1- ئاينىڭ 29-كۈنى جۇڭگو نېفىتلىكى ئېلان قىلغان دوكلاتتا دېيىلىشىچە، شىركەت مالىيە بۆلۈمىنىڭ دەسلەپكى قەدەمدە ھېسابلىشىچە، 2015-يىلى بازارغا سېلىنغان پايدىن كەلگەن پايدا ئالدىنقى يىلدىكى ئوخشاش مەزگىلدىكىگە سېلىشتۇرغاندا %60-%70 كىچە تۆۋەنلەپ كەتكەن. 2014-يىلىدىكى جۇڭگو نېفىتى پايدىسى 107.7 مىليارد بولغان. جۇڭگو نېفىتىنىڭ دوكلاتىدا دېيىلىشىچە، 2015-يىلىدىكى سودىنىڭ ياخشى بولماسلىقىدىكى سەۋەب ئاساسلىقى خەلقئارا نېفىت باھاسىنىڭ شىددەت بىلەن چۈشۈشى ۋە دۆلەت ئىچى تەبىئىي گاز باھاسىنىڭ چۈشۈرۈپ تەڭشىلىشىدە ئىكەن.

2015-يىلى نېفىت باھاسى شىددەت بىلەن تۆۋەنلىگەندىن كېيىن «ئۈچ نېفىت» (جۇڭگو نېفىتى، جۇڭگو نېفىت خىميەسى، جۇڭگو دېڭىز نېفىتلىكى)نى ئۆز ئىچىگە ئالغان نېفىت كاتتىۋاشلىرىنىڭ پايدىسى زور دەرىجىدە تۆۋەنلەپ كەتكەن. بەزى ئېنېرگىيە كاتتىباشلىرى 2015-يىلىدىكى 4-سودا پەسلىدە ھەتتا زىيان تارتىشقا باشلىغان.

جۇڭگو ئېنېرگىيە تورى باش ئۇچۇر باشقۇرغۇچىسى خەن شياۋپىڭ «كۈندىلىك ئىقتىساد گېزىتى»نىڭ زىيارىتىنى قوبۇل قىلغاندا، جۇڭگو نېفىتىنىڭ پايدىسىنڭ تۆۋەنلەپ كېتىشىدىكى ئاساسلىق سەۋەب ئىككى: بىرى جۇڭگو نېفىتىنىڭ دۆلەت ئىچى نېفىتلىكلىرى بىر قەدەر كۆپ، ئېچىش تەننەرخى يۇقىرى ھەم توختىتىپ قويۇشقا بولمايدۇ. بۇ سەۋەبتىن نېفىت باھاسى تۆۋەنلىسە پايدىمۇ مۇقەررەر ئازلايدىغان گەپ؛ ئىككىنچى سەۋەب جۇڭگو نېفىت شىركىتى خەلقئارا نېفىت شىركەتلىرىگە ئوخشاش خادىم قىسقارتمىدى، ئۇلارنىڭ مىليوندىن ئاشىدىغان خىزمەتچىسى جۇڭگو نېفىتىگە زور ئىشلەپچىقىرىش تەننەرخ بېسىمى ئېلىپ كېلىدۇ، دېدى.

2014-يىلى جۇڭگو نېفىتلىكىنىڭ ساپ پايدىسى 107.1 مىليارد يۈەنگە يەتكەن. 2015-يىلىدا بولسا 32-42.8 مىلياردقىچە بولغان. بۇ جۇڭگو نېفىتى ساپ پايدىسىنىڭ 2007-يىلىدىن بۇيان تۇنجى قېتىم 100 مىلياردتىن تۆۋەنلىشى ھېسابلىنىدۇ.

باشقا مۇتەخەسسىلەرمۇ جۇڭگو نېفىتلىكىنىڭ پايدىسى چۈشۈپ كېتىشكە نېفىت باھاسىنىڭ تۆۋەنلىشى ۋە تەبىئىي گاز باھاسىنىڭ چۈشۈپ كېتىشى سەۋەب بولغان دەپ قارىدى.

جۇڭگو نېفىتى «ئۈچ نېفىتلىك» ئىچىدىكى نېفىت مىقدارى ئەڭ چوڭ كارخانا. ئۇلارنىڭ ئالدىنقى ئۈچ پەسىلدىكى ئومۇمىي نېفىت ئىشلەپچىقىرىش مىقدارى جۇڭگو نېفىت خىمىيەسى ۋە جۇڭگو دېڭىز نېفىتلىكىنىڭ ئۈچ پەسىلدىكى نېفىت مىقدارىنىڭ يىغىندىسىدىن ئېشىپ كەتكەن.  بۇلتۇر ئالدىنقى ئۈچ پەسىلدە جۇڭگو نېفىتى ئىشلەپچىقارغان نېفىت مىقدارى 720 مىليون تۇڭغا يەتكەن، بۇنىڭ ئىچىدە دۆلەت ئىچىدە ئىشلەپچىقىرىلغىنى 610 مىليون تۇڭ؛ جۇڭگو نېفىت خىمىيەسى 260 مىليون تۇڭ، بۇنىڭ ئچىىدە دۆلەت ئىچىدە ئىشلەپچىقىرىلغىنى 220 مىليون تۇڭ؛ جۇڭگو دېڭىز نېفىتلىكى 367 مىليون تۇڭ نېفىت ئىشلەپچىقارغان.

خەن شياۋپىڭ: «جۇڭگودىكى نۇرغۇن نېفىتلىكلەر قېزىلىۋاتىدۇ، بايلىق تولىمۇ تەكشىسىز. لېكىن نېفىت باھاسى سەۋەبلىك ئېچىۋاتقان نېفىتلىكلەرنى تاشلاپ قويساق، كېيىن قايتا ئاچقاندا تېخىمۇ قىيىنغا توختايدۇ. ئەگەر راستىنلا ئېچىش توختىتىلسا، نۇرغۇنلىغان خىزمەتىچلەرنى باققىلى بولمايدۇ. ئۇنىڭ ئۈستىگە جۇڭگو نېفىتلىكىنىڭ خادىملىرى دۇنيادىكى ئوخشاش كۆلەمدىكى ھەر قانداق نېفىت شىركىتىدىن ئون ھەسسە كۆپ چىقىدۇ، خەلقئارادىكى باشقا شىركەتلەرگە ئوخشاش ئادەم قىسقارتىشنى تەسەۋۋۇر قىلغىلىمۇ بولمايدۇ. شۇڭا خىزمەتچىلەرنىڭ بېسىمىمۇ قەدەر ئېغىر» دېدى.

2015-يىلىنىڭ ئوتتۇرىدا نېفىت باھاسى 130 دوللار/ تۇڭدىن 2015-يىلى 11-ئايدىكى 40 دوللار / تۇڭغا چۈشۈپ قالدى. ئۇندىن كېيىن داۋاملىق تۆۋەنلەپ ھازىرقى بىر تۇڭ نېفىت باھاسى 30 دوللار ئەتراپىغا چۈشۈپ قالدى.

بۇنڭدىن كۆرۈۋېلىشقا بولىدۇكى، ئۆتكەن بىر يىلدا نېفىت باھاسى ئىنتايىن كاسات بىر يىل بولغان. باشقا بىر نېفىت كاتتىۋاش شىركىتىنىڭ ساپ پايدىسى 22.6 مىليارد ئامېرىكا دوللىرىدىن 10.4 مىليارد ئامېرىكا دوللىرىغا چۈشۈپ قالغان.

بۇ ساھەدىكى بەزى مۇتەخەسىسلەر مۇنداق دېدى: «نېفىت باھاسىنىڭ تۆۋەنلىشىگە خەلقئارادىكى نېفىت شىركەتلىرى ھازىرچە بىرەر ياخشى ئامال تاپالمىدى. چىقىمنى ئازايتىش، خادىم قىسقارتىش ۋە مال-مۈلكىنى سېتىش قاتارلىقلار ئوموملىشىپ كەتكىلى تۇردى».