شىنجاڭدىكى «1-ئاسرال چارپايلار ۋە بېلىقلار»
«چارپاي ياكى چارپايلار» دىگەن سۆز ئۇيغۇرچە سۆز بولۇپ، ھايۋانات ئىچىدىكى تۆت پۇتلۇق ياكى پۇتلىرى چىكىنىپ ئۆزگەرگەن، ئۆمۇلەپ، ئالچاڭلاپ ياكى سۆرۈلۈپ، سىلجىپ ماڭىدىغان، بەدىنى قاسراقلىق ياكى يىرىك، بەزىدە شىلىملىق بولغان، قۇرۇقيەردە ھەم سۇلۇق يەردە ياشايدىغان، ئاپتاپ ياكى ئىسسىق ئۆتسە جانلىنىدىغان، تۇخۇم تۇغۇپ كۆپۈيىدىغان خۇسۇسىيەتكە ئىگە بولغان ئۇمۇرتقالىق ھايۋاناتنىڭ نامىنى بىلدۈرىدۇ. چارپاي دىگەن سۆزنى خەنزۇچىغا تەرجىمە قىلساق، 爬行类动物 دەپ ئاتىلىدۇ. چارپاي سۆزىنى، ئا.ر.جىمسارى، ھايۋاناتنامەگە ئائىت ئەسەرلەردە تۈنجى بولۇپ قوللانغان. چارپاي ياكى چارپايلار دىگەن سۆزنى بىلدۈرۈشتە، ئۇيغۇرچە مەنبەلەردە «ئۆمۈلىگۈچى ھايۋان، يەر بېغىرلىغۇچى ھايۋان » دەپ قوللۇنىۋاتىمىز. مەزگۇر ئەسەردە، شىنجاڭ ئۇيغۇر ئاپتونۇم رايونىمىزدا ياشايدىغان، بىرىنچى دەرىجىدە ئاسرايدىغان چارپاي ۋە بېلىق تىزىملىكى كۆرسۈتىلدى.