ئىلقۇت تورى يانبىلوگ نەشرى

چوڭ كۆلەملىك ئىشلەپچىقىرىش كەلتۈرۈپ چىقارغان ئىقتىسادىي ئۈنۈم كۆلەملىك ئىقتىساد (Economies of scale) بولۇپ، بەلگىلىك مەھسۇلات دائىرىسى ئىچىدە، مەھسۇلاتنىڭ ئېشىشىغا ئەگىشىپ، ئوتتۇرىچە تەننەرخنىڭ تۆۋەنلىشىدەك ھەقىقەتنى كۆرسىتىدۇ. كۆلەملىك ئىقتىساد مەلۇم مەھسۇلات دائىرىسى ئىچىدە، مۇقىم تەننەرخنى تەخمىنەن ئۆزگەرمەيدۇ دەپ قارىساق، يېڭى كۆپەيگەن مەھسۇلاتلار تېخىمۇ كۆپ بولغان مۇقىم تەننەرخنى ئۆز ئۈستىگە ئېلىپ، ئومۇمىي تەننەرخنى تۆۋەنلىتىدۇ.

كۆلەملىك ئىقتىساد كىشىلەر ئىشلەپچىقىرىش كۈچى ئامىلىنىڭ سانلىق بىرىكىش ئۇسۇلىنىڭ ئۆزگىرىش تەرتىپىنىڭ تەلىپىگە ئاساسەن، ئىشلەپچىقىرىش كۆلىمىنى ئاڭلىق تاللاپ ۋە كونترول قىلىپ، ئىشلەپچىقىرىش  مىقدارىنى ئاشۇرۇپ ۋە تەننەرخنى تۆۋەنلىتىپ، ئەڭ ياخشى ئىقتىسادىي ئۈنۈم يارىتىشنى كۆرسىتىدۇ. كۆلەملىك ئىقتىساد ياكى ئىشلەپچىقىرىش كۆلىمىنىڭ ئىقتىسادىيلىقى ئەڭ ياخشى ئىشلەپچىقىرىش كۆلىمىنى بەلگىلەيدىغان مەسىلىدۇر.
كۆلەملىك ئىقتىساد بۆلۈمنىڭ كۆلەملىك ئىقتىسادىي، شەھەرنىڭ كۆلەملىك ئىقتىسادىي ۋە كارخانىنىڭ كۆلەملىك ئىقتىسادىنى ئۆز ئىچىگە ئالىدۇ. غەربنىڭ ئىقتىساد ئىلمىدا، كۆلەملىك ئىقتىساد ئاساسلىقى كارخانا ئىقتىسادىنى تەتقىق قىلىدۇ. لېكىن ئىشلەپچىقىرىش ئىقتىساد ئىلمىنىڭ ئاساسىي تەشكىلىي قىسمى بولۇش سۈپىتى بىلەن كۆلەملىك ئىقتىسادنىڭ مەنىسى تېخىمۇ چوڭقۇر بولۇپ، ئۇ ماكرودىن مىكروغىچە بولغان ئىقتىسادىي ئۈنۈم يارىتالايدىغان ھەرقايسى قاتلامدىكى ئىقتىسادى كۆلەمنى ئۆز ئىچىگە ئالىدۇ.