كەلپىن تارىم ئويمانلىقىنىڭ غەربىي شىمال چېتىگە، قىر تاغنىڭ جەنۇبىي ئېتىكىگە جايلاشقان.
كەلپىن چىڭ سۇلالىسى دەۋرىدە ئونسۇغا قاراشلىق جاي ئىدى. 1902 – يىلى كەلپىن تەپتىش بېگى ئەمەلدىن قالدۇرۇلۇپ، كەلپىن تارماق مۇداپىئە نائىب ھاكىمى قويۇلغان. مىنگو دەۋرىدە ھۆكۈمەت دائىرىلىرى ئالاھىدە خادىم ئەۋەتىپ كەلپىننى باشقۇرغان. 1930 – يىلى 10 – ئايدا كەلپىن ناھىيەسى تەسىس قىلىنغان.
كەلپىن دېگەن نامنىڭ ئېتمولوگىيەسى توغرىسىدا تۈرلۈك قاراشلار مەۋجۇت. بەزىلەر كەلپىننىڭ ئىلگىرىكى نامى ‹‹كەلكىن›› ئىدى، كېيىنچە ‹‹كەلپىن›› گە ئۆزگەرگەن دەپ قارىسا، بەزىلەر ‹‹كەلپىن›› دېگەنلىك ‹‹كەپە (گەمە)›› دېگەنلىك بولىدۇ، دەپ قارايدۇ. يەنە بەزىلەر ‹‹كەلپىن›› قەدىمكى ئۇيغۇر تىلىدىكى سۆز بولۇپ، ‹‹كەلكۈن سۇ، قىيان سۇ›› دېگەن مەنىنى بىلدۈرىدۇ، دەپ قارايدۇ.
كەلپىندە مەدەنىيەت يادىكارلىقلىرى ۋە مەنزىرىگاھلاردىن قىسىلنىڭ تېغى بۇتخانىسى، چۇداينىڭ تېغى قەلئەسى، يايدى تۇراسى، چىلان تۇراسى، كەلپىن نەپىس تاش قوراللارخارابىسى ، قوزام ، دۆنە مەنزىرىگاھى قاتارلىقلار بار.