تۇنجى مىكرو بىر تەرەپ قىلغۇچ

مىكرو بىر تەرەپ قىلغۇچ يەنە توپ زەنجىت دەپمۇ ئاتىلىدۇ. ھەر بىر كومپيۇتېرغا «مىكرو بىر تەرەپ قىلغۇچ» ناملىق كىچىك ئېلېكتر زەنجىرى ئورنىتىلغان بولىدۇ، ئۇ كومپيۇتېرلارنىڭ مەركىزىي بىر تەرەپ قىلىش دېتالى بولۇپ، كومپيۇتېردا سان-سىپىرلانى بىر تەرەپ قىلىدىغان ھەمدە بۇيرۇق ئىجرا قىلىدىغان، كومپيۇتېرنىڭ ھەركەتتىكى بارلىق تەرتىپىگە ئىنكاس قايتۇرىدىغان قىسمى ھېسابلىنىدۇ.

ئۇنىڭ ھەجمى ئىنتايىن كىچىك بولسىمۇ، ئىقتىدارى ناھايىتى زور.

تۇنجى مىكرو بىر تەرەپ قىلغۇچنى ئامېرىكىلىق مارىسئان.E.خوف 1927-يىلى لايىھىلەپ ياساپ چىققان. ئەينى ۋاقىتتا خوف ئىنتېرنېتتا خىزمەت قىلىۋاتقان بولۇپ، ئۇ يەردە كومپيۇتېر سانائىتىگە كېرەكلىك  مىكرو بىر تەرەپ قىلغۇچنى كۆپلەپ ئىشلەپچىقىرىدىغان بىر شىركەت بار ئىدى. خوف لايىھىلەپ ياساپ چىققان ئەڭ دەسلەپكى بىر مىكرو بىر تەرەپ قىلغۇچقا 230 دانە ترانزىستوغا قاچىلىغىلى بولىدىغان نەرسە سىغىدىكەن.

خوف تۇنجى مىكرو بىر تەرەپ قىلغۇچنى كەشىپ قىلغاندىن كېيىن، مىكرو بىر تەرەپ قىلغۇچنىڭ توغرىلىقى ۋە سۈرئىتى بارغانسېرى ئاشقان. ھازىرقى 32 خانىلىق بىر تەرەپ قىلغۇچ سېكۇنتىغا 4 مىليوندىن ئارتۇق بۇيرۇقنى ئىجرا قىلالايدۇ. سۈرئىتى تېخىمۇ تېز بىر تەرەپ قىلغۇچقا تېخىمۇ مۇرەككەپ پروگرامما قاچىلغىلى بولىدۇ.