پۇل-مۇئامىلە ۋاقىت گېزىتى تورىنىڭ 2-مارت خەۋىرى، باغداش تورىدىن ئەكبەر تەرجىمىسى:

جۇڭگودىكى بىرىنچى باي ۋاڭ جىيەنلىننىڭ بىلدۈرۈشىچە، جۇڭگونىڭ دۆلەت كارخانىلىرى يىراقنى كۆرەر ئەمەس ھەمدە خەلقئارالىق باشقۇرۇش ئۆلچىمى كەمچىل ئىكەن. لېكىن، جۇڭگو دۆلەت كارخانىلىرى 2015-يىلى جۇڭگونىڭ ياۋروپاغا مەبلەغ سېلىشىنىڭ شىددەت بىلەن ئېشىشىغا باشلامچىلىق قىلدى، بۇ جۇڭگو كارخانىلىرى ياۋروپا كارخانىلىرىنىڭ بايلىقىغا ئىگە بولۇشىغا ماس كېلەمدۇ يوق دېگەن، بىر قاتار گۇمانلارنى قوزغىدى.

قۇرۇق قول ئىگىلىك تىكلىگەن مىلياردىر ۋاڭ جىيەنلىن دالىيەن ۋادا گۇرۇھىنىڭ لېدىرى ھەمدە جۇڭگودىكى ئەڭ چوڭ چەتئەلگە مەبلەغ سالغۇچىلارنىڭ بىرى. ۋاڭ جىيەنلىن جۇڭگو دۆلەت كارخانىلىرىنىڭ ھەرىكىتىنىڭ ئاستىلىقى، يىراقنى كۆرەر چەتئەلگە كېڭىيىش ئىستراتېگىيەسىنىڭ كەمچىللىكىنى تەنقىد قىلدى.

ۋاڭ جىيەنلىن ئالدىنقى ھەپتە ئوكسفورد ئۇنىۋېرسىتېتىدا نۇتۇق سۆزلىگەندە:«دۆلەت كارخانىلىرى دېرىكتورلىرى ئۇزۇن مەزگىللىك نىشان تۈزۈشكە ئامالسىز، چۈنكى ئۇلار 2-3 يىلدىن كېيىنلا ئالماشتۇرۇۋېتىلىدۇ. بۇنىڭدىن سىرت، دۆلەت كارخانىلىرىنى باشقۇرۇش سىستېمىسىدا خەلقئارا ئۆلچەم كەمچىل ھەمدە تەستىقلاش تەرتىپى ئۇزۇن» دېدى.

ئۇ بىر مىسال كۆرسەتتى. ۋاڭ جىيەنلىننىڭ بىلدۈرۈشىچە، لوندوندىكى بىر ئۆي-مۈلۈك تۈرىنى ئالماقچى بولغاندا، ئۇ پەقەت بىر ھەپتە سەرپ قىلىپلا سودىنى پۈتتۈرگەن، بولمىسا مۈلۈكنى پاي ئېسىپ كىم ئارتۇق قىلىپ ساتسا، باھاسى ئۆرلەپ كېتىدۇ.

ئۇ:«مەن تېز سۈرئەتتە ئۇنى سېتىۋېلىشنى قارار قىلدىم، كېلىشىم ئىمزالىدىم ھەمدە 3 كۈن ئىچىدە پۇلنى تۆلىدىم. ئوخشاش ئەھۋالدا، دۆلەت كارخانىلىرىنىڭ بۇنداق قارار چىقىرىشى ناھايىتى تەس» دېدى.

ۋاڭ جىيەنلىن يۇقىرى سۆزلەرنى قىلغان پەيتتە، گېرمانىيە ئەقىل ئامبىرى مېركاتور جۇڭگو تەتقىقات مەركىزى ۋە نيۇيورك مەسلىھەتچىلىك شىركىتى Rhodiumگۇرۇھى بىرلىكتە ئېلان قىلغان دوكلاتتا كۆرسىتىلىشىچە، 2015-يىلى جۇڭگو شىركەتلىرىنىڭ ياۋروپا ئىتتىپاقىغا سالغان مەبلىغى رېكورت يارىتىپ 20 مىليارد ياۋروغا يەتكەن، بۇنىڭدا جۇڭگو دۆلەت كارخانىلىرى %70نى ئىگىلىگەن؛ 2014-يىلى سالغان مەبلەغ 14 مىليارد ياۋرو بولۇپ، دۆلەت كارخانىلىرى %62نى ئىگىلىگەن.

جۇڭگو دۆلەت كارخانىلىرىنىڭ چەتئەلدىكى سېتىۋېلىشىنى چۆرىدىگەن ئەندىشە نەچچە جەھەتتىن ئىپادىلىنىدۇ. بىر ئەندىشە بولسا جۇڭگونىڭ 106 ئەڭ چوڭ دۆلەت كارخانىسىنىڭ بۇلتۇر 11-ئايدىكى مالىيە ئىپادىسىدە يامانلىشىش كۆرۈلدى، مالىيە مىنىستىرلىكىنىڭ سۆزىگە ئاساسلانغاندا، بۇ كارخانىلارنىڭ پايدىسى %10.4 تۆۋەنلىگەن، ئەمما ساپ پايدىسى ياكى باجدىن بۇرۇنقى پايدىسى ئىكەنلىكىنى چۈشەندۈرمىدى.

تەھلىلچىلەرنىڭ بىلدۈرۈشىچە، جۇڭگو دۆلەت كارخانىلىرىنىڭ ياۋروپا كارخانىلىرىنىڭ كاپىتالىنى سېتىۋېلىشتا باراۋەرلىك مەسىلىسى كىشىنىڭ گۇمانىنى قوزغايدىكەن. تەھلىلچىلەرنىڭ دېيىشىچە، جۇڭگو دۆلەت كارخانىلىرىنىڭ قەرزى تاغدەك دۆۋىلىنىپ كەتكەن بولۇپ، ئەمما يەنىلا ھۆكۈمەت بىلەن بولغان مۇناسىۋىتىدىن پايدىلىنىپ، ئېتىبار شەرتتە چەتئەلدىن سېتىۋېلىش ئېھتىياجلىق مەبلەغكە ئېرىشەلەيدىكەن.