ئىلقۇت تورى يانبىلوگ نەشرى

بېشى «مەھسۇلات سۈپىتىنى باشقۇرۇش ۋە نازارەت قىلىش(2)» بۇ يەردە!

 

مەھسۇلات سۈپىتىنى باشقۇرۇش ۋە نازارەت قىلىش(3)

 

2. مەھسۇلات سۈپىتىگە گۇۋاھلىق بېرىش تۈزۈمى

مەھسۇلات سۈپىتىگە گۇۋاھلىق بېرىش-خەلقئارا سەۋىيەگە ئىگە مەھسۇلات ئۆلچىمى ۋە تېخنىكا تەلىپىگە ئاساسەن، گۇۋاھلىق بەرگۈچى ئاپپاراتلارنىڭ بېكىتىشى ھەمدە گۇۋاھلىق بېرىش گۇۋاھنامىسى ۋە مەھسۇلات سۈپىتىگە گۇۋاھلىق بېرىش بەلگىسى تارقىتىپ بېرىش شەكلى ئارقىلىق مەھسۇلاتنىڭ مۇناسىپ ئۆلچەم ۋە تېخنىكا تەلىپىگە ئۇيغۇن ئىكەنلىكىنى ئىسپاتلاش پائالىيىتىنى كۆرسىتىدۇ.

مەھسۇلات سۈپىتىگە گۇۋاھلىق بېرىش بىخەتەرلىك گۇۋاھلىقى ب...

ئاممىۋى مۇناسىۋەت كىرىزىسى  ئاممىۋى مۇناسىۋەتتىكى كىرىزىسنى كۆرسىتىدۇ، ئۇ ئاممىۋى مۇناسىۋەتتىكى يېڭى بىر ئاتالغۇ. ئۇ بىر تەشكىلنىڭ ئىشلەپچىقىرىش ئىشلىرىنى نورمال داۋاملاشتۇرۇش، تەشكىلنىڭ مەۋجۇت بولۇپ تۇرۇش ۋە تەرەققىي قىلىشىغا تەھدىت پەيدا قىلىپ، شۇ سەۋەبتىن بۇ تەشكىلنىڭ  ئوبرازىغا دەخلى يەتكۈزىدىغان بەزى تۇيۇقسىز يۈز بەرگەن ئىشلارنى كۆرسىتىدۇ.
ئاممىۋى مۇناسىۋەت كىرىزىس ھادىسىلىرى ئىنتايىن كۆپ، مەسىلەن، باشقۇرۇش توغرا بولماسلىق، مۇداپىئەنىڭ يېتەرلىك بولماسلىقى، قاتناش ۋەقەسى قاتارلىقلار كەلتۈرۈپ چىقارغان ئېغىر ئۆلۈش-يارىلىنىش ۋەقەسى؛ زاۋۇتقا ئوت كېتىش، يېمەك-ئىچمەكتىن زەھەرلىنىش، ئۈسكۈنىلەرنىڭ ئادەم يارىلاندۇرۇشى قاتارلىقلار كەلتۈرۈپ چىقارغان ۋەقەلەر؛ يەر تەۋرەش، كەلكۈن، شامال ئاپىتى، چاقماق چېقىش ۋە باشقا تەبىئىي ئاپەتلەر كەلتۈرۈپ چىقارغان زىيان؛ مەھسۇلاتنىڭ سۈ...

ئايكوكا ئامېرىكىدىكى ئەڭ مەشھۇر كارخانىچىلارنىڭ بىرى، ئۇ ئىلگىرى «فورد» ئاپتوموبىل شىركىتىنىڭ باش دىرېكتورى بولغان، كېيىن «كىرىيسلېر» شىركىتى تاقىلىپ قېلىش گىردابىغا بېرىپ قالغاندا، بۇ شىركەتنىڭ باش مۇدىرىلىقىغا تەيىنلەنگەن. ئەينى ۋاقىتتا «كىرىيسلېر» شىركىتى ئىشلەپچىقارغان مەھسۇلاتلارنىڭ سۈپىتى ناچار، قەرزى كۆپ، ئىش ئاز، ئادەم كۆپ بولغانلىقتىن، خۇددى تېشىلىپ دېڭىز ئاستىغا ئاستا-ئاستا چۆكۈپ كېتىۋاتقان كېمىگە ئوخشاپ قالغانىدى.
ئايكوكا «كىرىيسلېر» شىركىتىنى جانلاندۇرۇش ئۈچۈن، يېڭى تىپتىكى ئاپتوموبىللارنى ئىشلەپچىقىرىپ، قايتىدىن بازار رىقابىتىگە قاتنىشىشنىڭ زۆرۈرلۈكىنى، بۇنىڭدىن باشقا ئىككىنچى بىر چىقىش يولىنىڭ يوقلۇقىنى تونۇپ يېتىدۇ. لېكىن، ئەينى ۋاقىتتا ھېچقانداق بىر بانكا ئۇنىڭغا قەرز بېرىشكە ئۇنىمايدۇ. ئاچچىق رېئاللىق ئايكوكانى ھۆكۈمەتتىن يا...

1. ئىشلەپچىقىرىش خاراكتېرلىك تاسادىپىيلىق.  2. مۇھىت مەسىلىسى.  3. كاپىتالىستلار ۋە ئەمگەكچىلەر ئوتتۇرسىدىكى ماجىرا ۋە ئىش تاشلاش.  4. مەھسۇلات سۈپىتى. 
  5. پايچىكنىڭ ئىشەنچىسىنى يوقىتىشى.  6. يامان نىيەتلىك قوشۇلۇش ۋە پايچىك بازىرىدىكى چوڭ پايچىكلارنىڭ سېتىۋېلىشى.  7. ئۆسەك سۆز ۋە ئاخبارات ۋاسىتىلىرىغا تەشكىلنىڭ ئىچكى مەخپىيەتلىكىنى ئاشكارىلاش.  8. تېررورلۇق بۇزغۇنچىلىق ۋەقەسى.  9. تەشكىل ئىچىدىكى خىزمەتچىلەرنىڭ چىرىكلىشىشى.  10. بىخەتەرلىك مەسىلىسى.   ...

ئاممىۋىي مۇناسىۋەت كىرىزىسى دېگەن نېمە؟ ئاممىۋىي مۇناسىۋەت كىرىزىسى  ئاممىۋىي مۇناسىۋەتتىكى كىرىزىسنى كۆرسىتىدۇ، ئۇ ئاممىۋىي مۇناسىۋەتتىكى يېڭى بىر ئاتالغۇ. ئۇ بىر تەشكىلنىڭ ئىشلەپچىقىرىش ئىشلىرىنى نورمال داۋاملاشتۇرۇش، تەشكىلنىڭ مەۋجۇت بولۇپ تۇرۇش ۋە تەرەققىي قىلىشىغا تەھدىت پەيدا قىلىپ، شۇ سەۋەبتىن بۇ تەشكىلنىڭ  ئوبرازىغا دەخلى يەتكۈزىدىغان بەزى تۇيۇقسىز يۈز بەرگەن ئىشلارنى كۆرسىتىدۇ.  ئاممىۋىي مۇناسىۋەت كىرىزىس ھادىسىلىرى ئىنتايىن كۆپ، مەسىلەن: باشقۇرۇش توغرا بولماسلىق، مۇداپىئەنىڭ يېتەرلىك بولماسلىقى، قاتناش ۋەقەسى قاتارلىقلار كەلتۈرۈپ چىقارغان ئېغىر ئۆلۈش-يارىلىنىش ۋەقەسى؛ زاۋۇتقا ئوت كېتىش، يېمەك-ئىچمەكتىن زەھەرلىنىش، ئۈسكۈنىلەرنىڭ ئادەم يارىلاندۇرۇشى قاتارلىقلار كەلتۈرۈپ چىقارغان ۋەقەلەر؛ يەر تەۋرەش، كەلكۈن، شامال ئاپىتى، چا...

1. مۇقەررەرلىك ۋە ئومۇمىيلىق  كىرىزىسنىڭ مۇقەررەرلىكى ئۇنىڭدىن خالىي بولغىلى بولماسلىقنى كۆرسىتىدۇ، ئاممىۋى مۇناسىۋەتلا مەۋجۇت بولسا چوقۇم ئاممىۋى مۇناسىۋەت كىرىزىسى بار. چۈنكى: ئالدى بىلەن، كىشىلەرنىڭ سۇبيېكتىپ كۆز قارىشىنىڭ چەكلىك بولۇشى ۋە ئوبيېكتىپ قانۇنىيەتلەرنىڭ يوشۇرۇن بولۇشى سەۋەبىدىن، كىشىلەرنىڭ قانۇنىيەتنى بايقاش ۋە تىزگىنلەش ئىقتىدارىدا چوقۇم قىسمىي پەرق مەۋجۇت، شۇڭلاشقا ھەرقانداق خاتالىقنىڭ ئەمەلىيەتكە ئايلىنىشى مۇمكىن. 
  ئۇنىڭدىن باشقا، ئاممىۋى مۇناسىۋەت دېگەن كۆپ قاتلاملىق چوڭ سىستېما، ئۇ نۇرغۇن ئۆز-ئارا مۇناسىۋەتلىك مۇرەككەپ بالا سىستېمىلارنى ئۆز ئىچىگە ئالىدۇ، يەنى كۆپ كىرگۈزىدىغان، كۆپ چىقىرىدىغان ۋە كۆپ دەخلى پەيدا قىلىدىغان ئاساسلىق كونترول سىستېما، ئۇ مۇرەككەپ ئېلېمېنتلارنىڭ كىرىزىسنىڭ كېلىپ چى...

بېشى «مەھسۇلات سۈپىتىنى باشقۇرۇش ۋە نازارەت قىلىش(3)» بۇ يەردە!

 

مەھسۇلات سۈپىتىنى باشقۇرۇش ۋە نازارەت قىلىش(4)

 

3. سانائەت مەھسۇلاتلىرىنى ئىشلەپچىقىرىش ئىجازەتنامىسى بېرىش تۈزۈمى

ئىشلەپچىقىرىش ئىجازەتنامىسى-دۆلەت ئىشلەپچىقىرىش شارائىتى ھازىرلانغان ھەمدە مەھسۇلاتلىرى تەكشۈرۈشتە لاياقەتلىك بولغان سانائەت كارخانىلىرىغا تارقىتىپ بەرگەن، شۇ مەھسۇلاتلارنى ئىشلەپچىقىرىشقا رۇخسەت قىلىنغانلىق ئىسپاتىنى كۆرسىتىدۇ.

دۆلەتنىڭ مۇھىم سانائەت مەھسۇلاتلىرىغا، بولۇپمۇ كىشىلەرنىڭ جىسمانىي ساغلاملىقى، جىسمانىي، مال-مۈلۈك بىخەتەرلىكى ۋە جامائەت مەنپەئىتىگە زىيان يەتكۈزۈش ئېھ...

ئالىي مەكتەپنى شۇ قاراردا پۈتكۈزىدىغان ئوقۇغۇچىلار بىلەن مۇددەتتىن بۇرۇن ئەمگەك توختامى ئىمزالىغاندا، ئەمگەك مۇناسىۋىتى قاچاندىن باشلاپ ھېسابلىنىدۇ؟

 

«ئەمگەك توختام قانۇنى»نىڭ 10-ماددىسىدا مۇنداق بەلگىلەنگەن: ئادەم ئىشلەتكەن ئورۇن ئەمگەكچى بىلەن ئەمگەكچىنى ئىشلىتىشتىن بۇرۇن ئەمگەك توختامى ئىمزالىسا، ئەمگەك مۇناسىۋىتى ئەمگەكچىنى ئىشلەتكەن كۈندىن باشلاپ ئورنىتىلىدۇ. بۇ خىل بەلگىلىمە ئەمەلىي تۇرمۇشتىكى تالاش-تارتىش ۋە ماجىرالارنىڭ يۈز بېرىشىنى مۇئەييەن دەرىجىدە ئازلىتىدۇ. مەسىلەن، پات ئارىدا مەكتەپ پۈتكۈزىدىغان ئالىي مەكتەپ ئوقۇغۇچىلىرى مەكتەپ پۈتكۈزۈشتىن بۇرۇن ئادەم ئىشلىتىدىغان ئورۇن بىلەن مۇددەتتىن بۇرۇن ئەمگەك توختامى تۈزگەن بولسا، ئۇنىڭ ئەمگەك مۇناسىۋىتىمۇ پەقەت ئۇ رەسمىي ئىشقا چىققان كۈندىن باشلاپ ھېسابلىنىدۇ.
 

...

بېشى: «شىركەت كىرىزىسىنى بىر تەرەپ قىلىش» بۇ يەردە!   شىركەت كىرىزىسنىڭ ئالدىنى ئېلىش بىرىنچى، سىرتتىن ئالدىنى ئېلىش   كىرىزىسنىڭ ئالدىنى ئۈنۈملۈك ئېلىش ئۈچۈن، چوقۇم رىقابەتچىسىنىڭ يۆنىلىشى، بازارنىڭ پۈتۈن ئەھۋالى، پۈتۈن ساھە شۇنداقلا ساھە يۆنىلىشىنى چۈشىنىپ، چۈشەنگەن ئۇچۇرغا ئاساسەن شىركەت جەڭ ئېلان قىلىش چارىسىنى ۋاقتىدا يۈرگۈزۈپ، شۇ ئارقىلىق كىرىزىس پەيدا بولۇشنىڭ ئالدىنى ئېلىش. چۈنكى، ئۇچۇر تەكشۈرۈش ناھايىتى مۇھىم، ئۇ شىركەت، ساھە ئۇيۇشمىسى، ھۆكۈمەت قارا چىقىرىش بۆلۈمى، تىجارەتچى، ئېلان ۋاكالەتچىلىك سودىسى شۇنداقلا تەشۋىقات ۋاسىتە تىجارەت بۆلۈ...

شىركەت كىرىزىس بىر تەرەپ قىلىش ۋە ئالدىنى ئېلىش
 

شىركەت تىجارەت جەريانىدا دائىم شىركەت بىلەن سىرتقى ئالاقە شۇنداقلا ئىچكى خادىملار ئوتتۇرىسىدا ۋە ھەر قايسى پايچېكلار ئوتتۇرىسىدا پايدا تالىشىش بولىدۇ. ھەر قايسى گۇرۇپپا ئوتتۇرىسىدا، شەخس ئوتتۇرىسىدا شۇنداقلا گۇرۇپپا ۋە شەخس ئوتتۇرىسىدىكى مەنپەئەت قوغلىشىشنىڭ ئوخشاش بولماسلىقى سەۋەبىدىن، ئۇلارنىڭ ئوتتۇرىسىدىكى ھەر خىل مەنپەئەت توقۇنىشىدىن خالىي بولغىلى بولمايدۇ. مۇشۇنداق توقۇنۇش تەرەققىي قىلىپ مەلۇم باسقۇچقا يەتكەندە، كارخانىنىڭ نامىغا، تىجارەت پائالىيىتىگە ۋە ئىچكى باشقۇرۇشقا ئېغىر دەرىجىدە بېسىم ۋە ياخشى بولمىغان تەسىر پەيدا قىلىپ، كارخانىنىڭ كىرىزىسىغا ئايلىنىدۇ. ئەگەر ئالدىنى ئېلىش ۋاقتىدا بولمىغاند...

1. شۇ ھامان_____باش پىرىنسىپ.  2. سەمىمىيلىك_____ھەل قىلغۇچ.  3. ئېنىقلىق______ئالدىنقى شەرت.  4. تەمكىنلىك. 5. ھەر تەرەپلىمىلىك. 6. ئادىللىق. 7. چاققانلىق.
  ئەنگلىيە ئاممىۋى مۇناسىۋەت كىرىزىس مۇتەخەسسىسى رېجېستېر.مايكېل (M. Regester. Michael) ئوتتۇرىغا قويغان "ئۈچ تەمىنلەش" پىرىنسىپى: Tell your own tale  (ئۆزىنى مەركەز قىلىپ ئەھۋالنى تەمىنلەش) Tell it fast (ئەھۋالنى ئامال بار تېز تەمىنلەش) Tell it all (ھەممە ئەھۋالنى تەمىنلەش) قىسقىسى، ئاممىۋى مۇناسىۋەت كىرىزىسىنى بىر تەرەپ قىلىش ئومۇمىي پىرىنسىپى:  ھەقىقىي ئەھۋالنى بايان قىلىش، تەسىرىنى ئازايتىش، زىياننى تۆۋەنلىتىش، پايدىغا يۈزلىنىپ زىياندىن قىچىش، يۈز-ئابرۇيىنى قوغداش.   ...

ئوخشىمىغان نۇقتىلاردىن بۆلگەندە، ئاممىۋى مۇناسىۋەت كىرىزىسىنى تۆۋەندىكى بىر قانچە تۈرلەرگە بۆلگىلى بولىدۇ: 1. مەۋجۇت بولۇش ھالىتىدىن قارىغاندا، ئاممىۋى مۇناسىۋەت كىرىزىسى ئادەتتىكى كىرىزىس ۋە ئېغىر كىرىزىس قاتارلىق ئىككى تۈرگە بۆلۈنىدۇ.  1) ئادەتتىكى كىرىزىس. ئادەتتىكى كىرىزىس ئاساسلىقى دائىم كۆرۈلىدىغان ئاممىۋى مۇناسىۋەت ماجىراسىنى كۆرسىتىدۇ. مەلۇم نۇقتىدىن قارىغاندا، ئاممىۋى مۇناسىۋەت ماجىراسى ھەقىقىي كىرىزىس قاتارىغا كىرمەيدۇ، ئۇ پەقەت ئاممىۋى مۇناسىۋەت كىرىزىسىنىڭ بىر سىگنالى، ئالامىتى ۋە ئىشارىسى. بۇ خىل ماجىرا دەل ۋاقتىدا بىر تەرەپ قىلىنسىلا  ئاممىۋى مۇناسىۋەت كىرىزىسىغا ئايلانمايدۇ، شۇنداقلا كىرىزىس ھالىتى پەيدا قىلمايدۇ. 
  2) ئېغىر كىرىزىس. ئاتالمىش ئېغىر كىرىزىس ئا...