قوۋۋۇرغا...قىز...ئايال... ئانا...

مەن بۇ ئارقىلىق ئىسلامنىڭ ئاياللارنىڭ ھوقوقى ھەققىدە شەخىس ۋە جەمئىيەتتىن تەلەپ قىلىدىغانلىرىنى تەكىتلىمەكچىمەن.
1.سىز گۆھەرنى كۆرگەنمۇ؟ كىشىلەر نېمە ئۈچۈن شۇنداق ئاددى بىر پارچە تاشنى شۇنچىلىك ياخشى كۆرىدۇ (ئەتىۋارلايدۇ)؟ چۈنكى ئۇنى كۆرۈش ئۇنچىۋالا ئاسان ئەمەس، ئۇنىڭغا ئىنتايىن يۇقىرى باھا چىقارماي تۇرۇپ ئۇنىڭغا ئېرىشكىلى بولمايدۇ. ئاياللارنىڭ ئەھۋالى بۇنىڭغا ئوخشاش، قىز- ئاياللارنىڭ ئىززەت- ھۆرمىتىنى قوغداش يۈزىسىدىن ، ئەركىشىنىڭ ئۇنىڭغا قارىشى ۋە ئۇنىڭغا چىقىلىشى چەكلەنگەن. ئاياللار كىشى تۇتۇپ باقمىغان گۆھەرگە ئوخشاش ( پاك).
2.گۈلىنىڭ قانداق سولىشىپ، قۇرۇپ قالىدىغانلىقىنى ۋە ئۇنى تولا تۇتۇپ قول تەگكۈزسەك جۇلاسى ۋە گۈزەللىكىنى يوقاتقانلىقىنى كۆرگەنمىدىڭىز؟ خۇددى شۇنىڭغا ئوخشاش، ئاياللارنىڭ ئۆزىنىڭ نىكاھلانغان ھالال جۈپتىدىن باشقىلارنىڭ قول تەگكۈزىشى چەكلەنگەن. كىمىكى نىكاھسىز ئۇنىڭغا چىقىلىشقا ئۇرۇنىدىكەن ئۇنىڭ ئېرىشىدىغىنى قاتتىق ئازاپ ۋە ياكى ئۆلۈمدۇر.
3.نىكاھقا يات بولغان ھالدا ئايالىغا خىيانەت قىلغان كىشىنىڭ جازاسىنىڭ نېمە ئىكەنلىكىنى بىلەمسىز؟ ئۇنىڭ جازاسى دەل ئۆلۈمدۇر، چۈنكى ئۇنىڭ بىلەن بىللە بولغان گۆھەرنىڭ ھەققىگە خىيانەت قىلدى.
4.سىز گۆھەرنىڭ ئادەم ئىزدىگىنىنى كۆرگەنمۇ؟ ئاياللارمۇ خۇددى گۆھەردەك ئىزدىگۈچى ئەمەس بەلكى باشقىلار تەرىپىدىن ئىزدەنگۈچىدۇر. ئاياللارنىڭ ماقۇللىقىنى ئىزدەش ئەرلەرنىڭ ۋەزىپىسىدۇر، ئەگەر ئاياللار توي قىلىشقا قوشۇلسا، ئەر ئايالغا سوۋغا سۈپىتىدە ئۆز مال مۈلكىدىن تويلۇق بېرىدۇ.
5.مەلۇم دۆلەت ياكى شاھلىقنىڭ ئەڭ چوڭ ھۆكۈمرانىنى تەسەۋۋۇر قىلىڭ، شۇنىڭغا ئوخشاش ئورۇن مەرتىۋىگە ئېرىشمەي، ئۇنىڭغا ھۆرمەت بىلدۈرمەي تۇرۇپ، ئۇنىڭ بىلەن بىۋاستە كۆرۈشۈشكە ۋە ياكى ئۇنىڭ بىلەن بىر يەردە ئولتۇرۇشقا ئېرىشەلەمدۇ؟ خۇددى شۇنىڭدەك، ئاياللار يۇقىرى مەرتىۋىلىك ئايال شاھلارغا ئوخشايدۇ، ئۇنىڭ بىلەن بىۋاستە كۆرۈشۈش ۋە ئۇنىڭ خانسىدە ئۇنىڭ بىلەن بىللە بولۇش پەقەت شۇنداق ھوقۇق بېرىلگەن كىشىگىلا مەنسۇپ بولۇپ خالىغان كىشى بۇ خىل ئىمتىيازغا ئېرىشەلمەيدۇ.
6. ئۇلۇغ ياراتقۇچى ئاللاھ ئەرلەرنىڭ مەيلى سىرتقى مۇھىتنىڭ قانچىلىك جاپالىق بولۇشىدىن قەتئىينەزەر، ئائىلە تۇرمۇشىنى قامدىشى ئۈچۈن تەن قۇرۇلۇشىنى كۈچلۈك قىلىپ ياراتقان. بۇ ئۇنىڭ ئايالى ۋە بالا-چاقىلىرىنى ياخشى بېقىشى ئۈچۈندۇر. ئاياللار يۇمشاق، مۇلايىم ۋە ھىسسياتقا باي قىلىپ يارىتىلغان، ئۇ كېيىنكى ئەۋلاتلارنى ياخشى تەربىلىيەلەيدۇ. شۇڭا ئەرلەر سىرتقى مۇھىتىتكى ئامىللار بىلەن ئىشلىسە، ئاياللار بالىلارنى تەربىيلەش ئىشلىرىنى بىر تەرەپ قىلىدۇ.
7.بىر شىر بىلەن پاقلان بىر يەردە تۇرسا قانداق ئىشلارنىڭ يۈز بېرىدىغانلىقىنى تەسەۋۋۇر قىلالامسىز؟ ئۇلارنىڭ بىللە مەۋجۇت بولۇپ تۇرۇشى مۇمكىنمۇ؟ ئىنتايىن روشەنكى بۇ مۇمكىن ئەمەس. خۇددى شۇنىڭدەك ئاياللارنى كۆزدە تۇتۇپ ئەرلەرنىڭ ئاياللاردىن يىراق تۇرۇشى ئىنتايىن زۆرۈر، ئاياللار گۈزەل، جەلىپ قىلارلىق ۋە جىسمانىي جەھەتتە ئاجىز، شۇنداق بولغاچقا ئەرلەر ئاسانلا ئۇلارغا زىيانكەشكلىك قىلالايدۇ، ئۇلارنىڭ ئىپپىتىگە ھۇجۇم قىلالايدۇ (گەرچە ئاياللار ئۆزى خالىمىسمۇ.)
8.ئەرلەرگە ئوخشاش خىزمەت قىلىدىغان ئاياللارنىڭ ئوخشاش ئىش ھەققى ئېلىش ھوقوقى بار.
9.ئاياللار ئۆزىنىڭ فىزىئولوگىيە جەھەتتىكى نازۇكلىقىغا ماس ھالدا، ئىقتىدارىغا يارىشا خىزمەتلەرنى قىلسا بولىدۇ.
10.ئاياللار قىلغان ئەمەللىرىگە يارىشا ساۋاپ ۋە ياكى جازاغا ئېرىشىش جەھەتتە ئەرلەر بىلەن باراۋەردۇر.
11.ئاياللار تۇغۇت ۋە ھەيىز مەزگىلىدە بەزى دىنى ئەھكاملارغا ئۆزرىسى بار، چۈنكى بۇ خىل ئەھۋاللار ئۇلارنىڭ ئاجىزلىقىنىڭ سەۋەبى بولۇپ، ئۇلار ئارام ئېلىشقا، كۆڭۈل ئازادىلىككە مۇھتاج.
12.ئەگەر بىر ئايال تۇغۇت جەريانىدا ۋاپات بولسا، ئۇ جەننەتتە يۇقىرى مەرتىۋە بىلەن مۇكاپاتلىندۇ.
13.ئاپىسىنى، ئايالىنى، قىزى ۋە ئاچا- سىڭىللىرىنى قوغداش يولىدا قۇربان بولسا ئۇ جەننەتتە يۇقىرى مەرتىۋىگە ئېرىشىدۇ.
14.ئەگەر ئېرى ئايالىنىڭ نىكاھتىن ھاسىل بولغان ھوقوقىنى كاپالەتكە ئىگە قىلمىسا، ئايالىنىڭ ئېرىدىن ئايرىلىپ تۇرۇشىغا يول قويۇلغان.
15.ئىنساننىڭ ھاياتىدىنمۇ قىممەتلىك بولغىنى نېمە؟ ئەلۋەتتە ئاياللارنىڭ ئىززەت -ھۆرمىتى مۇسۇلماننىڭ ھاياتىدىنمۇ قىممەتلىك ۋە مۇھىمدۇر.
16.ئەگەر ئايال كىشى تۇل قالسا ۋە ياكى ئېرى بىلەن ئاجرىشىپ كەتكەن بولسا، ئۇنىڭ ئۆزى خالىغان ئەركىشى بىلەن قايتا توي قىلىش ھوقوقى بار.
17.ئەگەر ئايال كىشىنىڭ ئۆزىنىڭ مال- مۈلكى بولسا، ئۇنى ھەرقانداق بىرسىنىڭ رۇخسىتىسىز (مەيلى ئۇ دادىسى، ئېرى ۋە ياكى باشقا بىرسى بولۇشىدىن) قەتئينەزەر ھالال يولغا سەرىپ قىلىش جەھەتتە ئەركىنلىكى بار.
18.ئايال كىشىنىڭ ئەر تۇققانلىرى مەيلى ئۇنىڭغا مىراس بېرىشنى خالىمغان بولسىمۇ ئۇنىڭ بىر تۇققان قېرىنداشلىرىنىڭ مىراسخورى بولۇش ھوقوقى بار.
19.ئائىلە تۇرمۇشىنى قامداش ،ئاپىسى، ئايالى ۋە قىزىنىڭ ھالىدىن خەۋەر ئېلىش ئەرنىڭ مەسئۇلىيتى.(گەرچە ئۇ خالىمىسمۇ)
20.ئانىنىڭ مېھرىبانلىقى ۋە مۇلايىملىقىدىن بالىغا نىسبەتەن ياخشى مۇئامىلە قىلىنىشقا تىگىشلىك ئادەم دەپ دادىدىن بۇرۇن 3قېتىم ئىمتىياز بېرىلگەن.
21.جەننەتنى ئۈمىد قىلىدىغانلار ئۈچۈن، ئانىنى رازى قىلسا جەننەت ئانىنىڭ ئاياغ ئاستىدا.
22.قىزلىرى بارلار قىزلىرىغا ياخشى مۇئامىلىدە بولسا، قىزلىرى ئۇلارنى دوزاق ئازابىغا دۇچار بولۇشتىن ئامان قىلىدۇ.
23.ئەگەر بىر ئەر كىشى بىر ئايالنى مەقسەتلىك ئۆلتۈرسە، ئۇ ئۆلتۈرۈلۈپ ياشاشتىن مەھرۇم قىلىندۇ، ھەتتا زىيانكەشلىككە ئۇچرىغۇچى ئۇنىڭ ئايالى بولسىمۇ.
24.ئاللاھنىڭ رەسۇلى مۇھەممەد سەللەللاھى ئەلەيھى ۋەسسەللەم ئاياللارنى كۆزدە تۇتۇپ: ئاياللارغا ياخشى مۇئامىلىدە بولۇڭلار. دېگەن. ئۇ يەنە: سىلەرنىڭ ئاراڭلاردىكى ياخشىلىرىڭلار ئايالىغان ياخشى مۇئامىلىدە بولغانلاردۇر. يەنە: پەقەت ھۆرمەتلەشكە تىگىشلىك ئەرلەرلا ئاياللارنى ھۆرمەتلەيدۇ، پەقەت رەزىل، نۇمۇسسىز، زەھەرخەندە ۋە زەئىپلەشكەن ئەرلەرلا ئاياللارنى خورلايدۇ دېگەن.
يۇقارقىلار بىلەن مەن شۇنداق ئېيتالايمەنكى:
بۇنىڭدىنمۇ ئارتۇق شەرەپ بارمۇ؟

Islam wayتور بېكىتىدىن تەرجىمە قىلىندى. مۇسلىمە تەرجىمە قىلغان .