغا ئوخشاش جانسىز (ئانورگانىك) ماددىلاردىن پايدىلىنىپ جانلىق (ئورگانىك) ماددىلارنى ئىشلەپ چىقالمايدۇ. شۇڭا، ئۇلار، ئۆزىگە زۆرۆر بولغان ئوزۇقنى، باشقا جانىۋارلاردىن پايدىلىنىپ تاپىدۇ. بۇ خىل خۇسۇسىيەتكە ئىگە بارلىق جانىۋارلار، …

ھايۋاناتنىڭ ئۇيغۇرچە ناملىرىنى ئاتاش ۋە يازىش قائىدەسى 维吾尔语动物名称的命名和连写规则 ئا.ر. بوستانىي بايان ئاۋۋال بۇنىڭدىن 40 يىل بۇرۇن، ئالى مەكتەپتە ئوقۇۋاتقان چاغلىرىمدا، ھايۋاناتقا ئائىت بىلىملەرنى، 陈 چېن مۇئەللىم خەنزۇچە ئۆتكەن دەرسلەردىن ئۆگەنگەن. شۇڭا، ھايۋاناتنامەدىن ( پەن نامى، ھايۋانات بىلىملىرى، زوئولوگىيە) ئانچ-مۇنچە ساۋادلىق …

لەشگىياھلارتۈركۈمى ۋە ئۇلارنىڭ قەبىلەلىرى 藻类植物类群及其分门类别 ئا.ر. بوستانىي بايان ئاۋۋال مەن بۇنىڭدىن 40 يىل بۇرۇن ئالى مەكتەپتەكۆرگەن مەنبەلەرگە قارىغاندا، زىمىندا بايقىلىپ خاتىرلەنگەن گىياھ زاتلىرىنىڭ سانى250 مىڭ  ئەتراپىدا ئىكەنلىكى مۆلچەرلەنگەن. 90-يىللاردىكى مەنبەلەردە،500 مىڭ  دەپ مۆلچەرلەنگەن. يېقىندا كۆرگەن بىر جەمتەر مەلۇماتتا، دۇنيادىكى گىياھ …