تۇنجى ئەمەلىي گەۋدىلىك ئۆسمىنىڭ 3D كومپيوتېر مودېل ھالىتىنى تاماملاندى
 

    ئەنگلىيە ‹‹ كۈندىلىك پوچتا گېزىتى ›› نىڭ خەۋىرىگە قارىغاندا، يېقىندا خارۋارد ئۇنىۋېرسىتېتى، ئىدىنبۇرگ ئۇنىۋېرسىتېتى ۋە يوخان خوپكىنسون ئۇنىۋېرسىتېتىدىكى ئالىملار ھەمكارلىشىپ تۇنجى ئەمەلىي گەۋدىلىك ئۆسمىنىڭ 3D كومپيوتېر مودېل ھالىتىنى تاماملىغان. بۇ مودېل ھالىتىدە جاننى ئالىدىغان ئۆسمىنىڭ سىرتقى ھالىتى سىزىپ چىقىرىلغاندىن سىرت، يەنە ئۇنىڭ ئۆسۈش، ئۆزگىرىش ۋە تەرەققىي قىلىش جەريانىمۇ كۆرسىتىلگەن. ئالىملارنىڭ ئېيتىشىچە، بۇ مودېل ھالىتى ئارقىلىق ئۆسمىنىڭ قانداق قىلىپ دورىغا قارشىلىق كۈچ ھاسىل قىلىدىغانلىقىنى چۈشىنىۋالغىلى بولىدىكەن.

    ئىلگىرى، كۆپىنچە ئالىملار تەكشى يۈزلۈك مودېل ئارقىلىق ئۆسمىنىڭ ئۆزگىرىش جەريانى ۋە ئەمەلىي گەۋدىلىك ئۆسمىنىڭ بوشلۇقتىكى ئالاھىدىلىكىنى چۈشىنىشتە قېيىنچىلىققا ئۇچرىغان.  ئەمما ھازىرقى يېڭى 3D كومپيۇتېر مودېل ھالىتى ئارقىلىق بۇ قىيىن مەسىلە ھەل قىلىنغان. بۇ مودېلنىڭ نۆۋەتتىكى ئەڭ چوڭ نەتىجىسى راك ھۈجەيرىسىدىكى قىسمەن قىسىمنىڭ يۆتكىلىش ئىقتىدارىنى بايقاش ئىكەن.ئالىملارنىڭ بايقىشىغا قارىغاندا،  راك بىمارىغا يېڭى دورا ئىشلىتىلگەندىن كېيىن، كۆپىنچە راك ھۈجەيرىلەر ئۆلتۈرۈلۈپ، قىسمەن دورىغا قارىتا قارشىلىق كۈچىگە ئىگە ھۈجەيرىلەر ساق قالىدىكەن،  ھەمدە تېز سۈرئەتتە كۆپىيىپ، راك كېسىلىنى قايتىدىن قوزغىتىدىكەن، بۇ ھۈجەيرىلەر يەنە يۆتكىلىشچان ئالاھىدىلىكى بىلەن باشقا ھۈجەيرىلەرگىمۇ تەسىر قىلىپ، دورىغا قارىتا قارشىلىق كۈچىگە ئىگە گېننى كۆپەيتىدىكەن. بۇ يەنى راك كېسىلىنىڭ ھازىرغا قەدەر داۋا تاپالمايۋاتقانلىقىنىڭ تۈپ سەۋەبى ئىكەن.