ناۋادا سىز دائىم كىنو كۆرىدىغان بىر كىنو ھەۋەسكارى بولسىڭىز، بەلكىم توردىن چۈشۈرگەن فىلىملەرنىڭ ھۆججەت نامىدىكى بىر قىسىم ئۇزۇن ھەرپ-بەلگىلەرنى كۆرۈپ گاڭگىراپ قالغان ۋاقىتلىرىڭىز بولۇشى مۇمكىن. ھازىر تورداشلارنىڭ ھوزۇر ئېلىش سەۋىيەسىنىڭ ئۆسۈشىگە ئەگىشىپ، كىنو كۆرگەندىمۇ تاللاپ كۆرىدىغان، تاللىغاندىمۇ ئەڭ سۈزۈك نۇسخىلىرىنى تاللاپ كۆرىدىغان بولۇپ كەتتى. ناۋادا توردىن چۈشۈرگەن فىلىملەرنىڭ كەينىدىكى ئاشۇ ناتونۇش ئۇچۇرلارغا قاراپ فىلىمنىڭ سۈرەت سۈپىتىنىڭ قانچىلىك ئىكەنلىگىنى، زادى قايسىسى ئەڭ ياخشىسى ئىكەنلىگىنى بىلمەكچى بولسىڭىز، ئۇنداقتا دىققىتىڭىز بۇ يازمىدا بولسۇن، تۆۋەندە كۆپ ئۇچرايدىغان بىر قىسىم فىلىم ھۆججەتلىرىنىڭ نەشىرىنى چۈشەندۈرۈپ ئۆتىمەن.

CAM – ھاياتىڭىزنى قەدىرلەپ، ئوغرىلىقچە تارتىۋېلىنغان كىنودىن يىراق تۇرۇڭ
CAM نەشىرىدىكى كىنولار بولسا، سىفىرلىك كامېرا بىلەن كىنوخانىدىن ئوغرىلىقچە تارتىپ چىقىلغان كىنولارنى كۆرسىتىدۇ. بەزىدە كامېرانى مەخسۇس ئۈچ پۇتلۇق جاھازىغا ئورۇنلاشتۇرۇپ سۈرەتكە تارتىدۇ، بىراق كۆپىنچە ھاللاردا كىنوخانىغا بۇنداق قىلىشقا يول قويمىغاچقا، بۇ خىل كىنولارنى كۆرسەك ئېكراننىڭ تولا تىترەيدىغانلىقىنى بايقاش تەس ئەمەس. فىلىمنىڭ ئاۋازىمۇ، سۈرەتكە تارتىشقا مەسئۇل كامېرانىڭ ئۈنئالغۇسى ئارقىلىق ئۈنگە ئېلىنىدىغان بولغاچقا، بەزىدە كىنوخانىدىكى كىنو كۆرۈۋاتقانلارنىڭ كۈلكە، قىقاس-چۇقانلىرىمۇ قوشۇلۇپ چىقىپ قېلىپ، فىلىمنىڭ تازا مۇھىم يېرىگە كەلگەندە ئەسلى ئاۋازنى ئاڭلىغىلى بولمايدىغان ئىشلار كېلىپ چىقىدۇ. قىسقىچە قىلىپ ئېيتقاندا، بۇ تۈردىكى فىلىملەر مەيلى ئاۋاز ياكى سۈرەت جەھەتتىن بولسۇن، ئۈنۈمى ئىنتايىن ناچار.

TS – پەقەت ئوغرىلىقچە تارتىلغان نۇسخىسىدىن ئازراق ياخشى
TS ۋە CAM نىڭ ئۆلچىمى ئوخشاش. ئەمما بۇ تۈردىكى فىلىملەر ئاۋاز مەنبەسىنىڭ ئۈنۈمىگە كاپالەتلىك قىلىش ئۈچۈن، مەخسۇس ئادەم يوق بوش كىنوخانىلاردا سۈرەتكە ئېلىنىدۇ ۋە كەينىدىن بىر قىسىم تۈزىتىشلەر ئېلىپ بېرىلىدۇ. شۇڭا توردا دائىم يالغان ئىسىم قويىۋالغان TS نەشىردىكى فىلىملەرنى ئۇچرىتىپ تۇرىمىز.
مىسال: Journey.To.The.Center.Of.The.Earth.CAM.XViD-CAMERA

DVDSCR – ئەڭ ناچار بولغاندىمۇ مۇشۇنى كۆرسىڭىز بولىدۇ
بۇ كۆرگەزمە ئۈچۈن چىقىرىلغان ياكى سىناق ئۈچۈن چىقىرىلغان DVD نۇسخىسى بولۇپ، رەسمى تارقىتىلغان DVD نۇسخىسى ئەمەس. DVD نەشىرىدىكى كۆرگەزمە نەشىرى ئىچىدىن ئەسلى مەنبە ئېلىنىپ، يۇقىرى سۈپەتلىك mpeg-4 ئۆلچىمىدە پرېسلاش ئېلىپ بېرىلىدۇ. DVDRip تىن سەل بالدۇر تارقىتىلىدۇ بىراق ئۈنۈمى ئازراق ناچار. كۆرگەزمە ۋە سىناق نۇسخىسى بولغاچ، فىلىم يۈزىدە دائىم بىر قىسىم ئېلان خاراكتېرلىك ئاقما خەتلەرنى كۆرگىلى بولىدۇ.
مىسال: Quantum.of.Solace.REPACK.DVDSCR.XviD-COALiTiON.avi

DVDRip – بىر قەدەر كۆڭلىمىزدىكىدەك نەشىرى بولۇپ ھېسابلىنىدۇ
DVDRip بولسا، ئەڭ ئاخىرقى DVD نەشىرىدىن ئۆزگەرتىپ ئىشلەنگەن بولۇپ، يۇقارقىلار ئىچىدە سۈپىتى ئەڭ ياخشىسى بولۇپ ھېسابلىنىدۇ. يەنى DVD دىن سىن، ئاۋاز ۋە يېزىقنى ئايرىم – ئايرىم ئاجرىتىپ ئالغاندىن كېيىن قايتىدىن بىرىكتۈرۈپ يېڭى بىر ھۆججەت قىلىپ چىقىلىدۇ. ئادەتتە DVDRip بىر دانە AVI ۋە يېزىق ھۆججەتتىن تەركىب تاپىدۇ.
مىسال: Pineapple.Express.2008.DVDRip.XviD-ARROW.avi

BDRip – ئادەتتىكى ئېنىقلىقتىكى فىلىملەرنىڭ ئەڭ نوچىسى
BDRip بولسا Blue-ray Disc Rip دېگەنلىك بولۇپ، يۇقىرى ئېنىقلىقتىكى كۆكنۇر دېسكىسىدىن ئايلاندۇرۇلغان فورماتىنى كۆرسىتىدۇ.
مىسال: Awake.2007.BDRip.X264-TLF.mkv

R5 – ئالدىراپ كەتكەندە مۇشۇنى كۆرۈپ تۇرساقمۇ بولىدۇ
R5 دېگىنىمىز، ئادەتتە كۆپىنچە روسىيەنىڭ 5-رايون نەشىرىنى كۆرسىتىدىغان بولۇپ، شىمالى ئامېرىكىدىكى فىلىملەر روسىيەدە قويۇلغاندا، دائىم روسچە ئاۋاز بېرىلىدىغان ئىشلار بار، شۇ سەۋەپتىن توردا تولىسى R5 ئېنىقلىقتىكى سۈرەت + TS نەشىرىدىكى ئەسلى ئېنگلىزچە ئاۋازدىن تەركىب تاپقان بىرىكمە نەشىردىكى فىلىملەر ئۇچراپ قالىدۇ(ئاۋاز سۈپىتى شۇڭا بىر ئاز ناچار). ئەلۋەتتە، بەزىدە ئاۋاز بېرىلمىگەن ئەسلى نەشىردىكى R5 فورماتتىكى فىلىملەرمۇ چىقىپ قالىدۇ، شۇڭا بۇ فورماتتىكى فىلىملەرنى كۆرگەندە، ئاۋاز سۈپىتىگە دىققەت قىلغان ياخشى.
مىسال: Get.Smart.R5.LINE.XViD-mVs.avi

MKV – كېيىن يېتىلگەن ئەزىمەت
ھازىر كېڭەيتىلگەن نامى MKV فورماتىدىكى ھۆججەتلەر ئۇچرىسىلا، كىشىلەرنىڭ كاللىسىغا ئاجايىپ يۇقىرى ئېنىقلىقتىكى فىلىملەر ياكى MTV لار كېلىدىغان بولۇپ كەتتى. MKV بولسا، بىر ھۆججەت ئىچىدە كۆپ خىل ئوخشىمىغان تىپتىكى ئاۋاز يولى ۋە يېزىق يولىنى ئىشلىتەلەيدىغان فورمات بولۇپ، دائىم كۆپ ئۇچرايدىغان DivX ،XviD ،3IVX شەكلىدىكى ئېنكودلارنىڭ ھەممىسىنى ئۆزىدە ئىشلىتەلەيدۇ، ھەتتا RealVideo ،QuickTime ،WMV قاتارلىق تىپتىكى فورماتلارنىمۇ قوللىنىشقا بولىدۇ. ئەمەلىيەتتە، ئۇ تولۇق نامى Matroska بولغان بىر خىل يېڭىچە پېچەتلەش ئۇسۇلىنى قوللانغان مېدىيا فورماتى بولۇپ، ھازىر نۇرغۇن ساھەلەردە ئۇنى AVI نىڭ ئورنىغا دەسسىتىپ ئىشلەتمەكتە.
مىسال: Children.Of.Man.2006.BDRE.1080p.x264.AC3-SiLUHD.mkv

MOV – يۇقىرى ئېنىقلىقتىكى تەشۋىقات فىلىمغا نىسبەتەن ئالدىنقى تاللاش
MOV بولسا QuickTime نىڭ بىر خىل ھۆججەت فورماتى بولۇپ، Apple تەرىپىدىن ئېچىلغان بىر تۈرلۈك ئاۋاز، سىن ھۆججەتلىرىنىڭ بىرىكمىسى بولۇپ ھېسابلىنىدۇ. ھازىر MOV ھۆججىتى كۆپىنچە يۇقىرى ئېنىقلىقتىكى تەشۋىقات فىلىمى ئۈچۈن ئىشلىتىۋاتىدۇ، ئېنىقلىقى 1080P غىچە بارىدۇ.
مىسال: terminatorsalvation-tlr1_h1080p.mov

XviD – دائىملىق ئۆلچەم
كۆپ ئۇچرايدىغان، MPEG-4 ئۆلچىمىدە پرېسلانغان بىر خىل فورمات بولۇپ، بىز ئادەتتە كۆرۈۋاتقان كۆپ قىسىم فىلىملەر مۇشۇ خىل ئۆلچەمنى ئىشلىتىدۇ.
مىسال: Connected.2008.DVDRip.XviD-BiEN.avi

X264 – ئەڭ يېڭى مودا
X264 بولسا بىر تۈرلۈك ھەقسىز، تېخىمۇ ئىلغار ئالگورېزىمغا ئىگە بولغان H.264/MPEG-4 AVC شەكلىدىكى سىن پرېسلاش ئېنكود فورماتى. ئۇمۇ xvid غا ئوخشاش ئوچۇق كودلۇق تۈر، بىراق X264 نىڭ ئىشلەتكىنى H.264 بولۇپ، بۇ ئۆلچەم ھازىرقى ئەڭ يېڭى HTML5 تىمۇ قوللىنىۋاتىدۇ، xvid نىڭ ئىشلەتكىنى بولسا، سەل بۇرۇن چىققان MPEG-4 بولۇپ ھېسابلىنىدۇ. H.264 بولسا 2003-يىللىرى ئوتتۇرىغا چىققان يېڭى ئۆلچەم بولغاچقا، ئادەتتىكى ئەھۋالدا، x264 دا پرېسلانغان فىلىم ئوخشاش سىغىمدىكى ئەھۋالدا، xvid دىن سۈرەت سۈپىتى ياخشىراق بولىدۇ.
مىسال: WALL.E.2008.BDRip.X264-TLF.mkv

TVRIP – بۇ TV دىن ئايلاندۇرۇلغان نەشىرى
TVRip دېگىنىمىز، تېلىۋېزوردىن(ئەڭ ياخشىسى يۇقىرى ئېنىقلىقتىكى رەقەملىك تېلىۋېزور ياكى سۈنئىي ھەمرا قانىلى) تارتىلغان، ئاندىن TV كارتىسى ئارقىلىق پرېسلاش ئېلىپ بېرىلغاندىن كېيىنكى ھۆججەتلەرنى كۆرسىتىدىغان بولۇپ، كۆپ قىسىم تېلىۋېزىيە تىياتىرلىرى ياكى ئۇنۋېرسال پروگراممىلار TVRip شەكلىدە تارقىتىلىدۇ.

720P
720P بولسا ئامېرىكا كىنو-تېلىۋىزىيە قۇرۇلۇشى جەمئىيتى(SMPTE) بەلگىلىگەن ئەڭ يۇقىرى دەرىجىدىكى يۇقىرى ئېنىقلىقتىكى سىفىرلىك تېلىۋېزىيە ئۆلچىمى بولۇپ ھېسابلىنىدۇ، شۇنداقلا يۇقىرى ئېنىقلىقتىكى ئەڭ تۆۋەن ئۆلچەم بولۇپ ھېسابلىنىدۇ.
مىسال: Le.Fabuleux.Destin.d’Amélie.Poulain.2001.Blu-ray.720p.x264.DD51-HiS@SiLUHD.mkv

1080P
1080P مۇ 720P غا ئوخشاش يۇقىرى ئېنىقلىقتىكى فىلىم شەكلىنى كۆرسىتىدىغان بولۇپ، ئۈنۈملۈك كۆرسىتىش رەزمېرى 1920×1080. مۇنداقچە ئېيتقاندا، 1080P نىڭ مەيدانغا كېلىشى، شەخسى ئائىلەردە يۇقىرى ئېنىقلىقتىكى فىلىملەرنىڭ ھوزۇرىنى سۈرۈشنىڭ قەدىمىنى رەسمى باشلاپ بەردى دېيىشكە بولىدۇ. 1080P لىق فىلىم مەنبەسىمۇ ھازىر توردا خېلىلا مول.
مىسال: Resident.Evil.HD.DVD.REMUX.1080p.MPEG-2.DTS-HD.F@Silu.disk1.ts

يۇقارقىلار بىر قەدەر كۆپ ئۇچرايدىغان ئادەتتىكى ئېنىقلىقتىكى ۋە يۇقىرى ئېنىقلىقتىكى فىلىم فورماتلىرى بولۇپ، بۇنىڭدىن باشقا يەنە نۇرغۇن فىلىم ھۆججەت نەشىرلىرى، مەسىلەن: TC، HR-HDTV، IMAX، TS، PROPER، Director’s Cut، Unrated، LIMITED، REPACK، REMUX، Extended، AC3 ۋە DD5.1 قاتارلىق شەكىللەرمۇ بار. ئەلۋەتتە، بىر ياخشى فىلىمدىن يەنىلا كىنوخانىغا بېرىپ ھوزۇرلانغان يەتمەيدۇ، بولۇپمۇ يېقىندىن بۇيان مودا بولۇۋاتقان 3D فىلىملەرنىڭ ھوزۇرىنى ھەرقانچە يۇقىرى ئېنىقلىقتىكى نەشىرىنى چۈشۈرگەن تەقدىردىمۇ ھېس قىلغىلى بولمايدۇ. كىنو چۈشۈرۈش ياكى كۆرۈشكە توغرا كەلسە، يۇقارقى ئۇچۇرلارنى پايدىلىنىش ماتېرىيالى قىلغان ئاساستا، ياخشى فىلىملەرنى ئامال بار كىنوخانىغا بېرىپ ئەمەلىي كۈچىمىز بىلەن قوللاپ قويغىنىمىز ئەۋزەل دەپ قارايمەن.