ئۇزۇن مۇددەت چارچاش قايىم بولماسلىقنى كەلتۈرۈپ چىقىرىدۇ، ئەرلەر بۇنىڭغا ئالاھىدە دىققەت ئېتىباردا بولۇشى كېرەك، ئادەتتە دەم ئېلىشقا ئانچە دىققەت قىلالماسلىقتىن قايىم بولماسلىقنى كەلتۈرۈپ چىقىرىپ، ئۆزى ۋە جۆرىسىگە ئازاپ ئېلىپ كېلىشتىن قاتتىق ساقلىنىش كېرەك،-دىدى بوغدا دوختۇرخانىسى مۇتەخەسسىسى.

 ئادەتتە ئۆزىمىز ھىس قىلىپ بولالمايدىغان تۇرمۇشتىكى چارچاش، ھېرىشلاردىن كېلىپ چىققان قايىم بولماسلىقنىڭ سەۋەبى مۇسكۇللارنىڭ ھەددىدىن زىيادە ھېرىشى ياكى مېڭىنىڭ چارچىشى بىلەن غەمگە تولۇش، جىددىيلىكتىن جىنسىي ھارغىنچىلىققا ئۇچىراپ، جىنسىي ھەۋەس كەملىكنى كەلتۈرۈپ چىقىرىدۇ، بۇنىڭ ئىچىدە چوڭ مېڭە ئىقتىدارى جىنسىي ھەۋەسنى تورمۇزلاپ جىنسىي ھەۋەس ئاجىزلايدۇ، مېڭە پوستىلاق گىرۋەك سېستىمىلىرى ھېسسىيات ئاساسىي نېرۋىلىرىنىڭ ھاياجانلىنىشى ئاجىزلايدۇ، ھەمدە مېڭە ئاستى بېزىنىڭ جىنسىي ھورمون ۋە ئۇرۇقداننىڭ ئەرلىك ھورمون ئىچكى ئاجراتمىسىنىڭ تۆۋەنلىشى بىلەن جىنسىي ھەۋەس ئاجىزلايدۇ. بۇنىڭدىن باشقا، زەكەرنىڭ تىكلەنمەسلىكى ياكى تىكلەنسىمۇ ئۆزىگە بولغان ئىشەنچىنىڭ كەملىك پىسخىكا توسالغۇسى تۈپەيلىدىن قايىم بولماسلىقنى كەلتۈرۈپ چىقىرىدىغان ئاساسىي ئامىل، ئەگەر دەل ۋاقتىدا كۆڭۈل بۆلمىگەندە، ئەزالارغا تەسىر كۆرسىتىپ، قايىم بولماسلىق جەريانى ئۇزۇنغا سوزۇلغان جەريانغا ئايلىنىپ قالىدۇ.

  بوغدا دوختۇرخانىسى مۇتەخەسسىسى ھېرىش، چارچاشتىن كېلىپ چىققان قايىم بولماسلىقنىڭ ئالدىنى ئېلىشتا دىققەت قىلىدىغان بىرنەچچە نۇقتىلارنى مۇنداق تەكىتلەيدۇ: خىزمەتلەرنى ئىلمىي ئۇسۇلدا مۇۋاپىق ئورۇنلاشتۇرۇش، كومپىيۇتېرنى ئىشلەتكەن ۋاقتى ھەددىدىن زىيادە ئۇزۇن بولماسلىق، ئۆز ۋاقتىدا ھارغىنلىقنى يوقىتىش، جىددىي خاراكتىرلىك چارچاشنىڭ ئاستا خاراكتېرلىك ئۇزۇنغا سوزۇلغان چارچاشقا ئايلىنىپ قېلىشىنى توسۇش. ئەقلىي ئەمگەكچىلەرچارچاشنى يوقىتىشتا، يېتەرلىك دەم ئېلىشقا ئېتىبار قىلغاندىن باشقا (يەنە ئۇخلاش، جىمجىت مۇھىتتا كاللىنى ئارام ئالدۇرۇش)، ئەركىن-ئازادە دەم ئېلىش ئۇسۇللىرىنى مەسىلەن: بەدەن چېنىقتۇرۇش، مۇزىكا ئاڭلاش، كۆڭۈل ئېچىش پائالىيەتلىرىگە قاتنىشىش قاتارلىقلارنىمۇ قوللىنىشى كېرەك.

  ھەددىدىن زىيادە چارچىغاندا ئۆزىنى بىھۇدە جىنسىي تۇرمۇشقا زورلىماسلىق لازىم. ئەگەر ئاندا-ساندا قايىم بولماسلىق ئەھۋاللىرى كۆرۈلگەندە، جىددىيلەشمەسلىك، يېتەرلىك دەم ئېلىش ئارقىلىق، ئاۋال چارچاشنى تۈگىتىش، مۇشۇ جەھەتلەردە دىققەت ئېتىباردا بولغاندا، مەنى بالدۇر كېتىش، قايىم بولماسلىقنىڭ ئالدىنى ئالغىلى بولىدۇ.