-
2010-10-31
غەزەل ۋە «غەزەلىيات» - [چاغداش ئەدەبىيات تەتقىقاتى]
ئاپتور: ئەنۋەر ئابدۇرېھىم
ئۇيغۇر شېئىرىيىتىنىڭ ئۇزاق تارىخىي مۇساپىسىگە نەزەر سالساق، غەزەل شەكلىنىڭ ئۇيغۇر كىلاسسىك شېئىرىيىتىدە زور سالماقنى ئىگىلەيدىغانلىقىنى ۋە بۈگۈنكى دەۋر شېئىرىيىتىمىزنىڭ مۇھىم تەركىبىي قىسمى سۈپىتىدە جەلپكارلىقىنى جۇلالان... -
2010-10-26
مودېرنىزم ۋە يېڭىچە شېئىرىيەت - [چاغداش ئەدەبىيات تەتقىقاتى]
ئابدۇسالام مۇھەممەد
مودېرنىزىم ئەدەبىياتى ھازىرقى زامان غەرب ئەدەبىياتىدىكى ئەنئەنىۋى ئەدەبىياتقا قارشى بولغان بىر خىل ئەدەبىي ئۇسلۇب بولۇپ ئۇ ئىدىيە ۋە بەدئىي ماھارەت جەھەتتە يېپيىڭى خاھىشقا ۋەكىللىك قىلىدىغان بەدئ... -
2010-10-23
ئەدەبىياتىمىزنى جۇڭگو ۋە چەت ئەللەرگە تونۇشتۇرۇش يولى ھەققىدە - [چاغداش ئەدەبىيات تەتقىقاتى]
سىرتقا كېڭىيىش
ئەدەبىياتىمىزنى جۇڭگو ۋە چەت ئەللەرگە تونۇشتۇرۇش يولى ھەققىدە
ئابدۇلئەھەت ھەسەن بارچۇقى
ھازىر ئۇيغۇر ئەدەبىياتىنى دۇنياغا يۈزلەندۈرۈش ھەققىدە گېزىت-ژۇرناللاردا خېلى كۆپ ماقالىلەر ئېلان قىلىنىۋاتىدۇ . ھازىر ئۇيغۇر ئەد... -
ئەكبەر نىياز پەتتارى
شېئىر ئوتتەك قىزغىن ھېسسىيات بىلەن ئوبرازلىق تەپەككۇرغا تايىنىپ، ھەقىقەت ۋە ھايات ھېكمەتلىرىنى ئادەملەرگە كۆرسىتىپ بېرىدىغان ئالاھىدە تىل سەنئىتى . بۇ ھەقتە بىلىنىسكىمۇ«شائىر ئوبراز ئارقىلىق پىكىر قىلىدۇ، ئ... -
ئەنۋەر قۇتلۇق نەزەرى
مەن يېقىندا تۆھپىكار يازغۇچى ئەخەت تۇردىنىڭ شىنجاڭ ياشلار، ئۆسمۈرلەر نەشرىياتى نەشر قىلغان يېڭى رومانى 《قاباھەت》نى زور قىزىقىش ئىچىدە ئوقۇپ چىقتىم. شۈبھىسىزكى، بۇ رومان بۈگۈنكى جەمئىيىتىمىزدە بىر قىسىم پ... -
2010-10-23
«ئاقيول»نىڭ تۇنجى جۇلاسى - [چاغداش ئەدەبىيات تەتقىقاتى]
ئەخمەتجان قۇربان سابىرى
ئۇيغۇر شېئىرىيىتى باشلىنىش نۇقتىسى بىلەن ئاخىرقى مەنزىلى چەكسىزلىك ئىچىگە يوشۇرۇنغان يولدا كېتىپ بارغان سىرلىق كارۋانغا ئوخشايدۇ . بىز بۇ ھەقتە كۆپ گەپ قىلمىساقمۇ، ئاشۇ سىرلىق كارۋاننىڭ قانچىلىغان داۋان ۋە ئۆتكەللەرد... -
2010-10-20
ۋىسالدىن تۇغۇلغان ئويلار - [چاغداش ئەدەبىيات تەتقىقاتى]
ئايسىمە ئىدىرىس
تولۇق ئوتتۇرا مەكتەپتە ئوقۇۋاتقان ۋاختىمدا ‹‹ ئىلى دولقۇنلىرى››،‹‹ئاخىرەتتىن كەلگەنلەر›› رومانلىرىنى ئوقۇپ ‹‹ئۈچ ۋىلايەت ئىنقىلاۋى&rsaq... -
2010-10-20
«تارىم» ۋە زوردۇن سابىر - [چاغداش ئەدەبىيات تەتقىقاتى]
ئەكبەر قادىر
ئەدەبىي ژورناللار بىلەن يازغۇچىلارنىڭ مۇناسىۋىتى ئادەتتىكى مۇناسىۋەت ئەمەس. بىر ژورنال ئۈچۈن ئۇنىڭ ئەتراپىدا سۈپەتلىك ئەسەرلەر بىلەن تەمىنلەپ تۇرىدىغان ئەدىپلەر بولمىسا بولمايدۇ. يازغۇچىلار ئۈچۈن،... -
(4)يېزا پىروزىچىلىقىدا يېزىغا بولغان سۆيۈنۈش، سېغىنىش، ھېرىسمەنلىك تۇيغۇلىرى ئىپادىلىنىدۇ.ئەسەردە تەسۋىرلەنگەن يېزا يازغۇچىنىڭ يۇرتى، تۇغۇلۇپ ئۆسكەن مەھەللىسى بولىشى، ئۇرۇق تۇققان، ئاتا-ئانالىرى تۇرىۋاتقان بولىشى سۈپەتتە كۆپرەك تەسۋىرلىنىدۇ. يېزا پىروزىچىلىقىنىڭ ئەھمىيتى: دۇنيادىكى كۆپ خىل مەدەنىيەتنى تېخىمۇ گەۋدىلەندۈرۈپ خاس مەدەنىيەتلەرنىڭ ئۆز ئالدىغا ئوينايدىغان قىممىتى ھەم رولىنى نامايەن قىلىشتا، كىشىلەرنى ئايرىم خاس مەدەنىيەت مۇھىتىدىن زوقلاندۇرۇشتا مۇھىم ئەھمىيتى بار
-
1.يېزا پىروزىچىلىقىنىڭ ئىلىمىزدىكى بارلىققا كېلىشى
ئىلىمىزدە 1911-يىلدىكى 4-ماي ھەركىتى جۇڭگونى 20-ئەسىر مەدەنىيتى بىلەن ئۇچراشتۇردى. ئۇزاق داۋاملاشقان فىئۇداللىق مەدەنىيەتكە نىسبەتەن زامانىۋى تاللاشنى يولغا قويدى. زاماننىڭ مانا شۇنداق بىر بۇرلۇش نۇقتىسىدا ئەينى ۋاقىتتىكى مۇتەپەككۇرلار، يازغۇچىلار نەزىرىنى يېزا-مەھەللىلەرگە قاراتتى. چۇنكى يېزا-مەھەللىلەر، فىئۇداللىق مەدەنىيەتنىڭ كىچىكلىتىلگەن كۆرنىشى ئىدى.
-
2010-10-20
باھاردىكى باھاردەك شىئېرلار - [چاغداش ئەدەبىيات تەتقىقاتى]
ئايسىمە ئىدىرىس
يۈرىكىمىز تۇرمۇشقا قانمىغاندەك ھەر ۋاقىت شىئېرغىمۇ قانماي ياشايمىز. بىر يېڭى شىئېر چىقسا ئۇنىڭ لەززىتى ئۇزۇنغىچە قەلبىمىزدىن كەتمەيدۇ. بولۇپمۇ شىئېرلاردا ئىپادىلەنگەن لىرىك مەزمۇنلار ھەر ۋاقىت قەلبىمىزنى غ... -
2010-10-17
مۇھەممەت پولات ئەدەبىي تەنقىدچىلىكىنىڭ بەزى ئالاھىدىلىكلىرى - [چاغداش ئەدەبىيات تەتقىقاتى]
ئابدۇللا مەتقۇربان
20-ئەسىرنىڭ كېيىنكى يېرىمىدىكى ئۇيغۇر ئەدەبىياتىنىڭ تەرەققىياتى ، بولۇپمۇ ئەدەبىي تەنقىد ساھەسى ئەدەبىياتىمىزنىڭ ئىشچان باغۋىنى مۇھەممەت پولاتنىڭ نامى بىلەن باغلىنىدۇ . مۇھەممەت پولات ئۆز ۋۇجۇدىدىكى بارلىق مۇھەببەت... -
بىز سۆزىمىزنىڭ دەلىلى سۈپىتىدە ئاستى سىزىلغان سۆزلەرنىڭ ئەسلى مەنىسى ۋە شېئىردىكى كۆچمە مەنىسىنى كۆرۈپ باقايلى:
سۆزلەملەر ئەسلى مەنىسى مەجازىي مەنىسى
كۈندەش بۇرۇنقى دەۋردىكى كۆپ خوتۇنلۇق كىشىلەرنىڭ خوتۇنلىرى.
رەقىب ، دۈشمەن.
قاۋىماق ئى... -
ئوسمانجان ساۇت شېئىرلىرىدا يېڭىدىن ياسالغان سۆز-ئاتالغۇلارمۇ مەلۇم سالماقنى ئىگىلەيدۇ . بۇ سۆز-ئاتالغۇلاردا قىلچىلىك سۈنئىيلىك ، بىئەپلىك مەۋجۇت ئەمەس . ئۇلار مىسرالاردا شۇنچىلىك جىپسىلىشىپ كەتكەنكى ، ئۇنىڭ ئورنىغا مەنىداش باشقا بىر سۆزنى ئالماش...
-
ھەقىقەتەنمۇ دىئالېكت-شېۋىلىرىمىزدە ئەدەبىي تىلىمىزدىكى بىئەپ سۆزلەرنىڭ ئورنىدا قوللىنىشقا بولىدىغان سۆزلەر بار ، لېكىن دىئالېكت-شېۋىلەردىكى ھەممە سۆزنى ئەدەبىي تىل قاتارىغا كىرگۈزۈشمۇ ئىلمىي ئۇسۇل ئەمەس ، بۇ ئەدەبىي تىلىمىزنىڭ قېلىپلاشتۇرۇلۇشى ،...
-
غەيرەت ئابدۇرەھمان ئوزغار (كاندىدات تەتقىقاتچى)
لىرىك شائىر ئوسمانجان ساۋۇت 1961-يىلى تۇنجى شېئىرىنى ئېلان قىلغاندىن بۇيان ، ھەرقايسى گېزىت-ژۇرناللاردا كۆپلىگەن شېئىرلارنى ۋە تەرجىمە شېئىرلىرىنى يورۇقلۇققا چىقارغاندىن سىرت ، «... -
زۆھرە زۇنۇن
سەنئەتنى ئۆز ۋۇجۇدىنىڭ بىر قىسمىغا ئايلاندۇرۇپ ياشاپ كېلىۋاتقان ئۇيغۇر خەلقى شېئىرىيەتنى ئەزەلدىن تاشلاپ قويغىنى يوق . مەيلى قايسى زامان ، قايسى ماكان ياكى قايسى ھاكىمىيەت دەۋرى بولمىسۇن ، سەنئەتخۇمار ئۇيغۇر خەلقى ئۆز قەل... -
2010-10-06
مەۋھۇم كىتاپخان ۋە «ئۆلۈۋىلىش سەنئىتى» - [چاغداش ئەدەبىيات تەتقىقاتى]
ماقالە ئاپتورى:نۇرمۇھەممەد تۇرسۇن ئالىپ ئوغۇز
ھۆرمەتلىك كىتاپخان بۇندىن خېلى يىللار بۇرۇن مەلۇم بىر كىتاپنىڭ نەشىر قىلىنغانلىقى ئېسڭلەردە باردۇر ،بۇ كىتاپ قۇرلمىسنىڭ ۋە تىلنىڭ غەيرىلىكى شۇنداقلا مەنا قاتلمىنىڭ كۆپ قىرلىقى بىلەن بىزنى چۆچۈتكەن ھەم... -
2010-10-06
مەمتىمىن ھوشۇرنىڭ ھېكايىلەر دۇنياسى - [چاغداش ئەدەبىيات تەتقىقاتى]
ﺧﻪن زﯨﻴﯘڭ
ئەيبۇ ياقۇپ تەرجىمىسى
ﻣﻪن ﻣﻪﻣﺘﯩﻤﯩﻦ ﮬﻮﺷﯘرﻧﯩﯔ ﮬﯧﻜﺎﻳﻪ ﺋﯩﺠﺎدﯨﻴﯩﺘﯩﻨﻰ ﺑﯜﮔﯜﻧﻜﻰ دەۋر ﺋﯘﻳﻐﯘر ﻳﺎزﻏﯘﭼﯩﻠﯩﺮﯨﻨﯩﯔ ﺋﯩﺠﺎدﯨﻴﻪت ﻳﯜزﻟﯩﻨﯩﺸﻰ ﺋﯩﭽﯩﮕﻪ ﻗﻮﻳﯘپ ﺗﯘرۇپ ﺗﻪﮬﻠﯩﻞ ﻗﯩﻠﯩﺸﻘﺎ ﺋﺎﻣﺎﻟﺴﯩﺰﻣﻪن. ﺷﯘﻧﺪاﻗﺘﯩﻤﯘ ﺑﻪزى ﭘﯩﻜﯩﺮﻟﯩﺮﯨﻤﻨﻰ ﺋﻮﺗﺘ... -
تۇردى سۇلتان ( ئىزچى )
شىنجاڭ ياشلار – ئۆسمۈرلەر نەشرىياتى تەرىپىدىن 2001 – يىلى 12–ئايدا نەشر قىلىنغان << ھايات قايناملىرىدا >> ناملىق رومان...