ئاسىيا كىندىكى تورى خەۋىرى، نۇر تورى تەرجىمىسى: 

تۈنۈگۈن ئاپتونوم رايونلۇق ئىسلاھات تەرەققىيات كومىتېتى ئۇقتۇرۇش چىقاردى، 5-ئاينىڭ 1-كۈنىدىن باشلاپ ئاپتونوم رايونىمىزدا ماتورلۇق قاتناش ۋاستىلىرى شوپۇرلۇق تەربىيەلەش مۇلازىمەت ھەققى ئېلىش يېڭى ئۆلچىمى ئىجرا قىلىنىدۇ، شوپۇرلۇق مەكتىپى تىپىنىڭ ئوخشىماسلىقىغا ئاساسەن، ئوخشاش بولمىغان ماشىنا تىپىنىڭ ھەق ئېلىش ئۆلچىمى ئەسلىدىكى ئاساستا ئۆسىدۇ. 

ماتورلۇق قاتناش ۋاستىسى ئۆگەنچىلىرىنىڭ تەربىيەلىنىش ھەققى تىزىملاش ھەققى، بىخەتەرلىك ئۇچۇر مۇلازىمەت سېستىمىسى IC كارتىسى، نەزەرىيە دەرسى سائەتلىك ھەققى، ئەمەلىي مەشغۇلات دەرسى سائەتلىك ھەققىنى ئۆز ئىچىگە ئالىدۇ. يېڭى ئۆلچەم بويىچە، IC كارتىنى تۇنجى قېتىم بېجىرگەندە ھەق ئېلىنمايدۇ؛ يۈتتۈرىۋېتىپ، بۇزىۋېتىپ تولۇقلاپ ئىلتىماس قىلغانلاردىن ھەربىر كارتا ئۈچۈن ئون يۈەن ھەق ئېلىنىدۇ، ئوقۇتۇش ماتىرىيال ھەققى ئەمەلىي تەننەرخ بويىچە ھېسابلىنىدۇ. 

نەزەرىيە دەرسى سائەتلىك ھەققى ۋە ئەمەلىي مەشغۇلات دەرسى سائەتلىك ھەققى شوپۇرلۇق مەكتىپىنىڭ تىپى ئوخشىمىغانلىقتىن، تۇنجى قېتىم كۇرسقا قاتناشقانمۇ-يوق شۇنىڭغا ئاساسەن ئېلىنىغان ھەقمۇ ئوخشاش بولمايدۇ. بۇ قېتىملىق شوپۇرلۇق مەكتىپى ھەق ئېلىش يېڭى ئۆلچىمى ئۈچ دەرىجىگە ئىنچىكىلەشتۈرۈلدى، شەھەر ئاھالىلىرى ئەڭ كۆڭۈل بۆلىدىغان كىچىك تىپتىكى ماشىنا (C1،C2) نى مىسال قىلساق، ماتورلۇق قاتناش ۋاستىسى ئۆگەنگۈچى تۇنجى قېتىم كۇرسقا قاتناشقاندا بىرىنچى دەرىجىلىك شوپۇرلۇق مەكتىپىنىڭ ھەق ئېلىش ئۆلچىمى 3560 يۈەن\ ئادەم، ئىككىنچى دەرىجىلىك شوپۇرلۇق مەكتىپىنىڭ ھەق ئېلىش ئۆلچىمى 3420 يۈەن\ ئادەم، ئۈچىنچى دەرىجىلىك شوپۇرلۇق مەكتىپىنىڭ ھەق ئېلىش ئۆلچىمى 3280 يۈەن\ئادەم بولىدۇ. بۇندىن ئىلگىرى ئىزچىل 2007-يىلىدىكى كونا ئۆلچەم قوللىنىلغان، كىچىك تىپتىكى ماشىنا (C1،C2) نىڭ ھەق ئېلىش ئۆلچىمى پەقەت بىر تۈرلۈك بولۇپ، يەنى بىردەك 2400 يۈەن \ئادەم بولغان. 

بۇندىن سىرت، تەربىيەلەش ئۆگىنىش ۋاقتىدا، يېڭى ئۆلچەمدە كىچىك تىپتىكى ماشىنىلارنىڭ نەزەرىيە دەرس سائىتى 30 سائەت، ئەمەلىي مەشغۇلات دەرس سائىتى 48 سائەت دەپ بەلگىلەندى. ئەسلىدىكى كونا ئۆلچەمدە  كىچىك تىپتىكى ماشىنىلارنىڭ نەزەرىيە دەرس سائىتى 30 سائەت، ئەمەلىي مەشغۇلات دەرس سائىتى 56 سائەت دەپ بەلگىلەنگەن. يېڭى ئۆلچەمدە يەنە تۇنجى قېتىم كۇرسقا قاتنىشىش ھەققى، تولۇقلاپ تەربىيەلەش ھەققى، پۇلنى قايتۇرۇش بەلگىلىمىسى، تەربىيەلەش مۇلازىمىتىنى كۆپەيتىش بەلگىلىمىسى ۋە باشقا ئېلىنىدىغان ھەقلەر ئېنىق چۈشەندۈرۈلدى. 

 كىچىك تىپتىكى ماشىنا (C1،C2) نىڭ ھەق ئېلىش ئۆلچىمىدىن قارىغاندا، يېڭى ھەق ئېلىش ئۆلچىمىدە ئەسلىدىكى ئۆلچەمدىكىدىن %36-%48 كىچە ئۆسكەن، ئىمتىھانىغا تەشكىللەش ئورنىغا تاپشۇرىدىغان ئىمتىھان ھەققى، مەيدان ھەققى ۋە باشقا قوشۇمچە ھەقلەرنى قوشۇپ ھېسابلىغاندا، ئۈرۈمچى شەھىرىدە كىچىك تىپتىكى ماشىنا شوپۇرلۇق كۇرسىغا قاتنىشىش ھەققى 4300 يۈەندىن 4600 يۈەنگىچە بولىدۇ. 

ئاپتونوم رايونلۇق ئىسلاھات تەرەققىيات كومىتېتى ماتورلۇق قاتناش ۋاستىسى تەربىيەلەش ئورگىنى ئۆگەنگۈچىلەرنىڭ ئارزۇسى بويىچە قوشۇمچە ئۆگىنىش شەكىلى (ئوقۇتۇش مەزمۇنى، ئوقۇتۇش شەكىلىنى ئۆز ئىچىگە ئالىدۇ) قاتارلىق تەلەپنى چىقىرىپ، «بىرگە بىر» ئالاھىدە ئوقۇتۇش پائالىيىتىنى قانات يايدۇرسا بولىدۇ. ئەمما ئۆگەنگۈچىنىڭ «بىرگە بىر» ئالاھىدە ئوقۇتۇش مەزمۇنىغا ئاساسەن تەربىيەلەش مۇلازىمەت ھەققى ئېلىش ئۆلچىمىنى تەربىيەلىگۈچى ئورگان يېڭى ئۆلچەم ئاساسىدا  %100 ئىچىدە ئۆستۈرسە بولىدۇ، ئۆگەنگۈچى بىلەن كونكىرت ھەق ئېلىش ئۆلچىمىنى مەسلىھەتلىشىپ، يازمىچە توختامغا كىرگۈزىدۇ. يېڭى ھەق ئېلىش ئۆلچىمى ئىجرا قىلىنغاندىن كېيىن، ئالدىن ھەق تاپشۇرغان ئۆگەنگۈچىگە قارىتا «كونا ئۆگەنگۈچىگە كونا چارە، يېڭى ئۆگەنگۈچىگە يېڭى ئۆلچەم» دىكى بەلگىلىمە بويىچە بېجىرىلىدۇ، ئەسلىدىكى ھەق ئېلىش ئۆلچىمى بىكار قىلىنىدۇ دەپ ئېنىق ئۇقتۇرۇش قىلدى. 

ئىگەللىنىشىچە، ئۈچ تۈرلۈك مەكتەپنىڭ دەرىجىسى شوپۇرلۇق مەكتىپىنىڭ مەشىق ماشىنىسىنىڭ سانى ۋە مەشىق مەيدانىنىڭ ئەمەلىي كۆلىمىنىڭ چوڭ-كىچىكلىكىگە ئاساسەن بەلگىلىنىدىكەن. پۈتۈن شىنجاڭدا 449 شوپۇرلۇق مەكتىپى بار بولۇپ، بۇنىڭ ئىچىدە بىرىنچى دەرىجىلىك شوپۇرلۇق مەكتىپىدىن 17ى، ئىككىنچى دەرىجىلىك شوپۇرلۇق مەكتىپىدىن 269، ئۈچىنچى دەرىجىلىك شوپۇرلۇق مەكتىپىدىن 163ى باركەن. ئۈرۈمچى شەھىرىدىكى شوپۇرلۇق مەكتىپىدىن 63 ى بار بولۇپ، بۇنىڭ ئىچىدىكى بىرىنچى دەرىجىلىك شوپۇرلۇق مەكتىپىدىن ئىككىسى، ئىككىنچى دەرىجىلىك شوپۇرلۇق مەكتىپىدىن 47 ى، ئۈچىنچى دەرىجىلىك شوپۇرلۇق مەكتىپىدىن 14ى باركەن.

5-ئاينىڭ 1-كۈنى ئىجرا قىلىنىدىغان ماتورلۇق قاتناش ۋاستىلىرى شوپۇرلۇق تەربىيەلەش مۇلازىمەت ھەققى يىغىش يېڭى ئۆلچىمىنىڭ يەنە بىر يارقىن نۇقتىسى بولسا ئۆگەنگۈچى ئوقۇشتىن چېكىنىشنى تەلەپ قىلغان ۋاقىتتىكى قايتۇرۇلىدىغان ھەق ئۆلچىمى ئېنىق بېكىتىلدى، بۇ قىسىم مەزمۇن ئىلگىرىكى ھەق ئېلىش ئۆلچىمىدە يوق ئىدى. 

يېڭى ئۆلچەمگە ئاساسەن، ئۆگەنگۈچى ئوتتۇرلۇقتا ئوقۇشتىن چېكىنىشنى تەلەپ قىلغاندا، تەربىيەلەش ئورگىنى بىخەتەرلىك ئۇچۇر مۇلازىمەت سېستىمىسى IC كارتىدىكى تەربىيەلەش ۋاقىت خاتىرىسى ئەھۋالىغا ئاساسەن، قالدۇق ئوقۇش ۋاقتى ۋە مۇناسىۋەتلىك دەرسنىڭ ھەق ئېلىش ئۆلچىمىگە ئاساسەن تەربىيەلەش ھەققىنى قايتۇرىدۇ. 

كىچىك تىپتىكى ماشىنا (C1،C2) نى مىسال قىلساق، ئۆگەنگۈچىنىڭ تۇنجى قېتىملىق تەربىيەلىنىش مۇلازىمەت ھەققىنى قايتۇرۇش ئۆلچىمى: ئۈچ دەرىجىلىك شوپۇرلۇق مەكتىپىنىڭ نەزەرىيە دەرىسى ھەق قايتۇرۇش ئۆلچىمى 10 يۈەن\سائەت، ئەمەلىي مەشغۇلات ھەق قايتۇرۇش ئۆلچىمى: بىرىنچى دەرىجىلىك شوپۇرلۇق مەكتىپىنىڭ 68 يۈەن\ سائەت، ئىككىنچى دەرىجىلىك شوپۇرلۇق مەكتىپىنىڭ 65 يۈەن\سائەت، ئۈچىنچى دەرىجىلىك شوپۇرلۇق مەكتىپىنىڭ 61 يۈەن\سائەت بولىدۇ.

بۇندىن سىرت، ئۆگەنگۈچى بەلگىلەنگەن تەربىيەلەش ئىمتىھان مەزگىلى ئىچىدە ماس ھالدىكى كۇرس ۋاقتىنى تۈگىتىپ بولالماي، داۋاملىق تەربىيەلىنىشنى ئويلىسا تەربىيەلەش ئورگىنى تولۇقلاپ ھەق ئالسا بولمايدۇ. ئۆگەنگۈچى بەلگىلەنگەن تەربىيەلەش ئىمتىھان مەزگىلى ئىچىدە بەلگىلەنگەن كۇرس ۋاقتىنى تۈگىتىپ بولۇپ، ئۆزلىكىدىن داۋاملىق تەربىيەلىنىش ۋاقتىنى كۆپەيتىشنى ئويلىغان بولسا تەربىيەلەش ئورگىنى دەرسلىكنىڭ ماس ھالدىكى تەربىيەلەش ۋاقتىغا ئاساسەن تولۇقلاپ ھەق ئالسا بولىدۇ.