ئاتا-ئانا ۋە پەرزەنت-بالىلارغا ساناق ساناشنى ئۆگىتىش_◆五石网--بەشتاش بالىلار مائارىپ تورى◆

نۆۋەتتىكى ئورنىڭىز : باش بەت > پەرزەنت تەربىيسى > ئاتا-ئانا ۋە پەرزەنت > تولۇق مەزمۇنى

بالىلارغا ساناق ساناشنى ئۆگىتىش

ۋاقىت : 2014-04-20 13:49 | مەنبەسى : 未知 | ئاپتۇر : ئىزدەن | تەھرىر : ئىزدەن | كۆرۇلىشى : قېتىم

بالىلارغا ساناق ساناشنى ئۆگىتىش

كۆپلىگەن ئاتا-ئانىلار بالىلىرىنىڭ يۈزگىچە، مىڭغىچە سانىيالايدىغانلىقى بىلەن پەخىرلىنىدۇ. ئەمەلىيەتتە بالىلار كىچىك ۋاقتىدا ئەڭ مۇھىم بولغىنى بالىلارغا قانچىگىچە ساناشنى ئۆگىتىش ئەمەس، بەلكى ساننىڭ نېمە ئىكەنلىكىنى بىلدۈرۈش. كېرەك. ئاتا-ئانىلار پەرزەنت تەربىيىسىدە، بالىلارغا قانچىلىك نەرسىنى يادلاتقانلىقى بىلەن پەخىرلەنمەستىن، ئاساسلىق زېھنىنى بالىلارنىڭ ئەقلىي قابىلىيىتىنى ئېچىشقا قانچىلىك دەرىجىدە كۆڭۈل بۆلگەنلىكى بىلەن پەخىرلىنىشى لازىم.

بالىلار ئەڭ ئاۋۋال ساننىڭ زادى نېمە ئىكەنلىكىنى ھېس قىلىشى لازىم. ئۇنداقتا بۇ ھېس تۇيغۇ قانداق شەكىللىنىدۇ؟

ئاتا-ئانىلار بالىلارغا ساناق ئۆگىتىشنى باشلىغان چېغىدا، بالىلارغا ھەربىر نەرسىنى ساناپ كۆرسىتىش لازىم. قارا، قانچە بارمىقىڭ باركەن؟ بىر، ئىككى، ئۈچ….بۇ مەزگىلدە ساناق ئەڭ يۇقىرى دېگەندىمۇ ئوندىن ئېشىپ كەتمەسلىكى لازىم. بالىلارنى ئىلەڭگۈچتە ئۇچۇرۇپ قويغاچ، يېڭى يۇيۇلغان كىيىملىرىنى قاتلىغاچ، ئىككى دانە پۇت، ئىككى دانە قول….ئىشقىلىپ ھەرقانداق سانىغىلى بولىدىغان پۇرسەتنى قولدىن بەرمەسلىك لازىم. بۇنى بىر مەزگىل داۋاملاشتۇرغاندىن كېيىن –سەۋرچانلىق بىلەن كۈتۈڭ، بەلكىم بىر يىل ئەتراپىدا مەشق قىلدۇرۇشىڭىز مۇمكىن–بالىڭىز ئۆزىمۇ تەبىئىيلا نېمىنى كۆرسە شۇنى سانايدىغان بولىدۇ. شۇ چاغدا سانلارنىڭ يېزىلىشىنى، ئاندىن ئۇنىڭدىنمۇ يۇقىرى سانلارنى ئۆگىتىشنى باشلىسىڭىز بولىدۇ.

بالىلارنى كىتاب ئارقىلىق ساناق سانىغۇزۇشتىن كۆرە، ئەمەلىي تۇرمۇش مىساللىرى ئارقىلىق ئۆگىتىش تېخىمۇ ياخشى. بەزى ئاتا-ئانىلار باركى، بالىلىرىغا جىققىدە كىتاب ئېلىپ بېرىپ، خۇددى كىتابنى ئېلىپ بەرسىلا بالا ئۇنىڭدىن مەزمۇنلارنى ئىچىپ قالىدىغاندەك، باشقا تەربىيىۋى تەرەپلەرگە ئەھمىيەت بەرمەيدۇ. ئېسىڭىزدە بولسۇن، كىتابتىكى ئويۇن، كىتابتىكى ساناقلار مەڭگۈ مەۋھۇم نەرسىلەردۇر. بالىڭىزغا ئون تال قەلەمنىڭ، ئون تال دەپتەرنىڭ رەسىمىنى كۆرسىتىپ، ساناپ باقە قانچىكەن، دېگەننىڭ ئانچە ئەھمىيىتى يوق. ئۇنىڭدىن كۆرە بىر قاچىغا ئون دانە ئۈزۈمنى ئېلىپ، بالام، قانچە تال ئۈزۈم باركەن؟ بىر، ھام، ئىككى، ھام….دېگەندەك ئويۇنلار ئىچىدە ئۆگەتسىڭىز بالا ساناقنىڭ نېمە ئىكەنلىكىنى كاللىسىدا تېزلا ئاڭقىرىۋالىدۇ.

ئىككىنچى باسقۇچ:

بۇ باسقۇچ چۈشىنىش بىلەن ئۆگىنىش بىرلەشتۈرۈلگەن باسقۇچ. بۇ باسقۇچتا ئوندىن يۇقىرى سانلارنى ساناشنى ئۆگىتىمىز، ۋە ئەمەلىي مىساللار بىلەن، نەرسىلەرنىڭ سانلىرىنىڭ پەقەت ئون بىلەنلا كۇپايىلىنىپ قالمايدىغانلىقىنى بالىلارغا بىلدۈرىمىز. مەسىلەن، قارا، ئانارنىڭ ئىچىدە نەچچە تال مېۋىسى باركەن؟ بۇ تەخسىدە نەچچە دانە بادام باركەن؟ دېگەنگە ئوخشاش. ھەتتا بەزى نەرسىلەرنىڭ سانىنىڭ ئىنتايىن كۆپلىكى، ئۇلارنى ئاددىي كۆز ۋە قول بىلەن ساناپ بولغىلى بولمايدىغانلىقىنى ھېس قىلدۇرىمىز. مەسىلەن، چاچ ۋە يۇلتۇزلار، دېگەندەك نەرسىلەرنى كۆرسىتىپ بۇ ھەقتە ئازراق چۈشەنچە بېرىمىز.

ئۈچىنچى باسقۇچ: بۇ ئاساسلىقى ئۆگىنىش باسقۇچى بولۇپ، ئون ئىچىدىكى سانلارنىڭ يېزىلىشىنى ئۆگىتىمىز.

تۆتىنچى باسقۇچ: بۇ باسقۇچتا مىڭغىچە بولغان سانلارنى ئوقۇش، تېلىفون نومۇرلىرىنى ئوقۇشنى ئۆگىتىمىز.

مەكتەپتە ئۆگىتىدىغان كونىچە سانلارنى ئاڭلاپ يېزىش…دېگەندەك ئۇسۇللارنى ئەڭ ياخشىسى بالىڭىزغا قوللانماڭ. بالىڭىزنى يېتىلەپ سىرتقا چىققاندا يولدا ماڭغاچ، بالام ئىككىمىز بىللە ساناپ باقايلى ھە، 100، 101، 102….دەپ سانىغۇزۇپ مېڭىش، بالىڭىزنىڭ يېنىدا بىللە ئولتۇرۇپ سانلارنى بىللە ئوقۇش ئۇسۇلى ئارقىلىق ئۆگەتسىڭىز بولىدۇ.

ھەرقانداق بالا مەيلى بۇرۇن، ياكى كېيىن بولسۇن، مىليون، مىلياردقىچە سانىيالايدىغان بولىدۇ. مۇھىمى بالىلارغا ساناشنى ئۆگىتىش ئەمەس، بەلكى شۇ ئارقىلىق بالىنىڭ سانغا بولغان چۈشەنچىسىنى يېتىلدۈرۈش كېرەك.

دىققەت: بالىڭىزغا ساناشنى ئۆگىتىۋاتقان مەزگىلدە، دوستلىرىڭىزغا بالىڭىز بار يەردە، مېنىڭ بالام بەك ئەقىللىق، مانچىگىچە سانىيالايدۇ، دېگەندەك سۆزلەرنى قىلماڭ. بۇ ئارقىلىق، بالىڭىزدا مەن بەك جىق نەرسە ئۆنىۋەتكەن ئوخشايمەن، دېگەن تۇيغۇنى پەيدا قىلىپ يەنە داۋاملىق ئۆگىنىش قىزغىنلىقىغا سوغۇق سۇ سېپىپلا قالماستىن، يەنە بالىڭىزدا باشقا ساناق بىلمەيدىغان بالىلارنى ياراتمايدىغان خارەكتېرنى پەيدا قىلىپ قويىسىز. ”مېنىڭ بالام سانلارنى ياخشى كۆرىدىكەن، ھازىر ساناق ساناشنى ئۆگىنىۋاتىدۇ، بالام بەك تىرىشچان“ دېگەندەك سۆزلەرنى قىلىپ، بالىنىڭ قىزغىنلىقىغا ئىلھام بېرىڭ.

(تەھرىر : ئىزدەن)

ئېسىلكەن

(0)

ناچاركەن

(0)