ئاي، يىللار ئۆتۈپ مەزگىل ،

بىر يەرگە بېرىپ قاپتۇ .

شۇنداق بىر كۈن ئىچىدە ،

سېيىت نوچى چۈشىدە ،

ئانىسىنى كۆرۈپ قاپتۇ .

قەشقەرگە كېتەيىن دەپ ،

مىسكىن ئانا قېشىغا ،

پات بېرىپ يېتەيىن دەپ ،

قېرىغان چېغى يېنىدا ،

خىزمەت قىلىپ ئۆتەيىن دەپ .

ئۆز قولىدىن ئېشىنى ،

بىر قوشۇق ئىچەيىن دەپ .

مانا شۇنداق ئويلاپتۇ ،

ئۆي بويىنى بويلاپتۇ.

دارېن ئالدىغا كىرىپ ،

ئىجازەتمۇ سوراپتۇ .

 

ئەلقىئىسە، سېيىت نوچى شۇ كۈنى تاڭ ئېتىش بىلەن ما دارېننىڭ ئالدىغا كىرىپ كەلدى ۋە ئەرزىنى بايان قىلدى:

 

قوي ئىزدەر قوزاسىنى ،

قوزىمۇ ئاناسىنى .

ھاۋادىكى قۇشلارمۇ ،

سېغىنار ئۇۋاسىنى .

سېغىندىم يۈرەك - دىلدىن ،

ئانام مېھرىبانىمنى .

سېغىندىم __ ئېتى مەمەت ،

ئۇكامنى __ غەمگۇزارىمنى .

تۈمەن دەريا سۈيىدىن ،

تويغىچە يۇتاي دەيمەن .

غەمگۇزارىم ئانامنىڭ ،

ئالدىدا ئۆتەي دەيمەن .

يار بېشىدا ئولتۇرۇپ ،

راۋابىم چالاي دەيمەن .

غېرىب - غۇرۋا يارەننىڭ

كۆڭلىنى ئالاي دەيمەن .

قەشقەرگە باراي دەيمەن ،

مېھرىگە قاناي دەيمەن .

ما دارېن ئىجازەت بەر ،

يولغا ئاتلىناي دەيمەن .

ما دارېن شۇنداق جاۋاب بەردى:

ئىجازەت بېرەي دېسەم ،

مەن ساڭا چىدالمايمەن .

باشتىلا دىمەپمىدىم ،

سەندىن ئايرىلالمايمەن .

ئىجازەت بېرەي ، گاڭگۇڭ ،

چارەم يوق بۆلەك ياڭزا .

يوللۇقۇم بېرەي ياچەن ،

تېخى بىر چىلىم غاڭزا .

يالغۇز ئانىغا سەندەك ،

جان كۆيەر ئوغۇل لازىم .

ئالدىغا بېرىپ دەرھال ،

ئاڭا ئەيلىگىن تەزىم .

قەشقەردىكى تىتەيگە

خەت يېزىپ بېرەي ئەكەت .

جەتنى كۆرسە ما تىتەي ،

دەيدۇ ساڭا كۆپ رەھمەت .

سەن ئۆزۈڭ سېيىت گاڭگۇڭ ،

قىلدىڭ بىزگە كۆپ خىزمەت .

ئەجرىڭ قەدرىگە لايىق ،

مەنمۇ بىلدۈرەي ئىززەت .

بۇ خېتىمنى ئاپىرىپ ،

بەر تىتەينىڭ ئۆزىگە .

سېنى باشلىق قىپ قويار ،

تۆت دەرۋازىنىڭ بىرىگە ،

باشلىق بولۇپ شۇندا سەن ،

ئويناپ - كۈلۈپ ئۆتەرسەن .

گاڭگۇڭ نامىڭغا لايىق ،

مۇرادىڭغا يېتەرسەن .

بۇ يۇرتتىن كېتەر بولدۇڭ ،

ئىچىمگە سېلىپ ئوتنى .

ئەتە يولغا چىق گاڭگۇڭ ،

تەييارلاپ قوياي خەتنى .

 

 

ئەلقىسسە ، ما دارېن ئۇخلىماي خېتىنى يازدى ، گاڭگۇڭنىڭ ھايات يولىغا ئەجەل خەندىكى قازدى . ئەتىسى سېيىت نوچى بۇ خەتنى ئېلىپ ، قوينىغا قاتلاپ سېلىپ ، دارېن ئالدىدىن چىقىپ جاپاكەش پۇقرالارغا تويماي بېقىپ ، يۈرىكى شامدەك ئېقىپ شۇنداق دېدى :

 

خوش بۇرادەر ، يارەنلەر ،

بىللە ئويناپ ئۆتكەنلەر .

ئۆزرەمنى ئېيتىپ قالاي ،

قەشقەرگە كېتىپ قالاي .

داغى پەرزەئىت ئانامنىڭ ،

قان قېرىنداش ئۇكامنىڭ ،

مېھرىگە قېنىۋالاي .

قىلغان بڭلسام مەنمەنلىك ،

ئۆتكەن بولسا سەۋەنلىك ،

كەچۈرۈڭلار ، يۇرتداشلار ،

خەير - خوش ، قېرىنداشلار .

 

ئەلقىسسە ، سېيىت نوچى يار - بۇرادەرلىرى بىلەن خوشلىشىپ قەشقەرگە قاراپ يول ئالدى . ئۇچتۇرپاندىن ئۇزاپ كەتكەندە ، مارالبىشىنىڭ تۇمشۇقىغا يەتكەندە نوچىنىڭ ئېتى شورلۇق يەرگە پاتتى . سېيىت نوچى ئاتتىن چۈشۈپ كۆتۈرۈپ تارتتى . تۇز ئارىتقان ئېشىكىنى ھەيدەپ پاتقاقتىن ئامان چىققان بىر تۇزچى بوۋاي بۇ ھالنى كۆرۈپ ھەيران قالدى . سېيىت نوچىغا ياردەملىشىپ ئاتنى تارتىۋالدى . تۇزچى بوۋاي ئېيتتىكى :

 

ئوغلۇم سېنىڭ چىرايىڭ ،

زەپمۇ ئىللىق كۆرۈندى .

ئېتىڭ پېتىپ شورلۇققا ،

جەۋىپتىن خەتەر بىلىندى .

سەپىرىڭدىن بىر گۇمان ،

ئايان بولدى كۆڭلۈمگە .

مەنزىلىڭگە يەتكۈچە ،

ئاگاھ بولغىن ئۆزۈڭگە .

ئېيتقىن نېمە قىسمەت بار ؟

سەپىرىڭدە ، ئىشىڭدا ،

ئۆتكەن قانداق خىسلەت بار ؟

سېنىڭ مىسكىن بېشىڭدا .

 

ئەلقىسسە ، سېيىت نوچى تۇزچى بوۋايغا سەرگۈزەشتلىرىنى ھېكايە قىلىپ بەردى . ما دارېننىڭ خېتىنى قوينىدىن ئېلىپ پوتىسىغا مەھكەم تۈگدى .

تۇزچى بوۋاي ئېيتتىكى :

__ ھەي ئوغلۇم ، ئۇشبۇ خەتنى يېنىڭدا ساقلاپ يۈردۈڭمۇ ؟ خەتنى ئېچىپ ئوقۇپ كۆردۈڭمۇ ؟ بۇ زاماننىڭ ئامباللىرىدا ئىنساپ قالمىدى . نادانلىق قىلىپ ، تەۋەككۈل كەمىرىدە بېلىڭنى باغلىما ، دارېننىڭ خېتىنى سەل چاغلىما ، پالاكەت باسمىسۇن سېنى ، خەتنى ئېچىپ ئوقۇپ باقايلى قېنى .

 

سېيىت نوچى ئېيتتىكى :

ئامانەتكە خىيانەت ،

نامەرد ئىشىدۇر .

پالاكەتنىڭ ئامرىقى ،

قورققاق كىشىدۇر .

ھاياتىمدا نامەرتلىك

قىلغان ئەمەسمەن .

جاننى ئالتۇن _ كۈمۈشكە ،

ساتقان ئەمەسمەن .

كەلسە ئەجەل ناۋادا ،

جاننى ئالادۇر .

سۇلار ئېقىپ ئاستىدا ،

تاشلار قالادۇر .

قەشقىرىمدا يارەن كۆپ ،

يالغۇز ئەمەسمەن .

كىمكى قىلسا يامانلىق ،

ئادەم دېمەسمەن .