1. مۈلۈكنىڭ ساپ قىممىتى: سىزنىڭ مالىيە ئىشلىرىڭىزنىڭ ساغلاملىقى مۈلۈك ساپ قىممىتى ئارقىلىق ئۆلچىنىدۇ، يەنى ئۇمۇمىي مۈلۈكىڭىزدىن ئۇمۇمىي قەرزىڭىزنى چىقىرۋەتكەندىكى قالدۇق سىزنىڭ مۈلۈك ساپ قىممىتىڭىز بولۇپ ھېسابلىنىدۇ. ناۋادا سىزنىڭ مال مۈلۈك ساپ قىممىتىڭىز 0 دىن چوڭ بولسا، بۇ سىزنىڭ مالىيە ئەھۋالىڭىزنىڭ ياخشى ئىكەنلىكىنى بىلدۈرىدۇ؛ ناۋادا ناۋادا مۈلكىڭىزنىڭ ساپ قىممىتى 0 دىن كىچىك بولسا يەنى ئۇمۇمىي قەرزىڭىز مال-مۈلۈكىڭىزدىن كۆپ بولسا، ئۇنداقتا سىز تىرىشىپ بۇ مەسىلىنى ھەل قىلىشڭىز كېرەك.

2. پۇل پاخاللىشىش: بۇ ئاتالغۇ ئادەتتە پاخاللىشىش دەپلا ئېيتىلىدىغان بولۇپ، مەھسۇلات ۋە مۇلازىمەت باھاسىنىڭ ئېشش سۈرئىتىنى كۆرسىتىدۇ. ئادەتتە ئىستىمال باھا كۆرسەتكۈچى （CPI）ئارقىلىق ئۆلچىنىدۇ.

پاخاللىشىش نىسبىتى قانچە يۇقىرى بولسا، بۇ مال باھاسى ئۆسۈش سۈرئىتىنىڭ شۇنچە تېز بولۇپ، سىز ئوخشاش پۇلغا سېتىۋالالايدىغان نەرسىنىڭ شۇنچە ئازلايدىغانلىقىدىن دېرەك بېرىدۇ. شۇڭلاشقا كىرىمنىڭ ئېشىش سۈرئىتىنىڭ پاخاللىشىش نىسبىتىدىن چوڭ بولىشىغا كاپالەتلىك قىلىشىڭىز ئىنتايىن مۇھىم. ئەگەر سىزنىڭ كىرىمىڭىزنىڭ ئېىشش سۈرئىتى پۇل پاخاللىقى قەدىمىگە يېتىشەلمىسە، ئۇنداقتا سىزنىڭ مال سېتىۋېلىش كۈچىڭىز تۆۋەنلەپ كېتىدۇ.

3. يۈرۈشۈشچانلىق

يۈرۈشۈشچانلىق مال-مۈلكىڭىزنىڭ نەق پۇلغا ئايلىنىش ئىقتىدارىنى كۆرسىتىدۇ. نەق پۇل يۈرۈشۈشچانلىقى ئەڭ كۈچلۈك بايلىق، چۈنكى سىز ئۇنى ھەر قاچان ئىشلىتەلەيسىز. ئۆي-مۈلۈك ۋە قېرىغاندا كۈتۈنۈش پۇلى قاتالىقلارنىڭ يۈرۈشۈشچانلىقى بىر قەدەر تۆۋەن بولۇپ، ئۇلارنىڭ نەق پۇلغا ئايلىنىشىغا مەلۇم ۋاقىت كېتىدۇ. يىراقتىكى سۇ ئۇسسۇزلۇقنى قاندۇرالمغاندەك، سىز جىددىي پۇلغا ئېھتىياجلىق بولغاندا مال-مۈلكىڭىزنىڭ يۈرۈشۈشچانلىقى تېخىمۇ گەۋدىلىك ئىپادىلىنىدۇ.

4. ئىتتىك بازار

ئىتتىك بازار بازرنىڭ ئۆسىشىنى كۆرسىتىدىغان بولۇپ، بۇ بىر ياخشى ئىش بولۇپ، ئىتتك بازاردا پاي باھاسى ئۆرلەيدۇ. ئىتتىك بازار ئادەتتە ئىقتىسادىنىڭ ئۇمۇمىي جەھەرتتىن ياخشىلىقىدىن، ئىشسىزلىق نىسبىتىنىڭ يۇقىرى ئەمەلسلىكىدىن دېرەك بېرىدۇ. ئامېرىكا ھازىر دەل ئىتتىك بازار ھالىتىدە تۇرماقتا.

5. كاسات بازار

كاسات بازار بىلەن ئىتتىك بازار بىر-بىرىگە قارمۇ-قارشى بولۇپ، كاسات بازاردا پاي باھاسى چۈشۈپ، ئىقتىساد چېكىنىپ، ئىشسىزلىق نىسبىتى ئۆرلەيدۇ.

6. خەتەرگە بەرداشلىق بېرىش ئىقتىدارى سىزنىڭ بازار ئۆزگۈرۈشىگە بولۇپمۇ كاسات بازارغا تاقابىل تۇرۇش ئىقتىدارىڭىزنى كۆرسىتىدۇ. سىزنىڭ خەۋپ-خەتەرگە تاقابىل تۇرۇشچانلىقىڭىز سىزنىڭ مەبلەغ سېلىشتىكى كەسكىنلكىڭىزنى بەلگىلەيدۇ.

7. بايلىقنى ئۇرۇنلاشتۇرۇش ۋە كۆپ مەنبەلىك تىجارەت ئىستىراتېگىيىسى

بايلىقنىڭ تەقسىملىنىشى سىزنىڭ پۇلنى نەگە ئىشلىتىشىڭىزنى كۆرسىتىدىغان بولۇپ، بۇ سىزنىڭ ئېھتىياج ۋە نىشانىڭىزغا باغلىق. ھەم بۇ سىزنىڭ كۆپ مەنبەلىك تىجارات ئىستىراتېگيىڭىزنىڭ ئاساسى.

كۆپ مەنبەلىك تىجارات ئىستىراتېگيىسى خەۋىپ-خەتەرنى تارقاقلاشۇرۇشنى كۆرسىتىدۇ، مەسىلەن: سىز تۇخۇمنىڭ ھەممىسىنى بىر سۆۋەتكە سالسىڭىز، ناۋادا سېۋەت يەرگە چۈشۈپ كەتسە قانداق قىلىسىز؟ شۇڭلاشقا بايلىقىڭىزنىڭ ھەممىسىنى بىرلا ئىشقا ئىشلەتمەڭ.

ئەسكەرتىپ ئۆتۈشكە تىگىشلىكى شۇكى ئاددىي بولغان كاپىتالنى تارقاقلاشتۇرۇش خەۋپ-خەتەرنى تارقاقلاشتۇرالمايدۇ، كۆپ مەنبەلىك تىجارەت ئىستىراتېگيىسىنىڭ ئۆنۈمىنى كۆرۈش ئۈچۈن سىز چوقۇم مەبلەغ سېلىش تۈرى جەھەتتە تەدبىر قوللىنىشىڭىز لازىم.

8. ئۆسۈم

ئوخشاش بولمىغان شارائىتتا ئۆسمۈممۇ سىزگە ياردەم قىلىشى ياكى سىز بىلەن قارشىلىشىشى مۇمكىن. پۇل قويغان ۋاقتىڭىزدا ئۆسۈم پۇلىڭىزنىڭ تېخىمۇ كۆپ پۇل تۇغىدىغانلىقىنى بىلدۈرىدۇ. سىز پۇللىرىڭىزنى بانكا ھېساۋاتىڭىزغا كىرگۈزگەن ۋاقتڭىزدا، بانكا سىزدىن پۇل سورىغان بولىدۇ، ئەمما سىزگە ئۆسۈم تۆلىمەيدۇ. ئۆسۈم نىسبىتىنىڭ قانچىلىك بولۇشى دۆلەتنىڭ ئىقتىسادى ئەھۋالىغا مۇناسىۋەتلىك بولىدۇ.

9. دومىلىما ئۆسۈم

دوملىما ئۆسۈم يەنە ئاددىي قىلىپ ئۆسۈمنىڭ دوملىما ئۆسۈمى دەپ ئاتىلىدىغان بولۇپ، مىسال قىلىپ ئالساق: ناۋادا سىز 100 يۈەن پۇل ئامانەت قويسىڭىز، يىللىق ئۆسۈم نىسبىتى %7 بولسا، بىر يىلدىن كېيىن سىزنىڭ پۇلىڭىز 107 يۈەن بولىدۇ. ئىككىنچى يىلى سىز ئۆسۈم ھىسابلايدىغان ئاساسى سان 107 گە ئۆزگۈرىدۇ، ھەرگىزمۇ 100 يۈەن پېتى تۇرمايدۇ. دومىلىما ئۆسۈمنى كىچىك كۆرمەڭ، ئۇنىڭدا ھەر يىلى ئۆسۈم ھېسابلىنىدىغان پۇلنىڭ دىرى بارغانسىرى كۆپىيىدۇ، شۇنىڭ بىلەن ئۆسۈممۇ بارغانسېرى كۆپىيىدۇ-دە يىللارنىڭ ئۆتىشى بىلەن سىزنىڭ ئېرىشىدىغىنىڭز ياكى تۆلەيدىغىنىڭىز تېخىمۇ كۆپ بولىدۇ. بۇ خۇددى بىر قوي باقسىڭىز تۇغۇپ كېلەر يىلى ئىككى بولۇپ، 3- يىلى ئىككى قوي تۇغۇپ 4 بولۇپ، 4- يىلى 4 قوي تۇغۇپ 8 بولغانغا ئوخشايدۇ.