سىزنىڭ ئورنىڭىز: سەھىپە بېتى

سىز «چەتئەل شېئىرىيىتىدىن نەمۇنىلەر» سەھىپىسىدىكى يازمىلارنى كۆرۈۋاتىسىز!

خۇرشىد دەۋران

 

ئەدەبىيات

 ئەدەبىيات_شېئىر،داستان ئەمەس،
رومان ئەمەس،ھېكايە ئەمەس.
ئەدەبىيات_بىر ئازاب ئىچرە،
شىددەت بىلەن ئېلىنغان نەپەس.

ئەدەبىيات نە مىسكىن ئاھاڭ،
نە بىر چۇقان،نە قايغۇلۇق ئۈن.
ئەدەبىيات ئانا خەلق ئۈچۈن،
ۋەتەن ئۈچۈن،سۆيگۈ ئۈچۈن جەڭ.

ئابدۇللا ئارىپوۋ

ئابدۇللا ئارىپوۋ 1941-يىلى ئۆزبېكىستان جۇمھۇريىتى، قاشقادەريا ۋىلايىتىنىڭ، كاسان تۈمەنى (ناھىيسى) دىكى نەكۆز قىشلىقىدا دېھقان ئائىلىسىدە دۇنياغا كەلگەن. ئۇ دەسلەپ قىشلاق سوۋېتىدىكى ئوتتۇرا مەكتەپنى ئالتۇن مىدال بىلەن 1958-يىلى پۈتتۈرۈپ، ئوتتۇرا ئاسىيا دۆلەت دارىلفونۇنى ژورنالىستىكا بۆلۈمىگە كىرىپ، ئۇنى 1963- يىلى مۇئاپىقىيەتلىك پۈتتۈرۈپ چىقتى.

مۇھەممەد يۈسۈپ ۋە ئۇنىڭ بىر تۈركۈم شېئىرلىرى

مۇھەممەد يۈسۈپ 1954-يىلى 26-ئاپرېلدا ئەندىجان ۋىلايىتىنىڭ مەرھەمەت تۈمەنىدىكى  قوغۇنچى قىشلىقىدا تۇغۇلغان. 1971-يىلى ئوتتۇرا مەكتەپنى پۈتتۈرگەندىن كېيىن، تاشكەنتكە كېلىپ، 1978-يىلغىچە رۇس تىلى ۋە ئەدەبىياتى ئىنىستىتوتىدا ئوقۇغان.

ئىجادىيەتكە بولغان ئىشتىياق ئۇنى تاشكەنتتە ئېلىپ قالدى. 1978-يىلىدىن 1980-يىلىغىچە ئۇ تاشكەنت «كىتابسۆيەرلەر» جەمئىيىتىدە مۇھەررىر، 1980-يىلدىن 1986-يىلىغىچە «تاشكەنت ئاخشىمى» گېزىتىدە مۇخبىر، 1986-يىلىدىن 1992-يىلىغىچە غافۇر غۇلام نامىدىكى ئەدەبىيات-سەنئەت نەشىرىياتىدا مۇھەررىر، 1992-يىلدىن 1995-يىلىغىچە «ئۆزبېكىستان ئاۋازى» گېزىتىدە مۇخبىر، ئۆزبېكىستان مىللىي ئاخبارات ئاگېنتلىقىدا باش مۇھەررىر ئورۇنباسارى، «تەپەككۇر» ژۇرنىلىدا بۆلۈم مۇدىرى قاتارلىق ۋەزىپىلەرنى ئۆتىگەن.

خاسىيەت

كېچە. كۆككە بالقىپ چىقتى ئاي،

زېمىن تېنچ ئۇيقۇدا، دېمەك…

بىر مەنزىرە بەخش ئەتكەن تۇيغۇ،

شاماللارغا تەلپۈنەر يۈرەك.

 

بەختكە تولۇپ، شادلىنىپ ئالەم،

گۈلگۈن ھايات ئۆزرە گۈل تۇتار.

پەقەت، پەقەت ئاينىڭ ئارقىدىن،

ئەگىشىدۇ ئوتلۇق بۇلۇتلار.

زۇلپىيە مۆمىنوۋا


زۇلپىيە مۆمىنوۋا (Zulfiya Mo‘minova) :

1959–يىلى 15–ئىيۇلدا سەمەرقەند ۋىلايىتىنىڭ نارپاي تۈمەنىدە تۇغۇلغان. تاشكەنت دۆلەتلىك ئۇنۋېرسىتېتىنىڭ فىلولوگىيە پاكۇلتېتىنى پۈتتۈرگەن (1985). دەسلەپكى شېئىر توپلىمى ‹‹ ۋەتەن تاشلاپ كەتمەيدۇ›› (1988) نەشىر قىلىنغاندىن تارتىپ ھازىرغىچە شائىرەنىڭ ‹‹ بۆشۈكلەرنى ئاسرىغىن دۇنيا ››(1988) ، ‹‹ يېنىۋاتقان ئايال›› (1993) ، ئەزىزىم ، بەختىيارمەن ››(1997) قاتارلىق شېئىر توپلاملىرى نەشىر قىلىنغان . 2000–يىلى ‹‹دوستلۇق ئوردېنى›› بىلەن مۇكاپاتلانغان .

ئەركىن ۋاھىدوۋ

 

ئەركىن ۋاھىدوۋ 1936–يىلى 28– دېكابىردا فەرغانە ۋىلايىتىنىڭ ئالتىئېرىق تۈمەنىدە تۇغۇلغان.ئۆزبېكىستان خەلق شائىرى(1987)،ئۆزبېكىستان قەھرىمانى(1999)،تاشكەنت دۆلەتلىك ئۇنۋېرسىتېتنىڭ فىلولوگىيە فاكۇلتېتىنى پۈتتۈرگەن(1960). ئۇ ‹‹تاڭ نەپىسى››(1961)،‹‹قوشاقلىرىم سىزگە››(1962)،‹‹يۈرەك  ۋە ئەقىل››(1963)،‹‹مېنىڭ يۇلتۇزۇم››(1964)،‹‹مۇھەببەت››(1976)،‹‹تىرىك سەييارىلەر››(1978)،‹‹روھلار ئىسيانى››(1979)،‹‹شەرقىي قىرغاق››(1982)،‹‹كېلەچەككە مەكتۇپ››(1983)،‹‹  بىدارلىق››(1985)، ئىككى توملۇق تاللانما(‹‹مۇھەببەتنامە››ۋە‹‹ساداقەتنامە››1986)،‹‹كۈي ئەۋجىدە ئۈزۈلمىسۇن  تار››(1991)،‹‹ياخشىدۇر ئاچچىق ھەقىقەت››(1992) قاتارلىق ئەسەرلەرنىڭ مۇئەللىپى.‹‹ياشلىق دىۋانى››(1968) توپلىمىدا مۇمتاز ئۆزبېك ئەدەبىياتىنىڭ ئەڭ ياخشى ئەنئەنىلىرىنى داۋام قىلدۇرغان.ئۇندىن باشقا  ئۇنىڭ يەنە ‹‹ئالتۇن دەۋىر››(1969)،‹‹ئىستانبۇل پاجىئەسى››(1985)قاتارلىق دىرامىلىرىمۇ  بار.ئۇ يەنە گىيۇتىنىڭ ‹‹فائۇست››،يېسىنىنىڭ ‹‹زىمىن دەرگاھى›› قاتارلىق ئەسەرلىرىنى ۋە  باشقا شائىرلارنىڭ  شېئىرلىرىنى ئۆزبېك تىلىغا تەرجىمە قىلغان.‹‹بۈيۈك خىزمەتلىرى ئۈچۈن›› ئوردېنىنىڭ سىاھىبى(1997)،ھەمزە نامىدىكى ئۆزبېكىستان دۆلەت مۇكاپاتىنىڭ لائۇرېياتى(1983).

ئانا تىلىم

داغىستان شائىرى رەسۇل ھەمزاتوۋىچ ھەمزاتوف داغىستاننىڭ خۇنزاخ رايونىغا قاراشلىق سادا قىشلىقىدا خەلق شائىرى ھەمزات ساداسا ئائىلىسىدە دۇنياغا كەلگەن. ئۇ بىر نەچچە يىل ئوقۇتقۇچىلىق قىلغان، كېيىن(1945—1950) موسكىۋادا م گوركىي نامىدىكى ئەدەبىيات ئىنىستىتوتىدا ئوقۇغان. رەسۇل ھەمزاتوفنىڭ ئىجادىيىتى 1937–يىللىرى لىرىك شېئىر يېزىشتىن باشلانغان. ئۇ كىتابخانلارغا«ھارارەتلىك ئىشىق ۋە كۆيدۈرگۈچى ئازاب»(1943)، «مېنىڭ ۋەتىنىم»(1950)، «بىزنىڭ تاغلار»(1947)، «ئاكامنىڭ قىساسى»(1952)، «داغىستان باھارى»(1955)، «تۇغۇلغان يىلىم»(1950)، «قەلبىم تاغلاردا»(1959) كەبى ئون نەچچىلىگەن شېئىرىي توپلاملارنى، «تاغ قىزى»(1958) ۋە «ئاتام بىلەن سۆھبەت»(1953) قاتارلىق داستانلارنى تەقدىم قىلغان.

ئۇ «تۇغۇلغان يىلىم» شېئىرلار توپلىمى ئۈچۈن 1952–يىلى دۆلەت مۇكاپاتىغا ئېرىشكەن،كۆپلىگەن تىللىرغا تەرجىمە قىلىنىپ نەشىر قىلىنغان «يۈكسەك يۇلدۇزلار»   ناملىق شېئىر توپلىمى ئۈچۈن  لېنىن مۇكاپاتىنىڭ ساھىبى بولغان.

يۈرەك

بار ئىدى مەندە پەقەت بىر يۈرەك،

بىلىۋالدىڭ.

قارچۇقۇمدەك ساقلىغانتىم مەن ئۇنى،

ئېلىۋالدىڭ .

بولسا ئىدى ئەگەر مەندە مىڭ يۈرەك،

چۈشەنسەڭ،

ھەممىسىنى  ساڭا ئۈزۈپ  بېرەتتىم  .

ئىشەنسەڭ !