كاتېگورىيە ئارخىپلىرى: نادىر ماقالىلار

داڭلىق شەخىسلەر ماقالىلىرى

ئۇلۇغ ئالىم ئابدۇرېھىم ئۆتكۈرنى ئەسلەيمىز!

2011-يىلى 5-ئۆكتەبىر — 20-ئەسىر ئۇيغۇر ئەدەبىياتىدا مۇھىم ئورۇن تۇتىدىغان داڭلىق ئەدىب، شۇنداقلا، ئۆزىنىڭ ئېسىل پەزىلىتى، مول بىلىمى، قىممەتلىك ئەدەبىي مىراسلىرى بىلەن خەلقىمىزنىڭ قەلب تۆرىدىن چوڭقۇر ئورۇن ئالغان ھۆرمەت ساھىبى ئابدۇرېھىم ئۆتكۈر (1995.10.5-1923) ۋاپاتىنىڭ 16 يىللىقى. بىز مەركىزىي خەلق رادىيو ئىستانسىسى … داۋامىنى ئوقۇي

كاتېگورىيە: نادىر ماقالىلار | ئىنكاس يازاي

تۈركىيە پىرىزدىنتى ئەردۇغاننىڭ نوتۇقى

ئىزاھات:بۇنىڭدىن 3يىل مۇقەددەم ئوباما نۇتۇقلىرى ياشلىرىمىزغا نۇرغۇن نەرسلەرنى ھىس قىلدۇرغان ئىدى،بۇگۇن پۈتۈن دۇنيانىڭ دىققىتىنى تارتىۋاتقان تۈرك سايلىمى بىزگە يەنە ئۆزىمىزنىڭكىدەك يىقىن،ئنسانپەرۋەلىك ،دىموكراتىيە ۋە ئسلامى روھنىڭ جۇلاسى سۈپىتىدە نامايان بولماقتا.  تۈركىيە سايلىمى ئوتتۇرا شەرق ۋەزىيتى كەسكىنلەشكەن،تۈركىيەنىڭ سىياسى يۆنىلىشى –ئوتتۇرا شەرق،ياۋرو-ئاسيا رايونىغا بىۋاستە … داۋامىنى ئوقۇي

كاتېگورىيە: نادىر ماقالىلار | ئىنكاس يازاي

دېلو تۈرلىرىدىن ئەخلاق كىرزسىمىزگە نەزەر

تۇنياز ئوسمان نەچچە يىل بۇرۇن ئۇيغۇرلار يېڭى ئەسىرگە قانداق ھالەتتە كىردۇق دېگەن مەنىدە مۇنازىرىلەر بولغانلىقى ئېسىمدە. مەيلى نېمە تالىشايلى، بىر نەرسە ئايانكى ئۆزىمىزنى يېتەرلىك دەرىجىدە تونۇپ يەتمەي تۇرۇپلا؛ يېڭى  ئەسىرنىڭ قانداق بولۇشى مۇمكىنلىكىنى چۈشىنىپ ئۈلگۈرمەي تۇرۇپلا؛ يېڭى ئەسىردە ئۆزىمىزنىڭ قانداق … داۋامىنى ئوقۇي

كاتېگورىيە: نادىر ماقالىلار | خەتكۈش: | ئىنكاس يازاي

تەنھا ھەقىقەت ۋە كۈپۈك شان-شەرەپ

ئابدۇقادىر جالالىدىن پىكرى مۇھىت قويۇق بولمىغان جەمئىيەت ئۆزىنىڭ ئانچە كۆپ بولمىغان پىكىرلىك ئادەملىرىنى يېتىم قالدۇرىدۇ،ئۇلارغا ئازار بېرىدۇ. نام-ئاتىقى بارلىرى نام-ئاتاقتىن قانداق پايدىلىنىشنى بىلىدىغانلارنىڭ ئىزدەش ئوبىيكىتى بولۇپ قالىدۇ.ئۇلارنىڭ كەم ئۇچرايدىغان مېھنەتلىك مەنىۋىيىتى تىرىكچىلىك توزانلىرى ئارىسىدا قېلىپ،كۆزگە چېلىقمايدىغان مەۋھۇم نەرسىگە ئايلىنىپ قالىدۇ.ھاجەتنى … داۋامىنى ئوقۇي

كاتېگورىيە: نادىر ماقالىلار | ئىنكاس يازاي

ئويلاشنىڭ ئالتە قالپىقى

(ئەركىن سىدىق، 2010-يىلى 1-ئاينىڭ 12-كۈنى)       دۇنياغا مەشۇر فىزىكا ئالىمى ئالبېرت ئېينىستېين (Albert Einstein، 1879-1955) مۇنداق دېگەن: «بىز ھازىرغىچە بەرپا قىلغان بۇ دۇنيا بىزنىڭ تەپەككۇرىمىزنىڭ مەھسۇلاتىدۇر. شۇڭلاشقا ئۆزىمىزنىڭ تەپەككۇرىنى ئۆزگەرتمەي تۇرۇپ، بۇ دۇنيانى ئۆزگەرتەلمەيمىز.» 19- ئەسىردە ياشىغان ئىككى قېرىنداش … داۋامىنى ئوقۇي

كاتېگورىيە: نادىر ماقالىلار | ئىنكاس يازاي

ئامېرىكا، قىزىم ۋە بىزنىڭ ئۇيغۇرلىقىمىز…

ئامېرىكا يەسلىسىدىكى ئۇيغۇرچە خەت ھەممە ئىش ئالدىن پىلانلىنىدىغان ئامېرىكىغا “تۇيۇقسىز”كېلىپ قالغان قىزىمنى يەسلىگە ئورۇنلاشتۇرالماي بېشىم قاتتى. مەن ئائىلەمنىڭ كېلەلەيدىغان ياكى كېلەلمەيدىغانلىقىغا بىر نەرسە دېيەلمىگەچ قىزىمنىڭ يەسلى ئىشىنىمۇ ئويلىشالمىغان ئېدىم. توختىماي سۈرۈشتۈرۈش نەتىجىسىدە ئاخىرى يەسلى مەسىلىسىمۇ ھەل بولدى. مەكتىپىمىزنىڭ بالىلار تەرەققىيات … داۋامىنى ئوقۇي

كاتېگورىيە: نادىر ماقالىلار | ئىنكاس يازاي

ئەركەكلىك زېمىنىدىكى سېغىنىش

( جۇڭگۇ يازغۇچىلار جەمىئىيتى ۋە «مىللەتلەر ئەدەبىياتى» ژورنىلى تەھرىراتىنىڭ تەشكىللىشى بىلەن ھەرمىللەت قەلەمكەشلىرىنىڭ 76-يىلدىن كىيىن تۇغۇلغانلىرىدىن ۋەكىللىك ھالدا 2010-يىلى 5-ئاينىڭ 12-كۈنى ئىچكى مۇڭغۇلغا كىلىپ، ئۇ يەردە بىر قانچە كۈن، مەملىكەت ئىچىدىكى داڭلىق مەدەنىيەتشۇناس ۋە ئەدەبىياتشۇناس مۇتەخەىسسىسلەرنىڭ لىكسىيەلىرىنى ئاڭلاش، پىكىر ئالماشتۇرۇش، … داۋامىنى ئوقۇي

كاتېگورىيە: نادىر ماقالىلار | ئىنكاس يازاي

ئارتۇقچىلىق، ئاجىزلىق، تەنقىد ۋە پۇرسەت

ئارتۇقچىلىق، ئاجىزلىق، پۇرسەت، ۋە تەھدىت ئەركىن سىدىق 2010-يىلى 7-ئاينىڭ 22-كۈنى (1-قىسىم) مەن ئالدىنقى قېتىمقى ماقالەمنىڭ ئەڭ ئاخىرىدا كوۋېي ئەپەندىنىڭ كىتابىدىن ئېلىنغان مۇنداق بىر مەزمۇننى بايان قىلغان ئىدىم: ھەر بىر ئادەم تۇغۇلغاندىلا بىر قىسىم سوۋغات (ئىنگلىزچە «gift») بىلەن بىللە تۇغۇلىدۇ. بۇ … داۋامىنى ئوقۇي

كاتېگورىيە: نادىر ماقالىلار | ئىنكاس يازاي

خاردۋارد مۇدىرىنىڭ خوشلىشىش نۇتقى

خارۋارد ئۇنىۋېرسىتېتىنىڭ مۇدىرى لاۋرېنېس.ساممېرس (lawrence summers) مەن بۈگۈن مەكتەپ مۇدىرى سالاھىيىتىم بىلەن ئەڭ ئاخىرقى قېتىم بۇ يەردە تۇرۇپ نۇتۇق سۆزلەۋاتىمەن. مەن ۋەزىپەمدىن ئايرىلىشتىن بۇرۇن، مەن ھەربىر ئوقۇتقۇچى-ئوقۇغۇچىغا، مەكتەپداش ۋە خادىملارغا مىننەتدارلىق بىلدۈرىمەن، ھەمدە ئۆتكەن بەش يىلدا بۇ جايدا مەن سىلەر … داۋامىنى ئوقۇي

كاتېگورىيە: نادىر ماقالىلار | خەتكۈش: | ئىنكاس يازاي

ئامېرىكىچە مۇستەقىل تەپەككۈر

قاراتەنلىك كۈلدۈرگە چولپىنى بىل كاۋىسپى رىياسەتچىلىك قىلغان ”بالىلارنىڭ ئېغىزىدىكى غارايىپ نەرسىلەر“ئامىرىكىدا مەن ئەڭ ياقتۇرىدىغان تېلېۋىزىيە پىروگىراممىلىرىنىڭ بىرى ئىدى. بىر قېتىم ، يەتتە-سەككىز ياشلاردىكى بىر قىزدىن سورىدى: _قىزىم سىز چوڭ بولغاندا نېمە بۇلىسىز ؟ _زۇڭتۇڭ بولىمەن،_دېدى قىز ئىشەنچ بىلەن .

كاتېگورىيە: نادىر ماقالىلار | ئىنكاس يازاي

ئانا تىل ۋە ئىككىنچى تىل

«ئانا تىل ۋە ئىككىنچى تىل» مەنبەسى:جۇڭگو ئۇيغۇرچە رادىيو تورى |تەھرىر:مېھرىگۈل| يوللانغان ۋاقىت: 2010-12-16   ھازىر دۇنيادا بىرنەچچە مىڭ خىل تىل بار. بۇ تىللارنىڭ ھەممىسى ئۆزىنى ئىشلىتىدىغانلار ئۈچۈن ئانا تىل ھېسابلىنىدۇ. تەتقىقات نەتىجىسىدىن قارىغاندا، بىر تىلنىڭ گىرامماتىكىلىق قۇرۇلۇشقا ئىگە مۇكەممەل تىل … داۋامىنى ئوقۇي

كاتېگورىيە: نادىر ماقالىلار | خەتكۈش: | ئىنكاس يازاي

ئابدۇقادىر جالالىدىن قانداق ئادەم

ئۇيغۇرزادە ئابدۇقادىر جالالىدىن بىز ئۈچۈن نۇرغۇن نەرسىلەردىن دېرەك بېرىدىغان پىكىر ئىگسى. ياشاۋاتقان مۇھىتى، ئۆسۈپ چوڭ بولغان شارائىتى قاتارلىق نۇقتىلارنى ھېسابقا ئالغاندا، ناھايىتى قالتس بىر ئادەم. پۈچەكلىك قورشاۋىدا، يۇقىرى ھارارەتلىك بىر مۇھىتتا  تۇرۇپ شۇنچىلىك پىكىر قىلماق، شۇنچىلىك ياشىماق ئاسان ئەمەس؛ خاسلىقىنى، ئەقىدىسىنى  شۇنچىلىك … داۋامىنى ئوقۇي

كاتېگورىيە: نادىر ماقالىلار | ئىنكاس يازاي

ئادەم خارەكتىرىنىڭ 6 تۈۋرۈكى

ئادەم خاراكتېرىنىڭ 6 تۈۋرۈكى ئەركىن سىدىق 2011-يىلى 4-ئاينىڭ 2-كۈنى بۇنىڭدىن نەچچە ئاي ئىلگىرى ئۇيغۇر دىيارىدىكى بىر ئوقۇتقۇچى ماڭا ئېلخەت يېزىپ، مەكتەپ ئوقۇغۇچىلىرىغا قارىتىلغان ئەخلاق تەربىيىسىنى قانداق ئېلىپ بارغاندا ئۈنۈم قازانغىلى بولىدىغانلىقىنى سورىغان ئىدى. ئۇيغۇر دىيارىدىن ئايرىلغىلى 20 نەچچە يىل بولغان … داۋامىنى ئوقۇي

كاتېگورىيە: نادىر ماقالىلار | خەتكۈش: | ئىنكاس يازاي

يەھۇدىلار،مەكتەپ، تەربىيە، ئۆگىنىش

بىلىم – تەخىرسىزلىك بايلىق   تارىختا يەھۇدىيلارنىڭ مەۋجۈدلۇق ۋە تەرەققىيات ھوقوقى كاپالەتكە ئىگە بولمىغاچقا، ماددىي بايلىقنىڭ ۋاقىتنىڭ ئۆتۈشىگە ئەگىشىپ يوقلىدىغانلىقىغا ، ئەمما بىلم ۋە ئەقىل-پاراسەتنىڭ ئۆزلىرىگە مەڭگۈ ھەمراھ بولىدىغانلىقىغا چوڭقۇر ئىشەنگەن . ئۇلار بىردىنبىر تايانچىسىنىڭ ئەقىل-پاراسەت ئىكەنلىكىنى ، ئەقىل-پاراسەت ئارقىلىق … داۋامىنى ئوقۇي

كاتېگورىيە: نادىر ماقالىلار | خەتكۈش: | ئىنكاس يازاي

ئابدۇقادىر جالالىدىن ماقالىلىرىدىن تەرمىلەر

ئابدۇقادىر جالالىدىن ماقالىلىرىدىن تەرمىلەر      تارىخىنى غالىپلار مەغلۇپلارنىڭ دۈمبىسىگە يازىدۇ. لېكىن دۈمبىسىنى تۇتۇپ بەرمىگەنلەر مەغلۇپ ھېساپلانمايدۇ.     «تارىخ دەرسى»      ياشاش رەھىمسىزلىكنىڭ گىردابىدا تۇرىدىغان نەرسە؛ رەھىمسىزلىك بار يەردە – كۈرەش بولىدۇ. «تارىخ دەرسى» تارىخ ھامان تەدبىرلىك ئادەملەرنىڭ ئەقىل-پاراسىتى ۋە مېھنەتكەش ئادەملەرنىڭ … داۋامىنى ئوقۇي

كاتېگورىيە: نادىر ماقالىلار | خەتكۈش: | بىر ئىنكاس