يانفۇن نومۇرىغا قارىتا ھەقىقىي ئىسىم تۈزۈمى يولغا قويۇلىدۇ

9-ئاينىڭ 1-كۈنىدىن باشلاپ، ئۇزۇندىن بۇيان مۇراجىئەت قىلىنىپ كەلگەن يانفۇن ھەقىقىي ئىسىم تۈزۈمى رەسمىي يولغا قويۇلىدۇ. بۇ نۆۋەتتىكى كىشىنى بىزار قىلىدىغان ئەخلەت ئۇچۇر ۋە قىسقا ئۇچۇر ئالدامچىلىقىنىڭ ئالدىنى ئېلىشتا مۇھىم رول ئوينايدۇ.

بىر ئۇچۇر تىجارەت بازار بۆلۈمىنىڭ خادىمى مۇخبىرغا، سانائەت ئۇچۇر مىنىستېرلىكىنىڭ تەلىپى بويىچە، 9-ئاينىڭ 1-كۈنىدىن باشلاپ ھەقىقىي ئىسىمدا تىزىملاشنى يولغا قويىدىغانلىقىنى ئېيتتى. يانفۇن ھەقىقىي ئىسىم تۈزۈمى قىسقا ئۇچۇر ئالدامچىلىقىنىڭ ئالدىنى ئالىدىغان ئۈنۈملۈك ۋاستىلەرنىڭ بىرى بولسىمۇ، لېكىن مەشىخۇلات قىلىش قىين بولۇش سەۋەبلىك، 4-5 يىلدىن بۇيان ئىزچىل مۇلاھىزە قىلىنغان بولسىمۇ، يولغا قويۇلمىغان ئىدى.

مۇخبىرنىڭ ئىگىلىشىچە، كېيىن ھەق تاپشۇرىدىغان ئابۇنتلارغا قارىتا، ئۈچ تىجارەت سودىگىرى ئىزچىل تىجارەت زالىدىلا نومۇر تارقىتىدىغان قاتتىق سىياسەتنى قوللىنىپ، خېلى بۇرۇنلا ھەقىقى ئىسىم تۈزۈمىنى يولغا قويغان، شۇڭا بۇ قېتىمقى يېڭى سىياسەت دەل ئالدىن ھەق تاپشۇرۇش بازىرىغا قارىتىلغان ئىكەن. نۆۋەتتە تىجارەتچىلەر ئالدىن ھەق تاپشۇرۇلغان نومۇر كارتىلىرىنى تارقىتىشتا گېزىت پۇكىيى قاتارلىق ئاممىۋى ۋاستىلەردىن پايدىلىنىدىكەن، بۇ ئومۇمىي بازارنىڭ %70 -80% نى ئىگىلەيدىكەن، شۇڭا تىجارەتچىلەر ئۈچۈن ھەقىقى ئىسىم تۈزۈمى بىر تۈرلۈك زور قۇرۇلۇش ھېسابلىنىدىكەن.

سانائەت ئۇچۇرمىنىستېرلىكىنىڭ تەلىپى بويىچە، 9-ئاينىڭ 1-كۈنىدىن باشلاپ، ئومۇمەن ئالدىن ھەق تاپشۇرۇلغان يانفۇن كارتىسى سېتىۋالغۇچىلار، چوقۇم ھەقىقىي سالاھىيەت ئىسپاتىنى تاپشۇرىشى، تىجارەتچى سىستېما ئارخىپىغا كىرگۈزۈپ ساقلىشى كېرەك. ئاممىۋى گېزىت پۇكىيى قاتارلىق ئىجتىمائىي ۋاستىلەرگە قارىتا، سانائەت ئۇچۇر مىنىستېرلىقىنىڭ تەلىپى، <<قايسى شىركەتنىڭ كارتىسىنى ساتقان بولسا، شۇ شىركەت ئاخىرىغىچە مەسئۇل بولۇپ باشقۇرۇش>>تىن ئىبارەت. دېمەك، ئۇلارنىڭ كارتا سېتىشىغا يەنىلا يول قويىلىدۇ، لېكىن ئۇلارنىڭ تەپسىلىي ئابونت ئۇچۇرىنى خاتېرىلىشى تەلەپ قىلىنىدۇ. شىركەت ھەر كۈنى ئۇلار بىلەن ئالاقىلىشىپ، بۇ ئۇچۇرلارنى يىغىپ سىستېمىغا كىرگۈزىشى كېرەك ھەمدە بۇ نومۇر كارتىلىرى ئاكتىپلانغاندىن كېيىن، خېرىدارنىڭ ئۇچۇرىنى تەكشۈرۈپ بېكىتىشى كېرەك.

بۇرۇن سېتىۋالغان ئالدىن ھەق تاپشۇرۇلغان كارتىلارغا قارىتا، تىجارەتچى قالدۇق ئۇچۇرلارنى تولۇقلىشى ۋە خېرىدار ئۇچۇرىنى تەكشۈرۈپ بېكىتىش خىزمىتىنى تۈگىتىشى كېرەك. بۇ تۈرلۈك خىزمەت ئاساسلىقى ئىككى يول ئارقىلىق تاماملىنىدۇ. بىرى، خېرىدار تىجارەت زالىغا بېرىپ باشقا مۇلازىمەتلەرنى بىجىرگەندە ئۇلارنىڭ سالاھىيەت ئۇچۇرلىرىنى قالدۇرۇلىدۇ؛ يەنە بىرى، تىجارەتچى قىسقا ئۇچۇر يوللاش ئارقىلىق، ئۇلارنىڭ بەلگىلەنگەن ۋاقىتتا تىجارەت زالىغا بېرىپ، خىزمەتلەرگە ماسلىشىشىنى تەلەپ قىلىدۇ.

خىزمەت مىقدارىنى ئويلىشىپ، يېڭى سىياسەتنىڭ يولغا قويۇلىشىدا ئىككى يىلدىن ئارتۇق ئۆتكۈنچى مەزگىل بولىدۇ، 2012-يىلىغا بارغاندا، پۈتۈن يانفۇنلار ھەقىقىي ئىسىم بىلەن تىزىملىنىدۇ.

سىتاتىستىكىغا قارىغاندا، نۆۋەتتە دۆلەت ئىچىدىكى يانفۇن ئىشلەتكۈچىلىرى 700 مىلىيۇندىن ئېشىپ كەتكەن بولۇپ، بۇنىڭ ئىچىدە %70-%80 ھەقىقى ئىسىم تەلەپ قىلىنمايدىغان ئالدىن ھەق تاپشۇرۇلغان ئىشلەتكۈچىلەر ئىكەن.

( تەھرىر : ئاقيول تورى )