ئوقۇغۇچىلار ھۆرمىتى ۋە ھىمايىسىگە مۇيەسسەر بولغانئوقۇتقۇچىلار ھەقىقىي ئىناۋەتلىك ئوقۇتقۇچى ھېسابلىنىدۇ. بۇنداق ئوقۇتقۇچىئوقۇغۇچىلار نەزەرىدە ئۈلگە ۋە نەمۇنە بولۇپ، ئوقۇغۇچىلار بۇنداق ئوقۇتقۇچىنىڭبارلىق ھەرىكەت، گەپ-سۆز، يۈرۈش-تۇرۇشلىرىنى ئۆزلىرىگە تەقلىدى ئۆزلەشتۈرۈۋالىدۇۋە دورايدۇ. شۇنىڭ ئۈچۈن ئىناۋەتلىك ئوقۇتقۇچى ئۆزىگە قاتتىق تەلەپ قويۇشى كېرەك.

ئىناۋەتلىك ئوقۇتقۇچىلارنىڭ ئىناۋىتىنىڭ تەسىرى بىلەنئۇلارنىڭ لېكسىيىسى ۋە كۆرسەتمىسىنىڭ راست ۋە توغرىلىقىغا ئىشىنىدۇ . ئۇلارنىڭھەرقانداق تەلەپلىرىنى تەشەببۇسكارلىق بىلەن ئورۇنلايدۇ. ئىناۋەتلىكئوقۇتقۇچىلارنىڭ ئۈلگىلىك رولىنى ئۆزىگە تەقلىدى ئۆزلەشتۈرۈپ ئۇلارنىڭ ھەر قانداقنەسىھەتلىرىنى كۆڭلىگە پۈكۈۋالىدۇ. تەجرىبىلىك ئوقۇتقۇچىلار ئۆزىنىڭ ئىناۋىتىدىنپايدىلىنىپ، بالىلارنىڭ جانلىق، تېتىك تەشەببۇسكارلىق روھىنى ئىلگىرى سۈرىدۇ.

2.ئوقۇتقۇچى ئىناۋىتىنىڭ شەكىللىنشىگە تەسىركۆرسىتىدىغان ئامىللار

1) ئوبيېكتىپ ئامىللار

ئوقۇتقۇچى ئىناۋىتىنىڭ شەكىللىنىشىگە تەسىركۆرسىتىدىغان ئوبيېكتىپ ئامىللار كۆپ بولۇپ، جەمئىيەتنىڭ ئوقۇتقۇچىغا بولغانپوزىتسىيىسى، مائارىپ ئورگانلىرى بىلەن مەكتەپ مۇدىرىنىڭ ئوقۇتقۇچىغا بولغانپوزىتسىيىسى، ئاتا - ئانىلارنىڭ ئوقۇتقۇچىغا بولغان پوزىتسىيىسى، ئوقۇغۇچىلارنىڭ ئوقۇتقۇچىلىقخىزمىتىگە بولغان تونۇشى ۋە پوزىتسىيىسى قاتارلىقلار ئوقۇتقۇچى ئىناۋىتىشەكىللىنىشىگە تەسىر كۆرسىتىش رولىنى ئوينايدۇ. بۇنىڭ ئىچىدە ئەڭ مۇھىمىجەمئىيەتنىڭ ئوقۇتقۇچىغا بولغان پوزىتسىيىسىدۇر.

2) سۇبيېكتىپ ئامىللار

سۇبيېكتىپ ئامىل ئوقۇتقۇچى ئىناۋىتىنىڭ شەكىللىنىشتىكىھەل قىلغۇچ ئامىل.

(1) ئالىيجاناب ئەخلاقىي پەزىلەت، ئېسىل پسىخىك پەزىلەتۋە ئىدىيىۋى پەزىلەت، يۇقىرى كەسپىي قابىلىيەتنىڭ بولۇشى ئوقۇتقۇچىنىڭ ئىناۋەتقازىنىشتىكى ئاساسىي شەرتىتۇر. نۇرغۇنلىغان مۇنەۋۋەر ئوقۇتقۇچىلارنىڭتەجرىبىلىرىگە قارىغاندا ئۇلارنىڭ ئىناۋەت قازىنىشتىكى شەۋەب تۆۋەندىكىئالاھىدىلىكلەرنىڭ بولغانلىقىدۇر .

ئۇلار پارتىيىنى، سوتسىيالىزىمنى قىزغىن سۈيىدۇ،پارتىيىنىڭ مائارىپ ئىشلىرىغا سادىق بولىدۇ، ئوقۇغۇچىلارنى تەربىيىلەپ ئۆستۈرۈشيولىدا ئىسسىق قان ـــ تەر ئاققۇزىدۇ، ئىدىيىدە ياخشى، ئۆزىگە قاتتىق تەلەپقويالايدۇ، ئەخلاق تەربىيىلىنىشىگە ئىگە، مەدەنىيەتلىك، ھەرىكىتى دۇرۇس، تۇرمۇشتائاددىي ـــ ساددا، سۆزى بىلەن ھەرىكىتى بىردەك، ئۆزى ھەممىگە ئۈلگە بولالايدۇ،بۇنداق ئوقۇغۇچىلارنىڭ قىزىقىشى كەڭ، بىلىمى مول، كەسپىي قابىلىيىتى يوقىرى، ئوقۇتۇشتەجرىپىسىگە باي، ئۇسۇلى ياخشى، جانلىق تىل بىلەن ئىپادىلەشتىكى نۇتۇق قابىلىيىتىياخشى بولۇپ، ئاقكۆڭۈل، ئادىل، كەمتەر كېلىدۇ .

ئوقۇتقۇچىلارغا باراۋەر مۇئامىلە قىلىدىغان ئوقۇتقۇچىئىناۋەت قازىنىدۇ . خۇسۇسىلىقى كۈچلۈك، بەزى ئوقۇغۇچىلارنى ئەتىۋارلاپ بەزى ئوقۇغۇچىلارنىيەكلەيدىغان ئوقۇتقۇچىنى ئوقۇغۇچىلار يامان كۆرىدۇ .

(2) ئوقۇتقۇچىنىڭ ئۈلگىلىك رولى، ئۆز سۈپىتىنى ساقلىشى،چىراي شەكلى، تۇرمۇش ئىستىلى ۋە تۇرمۇش ئادتلىرىمۇ ئوقۇتقۇچىنىڭ ئىناۋەتقازىنىشىدا بەلگىلىك رول ئوينايدۇ .

ئوقۇتقۇچنىڭ تۇرمۇش ئىستىلى ۋە ئادىتى، ھەددىدىنئاشۇرۇۋېتىلگەن چىراي ئىپادىسى، يېشى كىچىكرەك ئوقۇغۇچىلارنىڭ پسىخىكىسىغابەلكىلىك دەرىجىدە تەسىر كۆرسىتىدۇ. رەتسىز كېيىنىش، غەلىتە كېيىنىش، تازىلىققارىئايە قىلماسلىق، چېچىلاڭغۇلۇق، قوپاللىق، قولىنىڭ ئۇچىدىلا ئىشلەش قاتارلىقلارئوقۇتقۇچى ئىناۋىتىنىڭ شەكىللىنىشىگە تەسىر كۆرسىتىدۇ .

ئەگەر ئوقۇتقۇچىنىڭ ئەخلاقى پەزىلىتى، پىسىخىكپەزىلىتى، ۋە كەسپىي سەۋىيىسى يەنىلا تەرەققىيات ھالىتىدە تۇرغان بولسا، ئۇنىڭئىناۋىتى داۋاملىق ساقلىنىپ قالىدۇ ۋە ئۈزلۈكسىز تەرەققىي قىلىپ تۇرىدۇ . ئەگەرئوقۇتقۇچى كەسپى جەھەتتە ئىلگىرىلىمىسە، كۈن ئۆتكۈزۈش بىلەنلا بولسا، ئۇنداقئوقۇتقۇچىنىڭ ئىناۋىتى بارا - بارا تۆۋەنلەيدۇ .

يۇقىرىقىلاردىن كۆرۈۋېلىشقا بولىدۇكى، ئوقۇتقۇچى ئۆزىگەقاتتىق تەلەپ قويۇشى، ھەم ئەخلاقلىق ھەم ئىقتىدارلىق بولۇشى، كەسىپتە ئۈزلۈكسىزئىلگىرىلىشى، ئۈزلۈكسىز يۇقىرى ئۆرلىشى لازىم .