«رەيھان» دىگەن سۆز، ئۇيغۇرچە، ئەرەپچە، پارىسچە گىيا نامىنى بىلدىرەدىغان ئىسىم سۆز بولۇپ، لەۋىيائىلەدىكى رەيھانرۇق زاتلارىنىڭ ئومۇمى نامى بولۇدۇ. رەيھان دىگەن سۆز، يەنە ئادەملەرنىڭ ئىسمى، تەخەللۇس نامى قىلىپمۇ قوللانىلغان. مەزگۇر ئەسەردە، رەيھان ھەققىدە قىسقىچە مەلۇمات بېرىلدى.
ئەلى قۇربان نىمەلەرنى دىدى؟ جىمسارى مەن بۇگۇن ئەتتىگەندە، ۋېبسىت باغداشقا كىرسەم، بۇ يەر ئادەم قاينامىغا ئايلانىپتۇ. ئەمما بۇلار، 10-20 كىشىدىن تەركىپ تاپقان ھالدا 5-10 چە توپنى ھاسىل قىلىشىپ بىر نىمەلەرنى پاراڭلىشىپ قىزىپ كىتىپتۇ. مەن بىر توپ ئادەمنىڭ يىنىغا …
«زىيا نەزەرىيەسى» جىمسارى مىنىڭ تەشەببۇسىم بۇيىچە، بىزنىڭ ئىسىملارىمىز يازىلغاندا، ئاتا ئىسمى ئالدىدا، بالا ئىسمى كەينىدە بولسا، ئاندىن تەخەللۇسى ياكى نەسەب نامى كەلسە، ئىسىم مەيلى تولۇق يازىلسۇن ياكى ئىخچاملانىپ يازىلسۇن، ئىسىم ئوبىكتى ئېنىق بولىدۇ [1]. مەسەلەن: «سىدىق قاسىم زىيا»، «س. قاسىم …
ھازىرقى زامان فىزمات ئىلمىنىڭ ئاتاسى- ئىبىن ئەلھېيتەم جىمسارى 1. ئىبىن ئەلھېيتەمنىڭ ئىسىمىغا ئىزاھ ئىبىن ئەلھېيتەم، 8-ئەسىرنىڭ ئاخىرلىرىدىن 9-ئەسىرنىڭ يارىمىغىچە بولغان ئارالىقتا ياشاپ ئۆتكەن، ھازىرقى زامان فىزمات (فىزىكا، ماتىماتىكا) ئىلىملەرىگە ئاساس سالغان، دۇنياغا مەشھور بولغان، ئەرەب پەننىي ئالىمنىڭ ئىسمى. ئىبىن ئەلھېيتەمنىڭ …
«نەزەرىيە» دىگەن سۆزگە شەرھى جىمسارى ئۇيغۇر تىلىمىزدا «نەزەرىيە» دىگەن بىر ئىسىم سۆز بولۇپ، ئۇنى كەڭ دائىرەدە كۆپ قۇللۇنامىز. «نەزەرىيە» دىگەن بۇ سۆز، تىلىمىزغا خېلى ئۇزۇن زامانلار بۇرۇن پارىسچە ياكى ئەرەپچەدىن قۇبۇل قىلىنغاندەك قىلىدۇ. مىنىڭ بىلىشىمچە، تىلىمىزدىكى «نەزەرىيە» دىگەن بۇ سۆز، …
ھۆرمەتلىك بۇرادەرلەر، مەن فىزىكىدا ساۋاتسىز بىر ئادەم. شۇنداق بولسامۇ، تەبىئەت پەنلەرىگە قىزىقىمەن. مەن، قاسىم سىدىق ئەپەندىنىڭ يازغان ئۇچۇرلىرىدىن، ئۇنىڭ تەبىئەتكە (فىزىكىغا) ئائىت ھەم ئەدەبىياتقا ئائىت يازغان ئەسەرلەرىنىڭ 3500 پارچىدىن ئاشىدىغانلىقىنى مۆلچەرلەدىم. مەن، قاسىم سىدىق ئەپەندى، شەكىل نەزەرىيەسىدە نىمەدىگەن؟، شەكىل نەزەرىيەسىنىڭ ئەھمىيەتى نىمە؟ دىگەن ئويلاردا ئۇنىڭ ئۇيغۇر تىلىدىكى ۋېبسىتتلاردا نەشىر قىلىنغان ئەسەرلەرىدىن پەقەتلا نەچچە پارچىسىنىلا ئوقۇپ باقتىم. قاسىم سىدىق ئەپەندىنىڭ دىمەكچى بولغان مەزمۇن دائىرەسى بەك كەڭ بولۇپ، مول مەزمونلۇق پەرەزلەرنى ئۆز ئىچىگە ئالادىكەن. شۇڭا، ئۇنىڭ تەپەككۇرىدىكى بارلىق پىكىرلەرىنى يىغىپ بولالمايدىكەنمەن. شۇنداق بولسامۇ، بۇرادەرلەرنىڭ پايدىلىنىشى ئۈچۈن، ئۇنىڭ نىمە دىگەنلەرىنى، شەكىل نەزەرىيەسىنىڭ ئەھمىيەتىنى، قاسىم سىدىق ئەپەندى ئۆزى دىگەن گەپلەرىنىڭ ناھايىتى ئاز بىر قىسمىنى ئىخچاملاپ تىزىپ كۆرسەتتىم. مۇمكىن بولسا، قاسىم سىدىق ئەپەندى ۋە باشقا بۇرادەرلەر كام قالغان مەزمۇنلارىنى تولۇقلاپ قويسا بولىدۇ.