Nime vqvn Zimin yvzide bu hil halet xekillengen?

为什么地球的表面上形成这种现状？

Aptor: A.R.Bostany

Zimin, yer xari depmu atilidu. Bezi qvxenqe bilixlerni bildvrvxke asan bolsun vqvn, kixiler, ziminnin’ capbelidin (tropic belvacidin) ikki bwlekke ayrip, vstvnki cismini ximaly yarim xar, astinci cismini jenoby yarim xar dep atiigan. Bularni men, ximaly yarim zimin, jenoby yarim zimin dep atidim. Alimlarnin’ hisaplixiga cariganda, ximaly yarim zimindiki curucluc yer meydani, ximaly yarim zimin omumi yer meydaninin’ tehminen 40%ni igelleydi’en. Janoby yarim ziminda bolsa, tehminen 20%ni igelleydiken. Ximaly yarim ziminnin’ qoccisi bolgan ximaly cutupta, ximaly muz okean dep atalgan qon’ bir okean xekillengen. Endi, Jenoby yarim ziminnin’ qoccisi bolgan jenoby cutupta bolsa, jenoby cutup curucluci dep atalgan qon’ bir curucluc xekillengen. Bezi curucluclarnin’ jiyekliri bwrtme xekilde, bezilirinin’ kirtme xekilde bolidiken. Bularni jipislaxtursa, biri-birige eplixip kilidiken. Dimek, bu haletlerge carita, minin’de tugulgan suallar xuki, nime vqvn ximaly yarim ziminda curucluc kwp, jenoby yarim ziminda curucluc az? Nime vqvn ziminnin’ ximaly qoccisida okean xekillengen, jenoby qoccisida curucluc xekillengen? Nime vqvn, curucluclarnin’ bwrtmeliri bilen kirtmekliri biri birige eplixip kilidu? Bular eslide bir pvtvn curuclucmidi? Yaki bir tesaddipilicmu? Ziminda nime vqvn (seveptin) bu hil halet peyda bolidu? Yaki kim, nime seveptin bu haletni peyda cilgan? Dimek, bu suallarga meyli penny yaki dinny ilim noctisidin bolmisun kixini cayil cilidigan enic bir javap berixke bulamdu?