|
موماي يەۋەتكەن زەھەر بىر ئۇۋا چاشقاننى تۈگەل ئۆلتۈرۈۋېتىشكە يېتەتتى، لېكىن ئۇ يېرىم كېچىگىچە ئادىتى بويىچە پىئانىنوغا تەڭكەش قىلىپ ناخشا توۋلىدى، ئاندىن كارىۋىتىغا چىقىپ ناھايىتى خاتىرجەم ئۇخلىدى، پەقەت نەپەس ئېلىشىلا سەل قىيىنلاشتى. ئېلوندىرا بىلەن ئۇلىسېس نېمە ئىش يۈز بېرەركىن دەپ كۆزىتىپ ئولتۇردى، موماي جۆيلۈشكە باشلىدى، لېكىن ئاۋازىدا ھېچقانداق ئۆزگىرىش بولمىدى. - ئاھ تەڭرىم، مەن يەنە ساراڭ بولدۇم! ئۇنى كىرگۈزمەسلىك ئۈچۈن ھۇجرامنىڭ ئىشىكىنى چىڭڭىدە تاقىدىم، فاتىفۇن قويىدىغان ئۈستەلنىمۇ ئىشىككە تىرەپ قويدۇم، ئۈستەلگە يەنە ئورۇندۇقلارنى ئېلىپ قويدۇم، لېكىن ئۇ ئۈزۈكى بىلەن مۇنداقلا ئىتتىرىپ قويۇۋېدى، ئۈستەل- ئورۇندۇقلار ئۆرۈلۈپ، ئىشىك جالاققىدە ئېچىلىپ كەتتى. ئېلوندىرا بىلەن ئۇلىسېس مومايغا ھەيرانلىق ئىلىكىدە قاراپ تۇراتتى، موماينىڭ جۆيلۈشلىرى بارغانسېرى ئەدەشكە باشلىدى، ئاۋازى تېخىمۇ يېقىملىق تۈس ئالدى. - ھېلىلا ئۆلىدىغاندەك بىر تۇيغۇ ۋۇجۇدۇمنى چىرمىۋالدى، قورققىنىمدىن چىلىق- چىلىق تەرگە چۆمۈپ، ئۇنىڭغا يېلىندىم: ئۇنىڭغا ھېلى ئىشىكنى ئاچ دېسەم، ھېلى ئاچما دەيىتتىم؛ ھېلى كىر دېسەم، ھېلى كىرمە دەيىتتىم؛ تۇرۇپ يېنىمدىن مەڭگۈ ئايرىلما دېسەم، دەپ يەنە تۇرۇپلا ئىككىنچىلەپ كۆزۈمگە كۆرۈنگۈچى بولما دەيتتىم. موماي چۈشىدە گويا شۇ ئىشلارنى قايتىدىن بېشىدىن ئۆتكۈزۈۋاتقاندەك، ھېكايىسىنى مۇقەددىمىسىدىن تارتىپ بىر كارىۋاتقا چىققۇچە بولغان تەپسىلاتلارنى زىر- زەۋرىگىچە قويماي دېدى. تاڭ يورۇشقا ئاز قالغاندا موماي يەنە ئۆرۈلدى ۋە ئۆكسۈپ يىغلاشقا چۈشتى، ھېكايىسىمۇ شۇ يەردە توختاپ قالدى. ھايال ئۆتمەي ھېكايىسىنى يەنە داۋام ئەتتى: - مەن ئۇنىڭغا كەلگۈسىنى قىياس قىلىپ بېرىۋېدىم، كۈلۈپ كەتتى. پال ئېچىپ بېرىۋېدىم، يەنە كۈلۈپ كەتتى. كېيىن ئۇ ئادەمنىڭ قورققۇسىنى كەلتۈرىدىغان كۆزلىرىنى يوغان ئېچىپ: «ۋاي خانىشىم، ۋاي خانىشىم» دېيىشكە چۈشتى. ئۇنىڭ ئاۋازى ماڭا ئاغزىدىن ئەمەس، كارنىيىدىن بوغۇلۇپ چىقىۋاتقاندەك تۇيۇلاتتى. موماينىڭ بۇ قورقۇنچلۇق ھەرىكىتىدىن قورقۇپ داڭقېتىپ تۇرۇپلا قالغان ئۇلىسېس ئېلوندىرانىڭ قوللىرىغا چىڭ ئېسىلغىنىچە موماينى تىللىدى: - ھۇ جادۇگەر قېرى! تاڭ يورۇدى، سائەتمۇ 5 كە داڭ ئۇردى. - تېز كېتىڭ، ئۇ ئەمدى ئويغىنىپ قالىدۇ،- دېدى ئېلوندىرا. - نېمە ئىشتۇ بۇ؟ ھەجەپ ئۆلمىدىيا؟ جېنى نىمانداق چىڭ بۇ قېرىنىڭ؟- دېدى ئۇلىسېس ھەيران بولۇپ. ئېلوندىرا ئۈمىدسىزلىك ئىلىكىدە ئۇلىسېسقا لەپپىدە بىر قاراپ قويۇپ دېدى: - قويۇڭە سىزنى، مۇشۇ ئىشقىمۇ كېرەككە كەلمىدىڭىز. بۇ تۇرۇقىڭىزدا سىز ئادەم ئۆلتۈرەلمىگۈدەكسىز. قىزنىڭ ئەيىبلەشلىرىدىن خىجىل بولۇپ پىغانى ئۆرلىگەن ئۇلىسېس چېدىردىن چىقىپ كەتتى. ئېلوندىرا تېخىچە پۇشۇلداپ ئۇخلاۋاتقان مومىسىدىن كۆزىنى ئۈزمەي ئولتۇراتتى، قارىغانسېرى قەلبى ئۆچمەنلىك بىلەن تولدى، ئىشنىڭ ئەپلەشمىگىنىدىن ئەرۋايى ئۇچتى. تاڭ ئېتىپ، ئەتراپ يورۇپ كەتتى، قۇشلار خەندان ئۇرۇپ سايراشقا باشلىدى. موماي كۆزىنى ئېچىپ قىزغا لەپپىدە قاراپ قويدى ، جاۋغىيىدا بەخت كۈلكىسى جىلۋە قىلدى. - خۇدايىم ئىشىڭنى ئاسان قىلار قىزىم. مومايدىكى بىردىنبىر ئۆزگىرىش– كۈندىلىك مەشغۇلاتلىرىنىڭ تەرتىپى ئۆزگەرگەنىدى. كۈنگە چارشەنبە بولسىمۇ، لېكىن موماي ئۇچىسىغا يەكشەنبە كۈنلىرى كىيىدىغان ئىگىنلىرىنى كىيدى، ئېلوندىرانى سائەت 11 بولمىغۇچە مېھمان كۈتمەسلىككە بۇيرۇدى. ئېلوندىرا مومىسىنىڭ تىرناقلىرىنى ئانارنىڭ رەڭگىدە بويىدى، ئاندىن چاچلىرىنى تازا چىرايلىق پاسون چىقىرىپ تاراشقا تۇتۇندى. - كۆڭلۈم ئەزەلدىن بۈگۈنكىدەك ياسىنىشنى خالاپ باققان ئەمەس. ئېلوندىرا مومىسىنىڭ چاچلىرىنى تاراشقا باشلىدى، چاچقا ھەر قېتىم تارغاق سالغاندا بىر تۇتام چاچ يۇلۇنۇپ چىقاتتى، قىز قورققىنىدىن يۇلۇنۇپ چىققان چاچلارنى دەررۇ مومىسىغا كۆرسەتتى. موماي چاچقا قاراپ بىر ھازا تۇرۇپ كەتتى ۋە قولى بىلەن چاچلىرىم يەنە يۇلۇنۇپ چىقارمۇ دېگەندەك قىلىپ بېشىدىكى چېچىنى تارتىپ بېقىۋېدى، يەنە بىر تۇتام چېچى قولىغا چىقتى. موماي قولىدىكى چاچنى يەرگە تاشلىۋېتىپ چېچىنى يەنە تارتىپ باقتى، بۇ دورەم ئۇنىڭدىنمۇ جىق بىر تۇتام چاچ يۇلۇنۇپ چىقتى. بۇنى كۆرگەن موماي ئەسەبىيلەرچە كۈلۈپ كەتتى- دە، چاچلىرىنى ئىككى قوللاپ يۇلۇشقا باشلىدى، تۇرۇپلا چۈشەنگىلى بولمايدىغان بىر خۇشلۇق ئىلىكىدە چاچلىرىنى تۇتاملاپ يۇلۇپ ئاسمانغا ئاتتى، بۇ ھالنى تاكى چاچلىرى پاكپاكىز يۇلۇنۇپ گويا بىر بەدبەشىرە تازغا ئوخشىغۇچە داۋام قىلدى. ئارىدىن ئىككى ھەپتە ئۆتۈپ كەتتى، ئۇلىسېستىن ھېچ خەۋەر ئالالمىغان ئېلوندىرا چېدىر سىرتىدىكى چاقماق كاۋا ئېلانىغا قاراپ تۇراتتى، بېشىغا قىممەتباھالىق كەيمە چاچ كىيىۋالغان مومىسى ئۆتۈپ كەتكەن ئەسلىمىلىرىنىڭ قوينىغا غەرق بولغىنىچە پىئانىنورىنى تىرىڭشىتىپ ئولتۇراتتى. ئېلوندىرا مومىسىنىڭ چاقىرىشى بىلەن چېدىرغا كىردى، كىرىپلا پىئانىنو ساندۇقىدىن تاشقىرىدىكى چىملىققىچە سوزۇلغان بومبا پىلىكىنى كۆرۈپ قالدى. قىز بومبا پىلىكىنى بويلاپ ئۇلىسېسنىڭ يېنىغا يۈگۈرۈپ باردى- دە، چاتقاللىقنىڭ ئارىسىغا مۆكۈندى. ئىككىيلەن يۈرىكى پوك- پوك ھالەتتە پىلىككە يېقىلغان ئوتنىڭ كۆيۈپ- كۆيۈپ چېدىر ئىچىگىچە تۇتۇشىشىغا قاراپ تۇراتتى. - قۇلىقىڭىزنى ئېتىڭ!- دېدى ئۇلىسېس. ئىككىيلەن تەڭلا قۇلاقلىرىنى ئېتىشتى، لېكىن ئىش ئەپلەشمىدى. چېدىر ئىچىدىن غىل- پال ئوت ئۇچقۇنى كۆرۈنۈپلا پۇررىدە ئىس چىقىپ توختاپ قالدى، پارتلاش ئاۋازىمۇ ئاڭلانمىدى. ئېلوندىرا ئۇچقاندەك يۈگۈرگەن پېتى چېدىرغا كىردى، مومىسىنى پارتلاپ ئۆلدىمىكىن دەپ قارىۋېدى، مومىسىنى كەيمە چاچلىرىغا ئوت كەتكەن، بىرتال ئەسكى يوتقان تېشى بىلەن ئوتنى ئۆچۈرۈۋاتقان ھالەتتە كۆردى. ئۇلىسېس ئىندىئانلارنىڭ پاتپاراق بولۇشۇپ كەتكەن پەيتىدىن پايدىلىنىپ غىپلا قىلىپ تىكىۋەتتى، ئىندىئانلار موماينىڭ ۋارقىراپ- جارقىراپ چۈشۈرۈۋاتقان بۇيرۇقلىرىدىن بېشى ئايلىنىپ، نېمە قىلارىنى بىلمەي قېلىشقانىدى. ئۇلار بىر ئاماللارنى قىلىپ ئوت ئۆچۈرۈۋالدى، ئىدىتلاپ كۆرۈۋېدى، زىياننىڭ ئاز ئەمەسلىكى مەلۇم بولدى. - قارىغاندا، بۇزۇق نىيەتلىك بىرەرىنىڭ قىلغان ئىشى ئوخشايدۇ،- دېدى موماي،- ھېلىمۇ شۈكرى، پىئانىنو پارتلاپ كەتمەپتۇ. موماي نېمە سەۋەبتىن ئوت كەتكەنلىكىنى ئۇقالماي، خىلمۇخىل قىياسلارنى قىلدى، لېكىن ئېلوندىرانىڭ ھودۇقماي- تەمتىرىمەي جاۋاب بېرىشلىرى، ھېچ ئىش بولمىغاندەك قىياپەتتە تۇرۇشلىرى موماينىڭ گۇمانلىرىنى يوققا چىقاردى. موماي ئېلوندىرانىڭ يۈرۈش- تۇرۇشىدىن ھېچ گۇمانلىق ئالامەتلەرنى بايقىمىدى، ئۇلىسېسنى تېخىمۇ خىيالىغا كەلتۈرمىدى. تاڭ سۈبھىگىچە كۆزىنى يۇمماي، تۈرلۈك قىياسلارنى قىلدى، بولغان زىيانلىرىنى مۆلچەرلىدى. ئەنە شۇ خىياللار ئىلىكىدە كۆزى خىرە- شىرە ئۇيقۇغا كەتتى. ئەتىسى سەھەردە ئېلوندىرا مومىسىنىڭ ئۇچىسىدىكى چوكا ئالتۇنلار تىكىلگەن جىلىتكىسىنى سالدۇرغاندىلا ئاندىن يەلكىسى بىلەن كۆكرەكلىرىنىڭ كۆيۈپ، سۇلۇق قاپارتقۇلارنىڭ ئۆرلەپ كەتكىنىنى بايقىدى. قىز موماينىڭ يارىسىغا تۇخۇمنىڭ ئېقىنى سۈركەۋاتقاندا، مومىسى دېدى: |
