سۆيگۈ داۋانلىرىدا
(داستان)
كامىلجان ناسىر(دىلداش) مۇقەدىمە
ئەجەپ-ھە، بالىلىق بەختىيار چاغلار، ئادەمدە بولمايدۇ ئەندىشە، ھەسرەت، پەقەتلا قىزىقىپ ئويۇن ئوينايتۇق ، كەچلىكى چوڭلاردىن ئاڭلاپ ھىكايەت، «ئالتۇن كەش»،«ئۇرتوقماق»...كۈلدۈرۈپ بىزنى، باشلايتى تەسەۋۋۇر قوينىغا ئۇزاق. كۈندۈزى تاللارنى ئات قىلىپ مىنىپ، چاپاتتۇق شوخلۇشۇپ مەھەللىدىن يىراق. كىرگەندە يەتتىگە چاپتۇق مەكتەپكە، ئەتىگەن ئالدىراش،كەچتە تاپشۇرۇق. بەڭۋاشلىق يوقالدى كۈنسىرى بىزدە، بىزلەرگە قۇماندان بولغاچقا بۇيرۇق . بۇرۇتلار خەت تارتىپ چوڭ بولغان سىرى، بىر ئوتلۇق ئارمانلار يارالدى مەندە. ئورنۇمدا ئولتۇرغۇم كەلمەيدۇ بىردەم، كەچلىكى تالادا يۈرۈيمەن كۈندە. يۇلتۇزلار ھەمراھىم، شاماللار سىرداش، بولىمەن ئۆزەمچە خىيالغا مۇڭداش. باشلايمەن ناخشامنى ئۇزاقتىن-ئۇزاق، قەلبىمدە بىر تۇيغۇ قىلغاچ ئالدىراش. مىسالى مەجنۇنمەن ساراڭلىق بىلەن، نۇمۇس ۋە ھايادىن قالمىدى ئەسىر. سۆزلەيمەن دوستلارغا سۆيگۈ توغۇرلۇق، ئارماندىن، كەچمىشتىن يۇشۇرالماي سىر. سەۋدالىق كوچىسى ئۆلگەن بىر ئادەمنىڭ روھىدەك گويا- ماڭىمەن،بۇ كوچا پايانسىز كوچا. ئۇچرىتىپ قېلىشنى كۈتسەممۇ كىمنى، ئۇچرىتىپ قىلىشنى كۈتمەيدۇ ئەمما. بۇ كوچا شۇ قەدەر سۇغۇق، بۇ كۇچا- ئۆزۈمدىن باشلىنىپ، تۈگەر ئۆزۈمدە. ئىزدەيمەن بىر ئۆمۈر بوپ كېتىشنى يەم، شۇ سېنىڭ بىپەرۋا خۇما كۆزۈڭگە. ئۆزۈممۇ بىلمەيمەن قايان بېرىشنى، ئىزدەيمەن كىمنىدۇر، كىمنى كۆرۈشنى. قەلبىمنى قاپلىغان مەۋھۇم بىر ئارمان، كۈتىمەن كىمدىندۇر خەۋەر كىلىشنى. بىپەرۋا ئادەملەر، بىپەرۋا كۇچا، ھەر شەيئى مەن ئۈچۈن تۇماندەك غۇۋا. ئۆزۈمنى بەزلەيمەن تەسەللى بىلەن، باقىمەن ھەر ياققا ئەنسىز تۇيغۇدا. پەرۋاسىز ئادەملەر، پەرۋاسىز جاھان، قەلبىمنى چۇلغايدۇ ئەسەبىي ئازاپ. تەنھالىق دەشتىگە مەھكۇم بولغاچمۇ، كەتكەندەك تۇيۇلار مەنزىلىم ئۇزاپ. زىمىستان قوينىدا مۇجۇلدى يۈرەك، قېنى ئۇ،باھاردەك شېرىن كەچمىشىم؟ مۇزلايمەن بويتاقلىق زىمىستانىدا، ياستۇققا دەريادەك ئاقىدۇ يېشىم. تەنھالىق باياۋانى بۇ تەنھالىق ئۇزۇن نەقەدەر، بىر زىمىستان پەسلىگە ئوخشاش. بېرەلمىدىم ئاڭا تەسەللى، دەريا-دەريا تۆكسەممۇ كۆز ياش. ۋاراقلىسام كەچمىش بېتىنى ، لىق تولۇپتۇ ئازاپقا يۈرەك. ئۇنتۇلۇپتۇ ،ھەممە-ھەممىسى، شۇ ھەسرەتلىك سۆيگۈدىن بۆلەك. بۇ ھاياتنىڭ قىستاڭ يولى كۆپ، تاپالمىدىم تېخى يول كەڭرى. ئۆز-ئۆزۈمگە بەردىم تەسەللى، تەنھاغۇ دەپ مەن كەبى تەڭرى. سۆيگۈ تىلەپ ئۈمىد ئىچىدە، كۆپ تىكلدىم شەھلا كۆزلەرگە. قىيانلىدى قەلبىمدە ھېسلار، ئىنتىزار بوپ جاۋاپ سۆزلەرگە. زارىقىشتا موجۇلۇپ باغرىم، يۈرەك قىزىپ بولغاندا كاۋاپ. يۇلتۇزلارنى ھەمراھىم قىلىپ، مەھەللەرنى ئەيلىدىم تاۋاپ. شاماللارغا جۆر بولغان ناخشام، تالاي دىلنى چەككەندۇ بەلكىم. سېغىنىشتا يۈرسەم ئارمانلىق، پەرۋا قىلماس زادىلا ھېچكىم. كۈنلەر ئۆتۈپ باردى تەخىرسىز، تاپالماستىن سۆيگۈمگە جاۋاپ. ئۈمىد كۈتتۈم بەزلەپ دىلىمنى، ئارمان بىلەن يىراققا قاراپ . ئىشەنچىمدە چاقنايدۇ ئۈمىد، ئۈمۈدۈم زور ئۆتتۈمغۇ كۈتۈپ. بوشاشمىدىم چەكسىز ئىخلاستا، ھەسرىتىمنى ئىچىمگە يۈتۈپ. <نىيەت ئەلا> دىگەن ئاقىللار، جۇلالايدۇ نىيىتىم ئەبەت. ئاشىقلىقتا بوپ قالدىم مەجنۇن، پەرۋاسىزمەن كىم قىلسا لەنەت. سىڭسە ئەگەر كۆڭۈل ئىزھارىم، پاك-غۇبارسىز يۈرەك قېتىغا. مىنى تاللاپ سۈيىدۇ بەلكىم، سىغىپ قالسام ئەگەر دىلىغا. دىدىم يەنە ئىزھارلىرىمدا، ماڭا ئاشىق قىزلار يوقمۇ دەپ. چاپتىم مەغرىب، مەشرىق باغرىدا، بۇلۇتلاردەك بوشلۇقتا لەيلەپ. شېرىن چۈشنىڭ ئەللەيلىرىدە، كۆپ تولغاندىم سۆزلەپ ئۆزۈمگە. قارچۇقلاردىن چاچرىغان نۇرلار، جۇلا بەردى ئويچان كۆزۈمگە. ھېسلىرىمدا جانان سىماسى، قىيانلىنار قەلبىمدە ھېسلار. باغلاپ قۇيار بەزى كۆڭلۈمنى، تەشنالىقتا كۆرۈنمەس يىپلار. شېرىن چۈشتەك ئۆتتى ھەر كۈنلەر، چاڭقاقلىقتا تىلەپ جاناننى. چاك-چاك بولدى يۈرەك ئارماندا، ئۆڭۈپ كەتتى چىرايىم قېنى. چۈش كۈرۈشتە ئۆتتى تەنھالىق، قالدۇرالماي لەۋدە ئاھ بىر ئىز. چۈشكۈنلىشىپ باردىم قاغجىراپ، ئۇچرىمىغاچ بىر سۈيۈملىك قىز. بىداردۇرمەن تۈندە ئۇيقىدىن، خىيالىمدا كۈلۈپ تۇيغۇدىن. تەنھالىقتا ئۆتتى بۇ كۈنلەر، سۆيگۈ تىلەپ مەشۇق كۆڭلىدىن. يۈرەك كۈيلىرى جانان ئۈچۈن يازدىم ئۈمىدتە ، نەزمىلەرنى قانچە-قانچىلاپ. ئارمانلاردىن مۇڭلۇنۇپ يۈرەك، ئېرىپ باردى تامچە-تامچىلاپ. خاتىرەمدە ساناقسىز مىسرا ، كۆز تىككەنلەر قالىدۇ ھەيران. قىزىقسىڭىز تۆۋەنگە بېقىڭ، سىزدە چۇقۇم تۇغۇلار ئارمان. ئوت ئىچىدە قاتتىم مۇز بۇلۇپ، نۇر ئالالماي مۇزدەك يۈرەكتىن. بېغىشلىدىم ھارارىتىمنى، ئۈمىد ئۈزمەي ھامان تىلەكتىن. ۋىسال ئۈچۈن بولغاچ ئىنتىزار، ئارمانىمدىن نۇرلاندى قۇياش. زىمىستاندا ئېچىلدۇردۇم گۈل، باسالمىدى مىنى ھالسىراش . بوشلۇق كەبى چەكسىز خىيالىم، تىلەك تىلەپ يۈرەر ئالدىراش. ئۈمىدلىرىم ئىنتىلگەچ يارغا، مەۋجۇت مەندە كۆپ خىل گاڭگىراش. غەمسىز جانان، غەمسىز شۇ قەدەر، مۇڭ قاپلىغان غىرىپ خانەمدەك. غەمكىنلىكى كۆيدۈرەر مىنى، ئوتتىن ئېلىپ ئوتقا سالغاندەك . زىناقلىرى سۇلاشقان گۈلدەك، لەۋلىرىدە قاتقان ھاياجان. ئاھ، دېڭىزدەك شەھلا كۆزلىرى، پەرۋاسىزلا بوپ قالغان نېمجان. ھىدلار ئېلىپ كەلگەن شوخ شامال، ئىللىقىنا تەگسە يۈزۈمگە. كىرپىكلەردىن رەڭلەنگەن ھېسلار، شېھىد بولسا ئويچان كۆزۈمگە. شىددەتلىنەر قەلبىمدىن ئېقىن، ئېچىرقاشتا تېۋىنىپ يۈرەك. جانان يۈرەر بەلكىم بىپەرۋا، مەن خىيالدا بولساممۇ يۈلەك. سۆيۈپ قالسام، خالىسا ئۇمۇ، ئېتىلارمۇ يۈرەككە ۋولقان. سۇئاللاردا بىخلانغان ئويلار، يۈرىكىمدىن تامچىلىتار قان. يۈرەك ئۆتمە-تۈشۈك بولسىمۇ، تۈگىمەيدۇ بۇ تاتلىق ئازاپ. كۈتۈشلىرىم ھامان جاۋاپسىز، كۈتۈپ كەلدىم يەنىلا چىداپ. كۆز ياشلىرىم قۇرىغان تامام، ئۈمۈدلىرىم بوپ كەتكەن خازاڭ. نېمىشقىدۇر كۈتىمەن يەنە، مەۋجۇت پەقەت«كۈتۈش» دىگەن ئاڭ. ئۆتۈپ باردى نەۋقىران ياشلىق، ئۆتۈپ كەتتى ھەممە-ھەممىسى. قالدى پەقەت كۈتۈش دىگەن سۆز، كېلىچەكنىڭ بۇلۇپ ھامىيسى. مەن دىلىڭنىڭ دېرىزىسىنى، چەكتىم، تالاي چېكىمەن بەلكىم. تاتلىق چۈشتىن ئويغۇنۇپ شۇچاغ، بەلكىم ئەسكە ئالمىدى ھېچكىم. سۆيگۈم بولسا پايانسىز ئۇپۇق، جانان ئۇندا پارلىغان قۇياش. مۇزلىتىدۇ مېنىلا پەقەت، بۇ قۇياشىم تۆككىنىچە ياش. قۇرلار تامان ئارمانلىرىمنى، يىزىپ كەلدىم زور ئۈمۈد كۈتۈپ. ئەنسىزلىككە چۆكسىمۇ قەلبىم، ھەسرەتلەرنى ئىچىمگە يۈتۈپ. دىل بايانى بۇلۇپ قالدىم سۆيگۈ سەۋداسى، بەلكىم «ساراڭ» دېگەندۇ كىملەر. شەكلىنىپمۇ قالىمەن بەزى، يۈرۈكۈمدە بۇلۇپ تەشۋىشلەر. ئەقلى ھۇشى تۇرۇپمۇ ئادەم، ساراڭلارغا قالاركەن ئوخشاپ. ئۆزەمچىلا ئۆزۈم ھەققىدە، خىيال سۈرۈپ ھېس قىلدىم قاخشاپ. تەشنا بۇلۇپ جانان ۋەسلىگە، پەيدا بولسا يۈرەكتە ھەسرەت، ۋىسال تىلەپ تەشۋىش ئىچىدە، ساراڭ سىياق ئۆتەركەن ھەر رەت. مەجنۇنلۇقتا ساراڭ بوپ قالدىم، داۋا ئىزلەپ كەزدىم تەلمۈرۈپ. بەزى كۈلسەم ئارمانلىرىمدىن، بەزى غەمدە يۈردۈم ياش تۆكۈپ. باللىقنى سىغىنىپ تالاي ، ئەسلەپ قالدىم خىياللىرىمدا. بەكمۇ مۈشكۈل ئۆتەركىن ياشلىق، مۇھەببەتنىڭ داۋانلىرىدا . شەيدالىققا چۆككەندە كۆڭۈل، تاتلىق ئازاپ ئۆتەركىن قىيناپ. تاقەتلىرى دەمدە تاق بۇلۇپ، يۈرىكىنى ئۆتەركەن تېلغاپ. ئويلاپ كەتتىم بۇ دەم كەچمىشنى، ئەشۇ چاغلار قارچۇقتىن ئۈزۈپ. ھېسلىرىمدىن ئۇشبۇ قۇرلارنى، غەۋۋاسلاردەك ئالدىممەن سۈزۈپ. ئاشىق- مەشۇق ئوقۇپ زوقلانسۇن، ئىرادىدە بۇلسۇن ئۈمىدۋار . كىمكى قالسا ئۇشبۇ ئەھۋالدا، تاقەتلىرى ئاڭا بولسۇن يار. تەشۋىشتىكى نىدا كەيىپ بولدۇم ئەسلەپ كەچمىشنى، خىياللاردىن مۇڭلۇنۇپ بۇ دەم. غايىپ كەبى ئەسەبىي ھېسلار، يۈرىكىمگە تاشلىدى قەدەم. بىر خىيالەن مەۋھۇم مەنزىرە، بىر بۇلاقتەك چاچراتماقتا سۇ. ئويلاپ قالدىم ئاشىق-مەشۇقنىڭ، دىل ساقىتقان يېشىمىدۇ بۇ؟ خىيال سۈرۈپ قاپتىمەن ئۇخلاپ ، يەتكەچ ماڭا مېھنەت ھاردۇقى. چۈشلىرىمگە قاپتۇ ئۇلىنىپ، خىيالىمنىڭ قالغان قالدۇقى. كەلگۈدەكمىش بىر جۈپ قىز- يىگىت، بايىقى كۆز بۇلىقى تامان. دېگۈدەكمىش بۇلاق: -«مەرھابا- سۆيگۈ شاھى قەدىرلىك مېھمان» مۇجەسسەمتى لىۋەن تەنلەرگە، گۈزەللىكنىڭ، نۇرنىڭ بارچىسى. بادام دوپپا، ئاپپاق نۇر سەللە، سىن تۆكەتتى ئەتلەس-شايىسى. كۆرۈشكىدەك يىگىت مەن بىلەن، سالام بەجا كەلتۈرگىدەك قىز. ھەم گۈلدەستە سۇنغىدەك ماڭا، بۇ يىگىت-قىز قالدۇرغان جۈپ ئىز. «-ئالغىن يىگىت ئەجداد سوۋغىسى،
ئۆمۈرۋايەت يار بولسۇن ساڭا. پاك مۇھەببەت، چىن ئەقىدەڭدىن، گۈزەللىككە تۇيونسۇن دۇنيا ». دىگەن نىدا ياڭراپ غايىپتىن، ۋۇجۇدۇمدا چېقىلدى چېقىن. -باقىدىكى ئاشىق-مەشۇق ئۇ، دىدىم: -روھى خىيالغا يېقىن. كۆز ئالدىمدا جەسۇر جۈپ شۇ روھ ، بەلكىم تاھىر-زۆھرە ئىككىسى . كۈچەيمەكتە ئىپتىخار ھېسسىم، مەن تەخىرسىز ئويلىغان سىرى. چەكسىزلىككە ئۈزگەندە خىيال، غايىپ بولدى جۈپ گەۋدە ئاستا. قايناق ھېسلار كەتتى دولقۇنلاپ، ھۆكۈم سۈردى جىملىق شۇ تاپتا. بۇلاق تامان چاقنىدى قۇياش، قىيانلىدى قەلبىمدىن نىدا. سۆيگۈ ئۈچۈن ھوشيار بول يۈرەك، قىل پۇرسەتتە ئۆزۈڭنى پىدا. خاتىمە كەچمىشلەرگە تاشلىساڭ نەزەر، تۇيۇلارمەن بىر ساڭا ئەخمەق. چىن ئاشىقلىق ئۇقتۇردى شۇنى، سۆيگۈڭ ماڭا مەڭگۈلۈك چاقچاق. بۇسۇغىدا يېغلايدۇ ھىجران، رەشىكلەردىن ئۆرتۈنۈپ تۇرۇپ. نېمىنىدۇر ئۇنتىدى بەلكىم، بەختلەرنى كۈتكەن كېلىچەك. تار رەستىدە قالدۇق ئۇچرىشىپ، غەمكىن كۆزدىن چېقىلدى چاقماق. زورۇقمىدىم بىلدىم يەنىلا، سۆيگۈڭ ماڭا مەڭگۈلۈك چاقچاق. ئاپتۇر: قەشقەر يېڭىشەھەر ناھيسىدە شىپاگەر
|
|
|||||||
