پەرزەنت تەربىيسىى مەسىلىسىدە بىزدە جىنسىيەت تەربىيىسى كەمدىن-ÙƒÛ•Ù… تىلغا ئÛلىنىپ كەلمەكتە. مەكتەپلەردە بولسا نۆۋەتتە بۇ ھەقتە تارقىتىلغان ئوقۇشلۇقلاركەم ،ياكى تارقىتىپلا بولدى قىلىش ،ھىچكىم بۇتەربىيىنى ئۈستىگە ئÛلىشنى خالىماسلىق ئەھۋاللىرى ئىغىر. Ù…ÛÙ†Ù‰Ú Ø¨Ø§ÙŠÙ‚Ù‰Ø´Ù‰Ù…Ú†Û• بۇھەقتە تارقىتىلغان ئوقۇغۇچىلار ئوقۇشلۇقلىرى Ø¨Ø§Ù„Ù‰Ù„Ø§Ø±Ù†Ù‰Ú Â«Ù…Û•Ø®Ù¾Ù‰ كىتاب» غا ئايلىنىپ قالغان بولۇپ، مەكتەپتە ئوقۇتقۇچى،ساۋاقداشلىرىدىن ØŒ ئائىلىدە ئاتا-ئانىسىدىن يوشۇرۇن كۆرۇش ئەھۋاللىرى مەۋجۈت. بۇ خىل بىنۇرمال Ú¾Ø§Ø¯Ù‰Ø³Ù‰Ù†Ù‰Ú Ø´Û•ÙƒÙ‰Ù„Ù„Ù‰Ù†Ù‰Ø´Ù‰Ø¯Û• ئەلۋەتتە مائارىپ خادىملىرىمىزدىمۇ ئەقىللىي جىنسىيەت تەربىيىسى Ø¦Û‡Ù‚Û‡Ù…Ù‰Ù†Ù‰Ú ÙƒÛ•Ù…Ú†Ù‰Ù„Ù„Ù‰ÙƒÙ‰Ù†Ù‰ كۆرسىتىپ Ø¨ÛØ±Ù‰Ø¯Û‡.
نۆۋەتتە، Ø¨Ù‰Ø²Ù†Ù‰Ú Ø¬Ù‰Ù†Ø³Ù‰ÙŠÛ•Øª تەربىيىسى ھەققىدىكى خاتا چۈشەنچىلىرىمىز قايسى تەرەپلەردە ئىپادىلىنىۋاتىدۇ؟بۇ ئاساسەن تۆۋەندىكى ئۈچ نۇقتىدا كۆرىلىۋاتىدۇ:
1.ياش-ئۆسمۈرلەرگە ئÛلىپ Ø¨ÛØ±Ù‰Ù„ىۋاتقان جىنسىيەت تەربىيىسى ئاللاقاچان يىتەرلىك بولۇپ بولدى دەپ قاراش.دۇرىكىس(durex)Ù†Ù‰Ú 2004-يىلىدىكى يەرشارى خارەكتىرلىك جىنسىيەت ئەھۋالى دوكىلاتىدا كۆرسىتىلىشىچە ،دۆلىتىمىزدىكى ياش-Ø¦Û†Ø³Ù…ÛˆØ±Ù„Û•Ø±Ù†Ù‰Ú Ø¬Ù‰Ù†Ø³Ù‰ÙŠÛ•Øª تەربىيسى ئالغان بىرىنچى ۋاقتى ئوتتۇرا Ú¾ÛØ³Ø§Ø¨ بىلەن 13.7 ÙŠÛØ´Ù‰Ø¯Ø§ ئىكەن، بۇنەتىجە تەكشۈرۈش ئÛلىپ بىرىلغان 44دۆلەت ئىچىدە 7-ئورۇندا تۇرغان.
دۇنيا سەھىيە ØªÛ•Ø´ÙƒÙ‰Ù„Ø§ØªÙ‰Ù†Ù‰Ú Ø¬Û‡ÚÚ¯Ùˆ ئىشلرىغا مەسئۇل ۋەكىلى Û‹Û• باياناتچىسى ۋورÛÙŠ .رودىيا Ù†Ù‰Ú Ø¨Ù‰Ù„Ø¯ÛˆØ±Û‡Ø´Ù‰Ú†Û• ئۇ بÛÙŠØ¬Ù‰ÚØ¯Ù‰ÙƒÙ‰ بىرقىسىم ئالى مەكتەپ ئوقۇغۇچىلىرى بىلەن سۆھبەتلەشكەن بولۇپ ،خىلى ÙƒÛ†Ù¾ ساندىكى سىتۇدىنتلارمۇ بۇ ھەقتە قىلچە بىلىمسىز ئىكەن.
2.جىنسىيەت تەربىيىسى قانچە بالدۇر باشلانسا، جىنسىيەت ھەرىكىتى Ø´Û‡Ù†Ú†Û• بالدۇر باشلىنىدۇ دەپ قاراش.بۇ ئاتا-Ø¦Ø§Ù†Ù‰Ù„Ø§Ø±Ù†Ù‰Ú Ø¨Ø§Ù„Ù‰Ù„Ù‰Ø±Ù‰ØºØ§ جىنسىيەت تەربىيىسى ئÛلىو Ø¨ÛØ±Ù‰Ø´Ù‚ا جۈرئەت قىلالماسلىقىدىكى ئاساسى Ø³Û•Û‹Û•Ø¨Ù„Û•Ø±Ù†Ù‰Ú Ø¨Ù‰Ø±Ù‰. بىرلەشكەن دۆلەتلەر تەشكىلاتى نوپۇس ÙÙˆÙ†Ø¯Ù‰Ù†Ù‰Ú Ø¬Û‡Úگودا تۇرۇشلۇق ئىش بىجىرگۇچىسى شىرۇي.تەلىيا خانىم مۇنداق دەيدۇ: «بۇ ھەقتە ئىغىز ئاچمىساقلا، ياش-Ø¦Û†Ø³Ù…ÛˆØ±Ù„Û•Ø±Ù†Ù‰Ú Ø¬Ù‰Ù†Ø³Ù‰ خاتالىق Ø¦Û†ØªÙƒÛ‡Ø²Û‡Ø´Ù‰Ù†Ù‰Ú Ø¦Ø§Ù„Ø¯Ù‰Ù†Ù‰ ئالغىلى بولىدىغان ئىش يوق. جۇÚگونى ئۆزئىچىگە ئالغان نۇرغۇن دۆلەتلەردە توي قىلمىغان ياش-ئۆسمۇر Ù‚Ù‰Ø²Ù„Ø§Ø±Ù†Ù‰Ú Ú¾Ø§Ù…Ù‰Ù„Ø¯Ø§Ø± بولۇپ قىلىش ھادىسىى كۆپىيىۋاتىدۇ، بۇ Ú¾Û•Ø±Ú¯Ù‰Ø²Ø¦Û‡Ù„Ø§Ø±Ù†Ù‰Ú Ø¬Ù‰Ù†Ø³Ù‰ÙŠÛ•Øª ساۋاتلىرىنى ÙƒÛ†Ù¾ بىلىپ كەتكىنىدىن ئەمەس بەلكى ھىچنىمىنى بىلمىگەنلىكىدىن ÙƒÛلىپ چىقماقتا».
3.جىنسىيەت تەربىيىسىنى پەقەتلا نىكاھسىز ھامىلدار بولۇپ Ù‚Ù‰Ù„Ù‰Ø´Ù†Ù‰Ú Ø¦Ø§Ù„Ø¯Ù‰Ù†Ù‰ ئÛلىش ئۈچۈن دەپ چۈشىنىۋىلىش . دۇنيا سەھىيە ØªÛ•Ø´ÙƒÙ‰Ù„Ø§ØªÙ‰Ù†Ù‰Ú Ø¬Û‡Úگولۇق خادىمى Ø¬Ø§Û‹Ù¾Ù‰Ú ÙÛÙŠ پىراÙىسسۇرمۇنداق دەيدۇ: جىنسىيەت ØªÛ•Ø±Ø¨Ù‰ÙŠØ³Ù‰Ù†Ù‰Ú Ø±ÙˆÙ„Ù‰ پەقەت نىكاھتىن ئىلىگىرى ھامىلدار بولۇپ Ù‚Ù‰Ù„Ø´Ù‰Ù†Ù‰Ú Ø¦Ø§Ù„Ø¯Ù‰Ù†Ù‰ ئÛلىش ئۈچۈنلا ئەمەس، Ø¦Û•Ú Ù…Û‡Ú¾Ù‰Ù…Ù‰ نۆۋەتتە ئىنسانىيەت دۈچ ÙƒÛلىۋاتقان ئەيدىز قاتارلىق جىسنسىيەت بىلەن زىچ ئالاقىسى بار ۋەھىمىلىك ÙƒÛØ³Û•Ù„Ù„Ù‰ÙƒÙ„Û•Ø±Ù†Ù‰Ú ÙŠØ§Ù…Ø±Ø§Ù¾ ÙƒÛØªÙ‰Ø´Ù‰Ù†Ù‰Ú ئالدىنى ئÛلىش.سىتاتىستىكىلاردىن كۆرە، 1999-يىلى 9-ئايغىچە دۆلىتىمىزدىكى Ø¦Û•ÙŠØ¯Ù‰Ø²ÙƒÛØ³Û•للىرى Û‹Û• Û‹ÛØ±Û‡Ø³ ئÛلىپ يۈرگۈچى دەپ ئارخپ تۇرغۇزۇلغان ئادەم 1مىليۇن 500Ù…Ù‰Ú Ø¨ÙˆÙ„Û‡Ù¾ØŒ Ø¨Û‡Ù†Ù‰Ú Ø¦Ù‰Ú†Ù‰Ø¯Û• 20~29ياشلىقلار%58 نى ئىگىلەيدۇ.ھالبۇكى جىنسىيەت تەربىيىسى ياخشى ئىشلەنگەن دۆلەتلەردىكى بۇ سان دۆلىتىمىزنىÚكىدىن زور دەرىجىدە ئاز.
يۇقارقى ئۇچۇرلار سىنا ØªÙˆØ±Ù‰Ù†Ù‰Ú Ù…Ø§Ø¦Ø§Ø±Ù‰Ù¾ قانىلىدىن تەرجىمە قىلىندى
ۋەتەن تەرجىمىسى