ياسىنجان سادىق چوغلان ئەپەندىنىڭ بۇ ئالتە قىسىملىق تارىخىي رومانى ئۇنىڭ «جاللات خېنىم» رومانىدىن كېيىن ئۇيغۇر ئەدەبىياتىدا يەنە بىر قېتىملىق ئوقۇش قىزغىنلىقى كۆتۈرگەن بىر رومانى بولدى. رومان مىللەتلەر نەشىرىياتى تەرىپىدىن نەشىردىن قىلىنغان بولۇپ، ناھايىتى نەپىس ئىشلەنگەن. روماندا ئۇيغۇرلارنىڭ ئوتتۇرا ئەسىرلەردىكى ئىككى – ئۈچ يۈز يىللىق تارىخىي ئۆزگىرىشلىرى ئاجايىپ ئىستىدات بىلەن مۇۋەپپىقىيەتلىك يورۇتۇپ بىرىلگەن. رومان نەشىردىن چىققاندىن كېيىن جەمئىيەتتە خېلى كۈچلۈك داغىدۇغا قوزغىدى. قەشقەردە 2010-يىلى 12-ئاينىڭ 12 -كۈنى ئىمزالىق سېتىش پائالىيىتى ئۆتكۈزۈلدى. جاي – جايلاردا ياسىنجان سادىق چوغلان ئەپەندىگە «چاي سۇنۇش»، «تون كىيدۈرۈش»لەر ئۈزۈلمىدى. شىنجاڭ تېلېۋىزىيە ئىستانسىسى «مەدەنىيەت بوستانى»مۇ ئۇشبۇ ئەسەرنىڭ روياپقا چىققىنى يۈزىسىدىن يازغۇچىنى زىيارەت قىلىپ ئالاھىدە بىر سان پروگرامما ئىشلىدى. ئۇيغۇرسوفىت شىركىتىنىڭ مەسئۇلى كومپىيۇتېر مۇتەخەسىسى ئالىم ئەھەت يازغۇچى ياسىنجان سادىق «باھادىرنامە»دە ئىشلەتكەن سۆزنىڭ سانىنى ئېنىقلاپ چىققان بولۇپ، تۆۋەندىكىسى «يازغۇچىلار مۇنبىرى»دىكى شۇنىڭغا مۇناسىۋەتلىك ئۇچۇر:
«باھادىرنامە»دە ئىشلىتىلگەن بارلىق سۆز 587,822 بولۇپ، بۇلار ئىچىدە تەكرارلانمىغان سۆز (ھەر خىل تۈرلىنىشلىرىنىمۇ ئۆز ئىچىگە ئالغاندا) 32646 ، چاستوتىلىق سۆز: 5120.

ئالدىمىزدا ئەنئەنىۋى بايرىمىمىز نورۇز بايرىمى كىلىش ئالدىدا تۇرماقتا 2009-يىلى 3-ئاينىڭ 21-كۈنى ئۈرۈمچى مىراج تائاملار ئوردىسىدا ئۆتكۈزۈلگەن نورۇزلۇق پائالىيەتنى يەنە بىر قېتىم كەڭ تورداشلارنىڭ شۇنداقلا كەڭ ستۇدېنتلىرىمىزنىڭ كۆرۈپ بېقىشىنى ئۈمىد قىلىمەن.

تالانتلىق يازغۇچى پەرھات جىلان 1945-يىلى 8-ئاينىڭ 8- كۈنى غۇلجا شەھرىدە خىزمەتچى ئائىلىسىدە دۇنياغا كەلگەن. 1954-يىلىدىن 1961-يىلىغىچە غۇلجا ۋە ئۈرۈمچى شەھەرلىرىدىكى روس مەكتەپلىرىدە ئوقۇغان. 1961-يىلىدىن 1966-يىلىغىچە ئۈرۈمچىدە ئۇيغۇرچە تولۇقسىز ۋە تولۇق ئوتتۇرا مەكتەپلەردە ئوقۇغان.

ئۇ مەدەنىيەت ئىنقىلابى مەزگىلىدە «سول» چىللىقنىڭ زىيانكەشلىكىگە ئۇچراپ تاشچىلىق ۋە ھەرىكەشلىككە ئوخشاش ياللانما ئەمگەك بىلەن شۇغۇللانغان.

«تۆت كىشىلىك گۇرۇھ » ئاغدۇرۇلغاندىن كېيىن، بىر مەزگىل باشلانغۇچ مەكتەپلەردە ۋاقىتلىق ئوقۇتقۇچى، شىنجاڭ خەلىق نەشرىياتىدا ۋاقىتلىق تەرجىمە تەھرىرى بولۇپ ئىشلىگەن. 1979-يىلىدىن ئېتىبارەن شىنجاڭ ئىجتىمائىي پەنلەر ئاكادېمىيىسى تىل تەتقىقات ئىنىستىتوتىدا دەسلەپتە روسچە تەرجىمان، كېيىنچە تەرجىمە – ماتېرىيال بۆلىمىنىڭ مۇئاۋىن باشلىقى، 1991-يىلىدىن باشلاپ ئۇيغۇر تىلى تەتقىقات بۆلىمىنىڭ باشلىقى، 1994-يىلى 1- ئايدىن باشلاپ تىل تەتقىقات ئىنىستىتوتىنىڭ مۇئاۋىن مۇدىرى بولۇپ ئىشلىمەكتە. پەرھات جىلان 1966-يىلىدىن بۇيان «پۇل»، «ئالتۇن قاندىكى

ئۇيۇشمىمىزنىڭ خاراكتىرى : مېھىر -شەپقەت، ئىللىقلىق يەتكۈزۈش
ئۇيۇشمىمىزنىڭ مەقسىتى: ئاساسلىقى ئىقتىسادى قىيىنچىلىق سەۋەبىدىن ئوقۇشسىز قېلىۋاتقان ،شۇنداقلا ئوقۇشىنى داۋاملاشتۇرۇشغا ئامالسىز قېلىۋاتقان ئوتتۇرا ۋە ئالى مەكتەپ ئوقۇغۇچىلىرىغا ياردەم قىلىش ، ئېغىر كېسەل سەۋەبىدىن داۋالىنىشتا قىينىلۋاتقان قېرىنداشلىرىمىزغا ياردەم قىلىش . جەمىيەتنىڭ ئىللىقلىقنى يەتكۈزۈش .
نىشانى : ئوقۇغۇچىلىرىمىزدا تىجەشلىك بۇلۇش ئىدىيىسىنى ئورنىتىپ ،مېھىر-شەپقەت ئىللىقلىق يەتكۈزۈشنى خۇشاللىق دەپ بىلىدىغان بىر تۈركۈم ئوقۇغۇچىلارنى بارلىققا كەلتۈرۈش ،مېھرىبان ئوقۇغۇچىلار توپىمىزنى تېخىمۇ تەرەققى قىلدۇرۇپ ھەر قايسى مەكتەپلىرىمىزدە ئومۇملاشتۇرۇش .
ياردەمنى يەتكۈزۈش:ھەر ئايلىق يىغىلغان بەدەل پۇلى شۇنداقلا ياردەم قىلىنغان پۇل ئاشكارا ئېلان قىلىندۇ
ئەزالار ئوبىكتى: كەڭ ئوقۇغۇچىلار (ھازىرچە ئالىي مەكتەپ ئوقۇغۇچىلىرىنى ئاساس قىلىدۇ)

دۇنيا مېھىر-مۇھەببەت ئىللىقلىق بىلەن گۈزەلدۇر. سەمىمىي ياردەم قەلىبلەرنى ئىللىتىدۇ .مېھرىبان ،شەپقەتلىك ساخاۋەتچىلىرىمىز ،ئەنە شۇ ياردەمگە موھتاج ئاز ساندىكى ئاجىزلار توپىغا يېڭىدىن كۈچ ،ئۈمىد بەخىش ئەتكۈچىلىرىمىزدۇر. مېھرىبان ئانىلار ۋەكىلى رەيھان ئاپپاي ،مېھرىبان ئاتىلار ۋەكىلى ھەسەنجان ئاكىلار باشچىلقىدا مېھرىبان ئاتىلار ئانىلار گۇرۇپپىلىرىمىز ھەرقايسى شەھەر ،ناھىيە ھەتتا يېزىلىرىمىزدىمۇ قۇرۇلۇپ جەمىيىتىمىزدىكى ئىقتىسادى قىيىنچىلىقتا قالغان نۇرغۇن كىشىگە مېھىرلىك قەلبىنى سۇنۇپ جەمىيەتنىڭ ئىلىقلىقىنى يەتكۈزدى . ئىقتىسادى قىيىنچىلىق سەۋەبىدىن ئوقۇشقا ئامالسىز قالغان ،ئوقۇشتىن چېكىنىش گىردابىغا بېرىپ قالغان نەچچە يۈزلىگەن ئوتتۇرا ۋە ئالى مەكتەپ ئوقۇغۇچىلىرىغا ياردەم قولىنى سۇنۇپ ،ئىلىمگە تەشنا قەلبىنى ، ئوقۇشقا بولغان ئوتتەك ئىستىكىنى قاندۇردى . ھەممىمىز بۇ شەپقەتلىك ئانىلىرىمىز ،ئاتىلىرىمىزنىڭ ئىش ئىزلىرىدىن سۆيۈندۇق ،ئۇلارنىڭ مېنەتسىز ياردىمى بىلەن سان -ساناقسىز قەلىبلەر ئىللىدى. ئۇلار ئۆز ھەركىتى ئارقىلىق ئىتتىپاقلىق ئۆز-ئارا ياردەمنىڭ تەسۋىرلىگۈسىز سېھرى كۈچىنى نامايەن قىلدى .

سۇئال ئىنگلىز تىلىنى ئۈنۈملۈك ئۆگىنىشنىڭ ئۇسۇلى قايسى؟ئىنگلىز تىلى گىرامماتىكىسىنىڭچۇ؟
جاۋاب: بىر ئادەمنىڭ ئۈنۈملۈك ئۆگىنىش ئۇسۇلى يەنە بىر ئادمنىڭكىگە ئوخشىمايدۇ. ئۇنىڭدىن باشقا، تىل ئۆگىنش بىر ئۇزۇن مۇددەتلىك، مۈشكۈل ۋەزىپە بولۇپ، ناھايىتى يۇقىرى ئىرادە بىلەن مۇستەھكەم بەل باغلىماي تۇرۇپ، بىر تىلنى مۇكەممەل ئۆگىنش مۇمكىن ئەمەس. تىل ئۆگىنش ھېچكىم ئۈچۈن ئاسان ئەمەس. شۇڭا باشتىن تارتىپ بۇ توغرىلىق مۇستەھكەم ئدىيۋىي تەييارلق بولۇشى كېرەك. مەن شنجاڭ ئۇنىۋېرستېتىدا ئوقۇغان ۋاقتىمدا، 1-يىلى خەنزۇ تىلىنى ئۆگىنپ، ئۇنىڭدىن كېينكى 2 يىلنىڭ ئىچدە ئىنگلىز تىلىنى قوشۇمچە ئۆگىنىپ، تەبئىي پەن خەنزۇ ئوقۇغۇچىلرىنىڭ 3 يىللىق دەرسلىكىنى ئۆگىنىپ بولۇپ، ئىنگلىزچىنى ئوقۇپ تۈگەتكەن خەنزۇ ئوقۇغۇچىلار بىلەن بىرگە ئىمتھانغا قاتنشپ، يۇقىرى نەتىجىگە ئېرىشكەن ئىدىم. ئەڭ ئاخىرقى 2 يىل جەريانىدا ياپون تىلنىمۇ ئۆزلۈكىمدىن ئۆگىنىپ بولدۇم.

.تور ئارىلاۋېتىپ خارۋاردنىڭ بىر قېتىملىق ئۇچۇق دەرسىنى ئۇچرىتىپ قالدىم ،بىر قىتىملىق مۇۋپپەقىيەتلىك بۇلغان ئوچۇق دەرسنىڭ ئاڭلىغۇچىغا بولغان ئۈنۈمى ئىنتايىن يۇقىرى بولىدۇ ،بۇ ئوچۇق دەرسنىڭمۇ سىزنى ئانچە مۇنچە تەپەككۇر بوشلۇقىغا باشلىيالايدىغانلىقىغا ئىشىنىمەن ،ئوچۇق دەرسنىڭ مەزمونىغا قىزىقۋاتامسىز قېنى ھوزۇرىڭىزدا بولسۇن!

فرانسىيەنىڭ ئەڭ داڭلىق كىلاسسىك ئەدەبىيات يازغۇچىلىرىدىن بىرى بولغان بالزاكنى بىلمەيدىغان ئۇيغۇر بولمىسا كېرەك. 1799-يىلى 5-ئاينىڭ 20-كۈنى پارىژغا يېقىن تۇر شەھرىدە تۇغۇلغان بۇ فرانسىيەلىك يازغۇچى 1850-يىلى، 8-ئاينىڭ 18-كۈنى پارىژدا ئۇ دۇنياغا سەپەر قىلغان.ھاياتىدا يازغۇچىلىق، دىرامماتورگلۇق، مۇخبىرلىق، باسمىچىلىق ۋە ئوبزورچىلىق بىلەن شۇغۇللانغان بالزاك فرانسىيە ئەدەبىياتىدا ئەڭ كۆپ رومان يازغان، ئەڭ مول-ھوسۇللۇق بىر يازغۇچى ھېساپلىنىدۇ. بارلىق رومانلىرى جەمئى 91 پارچە بولۇپ، ”ئىنسان كومىدىيىسى“ نامىدا تونۇلغان.

سالامەتلىكىنىڭ ناچارلىقىغا قارىماي، تىنماي ئىشلەيدىغان بالزاك، سالغان مەبلەغلىرىدىن گەدەنگىچە قەرزگە بوغۇلۇپ، قەرز ئالغان ئادەملىرىدىن شەھەرمۇ-شەھەر ئوخشىمىغان ئىسىملار بىلەن قېچىپ، نۇرغۇن ئاياللار بىلەن ئارىلىشىپ، ئاخىرى 1850-يىلى گراف ھانىسكا بىلەن توي قىلغان.

پارىژدا بالزاكنىڭ ھۆرمىتىگە قۇرۇلغان ”بالزاك ئۆيى“ مۇزىيخانىسىمۇ بار.

ئوكسفورد ئۇنىۋېرسىتېتىنىڭ قۇرۇلغان ۋاقتى ئانچە ئېنىق ئەمەس، ئەمما ئەڭ دەسلەپكى ئوقۇتۇش خاتىرىسى 1096-يىلىدىن باشلانغان. 1167-يىلى ئەنگىلىيە فرانسىيە ئۇرۇشى باشلانغانلىقتىن پادىشاھ ھېنرىII ئەنگىلىيە ئوقۇغۇچىلىرىنىڭ فرانسىيەگە بېرىپ ئوقۇشىنى چەكلىگەن، ئوكسفورد شۇنىڭدىن كېيىن ئۇچقاندەك تەرەققى قىلغان. 1209-يىلى مەكتەپتە بىر قېتىم ئاممىۋى جېدەل كۆرۈلۈپ مەكتەپ ئامانلىق تارماقلىرى تەرىپىدىن تارقىتىۋېتىلگەن، بۇ ئوقۇشتىن چېكىندۈرۈلگەن بىر قىسىم ئوقۇتقۇچى- ئوقۇغۇچىلارنىڭ كامبىرىج ئۇنۋېرستىنى قۇرۇشىغا سەۋەپ بولۇپ قالغان. 1214-يىلى 6-ئاينىڭ20-كۈنى بىر پوپنىڭ پادىشاھ بىلەن كېلىشىشى نەتىجىسىدە مەكتەپ ئالاھىدە ئىنتىياز بىلەن قايتىدىن ئېچىۋېتىلگەن. ئوكسفورد نىڭ بىر ئۇنىۋېرستلىق ئورنى 1571-يىلىغا كەلگەندىلا ئاندىن رەسمى قانۇننىڭ ئېتىراپ قىلىشىغا ئېرىشكەن. ئامېرىكا ۋە باشقا داڭلىق مەكتەپلەرگە ئوخشىمايدىغىنى ئوكسفورد ئەنگىلىيە خانلىق پەنلەر ئاكادېمىيىسىگە قارايدىغان، ئىقتىسادتا ئۆزىنى قامداپ يۈكسەك ئاپتونومىيىنى يولغا قويغان، قوبۇل قىلىنىدىغان ئوقۇغۇچىلارغا قويۇلىدىغان تەلەپ زىيادە يۇقىرى بولغان ھۆكۈمەت ئىگىدارچىلىقىدىكى ئالى مەكتەپ بولۇپ، ئوقۇغۇچىلار چوقۇم ئەنگىلىيەنىڭ دۆلەت دىنىغا ئىشىنىشى كېرەك

 مانا بۈگۈن بىلنۇر ستۇدېنتلار كۇلۇبى قۇرۇلغىلى ساق بىر ئاي بولدى ،كومپيوتېربىلەن ئەمدىلا ھەپىلىشىشكە باشلىغان ماڭغا نىسبەتەن راست گەپنى قىلغاندا ھەقىقەتەن تەس كەلدى. كۈنلەپ كۈنلەپ كومپىيوتېر ئالدىدا ئولتۇرۇپ ھېچقانداق بىر نەتىجىگە ئېرىشەلمىگىنىمدە ئۆز -ئۆزۈمدىن مەن نېمىشقا باشقىلار شۇنداق ئاسانلا قىلالىغان ئىشنى قىلالمايدىغاندىمەن دەپ ئۇھسىنىپ ئولتۇرۇپ كېتىمەن. لېكىن قەتئى ۋاز كەچكۈم كەلمىدى. چۈنكى مەندە تور نامى سېتۋالغاندىن تارتىپ ئالى مەكتەپ ئوقۇغۇچىلىرى ئۈچۈن ساۋاقداشلىرىم ئۈچۈن قانچە جاپا تارتساممۇ چۇقۇم بۇ بلوگنى قۇرۇپ چىقىشتەك ئىرادە بار ئىدى. مەندەك بىر ستۇدېنتنىڭ يازمىلىرى ئارقىلىق ئالى مەكتەپ تۇرمۇش كارتىسىنى ئاز تولا ئەكىس ئەتتۈرۈش ، شۇنداقلا ئالى مەكتەپتىكى ئوقۇغۇچىلارنىڭ ئۆگۈنۈشى ئۈچۈن ئا ز تولا تۆھپە قۇشۇش نەچچە ئايدىن بۇيان ئويلاۋاتقان ، ئەمما ئەمەلگە ئاشۇرۇش ئۈچۈن ھەركەتكە كەلمىگەن ئارزۇ يۇم ئىدى.