لەۋلەرگە گۈلگۈن مەي ئۇزاتسا شەپەق،

خۇش ساباھ سۆيۈشىن قىپ تۇرسا تەقدىم.

چىمەندە بوپ شۇنداق مەستۇ-مۇستەغەرەق،

شادىمان ئۆتكۈزسە دەملەرنى ھەركىم.

چېچەكلەر تەبەسسۇم ئەيلەپ ھەر دەقىق،

قەترىلەر مەڭزىدە  يانسا زەر قۇياش.

شەربەتتىن دىل جامى تۇرسا لىقمۇلىق،

يار بولسا ھەر كىمگە مېھنەتلىك ياشاش.

ئابدۇللا ئارىپوۋ 1941-يىلى ئۆزبېكىستان جۇمھۇريىتى، قاشقادەريا ۋىلايىتىنىڭ، كاسان تۈمەنى (ناھىيسى) دىكى نەكۆز قىشلىقىدا دېھقان ئائىلىسىدە دۇنياغا كەلگەن. ئۇ دەسلەپ قىشلاق سوۋېتىدىكى ئوتتۇرا مەكتەپنى ئالتۇن مىدال بىلەن 1958-يىلى پۈتتۈرۈپ، ئوتتۇرا ئاسىيا دۆلەت دارىلفونۇنى ژورنالىستىكا بۆلۈمىگە كىرىپ، ئۇنى 1963- يىلى مۇئاپىقىيەتلىك پۈتتۈرۈپ چىقتى.

بۇ كېچە مەن يەنە تەنھا ئولتۇرۇپ،

تىڭشايمەن يۈرىكىم چالغان دۇمباقنى.

ئىككى مىڭ ئون بىرىنچى ھارۋىمۇ ئۆتتى،

قالدۇرۇپ ئىزىدىن تۈمەن سوراقنى.

چالغىنىم بەرىبىر ئۆزۈمنىڭ دېپى،

ئاسمىدىم بىرىگە ئاتاپ قوڭغۇراق.

قولۇمدا بىر تال گۈل، يۈرەكتە شېخى،

بىر ئارمان بەرگىدە چاچار خۇشپۇراق.

كېرىمجان سۇلايمان

ئوتتۇز ئۈچ

ئوتتۇز ئۈچ-سەن سۆيۈملۈك رەقەم،
ئۇلۇغلىسام ئامىتىم بىلىپ.
بۆرە بولۇپ ئۇچلايمەن قەدەم،
سۆيسەڭ يىگىت يېشىمنى كېلىپ.

ئوتتۇز ئۈچ-سەن ھەسرەتلىك رەقەم،
كۆرسەم يىلنىڭ ئالدىغا ئېلىپ.
ئۆتۈپ كېتەر قايتا بىر مەرتەم،
بەختىم قىزدەك تەبەسسۇم قىلىپ،

مۇھەممەتتۇرسۇن سىدىق

‹‹تۈركىي تىللار دىۋانى ››-11-ئەسىردە ياشىغان بۈيۈك ئۇيغۇر تىلشۇناس ئالىمى مەھمۇد قەشقىرى تەرىپىدىن يېزىلغان ئىنىسكلوپىدىيە خاراكتېرىلىك تۈرك تىلى لۇغىتى بولۇپ، 11-ئەسىر ئۇيغۇر مەدەنىيتىنىڭ ئومۇمىي قامۇسى ھېساپلىنىدۇ.
‹‹ تۈركىي تىللار دىۋانى ›› دۇنياغا كەلگەن مىڭ يىلنىڭ مابەينىدە، تارىخنىڭ بوران-چاپقۇنلىرى ئىچىدە ئىلىم دۇنياسىغا بىردە ئاشكارا بولۇپ، بىردە يوشۇرۇلۇپ، ئالىملار تەرىپىدىن يۈكسەك دەرىجىدە ئىلمىي مەدھىيە، ئېتراپقا ئېرىشكەن، ئەتىۋارلاپ ساقلىنىشقا، قەدىرلەپ ئوقۇلۇشقا مۇيەسسەر بولۇپ كەلگەن. ‹‹ دىۋان ›› ئەسلى ئەرەپچە يېزىلغانلىقتىن دەسلەپتە باغداد، مىسىر قاتارلىق ئەرەب ئەللىرى ئالىملىرى تەرىپىدىن ئوقۇلۇپ، مۇتالىئە قىلىنىپ كەلگەن بولۇپ①، ئىلىم دۇنياسىغا تولۇق مەلۇم بولۇشى تېخى مۇشۇ ئەسىرنىڭ بېشىدىكى ئىش.

ئۆزقان

Close[MP3]

ئىلتىجا

ئېلىپ كەتتىڭ يۈرەكنى يۇلۇپ،

مەندە قالدى بېغىشى پەقەت.

روھىم ئۇنى ئىزلىمەك بولۇپ،

تۇتقۇن بولدى ساڭا تا ئەبەد.

ئىگە ئەمەس ئۆزۈمگە ئۆزۈم،

قالدى پەقەت مەندە قۇرۇق تەن.

كۆزلىرىڭگە قادالدى كۆزۈم،

بىر خىيالىي شېرىن ھېس بىلەن.

▲ساڭا ئالتۇن ساپلىقىڭ ياخشى،

ماڭا نوگاي-قاپىقىم ياخشى.

▲قولى ئوچۇق ئاچ قالماس،

يولى ئوچۇق كەچ قالماس.

▲قۇرۇق ئوتۇننىڭ تۈتۈنى ئاز.

▲كېچىنىڭ ئايدىڭىدىن كۈندۈزنىڭ سايىسى خوپ.

▲مۇلايىملىقتىن بەخت كېلەر،

مەردانىلىقتىن تەخت كېلەر.

▲ئېرىقنىڭ سۈيىنى بۇلغىما، كۆلۈڭگە كىرەر.

مۇھەممەد يۈسۈپ 1954-يىلى 26-ئاپرېلدا ئەندىجان ۋىلايىتىنىڭ مەرھەمەت تۈمەنىدىكى  قوغۇنچى قىشلىقىدا تۇغۇلغان. 1971-يىلى ئوتتۇرا مەكتەپنى پۈتتۈرگەندىن كېيىن، تاشكەنتكە كېلىپ، 1978-يىلغىچە رۇس تىلى ۋە ئەدەبىياتى ئىنىستىتوتىدا ئوقۇغان.

ئىجادىيەتكە بولغان ئىشتىياق ئۇنى تاشكەنتتە ئېلىپ قالدى. 1978-يىلىدىن 1980-يىلىغىچە ئۇ تاشكەنت «كىتابسۆيەرلەر» جەمئىيىتىدە مۇھەررىر، 1980-يىلدىن 1986-يىلىغىچە «تاشكەنت ئاخشىمى» گېزىتىدە مۇخبىر، 1986-يىلىدىن 1992-يىلىغىچە غافۇر غۇلام نامىدىكى ئەدەبىيات-سەنئەت نەشىرىياتىدا مۇھەررىر، 1992-يىلدىن 1995-يىلىغىچە «ئۆزبېكىستان ئاۋازى» گېزىتىدە مۇخبىر، ئۆزبېكىستان مىللىي ئاخبارات ئاگېنتلىقىدا باش مۇھەررىر ئورۇنباسارى، «تەپەككۇر» ژۇرنىلىدا بۆلۈم مۇدىرى قاتارلىق ۋەزىپىلەرنى ئۆتىگەن.

…غا

كۆز ئوينىتىپ قارىشىڭ سوئال،

 نازۇك لېۋىڭ تىترىشى ئۈندەش.

 نۇر دەستىسى كىرپىكىڭ تال–تال،

 تاراتقىنى جىسمىمغا ئاتەش.