توردا ئۇيغۇر ئىسىم – تەگئاتشۇناسلىقىغا ئائىت يازما – ماقالىلارنى ئېلان قىلىپ يۈرگەن بۇ بەش – ئالتە يىلدىن بېرى، ئۇرۇق – تۇغقان، ئەل – ئاغىنە، خىزمەتداش – ساۋاقداشلارنىڭ نەزىرىدە ئۆزىچىلا << ئىسىمشۇناس >> بولۇپ قالدىم. يېقىن – يورۇقلار پەرزەنت يۈزى كۆرگەن ھامان مېنىڭدىن بالىلىرى ئۈچۈن ئىسىم سورىشاتتى. شۇنداق قىلىپ << يۈكسەل تەۋسىيە قىلغان ئۇز ئىسىملار >> قويۇلغان بالىلارنىڭ سانىمۇ خېلى ئاۋۇپ قاپتۇ. ئۇشبۇ يازمىدا شۇ ئىسىملارنى رەتلەپ كۆپچىلىكنىڭ ھوزۇرىغا سۇنۇشنى مۇۋاپىق كۆرۈپ قالدىم. يورۇق دۇنياغا كۆز ئاچقان جىگەر – پارىلىرى ئۈچۈن ئىسىم ئىزدەپ يۈرگەن دوستلارغا ئەسقېتىپ قالسا ئەجەب ئەمەس.
بالىلار ئۈچۈن يۈكسەل تەۋسىيە قىلغان ئۇز ئىسىملار
|
ئوغۇللار ئۈچۈن |
قىزلار ئۈچۈن |
||
|
ئىسىم |
مەنىسى |
ئىسىم |
مەنىسى |
|
ئوغۇز |
مۇبارەك، ساپ ۋە كامىل يارىتىلغان ئادەم. ئۇيغۇرلارنىڭ ئاتا خاقانىنىڭ ئىسمى؛ تۇنجى ئانا سۈتىنىڭ ئىسمى. |
ئەركىيە |
ھۆر قىز، ئەركىن قىز ، ئەرك سۆيەر قىز |
|
ئاتىللا |
بۈيۈك، داڭلىق، ئاتاقلىق، ئۇرۇشچى، بويسۇندۇرغۇچى. ياۋروپا ھۇن ئىمپېرىيىسىنىڭ ئەڭ داڭلىق ئىمپېراتورى. |
ئايقۇت |
چىرايلىق، بەخىتلىك قىز، قۇت كەلتۈرگۈچى قىز |
|
بىلىگيار بىلىگزات |
بىلىم يار بولغۇچى بىلىملىك كىشى |
بىلىگنۇر بىلىگىيە |
بلىملىك نۇردەك يورۇق قىز. بىلىملىك قىز |
|
ئەركزات |
كۈچ قۇدرەت ئىگىسى، ئەركىن كىشى |
ئىلتەبەر |
قەدىمكى ئۇيغۇر كىشى ئىسىملىرى، قوماندان، ۋالىي دېگەن مەتىۋە نامى |
|
نۇرزات |
نۇر ئوغلى يولى ئوچۇق، نۇرلۇق كىشى |
نۇرتەن |
ۋۇجۇدى نۇردەك يورۇق ، گۈزەل قىز |
|
نىھات |
روياپقا چىقارغۇچى، ئىشقا ئاشۇرغۇچى دېگەن مەنىلەردە بولۇشى، ئورخۇن پادىشاھلاردىن بىرىنىڭ ئىسمى بولۇشى مۇمكىن ؟ |
كۈنقىز ئايقىز |
كۈندەك نۇرلۇق قىز ئايدەك چىرايلىق قىز |
|
ئىلكەر |
تۇنجى ئەر تۇنجى تۇغۇلغان ئوغۇل بالا |
ئىلبەر |
مۇئەييەن بىر تۇپراق بېرىلگەن، شۇ تۇپراقنىڭ ئىگىسى |
|
ئەرقۇت |
بەختلىك ئەر بەخت كەلتۈرگۈچى ئەر. |
ئەردەمئاي |
ئەخلاقلىق ئايدەك چىرايلىق قىز. |
|
ئەزەل |
ئەزەل، باشلانغۇچى بولمىغان ئۆتمۈش |
ئەردەنئاي |
يېڭى تۇغۇلغان ئاي |
|
يۈكسەل |
ياخشى ئەمەللەر بىلەن ئىلگىرىلەش، توسالغۇلاردىن ئېشىش |
ئايتۇغ |
ئايدەك نۇرلۇق تۇغ |
يۇقىرىقى ئىسىملار << بالىلار ئۈچۈن يۈكسەل تەۋسىيە قىلغان ئۇز ئىسىملار >> دۇر. ئەگەر سىزنىڭمۇ كۆڭلىڭىزگە پۈكۈپ قويغان ياكى باشقىلارغا تەۋسىيە قىلغان << ئۇز ئىسىملار >> ىڭىز بولسا، مۇشۇ تېما ئېتىبارىدا بىز بىلەن ئورتاقلاشقايسىز، ئۇز ئىسىملاردىن بارچە ئۇماق بالىلار تەڭ بەھرىلەنگەي !
مەنبە: يۈكسەل بلوگى ، يازما : بالىلار ئۈچۈن يۈكسەل تەۋسىيە قىلغان ئۇز ئىسىملار
قىزىمنىڭ ئىسمىنى ئايچىۋەر قويۇشنى ئويلاشقاندىمۇ رەھمەتلىك موللام كۆزلىرىنى ئالايتىپ : نەچە ئىسىمكەن بۇ؟ دەپ نارازى بولغاندەك قىلدى . كېيىن چوڭلار بۇ ئىسىمغا كۆنەلمەي دىلئارامغا ئۆزگەرتىۋەتتۇق . ئوغلۇم تۇغۇلغاندا ئىسمىنى تەڭرىقۇت قويۇشنى ئويلاشقان ، ئىسمىنى قويىدىغان كۈنى قارىم يۆگەكتىكى بوۋاقنى كۆتۈرۈپ كۈلۈپ كېتىپ ( ئوغلۇم يەتتە ئايلىق تۇغۇلۇپ قېلىپ ئاران ئىككى كىلوگىرام ئىدى ئېغىرلىقى ) : ئاسلاندەك بالىغا پادىشاھنىڭ ئىسمىنى قويامدۇق ؟ دېۋىدى ، ئۆيدىكىلەر كۈلۈشۈپ كەتتى . يولدىشىم تېزلىكتە : يۈكسەل قويايلى ، يۈكسەلسۇن ، ئىلگىرى باسىدىغان بالا بولسۇن … دېۋىدى بۇ ئىسىم ھەممىسىگە ياراپ كەتتى . دىلئارام ، يۈكسەل بۇ ئىسىملارنى ھەر بىر چاقىرغىنىمدا بىر ئىپتىخارلىق ھېس قىلىمەن بولۇپمۇ ئۇلارنىڭ مېنى ‹‹ ئاپا ›› دەپ چاقىرغىنىنى ئاڭلىغىنىمدا .
ئىسىم قويۇش جەريانىدىكى ھېكايىلەر جىق. ئېنىمنىڭ قوشماق پەرزەنتلىرىگە ئىسىم قويغاندىمۇ مەن ‹‹ ئىلكەر، ئىلبەر ›› دېگەن بۇ قوشماق ئىسىمنى تەۋسىيە قىلغان ئىدىم. ئۆيدىكى ئۇلۇغ – ئۇششاق ھەممەيلەن ياقتۇرۇشقان ئىكەن. ئەمما، ئات قويۇش ۋاقتىدا تەكلىپ قىلىنغان موللا – مۆتىۋەرلەر ‹‹ ئۇيغۇر مۇسۇلمان بولغاندىن كېيىن، شۇنىڭغا لايىق ئىسىم قويۇش، ئاغزىغا كەلگەن ئىسىملارنى قويماسلىق … ›› ھەققىدە ۋەز – تەبلىغ قىپتۇ. ئېنىم يەنىلا بايقى ئىسىمنى قويۇش ئويىدا چىڭ تۇرۇپتۇ. شۇنىڭ بىلەن بىزنىڭ جەمەتىمىزنىڭ چوڭلىرىدىن بولغان باش يۈكسەل دېگەن كىشى ئۇلارغا بۇ ئىسىمنىڭ ئەسلى ئۇيغۇرلارنىڭ ساپ گۈزەل ئىسىملىرىدىن ئىكەنلىكى ، مەنىسىنىڭمۇ ناھايىتى چىرايلىق، دىنىي ئەھكاملىرىمىزغا مۇغالىپ مەنا مەۋجۇد ئەمەس ئىكەنلىكى، مۇھەممەد س ئە ۋ منىڭ ‹‹ بالىلارغا گۈزەل مەنىلىك ئىسىم قويۇڭلار ›› دېگەن كۆرسەتمىسىگە تامامەن ئۇيغۇن ئىكەنلىكىنى چۈشەندۈرگەندىن كېيىن ، ئاندىن ‹‹ مەنىسى سىلى دېگەندەك ياخشى بولسا ، قويساق بولغۇدەك … ›› دەپ ئىسىم قويۇپ بېرىپتۇ.
بۇندىن باشقا ، تېخى يېقىندىلا خىزمەتداش ئاغىنەمنىڭ قىزى يورۇق دۇنياغا كۆز ئاچقان ئىدى. ئۇ قىزىمىز ئۈچۈنمۇ ‹‹ بىلىگىيە، بىلىگنۇر ›› دېگەن ئىسىملارنىڭ بىرىنى تاللاپ قويۇشنى تەۋسىيە قىلغان ئىدىم. ئەمما، ئىسىم قويۇپ بەرمەكچى بولغان موللاملار ‹‹ قۇرئاندا يوق ئىسىملاركەن … ›› دېگەن سەۋەب بىلەن باشقا ئىسىم ئويلىشىشنى جېكىلەپتۇ. شۇنىڭ بىلەن تاكى ھازىرغىچە ئۇ ئاغىينەمنىڭ بېشىدىمۇ شۇ باش قېتنچىلىقى …
‹‹ دىلئارام، يۈكسەل ›، ھەر ئىككىلىسى ناھايىتى يېقىملىق، ئۇز مەنىلىك ئىسىملار . ئاللاھىم بىز ئاتا – ئانىلارنىڭ بەختىگە بالىلارنى ساغلام – تېمەن، ئەقىللىق – چېچەن ئۆسۈپ يېتىلىشكە نىسىپ قىلغاي، ئۇلارنىڭ رىزقى – پىشانىسىنى كەڭ قىلغاي !
ئايچىۋەر خانىمنى بۇيەردە كۆرگىنىمدىن خۇشالمەن (مەن دىيارىم مۇنبرىدىكى «ئاتا»)
دىدار غەنىيمەت ، ئاتا !
ئەزەل دىگەنمۇ ئىسىمما ؟ بىز ئەمدى تۈرۈكچە ئىسىم قۇيامدۇق ؟ مۇھەممەت دىگەن ئىسىنىڭ نەرى پۇتلاشقاندۇ سىل سىلەگە . ئازراقمۇ تارىختىن خەۋىرىڭ يوق نىمىلىكەنسەن .
يۈكسەل ئەپەندى ماڭا بىر چىرايلىق تورنام تەۋسىيە قىلىڭە … ئۆزەم رازى قىلىۋالىمەن سىزنى
تەڭرىمنىڭ قۇدىرىتى بىلەن يېقىندا تۇنجى پەرزەنتىم بىلىگيە دۇنياغا ساق-سالامەت كۆز ئاچتى. پەرزەنتىمىزنىڭ ئىسمىنى قۇيۇشتا دىنىمىزنىڭ قائىدىسى بويىچە ئىسىم قۇيۇشقا داموللامنى چاقىرىپ ئەكەلدۇق. دامۇللام بىز دىگەن « بىلىگيە» دىگەن ئىسىمنى ئاڭلاپلا: – بۇ ئىسىمنىڭ «مەنىسى» يوقكەن، باشقا ئىسىملارنى ئويلىشىڭلار، بىلىگيە دىگەن ياۋرۇپادىكى بىر دۆلەتنىڭ ئىسمىغۇ ( ئەمەلىيەتتە ئۇ دۆلەتنىڭ ئاتىلىشى: بېلگىيە)، دىگەندەك تايىنى يوق سەۋەبلەر بىلەن بۇ ئىسىمنى قۇيۇشقا ئۇنىمىدى، كىيىن مەن سەۋرچانلىق بىلەن چۈشەندۈرگەندىن كىيىن، سەللىسى يوغان موللام كۆزنى يۇمۇپ قىرائەت قىلىدىغانلا موللام ئەمەس ، بەلكى مەسىلىلەرگە ئىلمىي قارايدىغان بولغانلىقتىن، تەكلىپىمىزنى ئىلىك ئېلىپ، پەرزەنتىمىزگە « بىلىگىيە» دەپ ئىسىم قۇيۇپ بەردى.
چوڭلارمۇ دەسلەپتە بۇ ئىسىمنىڭ مەنىسى يوقكەن (ئەمەلىيەتتەچوڭلارمۇ «بۇ ئىسىمنىڭ مەنىسى بارمىكەن» دىگەن گەپنىڭ ماھىيىتىگە تۇلۇق يېتەلمىگەنلىكتىن سەللىسى يوغان ئىمام-ھاجىملارغا مۇراجىئەت قىلىدۇ ئەمەسمۇ، ئىماملارنىڭ ھەممىسىلا بۇ مەسىلىگە ئىلمىي قارىشى ناتايىن )ھاجىملار شۇنداق دەيدۇ، بالا چوڭ بولغاندا باشقىلار قانداق چاقىرىدۇ ؟« بىلىگە، بىلىگە دەپ قالسا قانداق قىلىمىز؟»،- دىگەندەك گەپلەرنىمۇ قىلغان بولدى. لېكىن ئۇلارغا قايتا-قايتا ئىدىيە خىزمەت ئىشلىگەندىن كىيىن، ئاستا-ئاستا بۇ ئىسىمغا كۆندى. تورداشلارغا تەكلىپىم، ئەگەر ئىسىم قۇيۇشقا توغرا كېلىپ قالسا چوڭلارنىڭ مەسلىھەتىگىمۇ قۇلاق سېلىش كېرەك، ئەمما ئۆزىمىز ئويلىغان ئىسىملارنى ئۇلارغا مەجبۇرىي قۇبۇل قىلدۇرۇش يۇسۇنىدا ئەمەس، بەلكى ئىسىمنى قۇيۇپ بۇلۇپ ئاندىن ئاستا-ئاستا ئۇلارنىڭ قۇبۇل قىلىشىنى كۈتكەن ئاقىلانىلىك بۇلىدىكەن. بولمىسا، بالا تۇغۇلۇپ 7 كۈن ياكى 9 كۈن بولغاندا ئىسىم قۇيۇش ئادىتىمىز تۈپەيلى،بۇنداق قىسقا ۋاقىت ئىچىدە چوڭلار بىلەن بىرلىككە كېلىشكە ئۈلگۈرمەيدىغان، بىز دىگەن ئىسىملار چوڭلارغا ياقمايدىغان، ھەتتا ئۇلار مەنىسىنى چۈشەنمەي، بىزنى دەۋرگە-مودىغا ئەگەشتى، دىنىمىزغا مۇخالىپ ئىسىملارنى تاللاپتۇ، بالىنىڭ بەختىنى ئويلىماپتۇ، خەق ئۇنداق ئىسىملارنى بىر ئاڭلىماققا چۈشەنمىسە ( ئەمەلىيەتتە، بىز ئىشلىتىۋاتقان ئەلفىرە، دىلفىرە، ۋېنىرا، رەشىدە قاتارلىق ئىسىملارنىڭ مەنىسىنى چوڭلارمۇ چۈشىنىشى ناتايىن، ھەتتا بەزى موللام، ھاجىملارمۇ چۈشىنىشى ناتايىن) دېگەندەك گەپلەر بىلەن ئاتا-ئانىلارنى خاتا چۈشىنىپ، ئارىدا كۆڭۈلسىز ئىشلار كېلىپ چىقىدىغان ئەھۋاللار ناھايىتى كۆپ بۇلىدىكەن. بۇ ھەقتىكى كۆڭۈلسىز ۋەقەلىكلەرنى كۆپ ئاڭلىغانىدىم.
شۇڭلاشقا، چوڭلارغا ياش ئاتا-ئانىلار ئۆزى ئويلىغان ئىسىملارنى تەپسىلى چۈشەندۈرۈش، ئەگەر ئاتا-ئانىلار يەنىلا قۇشۇلمىسا، ئۇلارنىڭمۇ كۆڭلىنى ئويلاپ قۇيۇش لازىم (چۈنكى، ئۇلارغىمۇ نەۋرە تاتلىقكەن ئەمەسما، بەلكىم ياش ئاتا-ئانىلار نەۋرە يۈزى كۆرگەندە ھېس قىلىشى مۇمكىن )، پەقەت بولمىغاندا چوڭلار دىگەن ئىسىمنى قۇيۇپ تۇرۇپ، كىيىنچە ئۆزگەرتىۋالسىمۇ بۇلىدۇ. ئەمما تۇغۇلغانلىق ئىسپاتى، نوپۇسقا ئالدۇرۇش رەسمىيەتلىرىنى ئۆزى ئويلاشقان ئىسىملار بويىچە بىجىرىش لازىم. كىيىن چوڭلارنىڭ چۈشىنىشىنى ساقلاش لازىم. مۇشۇنداق قىلغاندا چوڭلار ۋە ياش ئاتا-ئانىلار ئوتتۇرىسىدىكى مۇناسىۋەتكە تەسىر يەتمەسلىكى مۇمكىن. ئەلىۋەتتە، ياش ئاتا-ئانىلار ئويلاشقان ئىسىم چوڭلارنىڭ ئىدىيىسىدىن ئۆتۈپ، بىرلىكتە شۇ ئىسىمنى قويسا، بۇ ئەڭ ياخشى بولغىنى.
ئۇشبۇ مۇناسىۋەت بىلەن « بىلگىيە» دىگەن ئىسىمنى تاللاپ بەرگەن قېرىندىشىم يۈكسەلگە كۆپتىن-كۆپ رەھمەت ئېيتىمەن. شۇنداقلا تورداشلاردىن ئىسىم قۇيۇشتا چوڭلار بىلەن ئاتا-ئانىلار ئوتتۇرىسىدىكى بىرلىككە كېلەلمەسلىك مەسىلىسى ھەققىدە ياخشى ھەل قىلىش ھەققىدىكى زىقمۇ كۆيمەيدىغان-كاۋاپمۇ كۆيمەيدىغان ياخشى ئاماللىرى بولسا ئوتتۇرىغا تاشلاپ، بىرلىكتە مۇلاھىزە قىلىشىنى ئۈمىد قىلىمەن.
ۋاقتى كەلگەندە ئويلىشاي ھە ،تېخى ماڭا بالدۇرلۇق قىلىدىكەن….
يۈكسەل ئەپەندى، مىنىڭ دوستۇمىنىڭ قىزىغا بىر ئىسىم تەۋسىيە قىلسىلا بوپتىكەن. كۆپ رەھمەت!
يۇقارقى ئېسىملارمۇ بولىدىكەن ، لىكىن ULY غا تازا ئوبدان چۈشمەيدىكەن.
«بىلگىياھ» دىگەن ئىسىم قانداقرق؟
مەنمۇ بالام ئوغۇل تۇغۇلسا «بارىس» قويارمەن دەپ ئويلاپ تۇرسام قىز تۇغۇلۇپ قالدى. سەككىز ئاي بولغاندا .شۇنىڭ بىلەن :«سەبىرە» دەپ قويدۇم ئەمما 3 كۈندىن كېيىن …
خۇدايىم ماڭا بىرجۈپ قىزپەرزەنت ئاتا قىلدى ، مەن ئۇلارغا ئات قويۇشتائۇيغۇرنىڭ يېلتىزئاتلىرىنى تاللىدىم .ھازىرقىزلىرىم ئايقۇت بىلەن ئايچىن ياراتقۇچىسىنىڭ مەرھەمىتى بىلەن ساغلام،زىرەك يىتىلىۋاتىدۇ.
ئاتىللا-ئاكام تۇنجى پەرزەنتىگە مۇشۇ ئىسىمنى قوبۇل كۆرگەنىدى،ئەمما،ئاپاملار ئۇنىماي نىمە ئۇ ‹‹ئايتۇللا دېگەن،قىز بالىنىڭ ئىسمىغۇ؟››دىيىشىپ،ئاخىرى زۇلپىقار قويدۇق…
ئۆيدىكىلەر توغرا قىپتۇ ، نەدە بىر ئىسىملارنى قويماڭلار دەيمە خەق !
ئاللاھ خالىسا مەنمۇ يىقىندا ئاتا بولۇش ئالدىدا تۇرۇپتىمەن،شۇڭلاشقا ھازىردىن باشلاپ توغۇلۇش ئالدىدا تۇرغان پەرزەنتىمگە ئىسىم تاللاش كويىدىلا يۈرىمەن.قىزياكى ئوغۇل بولسۇن ئىككىلىسىگە ئاتاپ ئىسىم تەييارلاپ قوياي دەيمەن.بۇ يەردە تەۋسىيە قىلىنغان ئىسىملارمۇ ناھايىتى مەنىلىك ياخشى ئىسىملاركەن،مۇشۇنداق ياخشى ئىسىملارنى كۆپرەك تەۋسىيە قىلسىڭىز ئۇلارنىڭ ئىچىدىن تاللاپ-تاللاپ ئەڭ ياخشىسىنى قويغۇم بار…
نۇرتەن، ئىلكەر، نىھات، ئەرقۇت دىگەن ئىسىملار ھەقىقەتەن ئۇيغۇرچىدا بار ئىسىملارمۇ ياكى تۈركىيە تۈركچىسىدىن كىرگەنمۇ؟ چۈنكى بۇ ئىسىملار تۈركىيەدە خېلى ئوموملاشقان ئىسىملار.
نۇرتەن بىلەن ئەرقۇت يېڭىدىن ياسالغان ئۇيغۇرچە ئىسىملار، ئىلكەر بىلەن نىھات قەدىمقى ئۇيغۇرلار دەۋرىگە تەئەللۇق سۆز ئاتالغۇلار، ئۇلارنىڭ مەنىسى ھەققىدە يۇقىرىقى تېمىدا ئىزاھات بېرىلدى. ئەمدى بۇ ئىسىملارنىڭ تۈركىيە تۈركلىرىدە كەڭ دائىرىدە قوللىنىلىش مەسىلىسىگە كەلسەك، ئۇلاردا ئالدىنقى ئەسىرنىڭ دەسلەپكى يېرىمىدا مەدەنىي جەھەتتىن مىللىي ئويغىنىش ياكى ئەسلىگە قايتىش بارلىققا كەلگەندە، يۇقىرىقىدەك قەدىمىي تۈركچە سۆز ئاتالمىلارنى ئىسىم قىلىپ قويۇش كەڭ ئەۋج ئالغان. ئەمما، دىنىي ئىتىقاد تۈپەيلى ھېلىھەم تۈركىيە تۈركلىرىنىڭ ئىسىملىرىدا ئەرەبىي – فارىسىي ئىسىملار ناھايىتى كەڭ يەر ئالغان.
مەن ئوغلۇمغا ئالپ ئارسلان دەپ ئىسىم قويغان. لېكىن ئەتراپتىكىلەر قانداق ئىسىم بۇ دەپ تولا گەپ قىلىپ خېلى بېشىمنى ئاغىرىتتى. بىرسى ئىمام قويسىڭىز بولمامدۇ دەۋاتقان، بىرسى يەنە بىر نىمە دەۋاتقان. ئىسىمنىڭ مەنىسىنى تولا چۈشەندۈرۈپمۇ ھېرىپ قالدىم. بەزىلەر ئىسىمنى توغرا دىيەلمەي ئېلىپ ئارسلانمۇ دەپ باقىدۇ تېخى.
سىز بىزنىڭ مۇدىر ئەمەستۇ ھە! بىزنىڭ مۇدىرنىڭ ئوغلىنىڭ ئىسمىمۇ ئالپ ئارسلان، ئىككىسى بىر ئىسىمكەن، يېقىندا سۈننەت تويىنى قىلدى.
پەيزى ئىسىملاركەن، تۆنۈگۈن بىر قىز بىلەن تونۇشقان، ئىسمىڭىز نېمە دېسەم، ئايتۇغ دېگەنتى…. بۇ ئىسىممۇ يا دەپ سوراپ سالدىم. چىرايلىقلىقىدىن بۇ ئىسىمنىڭ. مېنىڭچە ئايتۇغ (قۇتادغۇبىلىكتىكى) ئەسلى بويىچە ئايتۇغدى دەپ قويۇش كېرەك. چۈنكى ئايتۇغ شۇ كىشىگە ئايدەك گۈزەل تۇغ دەپ بۇيرۇق مەنىسىنى، ئايتۇغدى دېگەن بولسا ئايدىن تۇوغۇلغان گۈزەل دېگەن مەنىنى بېرىدۇ. خۇدابەردى ئىگەمبەردى دېگەنگە ئوخشاش ئايتۇغدى دېيىش كېرەك.
ئەلۋەتتە، ئايتۇغ ۋە ئايتۇغدى بۇ ئىككى چىرايلىق ئىسىمنى ئوخشىمىغان ئىككى ئىسىم سۈپىتىدە چۈشىنىشكە ۋە ئىشلىتىشكە بولىدۇ. تەكلىماكان ئەپەندىگە يەنە بىر ئۇز ئىسىمنى سەمىمىزگە سالغانلىقى سەۋەبلىك تەشەككۈرلەر!
«قۇتادغۇبىلىك» تە «ئايتۇغدى» ئەمەس، «ئايتولدى» دەپ ئىسىم بار ئىدى. «ئايتۇغدى» ئەمەس، «كۈنتۇغدى» دەپ ئىسىم بار ئىدى.
قىسمەتكامنىڭ تولۇقلىمىسىغا ھەشقاللا ، شۇنىڭ بىلەن يەنە بىر ئۇز ئىسىم قوشۇلىدى – دە !
‹‹ قۇتادغۇبىلىك ›› تە كۈنتۇغدى دەپ ئېلىنغان بولسا، يۈسۈپ خاس ھاجىب بوۋىمىزنىڭ ئىزىدىن بېسىپ، ‹‹ ئايتۇغدى ›› دېگەن ئىسىمنىمۇ ياسىغىلى بولىدۇ.
كۈنتۇغدى، ئايتۇغدى، ئايتۇغ …
مەنمۇ مۇشۇ تەخەللۇسۇمنى تورغا چىققاندىن بېرى قوللىنىۋاتىمەن … نۇرغۇن تورداشلار ئىسمىمنىڭ مەنىسىنى سورىغان بولسىمۇ ، قانائەتلەنگۈدەك جاۋاپ بېرەلمىدىم . بۇ ئىسىمنى « مۇھەممەد ئەلەيھىسسالامنىڭ تەرجىمىھالى» دىكى «ئېسىل نەسەب» دېگەن ئەڭ ئالدىدىكى مۇقەددىمىسە كۆرۈپ ياقتۇرۇپ قېلىپ ، تەخەللۇس قىلىپ قوللانغان ئىدىم …
پەرىزىمچە ئەرەپچە ئىسىممىكىن ؟ ئەرەپچە بىلىدىغان تورداشلىرىمىز بولسا ، تولۇق مەنىسىنى بىر دەپ بەرگەن بولساڭلار … رەھمەت !
يۈكسەل ئەپەندىم قانداق ئەھۋالىڭىز؟ تېمىغا مۇناسىۋەتسىز بىر سوئال سورايدىغان بولدۇم ئەپۇ قىلارسىز. سىز بالىلار تەربىيىسىگە مۇناسىۋەتلىك بولغان ئوغلۇم دىگەن بىر بېولوگ ئىلتىماس قىلىپ قويدۇم دىگەندەك قىلغان ئىدىڭىز ، تەستىقلەندىمۇ ؟ مەن بەك تەقاززا بولۇپ كەتتىم ،موشۇ بالىلىرىمىزنى ياخشى تەربىيىلەش ئۈچۈن ئۆزئارا پىكىر ئالماشتۇرۇپ تۇرغان بولساق دەپ بەك ئارزۇ قىلىمەن ،بولسا موشۇ ھەقتە بىر مۇنازىرە بولغان بولسا.
ۋەئەلەيكۇم ئەسسالام، ھەقىقەتەنمۇ ئوغلۇم ئوغۇزغا ئاتاپ ( http://www.oghlum.com) دېگەن تور نامىنى ئېلىپ قويغىنىم راست، ھەم بۇ بلوگنى ئوغلۇمنىڭ ئانىسى يازماقچى ئىدى. ئەمما ئەپسۇسكى، ئوغلۇم ئانىسىغا كومپيۇتېر ئالدىغا كەلگۈدەك پۇرسەت بەرمەي قويىۋاتىدۇ ، تىرىكچىلىك ، تۇرمۇش غەملىرى بىلەن مېنىڭمۇ يەنە بىر بلوگنى ماڭدۇرۇشقا چامىم يەتمەيدىغان چىراي … ئاللاھ ئاسانلىق بەرسۇن!
ئەمما، سىزگە پەرزەنتلەر تەربىيىسىگە بېغىشلانغان يەنە بىر ئۇز بلوگنى تەۋسىيە قىلىمەن. ئۇ بولسىمۇ ‹‹ ۋەتەن بلوگى، weten.me ›› دۇر. ئۇشبۇ بلوگدىن پەرزەنت تەربىيىلەشكە ئائىت نادىر يازمىلارنى ئۇچرىتىش مۇمكىن. ھازىرچە بىز شۇ جايدا مۇڭدىشىپ تۇرساقمۇ تامامەن بولىدۇ.
ئسسالامۇ ئەلەيكۈم ، رەخمەت سىزگە يۈكسەل ئەپەندىم .
ئاللا ئىشلىرىڭىزنى ئاسان قىلسۇن.
ئەسسالامۇ ئەلەيكۇم، يۈكسەل ۋە ئارزۇ قانداق ئەھۋالىڭلار؟
مەن «جۇلالىق» بەك كونا بىلوگگىرلاردىن بولمىساممۇ، بلوگگىرلار سېپىگە قوشۇلغىلى خېلى زامانلار بولۇپ قاپتۇ. مەن يۇقىرىدا ئارزۇنىڭ بالىلار تەربىيىسىگە ئائىت بلوگ قۇرۇش توغرىسىدىكى پىكىرلىرىنى كۆردۈم. ھەمدە مەن يېقىندا ئايرىم ئىسى، ۋە بوشلۇق ئېلىپ «جۇلالىق» نامدا بلوگ قۇرۇپ چىقتىم. بۇ بلوگقا ئاساسلىقى ئۆزۈم تۇرمۇشتا ئۇچرىغان ئىشلارنى،ئائىلىدە ئۇچرىغان كىچىك ئىشلارنى قايسى ئۇسۇللار بىلەن بىر تەرەپ قىلىش ۋە بالىلارنى تەربىيەلەشتە يولۇققان قىيىنچىلىقلارنى قانداق ھەل قىلىش، بالىلىرىمنى قانداق تەربىيەلىگەنلىكىم توغرۇلۇق تېما يوللاشنى مەقسەت قىلىپ قۇرغانىدىم.
مەن دىمەكچى «جۇلالىق» بلوگى «يۈكسەل» بلوگى بىلەن بالىلار تەربىيىسىگە ئائىت بلوگچىلىقدا ھەمكارلىشىشنى ئىستەيدۇ. بۇنىڭغا يۈكسەل قانداق قارايدىكىن؟
بلوگىمنىڭ ئادرېسى: http://www.julaliq.com/
كۆرۈپ تەكلىپ-پىكىرلەر بېرىشىڭلارنى ئۈمىد قىلىمەن.
ئالدى بىلەن يۈكسەل ئەپەندىنىڭ دانالىق بىلەن قىلغان خىزمىتىگە رەھمەت! ئاندىن كىيىن كىچىككىنە بىر خاتالىقنى كۆرسىتىپ ئۆتمەكچىمەن. يوقۇرىدىكى ئۇز ئىسىملار ئىچىدە بىر ئىسىمنىڭ ئىملاسى خاتا بولۇپ قاپتۇ. يەنى ئەرلەرنىڭ ئىسىملىكى ئىچىدىكى بۈيۈك ئىستىلاچى، غەربىي ھۇنلارنىڭ ئاتامانىنىڭ ئىسسمى «ئاتىللا» دەپ يېزىلىپ قاپتۇ، توغرىسى، يەنى ئىلىم ساھەسىدە بىرلىككە كەلگەن توغرا ئىسمى«ئاتتىلا». «تەڭرىنىڭ قامچىسى -ئاتتىلا» ناملىق كىتاپقا، ياكى «ھۇنلارنىڭ ئومۇمىي تارىخى»ناملىق كىتاپقا قارىساڭلار بولىدۇ.
ئىسىملارنىغۇ بىر چىرايلىق قويىدىكەنمىز يۈكسەلكا، لېكىن ماشۇ ئىسىملارنىڭ خەنزۇچىسىنى ئۇچ خەتلەردىن بولسا ئىككى خەت قىلىپ ئىپادىگىلى بولامدىغاندۇ؟ نىمىشقا دەيسىز، مۇشۇ مىنىڭ بىر چىرايلىق ئىسىم فامىلەم خەنزۇچىدا 11 خەت بىلەن ئىپادىلىىنىدۇ، سىرتلارغا يىغىنغا چىقساق، پاسپورت ۋىزا ئىلتىماس قىلساق تېخى ئىسىم فامىلىنى ئالماشتۇرۇپ ئىلتىماس قىلغۇزۇپ ساراڭ قىلىۋىتىدۇ. سىرتتا تۇرغان قىسقا ۋاقىتلاردا خەقلەر ئىسىمنىڭ بۇ ئۇزۇن پىنيىنچىسىنى دەپ بولالماي تازا قىينىلىدۇ. ئۇيغۇرچە دەپ بەرسىڭىز، ھە مۇنداق ئاسان ئىكەنغۇ دەيدۇ، لېكىن يەنىلا نۇرغۇنلار شۇ تىزىمغا ئالدۇرغان ئىسىم بويىچە چاقىرىدۇ.
ئىسىمنىغۇ ئۇيغۇرچە قويۇپ بولغاندىن كىيىن كېيىن ئوزىمىز ئۇنى ئىككى خەنزۇچە خەتلەر بويىچە تىزىمغا ئالدۇرساق بولامدۇ؟ مەسىلەن ۋەلىجان دەپ ئىسىم قويۇپ خەنزۇچىسىغا伟江دىگەندەك .
بەزىدە مۇشۇ باللارغا خەنزۇچىلا ئىسىم قويساقلا بولمامدۇ دەپ ئويلاپ قالىمەن.
يەنە بىرسى تەگئات مەسىلىىسى ، بۇنى ئوزىمىز قوشۇۋالغان بىلەن يەنە شۇ خەنزۇچىدا تىزىمغا ئالدۇرغىلى بولامدۇ يا؟
مۇشۇ توغۇرلۇق بىر مەسلىھەت بەرسىڭىز.
كۆپ رەھمەت!!!
ئۇيغۇر كىشى ئىسىملىرىنىڭ خەنزۇچە يېزىلىش مەسىلىسى ھەقىقەتەن نۇرغۇن كىشىلەرنىڭ بېشىنى قاتۇرىۋاتقان مەسىلە. ھەتتا، دەل مۇشۇ ئۇيغۇر كىشى ئىسىملىرىنىڭ خەنزۇچە يېزىلىشى ، بىرەر چېكىت ياكى خەتنىڭ ئوخشىماسلىقى سەۋەبىدىن پۇل – مۇئامىلە، داۋالىنىش، داۋا – دەستۇر قاتارلىقلاردا تۈرلۈك دىشىۋارچىلىققا ئۇچراپ كېلىۋاتقان كىشىلىرىمىز ئاز ئەمەس. ھەر ھالدا، تىلشۇناسلىرىمىزنىڭ كۈچلۈك تەشەببۇسى ۋە سەمەرىلىك ئەمگىكى نەتىجىسىدە ئۇيغۇر كىشى ئىسىملىرىنىڭ خەنزۇچە يېزىلىش ئۆلچىمى تۈزۈپ ئېلان قىلىندى. ھازىر جايلاردىكى نوپۇس تىزىملاش ئورۇنلىرى ، دوختۇرخانىلاردىكى تۇغۇلغانلىق ئىسپاتنامىسى كېسىپ بېرىش ئورنى قاتارلىق جايلاردا بۇ خىل ئۆلچەم بويىچە تىزىملاش روي بېرىۋاتىدۇ. ھەم مۇشۇ ھەقتە كىتابمۇ نەشىر قىلىندى.
پاسپورتتا ئىسىمنى پىنيىنچە ئېلىش مەسىلىسى بۇمۇ نۆۋەتتىكى پىستان چېقىۋاتقان مەسىلىلەرنىڭ بىرى. تىل يزىق خىزمىتى كومىتېتىنىڭ ھۆججىتىدە ئۇيغۇر ئىسىملىرى ئەسلىسى بويىچە لاتىن ھەرىپلىرى ئارقىلىق ئىپادىلىنىپ يېزىلىدۇ دېيىگلىك. ئەمما، پاسپورت بېجىرىش ئورۇنلىرىدىكى خادىملار پىنيىن بويىچە پاسپورت كېسپ كەلمەكتە. شۇنىڭ بىلەن كۆپ قىسىم كىشىلەر ئوتتۇرىدىكى دىشىۋارچىلىقتىن ساقلىنىش ئۈچۈن ئۆزى ئاكتىپ ھالدا تۈرلۈك ئانكىت – جەدۋەللەرگە ئېنگىلىزچە ئىسىم – تەگئات تولدۇرىدىغان جايغا پىنيىنچە يېزىپ كەلمەكتە.
سىز تىلغا ئالغان ئۇيغۇر كىشى ئىسىملىرىنى خەنزۇچە قىسقارتىپ ئىپادىلەش ئىشى، مېنىڭچە ئەقىلگە ۋە پىرىنسىپقا ئۇيغۇن ئەمەس. ئەمما، شەخسنىڭ ئەركىنلىكى نۇقتىسىدىن ئېلىپ ئېيتقاندا تامامەن مۇمكىن. چۈنكى ئېلىمىز قانۇنىدا پۇقرالارنىڭ ئىسىم ئۆزگەرتىش ھوقۇقى بار ، دەپ بەلگىلەنگەن. دېمەك ئاتىڭىز قويغان ۋەلىجان دېگەن ئىسىمنى خەنزۇچە ۋېيجاڭ دەپ ئۆزگەرتىۋالسىڭىز قانۇنغا خىلاپ بولمايدۇ. شىنجاڭ تېببىي ئۇنىۋېرسىتېت دوختۇرخانىسىدىمۇ بىر مۇتەخەسسس دوختۇر ئۆزىنىڭ بىر چىرايلىق ئۇيغۇرچە ئىسمىنى ئۆزگەرتىپ گېزىتلەردە ئېلان بېرىپ خەنزۇچە ئات قويغان. چوڭلار ئۇقۇشماي ئۆز ئىسمىنى چاقىرىپ قالسىمۇ، ئېرىنمەي تۈزىتىش بېرىدۇ خەنزۇچە ئىسمىمنى چاقىرىڭلار دەپ.
ئەمدى تەگئات گېپىگە كەلسەك، تېخى دىيارىمىزدا ئۇيغۇر تەگئاتلىرىنى قانۇنلاشتۇرۇش كۈنتەرتىپى ئىشقا كىرىشكىنى يوق. شۇ ۋەجىدىن ئۇنى قانۇنىي كاپالەتكە ئىگە قىلىش ھازىرچە مۇمكىن ئەمەس. ئەمما، مېنىڭ بىلىشىمچە بىدار قۇتلان ئەپەندى ئۆزىنىڭ قۇتلان تەگئاتىنى ئۆيدىكى بارلىق ئەزالارنىڭ كىملىك، نوپۇسلىرىغچە ئۆزگەرتىپ قانۇنىي كۈچكە ئىگە قىلدى.
مېنىڭ تەشەببۇسۇم شۇكى، تەگئاتنى قانۇنىي تۈسكە ئىگە قىلش ئىمكانىيىتى بولمىغان ئەھۋال ئاستىدا جەمەت ئارىسىدا قوللىنىش، نەسەبنامىلەرگە كىرگۈزۈش شەكلى بىلەن ئۇنى ئۈزلۈكسىزلىككە ئىگە قىلىش كېرەك. تەگئات ھەققىدە تېخىمۇ كۆپ تەپسىلاتلار ئۈچۈن ‹‹ ئۇيغۇرلاردا تەگئات ›› سەھىپىسىگە نەزەر سالغايسىز.
تەپسىلى جاۋابىڭىزدىن ناھايتى مەمنۇن بولدۇم، سىزگە كۆپ رەھمەت. مىنىڭ بۇ يەردە دىگىم مۇشۇ ئىسىم توغرىسىدا ئۇچراتقان دىشۋارچىلىق سەۋەدىندىن چىداپ بولالماي خەنزۇچىلا قويىۋەتسەك بولمامدۇ دەپ ئاچچىقدا دىگەن گەپ ئىدى ، ئويلاپ باقماپتىمەن، بىزدىمۇ شۇنداق قىلغانلار بار ئىكەن، توۋا! قالايمىقان چاقچاق قىلمىساقمۇ بولمىغىدەك.
جاۋابىڭىزدىن كۆزۈم پاللىدە ئىچىلىپ كەتتى، بىلمىگەن نەرسىلەرنى بىلىۋالدىم. بۇنىڭدىن كىيىن ئىىسم فامىلىمىزگە سالماقلىق بىلەن مۇئامىلە قىلساق بولغىدەك.
بولسا مۇشۇ ئۇز ئىسىملارنى تېخىمۇ كىېڭەيتىپ، يېڭى ئىسىمالار بولسا تۇلۇقلاپ ماڭسىز بوپتىكەن.
ئامان بولۇڭ .
نۇرغۇنلىغان چەتئەللىكلەرنىڭ ھەر ئۇزۇن ئىسىملىرىنى خەنزۇچە يازغىلى بولغان يەردە ،ھەرقانداق ئۇيغۇرچە ئىسىمنى خەنزۇچە خەت بىلەن يازغىلى بۇلىدۇ ،ئۇشبۇ خەت خەنزۇچە لوغەتتە بار بولسىلا .
خەنزۇچىسىغا ئاسان بولسۇن دەپ ئاتاڭ ئەرزان چىللاپ قويغان ئىسمىڭنى ئاددىيلاشتۇرۇشنىڭ ھاجىتى يوق ، چۈنكى بىز ئۇيغۇر تىلىدا ھەرقانداق تىلنىڭ ھەرقانداق ئىسىم ياكى سۆزلۈكىنى ئىپادىليەلىگەندەك خەنزۇ تىلىنىڭمۇ ئاشۇنداق ئارتۇقچىلىقى بۇلىشى كېرەك ،بۇ بىز ئۇيغۇرلارنىڭ ئىسىم قۇيۇش مەدەنىيتىمىزنىڭ سەۋەنلىكى ئەمەس ، بەلكى خەنزۇ تىلىنىڭ ئىپادىلەش كۈچىنىڭ ئاجىزلىقى . ئەمىلىيەتتە خەنزۇ تىلشۇناسلار ، لوغەتشۇناسلار بۇنداق مەسلىلەرنى بۇرۇنلا ئوبدان ھەل قىلىشى كېرەك ئىدى .
تەگئات قوللىنىش قانداقتۇر مودا قوغلىشىش ئەمەس ،گەپ ئۇنىڭغا ئەستايىدىل مۇئامىلە قىلىشتا . تەگلىك قوللانغان ئىكەن، ئۇ مۇنتىزىم بىر جەمەتكە ۋەكىللىك قىلىدۇ ، نۇپۇسقا ئەنگە ئالدۇرۇش ، قوللىنىش ، كىملىكتە قوللىنىش قاتارلىقلارنىڭ ھەممىسى بىر قەدەر ئىزچىللىق تەلەپ قىلىدۇ ، مۇشۇ ئىزچىللىق بولسىلا ئۇنداق ياكى بۇنداق چەكلىملىككە ئۇچراپ كەتمەيدۇ .
شۇنداق، نۇرغۇنلىغان چەتئەللىكلەرنىڭ ئىسىملىرىنى خەنزۇچە يازغىلى بولىدۇ، لېكىن ئۇلار يازغاندا بىزنىڭكىنى يازغاندەك بىرمۇ بىر ئاھاڭ تەرجىمىسى بىلەن يېزىپ كەتمەيدۇ، بەزىدە شۇنداق ئەپچىللىك بىلەن قىسقارتىپ يازىدۇ.
مىنىڭ بۇ يەردە ئاددىيلارشتۇرۇش دىگىنىم، ئاتىمىز ئەزان چىللاپ قويغان ئىسىمنى ئۇيغۇرچە ئاتىلىشدا ئوزگەرتمەي، پەقەت خەنزۇچىدا ئاددىيلاشتۇرۇپ يازساق قانداق بولار دىگىنىم ئىدى. شۇنداق قىلساق سىزنىڭچە بولماسمۇ؟ بىز بىرمۇ بىر ئاھاڭ تەرجىمىسى بىلەن يازساقمۇ، بەزىلەر ئۇ ئۇزۇن ئىسىملارنى دەپ بولالماي بېشىدىكى ياكى ئاخىرىدىكى ئىككى ئۇچ تال خەتلار بىلەنلا ئاتايدىكەن. ئادەتتە مەتبۇئاتتا ماقالە ئىېلان قىلىپ قالساق ئىسمىلىرىمىزنى لاتىن ھەرپى بويىچە ئىپادىلىسەك تامامەن بولىدۇ. ئەگەر خەنزۇچە بولسا، خەنزۇچە ئىسىمنى يېزىپ بولغاندىن كىيىن لاتىىنچە ئۇيغۇرچە ئىسمىمىزنى قوشۇپ يازساق، مەتبۇئاتلارمۇ ئىسمىڭنىڭ پىنيىنچىسىنى ياز دەپ تۇرىۋالمايدۇ. شۇنداق بولغاندىن كىيىن خەنزۇچە قىسقارتساق بولىدىغاندۇ دەپ ئويلاپتىكەنمەن. بۇنىڭدا مىنىڭ باشقا ئارتۇقچە ئويلاپ كەتكىنىم يوق، شۇ باشقىلارغا ھەم ئۆزىمىزگە قولايلىق بولامدىكىن دەپ ئويلىغان. بولسا مۇشۇ ھەقتە بىر ئويلۇنۇپ باققان بولسىڭىز؟ خەنزۇچىدا بۇنداق قىسقارتىپ يازساق يەنە قانداق مەسىلەر كىلىپ چىقار؟ جاۋابىڭىزنى كۈتىمەن.
سىزگە سالاملار يار بولسۇن!
مىنىڭ تۇنجى بالاممۇ تۇغۇلۇش ئالدىدا تۇرىۋاتىدۇ…ئاللا ئىگەم بۇيرىسا قۇرئاندا بارئاللاھقا يېقىن ئىسىملارنى قويۇشنى ئويلىشىۋاتىمەن..سىز ئېيىتقان ئىسىملارمۇ ياخشى مەنىلىك ئىسىملاركەن….
كىشى ئىسىملىرىنى بۇخىل قىسقارتىپ قوللىنىش يېزىقتا ياكى ئېغىزاكى تىلدا بىر قەدەر قۇلايلىقلارنى ئېلىپ كەلسىمۇ ، لىكىن ، بۇنىڭ دىشۋارچىلىقى تېخىمۇ كۆپ بۇلىدۇ ؛
1. ئاۋۋال خەلىقىمىز قۇبۇل قىلالمايدۇ . ئۆز تىلىمىزدا ئەزەلدىن بار بولغان ئۇيغۇرچە ، تۈرۈكچە ئىسىملارنى قوللىنىش ، تەگ ئات قوللىنىش ئۈچۈن ، خەلقنىڭ ئىدىيسىدىن ئۆتكۈزۈپ بولماي تۇرۇپ ، نۇرغۇنلىغان ئولىمالىرىمىزنىڭ كۆڭلىنى رەنجىتىپ بولدۇق ، ئەمدى ئىسىم قىسقارتىپ قوللىنىمىز دەپ «ئۆزىمىزنى يوقىتىپ قۇيۇپ يۈرمەيلى» يەنە .
2. ئۇيغۇرچىدا ئەسلىدىنىلا ئوخشاش ئىسىم ناھايىتى كۆپ تۇرۇپ ، قىسقارتىپ قوللانغىلى تۇرساق، ئوخشاش ئىسىمنىڭ كۆپلىگىدە كىمنىڭ -كىم ئىكەنلىگىنى بىگىلى بولمايدۇ . ھەتتا خەنزۇلارمۇ خەتنى بولسىمۇ ئۆزگەرتىپ، ئىسىملارنىڭ ئوخشىشىپ قېلىشنىڭ ئالدىنى ئېلىۋاتىدۇ .
3.شەخىسنىڭ غورۇرى دەپسەندە قىلىندۇ .ئىسىم قىسقارتىلىش جەريانىدا ، شەخىسنىڭ ئىززەت -غورۇرىغا تىگىدىغان بەزى ھەزىل سۆزلەر مەيدانغا كىلىدۇ ،ھەم ئېغىزاكى تىلدا قوللىنىش سەۋەبلىك نۇرغۇن كۆڭۈل ئاغرىقى ئېلىپ كىلىدۇ ، ھەتتا بەزىلەر داۋا -دەستۇر قىلىپ قېلىشى مۈمكىن .
4.بىزنىڭ ئىسىملىرىمىزنى خەنزۇچە يېزىشقا كۆپ خەت كەتسە نىمە بۇلۇپتۇ ، ناھايىتى كەلسە ئىسىم يازىدىغان بوشلۇقنى كۆپ خەت يازغىلى بۇلىدىغان قىلىپ تەڭشىسىلا بولمىدىمۇ ، خەتكە باج كەلمىگەندىكىن .
5. خىزمەت ئورۇنلىرىدا، يولداشلىرىمىز بىلەن كىشىلىك ئالاقىدە ئېغىزاكى تىلدا كىشى ئىسىملىرىنى قىسقارتىپ قوللىنىش بىر قەدەر قۇلايلىقتەك بىلىنگىنى بىلەن ، يېزىقتا ياكى خەنزۇچىدا بۇنداق قوللىنىش – بىر ئادەم ئىككى ئادەمگە باراۋەر بۇلۇپ قېلىپ ، ئۆزىمىزنىڭ كىم ئىكەنلىگىنى ئسپاتلاشقا ئامالسىز قالىمىز . ئەلۋەتتە ئانىمىزنىڭ قۇرسىقىدىن تۇغۇلۇپلا بۇنداق قىسقارتىلما ئىسم بىلەن چاقىرىلشنى ،ھەم بۇئىسىمنىڭ ئەرزان قىچقارغان ئىسمى بۇلۇپ قېلىشىنى ھىچكىم خالىمايدۇ .
6. قوش تىللىق بۇلۇش ئىجادىيەت سانىلىپ بىزگە تەرەققىيات ئېلىپ كىلەلىگىنى بىلەن ،« قوش تىللىق » ئىسىملىك بۇلۇشنى ھۈكۈمىتىمىزمۇ قوللاپ كەتمەيدۇ ، بىزگىمۇ ترەققىيات ئەمەس ئاپەت ئېلىپ كىلىشى مۇمكىن ، شۇڭلاشقا بۇنداق«ئىجادىيەت»لەرنى باشقىدىن تىلغا ئالماسلىقىڭلارنى ئۈمىد قىلىمەن …
يائاللا، مەن مانداق چوڭقۇر ئويلاپ باقماپتىمەن، ھەر دىگەن بىلەن سىز يەنىلا ئالدىن كۆرەلەيدىكەنسىز. ئەمدى شۇ ئاچچىقىمدا ئىسىم قىسقارتىمەن دىگەن خام خىيالنى مۇشۇ يەردە توختاتسام بولغىدەك، قاقشاپ يۈرۈپ تاس قاپتىمەن بۇ قاپاق ئىدىيىنى باشقىلارغىمۇ تاڭغىلى، ھەر ھالدا ھېىھەم بولسىمۇ بۇ ئىدىيەنى تۈزىتىۋالسام بولغىدەك. توغرا دەيسىز، 11 خەتلىك ئىسىم پاتمايدىغان سىستىمىلارنى ئۆزگەرتىشكە تەكلىپ بېرىش ئەڭ ئەقىلگە مۇۋاپىق ئۇسۇلكەن، شۇنىمۇ ئويلاپ يىتەلمەي قىلىپ يۈرگەن بىمەنە خىياللىرىمنى كۆرۈڭ.
سىزگە كۆپ رەھمەت، ئۆزىڭىزنى ئاسراڭ.
قوش گىزەك ئوغۇل بولسا ئۇژغۇن، بۇژغۇن قويسا بولارمىكى.
مەن بۇ يەردە ئىسىم قىسقارتىش، ياكى ئۆزگەرتىش توغرىسىدا مەزمۇنلارنى كۆرۈپ، ئۆزەمنىڭ ھازىرقى ئەھۋالىنى سۆزلەپ ئۆتكۈم كېلىۋاتىدۇ. مەن ھازىر بېيجىڭدىكى ئامىركىنىڭ بىر شىركىتىدە پارەكتىكا قىلىپ ئىشلۋاتىمەن. بۇ يەردە ئىشلەيدىغان خەنلەردىن تارتىپ ھە ممىسى ئېنگىلىزچە ئىسىم قوللىنىدۇ. دەسلەپ مەن كەلگەندە ئېنگىلىزچە ئىسمىڭ نىمە؟ دەپ سورىغاندا ئۆزەمگە ئېنگىلىزچە ئىسىم قويۇشنى لايىق كۆرمەي، ئەخمەت دەپ چاقىرىشنى ئېيقانتىم. ھازىز مەيلى چەتئەللىك ياكى خەن بولسۇن ھەممىسى بىر ئوبدان “ئەخمەت“ دەپ چاقىرىدۇ، ئاھاڭ جەھەتتىمۇ شۇنداق يېقىن قىلىپ. دېمەكچى بولغىنىم، بىز ئۆز ئىسمىمىزنى ھەرگىزمۇ مۇھىتقا قاراپ ئۆزگەرتمەسلىكىمىز كىرەك، چۈنكى بىز خەنلەرنىڭ چاقىرىشىغا قولاي بولىشى ئۈچۈن “张三“ دەپ ئىسىم قويىۋالساق، ئېنگىزلارغا قولاي بولىشى ئۈچۈن “ Kevin“ دىسەك، قالايمىقان بۇلۇپ كەتمەمدۇ، ھەمدە بىر ئۆز كىشىلىك ھۆرمىتىنىڭ بولىشىنى ۋە قوغداشنى ئويلايدىغان ئادەم ئۈچۈن ئەقىلگە سىغمايدىغان ئىش. ئەگەر سىزنى چاقىرماقچى بولغان كىشى سىزنى ھۆرمەتلىسە، ئۇ كىشى سىزنىڭ ئۆز ئىسمىڭىزنى چاقىرىدۇ.
ئوغلۇم 12-يانىۋار تۇغۇلدى مەزكۇر تېما 13.يانۋار يوللىنىپتۇ،بولمىسا بالامنىڭ ئىسمىنى تۇغۇلۇپ 7كۈنلۈك بولغاندا قويدۇق
ئەسلى بالا قۇرساقتىكى ۋاقتىدا بەزى ئالامەتلەردىن بالىنى قىز دەپ پەرەز قىلىپ قىز بالىغا ئىسىمنى ئويلىشىپ بولغان،ئاخىرقى مەزگىلىگە كەلگەندە خۇدايىم نېمە بەرسە مەيلى دەپ بالىنىڭ جىنسى بىلەن پەقەت ھېسابلاشمىغان ئىدۇق. بالام تۇغۇلۇپ ئەتىسىلا توردىن ئىسىم ئىزدىمەكچى بولغان،لېكىن ئويلىمىغان يەردىن بالا ئوپراتسىيە قىلىنىپ ئېلىنغاچقا ساق بىر ھەپتىگىچە دوختۇرخانىدىن ئايرىلالمىدىم،مۇشۇ بىر ھەپتە جەريانىدا يۇكسەل،ماھىر دېگەن ئىسىملارنى ئويلاشقان بولدۇم،لېكىن يۇكسەل چوڭلاردىن ھېچقايسىغا،ماھىر بولسا ئۈرۈمچىدىكى ئاچامغا ۋە ئاچامنىڭ بىر موللا ئايال قوشنىسىغا يارىماسلىقى تۈپەيلىدىن(ماھىر ھېچيەردە يوق يا مەنىسى يا قۇلاققا يېقىشلىقى يوق ئىسىممىش،ئۇلار لىۋانلىق ناخشىچى ماھىر زەيىننى بىلمەيدۇدە)تالاش-تارتىشقا قالدى،ئاپام بولسا پەخىردىن،قەمىرىدىن دېگەندەك قۇلىقىمغا خوشياقمايدىغان ئىسىملارنى تۆكىۋەتتى(مەن بۇ ئىسىملارنى ئۇنداق مۇنداق دەپ قالپاق كەيدۈرمەكچى ئەمەس،شۇنداق ئىسىملىكلەر خاتا چۈشىنىپ قالماڭلارلېكىن نېمىشقىكىن پەقەت ياقتۇرمايمەن بۇ مېنىڭ شەخسى كۆز قارىشىم)شۇنداق قىلىپ ئوغلۇم 7كۈنگىچە ئىسىمسىز قالدى،ئاخىرى ئۈرۈمچىدىكى قېيېنئانامدىن سادا كەلدى ‹‹دانيار››قويسۇن دەپ،بۇ ئىسىممۇ قۇلىقىمغا يېقىپ قالدى ھەزىرتى دانىيار ئەلەيھىسالامنىڭ ئىسمىكەن دەپ خوشالمۇ بولدۇم،ئەمدى موللاملارمۇ بوينىنى تولغىماي ئاسانلا قويۇپ بېرەر دەپ ئاقسا ھالدا موللامنى ئۆيۈمگە چاقىرىپ كەلدىم،لېكىن موللام ئىسىمنى ئاڭلاپلا جىممىدە تۇرىۋالدى،ئاللا ئەمدى يەنە نېمە بولغاندۇ دەپ موللامغا قارىسام بىر دەم تۇرۋېلىپ:ئىسىمغۇ ياخشى ئىسىمكەن لېكىن چاقىرىش قولايسىزكەن دەيدۇ،قانداق دېسەم،ھازىرغۇ دانىيار دەپ چارقىرارسىز كېيىن قېرىغاندا دانىيارقارى،دانىيارئاخۇن دەپ چارقىرىشقا قولايسىز بولۇپ قالغۇدەك دەيدۇ،شۇنىڭ بىلەن رەسمى كاللام قوداڭشىدى دە:بۇ بالىلار قېرىپ كەتكۈچە زاماننىڭ نېمە بولىدىغانلىقىنى ھېچنىمە دېگىلى بولمايدۇ،ئەگەر شۇ چاغدا ئىسىمى قولايسىز بولۇپ قالغىنىنى ئۆزى ھېس قىلسا دادام مۇشۇنداق قويۇپتىكەن دەپ مەندىن يامانلار قويىۋېرەيلى دېسەم موللاپ سەل پاتتىڭى تارتىشىپراق تۇرۇپ قويۇپ قويدى.بالىنىڭ ئىسمىنى قۇلاققا ئەرزان ئېيتىپ ‹‹دانىيار››قويۇپ،بالىنىمۇ شۇنداق چارقىرىپ كۆنۈپ بولغاندا ئوكيان تورىغا چىقسام بۇ ئىسىم ‹‹دانىيار››ئەمەس ‹‹دانىيال››كەن ئەمەسمۇ،ھەي بىلىمسىزلىك شۇ ئىسىمنىمۇ ئوڭشاپ توغرا قويالماي بىر خىل كۆڭلۈم غەش
بۇ قېتىم ئاللاھ ماڭا يەنە بىر پەرزەنت ئاتا قىلىپ قالسا ئىسىم قويۇشنى ئۆگىنىپ ئۆزۈم تەگبىر ئېيتىپ ئۆزۈم قويىمەن
قېرىغاندا ئىسىمنى چاقىرىش قولايسىز دەپلا نۇرغۇن ياخشى ئىسىملار قويۇلمىدى،مېنىڭ ئىسمىمنى مۇخپۇل قۇيۇپتىكەن 25كە كىرگۈچە مۇخپۇل ئاتىلىپ يۈرگەن ئىدىم ،نىكاھىمنى ئوقىغان ۋاقىتتا ئىتتىپاق يولى مەسچىدىنىڭ ئىمامى ئىسمىمگە چۈشەنچە بېرىپ بۇ ئەسلى ‹‹مۇخپۇللا››دېگەن ئىسىم ئىدى بۇزۇلۇپ تەلەپپۇز قىلىنىپ مۇخپۇل بولۇپ قالغان دەپ دەپ نىكاھ سۇئالىدا ئىسمىمنى مۇخپۇللا دەپ ئاتىغان ئىدى.1985-يىلدىكى موللاممۇ ئىسمىمنى قولايسىز بولۇپ قالىقالىدۇ دەپ تۇرىۋالماپتىكەن،25يىلدىن كېينمۇ موللاملىرىمىزنىڭ ئازراقمۇ ئىلمىيلەشمىگەنلىكىگە ھەيرانمەن
مەنمۇ كىچىك ئوغلۇم دىلكەبىرنىڭ ئىسمىنى ئۆزۈم قويغان
مەن بىرنەچچە ئىسىمنى تەۋسىيە قىلاي ھە !
ئىسلام دىنىدا يوق ئىسىملارنى قويماڭلار ، ئۇ دۇنيادا يۈكسەل « مەن قويۇڭلار دىگەنتىم » دەپ ئېگە بولالمايدۇ ، ئۇيغۇرنىڭ ۋە مۇسۇلماننىڭ ئۆرپ – ئادىتىنى ئۆزگەرتمەڭلار !
كىنايە : يا بولمىسا ، يۈكسەلگە ئەگىشىپ مۇشۇنداق تايىنى يوق ، ئىمانسىزلارنىڭ ئىسىملىرىنى قويۇڭلار ، نەدىن تاپىدىغاندۇ مۇشۇنداق گەپلەرنى ، اللە ئۆزى بىر نەرسە دىگەي !
يۈكسەلگە بىر ئىسىم سوۋغا قىلاي مەن : نائەھلى ، مەلئۇن ، مۇناپىق —- مەنىسى : ئىسلامنى كۆزگە ئىلمىغۇچى ، مۇسۇلمان ئۇيغۇر خەلقىنىڭ كەلگۈسىنى بەدىبەخ قىلغۇچى دىگەن گەپ ! خۇدايىم با ھە ! جاجاڭنى خۇدا بەرسۇن ! شۇنداق چوڭ بىلىپتىكەنمەن ، بولدى ، ھۆ ساڭىمۇ يۈكسەل بىلوگى!
بۇياق ئۆزىنىڭ ئىسمىنى ئادەم دەپ خاتا قويۇۋاپتىمۇ نېمە؟ ئەسلى ئادەم ئەمەس ئىشەككەنتۇق، بەلكىم ئىشەك تىلىدا ئۆزىنى شۇنداق چاقىرىشى مۇمكىن
بەربەرھەق ! ئاپىرىن ئادەم ئەپەندىم.
نىمە ئۈچۈن قۇرئاندىن چىققان ئىسىملارنى ۋە ساھەبىلەرنىڭ ئىسىملىرىدىن بىرنەچچىنى ئارلاشتۇرۇپ قويمايسىز .
تۈرۈكچە ئىسىملارمۇ چىرايلىق .لېكىن بىز مۇسۇلمانمىز ..
تۈركىناز ،تۈركىزات دىگەن ئىسىملارنى بالىلارغا قويساق قانداق تۇرار؟
تۇنجى پەرزىنتىم توغۇلغاندا ئىسىم قويۇشتا بەك قىينالغان ئىدىم ئايالىم قىز بالىغا ناھايىتى چىرايلىق ئىسىمدىن بىرنى تېپىپ ئۇزىنىڭ ۋەزىپىسىنى تاماملاپ بولغان ئىدى.ئوغول بالىغا ئىسىم قويۇش بولسا ماڭا قالغان ئىدى.كۆپ ئويلاندىم،كۆپ كىتاپ كۆردىم ،لىكىن مۇۋاپىق ئىسىمنى پەقەت تاپالمىدىم.مەنچە بولسابالامغا ئۇيغۇرلارنىڭ قەدىمقى دەۋىرلەردىكى يولباشچى باتۇرلىرىنىڭ ئىسىمىنى قويماقچى ئىدىم.نۇرغۇن ئىسىملارنى ئويلىدىم. لىكىن ئۆزمىللىتىنىڭ تارىخ چۇشەنچىسى بەكلا تۆۋەن بولغان ئۇرۇق -تۇققانلىرىم،دوسىت-بۇرادەرلىرىم ۋە يۇرتداشلىرىمنىڭ پەرزەنتىممنىڭ ئىسمىنى خاتا چۇشىنىپ قىلىشىدىن ،خاتا تەلەپپۇز قىلىشىدىن ،زاڭلىق قىلىشدىن شۇسەۋەپدىن كەلگۇسىدە بالامنىڭ ئۆز ئىسمىدىن نۇمۇس ھىس قىلىشىدىن ئەنسىرەپ كۆپىنچىسدىن ۋاز كەچتىم.(مەسلەن بۆرە بەگ،ياكى ئەلتىكىن قوياي دىسەم شۇۋاقىتتا ھەممىسىنىڭ كۆزلىرى چەكچىيىپ كەتكەن ئىدى)كىيىن ئوغلۇم توغۇلدى. ئىسمى تېخچە بىكىتىلمىدى.يەتتە كۇن توشقىلى ئاز قالدى ،ئۇرۇق-توققانلىرىم مىنى ئالدىراتقىلى تۇردى.ئۇلار تاپقان ئىسىم ماڭا،مەن تاپقان ئىسىم ئۇلارغا يارىمىدى.شۇ ئىچ-پۇشىقى كۇنلەردە قۇلۇمغا بىر كىتاپ چۇشۇپ قالدى.ئۇ بۇلسىمۇ ‹‹بابۇرنامە›› ئىدى.مەن گەرچە بۇكىتاپىنى تولوق ئوقۇمىغان بولساممۇ لىكىن بابۇرخاننىڭ ۋە ئۇ قۇرغان ھىندىستان مۇغۇل ئىمپىريىسىنىڭ تارىخنى خېلى ياخشى بىلەتتىم.دىمەك ئەجدادى دىيارىمىزنىڭ ئاقسۇغا تۇتىشدىغان، بىشغا نۇرغۇن كۆلپەتلەر كەلسىمۇ،ئىگلمەي-سۇنماي كۆرەش قىلغان ،ئۆزىنىڭ ئازغىنە كىشلىك قوشۇنى بىلەن( يەنى يىگىرمە مىڭ كىشلىك)ھىندىستانىنىڭ شۇۋاقىتتىكى داڭلىق قۇماندانى يۇز جەڭ ئىلاھى دەپ نام قازانغان سىنگىنىڭ يۇزمىڭ كىشىلىك پىل قۇشۇنلىرىنى يىڭىپ ھىندىستاندىن ئىبارەت بىپايان زىمىننى ئۆز تەسەۋۋوپىغا ئالغان،ھەمدە ھىندىستاندىن ئىبارەت كەڭرى زىمىنغا ،كۆپ نوپوسقا،كۆپ مىللەت ۋە خىلمۇ-خىل دىنغا ئىتىقاد قىلىدىغان بۇ زىمىندا ھەرقايسى مىللەت ھەرقايسى دىنلارنى ئۇز-ئارا ئىتتىپاقلاشتۇرۇپ 500يىلدىن ئارتۇق ھۆكۇم سۇرگەن ئىمپريىنىڭ قۇرغۇچىسىنڭ ئىسمىنى قويوش خىيالىمغا كەلدى.بۇ ئويۇمنى تاغامغا ئېيىتتىم،تاغام بىر دەم تۇرۇپ قالدى.ئاندىن ماڭا‹‹ بوپتۇ قۇيۇۋىرىڭ، ئىسىم دىگەننى پەرشتىلەر دادىسنىڭ دىلىغا سالىدۇ›› دىدى.مەن شۇنىڭ بىلەن دادىللىق بىلەن ئوغۇلۇمغا ‹‹بابۇر››دەپ ئات قويدۇم.بۇ ئىسىمغا نۇرغۇن تونۇش-بىلىشلەر ئىنتايىن ھەيران قالدى.لىكىن چۇشەندۇرۇشلەر ئارقىلىق بۇلار ھازىربۇئىسىمدىن غەيرىلىك ھىس قىلمايدىغان بولدى.شۇنداق مەن پەرزەنتىمگە ئۆزۇم ئارزۇ قىلدىغان چىرايلىق ئىسىمدىن بىرنى قويۇۋالدىم.ئەمدى نوۋەت ئىككىنچى پەرزەنتمگە كەلدى.ھازىرغىچە مۇۋاپىق ئىسىم تاپالمىدىم .شۇڭا يۇكسەل بىلوگىدىكى دوستلارنىڭ مۇۋاپىق ئىسىم بولسا تەۋسىيە قىلسا دىگەن ئۇمىتتىمەن.دۇستلارنىڭ ياردىمىدە مۇۋاپىق ئىسىم تاپالىغان بولسام دوستلاردىن كۆپ مىننەتدار بولاتتىم.ئىسىمنىڭ قىسقا ،مەنىلىك ،چىرايلىق ھەمدە ئۇيغۇرچە پۇرىقى بار ئىسلامى ئىسىملاردىن بولۈشىنى ئۇمىت قىلىمەن
ئائىلىڭىزگە ئاللاھ بەرىكەتلەر بەرسۇنكى، پەرزەنتلىرىڭىز ساغلام-چېچەن چوڭ بولغاي!
ئەمدى، ئىلتىماسىڭىزغا يارىشا جاۋاب بېرەيلى دېسەك ئىككىنچى پەرزەنتىڭىزنىڭ ئوغۇل ياكى قىزلىقى بىزگە نامەلۇم بولۇپ قالدى. مۇمكىن بولسا مۇشۇ ئۇچۇرلار تولۇقلانغان بولسا تېخىمۇ ياخشى بولۇر ئىدى.
يۇكسەل ئەپەندىنىڭ ياخشى تىلەكلىرىگە كۆپتىن-كۆپ رەھمەت،خۇددى يازمامدا ئېيتىپ ئۆتكەندەك قىز بالىغا ئاللىقاچان بەكمۇ چىرايلىق ئىسىمدىن بىرنى تېپىپ بولغان.شۇ ئوغۇل بالىغا مۇۋاپىق ئىسىم تاپالماي قالدىم.
يۈكسەل ئەپەندى ياخشىمۇسىز،سىز تەۋسىيە قىلغان ئىسىملار ھەقىقەتەن ياخشى ئسىملاركەن سىزنىڭ خەلقىمىزگە بۇ توغرۇلۇق كۆپ ئۇچۇرلانى تەمىنلىگىنىڭىزگە ھەم ئىزدەنگەنلىگىڭىزگە كۆپتىن كۆپ تەشەككۈر ئېيتىمەن. مەنمۇ ھازىر قىزىمغا ئىسىم قويماقچىدىم،ئىلتەبەر دىگەن ئسىمنى خوپ كۆرگەنىدىم،لىكىن بۇ ئسىىمنى سىز قىز بالىنىڭ .ئسمى دەپ ئايرىپسىز،لىكىن باشغا توربەتتە ئەرلەرنىڭ ئىسمى دەپتۇ،ئۇيغۇر كىشى ئىسىملىرى دىگەن كىتابقا قارىساممۇ ئەرلەنىڭ ئسىمى دەپتۇ مەن ئىككلىنىپ قالدىم،بۇ ئىسىم زادى قايسىغا تەۋە؟
مەن تۇنجى ئوغلۇمغا ئىلتەبىر دەپ قويغان، كېيىن تېلېۋېزوردىن ئىلتەبەر دەپ چىقتى، ئەمما دەسلەپ ئىلتەبىرگە تىلى كەلمىگەن چوڭلارنىڭ تىلى ھازىر شۇنداق ئوبدان كەلدى.
كىچىك ئوغلۇمغا ئاشۇنىڭغا ماسلاشتۇرۇپلا دىلكەبىر دەپ ئات قويدۇم، قوشماق بولدى
ئۇنداقتا ئىلتەبىر ئوغۇل بالىغا،ئىلتەبەر قىز بالىغا قويۇلسا بولغۇدەك مەنىسى ئوخشاشكەن،مەن قىزىمغا ئىلتەبەر دەپ قويدۇم.
ئىلتەبىر دىگەن ئىسىمنىڭ مەنىسى چوڭقۇر ھەم ساپ ئۇيغۇرچە بولغاچقا ،مەنمۇ ئوغلۇمغا ئىلتەبىر دىگەن ئىسىمنى تاللاپ قويغانمەن.
مىنىڭ تارىختىن جىق خەۋىرىم بولمىسىمۇ،تارىخقا قىزىقىمەن. تور ئارىلاپ يۈرۈپ،خېلى باتۇرلىرىمىزنىڭتارىخىنى ۋە ئىسمىنى بىلىۋالغانلىغىم ئۈچۈن، كىچىك ئوغلۇمغا ئاتىللا دىگەن ئىسىمنى مۇۋاپىق كۆرگەن ئىدىم.بىراق چوڭلارنىڭ مەسلىھىتى بۇيىچە، ئوغلۇمغا ئابدۇللاھ دىگەن ئىسىمنى قويدۇردۇق. ئوغلۇمنىڭ ئاكا، ھەدىلىرى ۋە ئۇرۇق تۇققانلارنىڭ بالىلىرىغا ئاتىللا دىگەن ئىسىم چىرايلىق ئاڭلانغاچقا، ئۇلار ئاتىللا دەپ چاقىرىۋەردى. مانا ھازىر 7ئايلىق بولدى ھەممەيلەن ئاتىللا دەپ چاقىرىدىغان بولدۇق.
مەنمۇ ئىسىم تەۋسىيە قىلسام بولامدۇ؟
بولمامتىكى؟! تازا بولىدۇ. تارتىنماي تۆكىلى قويۇن دەپتەردىكى ئۇز ئىسىملاردىن…
مەندە بىر بۆلۈك ياخشى ئىسىملار بار.بىر ھەپتە ئىزدىنىپ تاللاپ توپلىغان. خۇدا خالىسا ئەتە يوللايمەن.
ئىسىم مەنىسى
1 گۈلبەر گۈلدەك مەھلىيا قىلغۇچى
2 ئەلپەر باتۇر يىگىت
3 زۇلخەر ياخشىلىقى بىللە
4 ئەنزەر چىرايلىق
5 ئەنسەر ياردەم قىلغۇچى
6 ئايكەۋسەر ئاي+سۈزۈك(جەننەتتىكى بىر كۆل)
7 دىلاۋەر باتۇر
8 سەرۋەر يېتەكچى
9 زەبىرە چىرايلىق
10 زىبانە نازۇك
11 زىبانۇر نازۇك، كېلىشكەن+نۇر
12 راھىددىن دىن يولى
13 پەرۋىنە ئۈكەر يۇلدۇز
14 پىنارە چىراق
15 ئايچىۋەر چىۋەر قىز
16 سەرۋان ئەسكەر
17 ئەمىنە تىچ
18 راھىنە(رايىنە) رەھىنە ھازىرقى
19 سەبىيخە گۈزەل
20 زەرىيفە زېرەك، گۈزەل
21 زۇلالە پاك
22 شەرىپە شەرەپلىك
23 فىرۇزە ئېسىل بىرخىل تاش
24 ئابىدە ئىبادەت قىلغۇچى
25 ئەسما نام –شۆھرەت
26 ئەززام ئىرادىلىك
27 ئەممار ئىمانى كۈچلۈك.سالماق،
28 نىھال ھال سورىغۇچى
29 سەمۇرە بەختلىك
30 فىكرەت ئوي
31 نائىلە نائىل بولغۇچى
32 ئەندەر ئەڭ ئەتىۋار
33 بەرنا+ئاي نەۋقىران، گۈزەل
34 سۇلكەت تەكەللۇپ
35 سەرۋىناز سەرۋىى سۈپەت قىز
37 زىبىرە(زەبىرە) چىرايلىق
38 ئارىفە بىلىملىك
39 سەبۇرە سەبرىلىك
40 نەرگىزە(نەرگىسە) ئۆسۈملۈك گۈلى
41 مەنزۇرە يېقىشلىق
42 نەسىيمە مەيىن شامال
43 ئىكرام ھۆرمەتلىك
44 نەجىبە ئۇلۇغ، پاك،ئېسىل
45 نەجىمە يۇلتۇز
46 نەجىۋە نىجات تاپقان
47 ئاينەزەر(نەزەرئاي)
48 نادىيە چاقىرغۇچى
49 نەزىرە يېڭى، كۆركەم
50 نەسىيبە نىسىپ بولغۇچى
51 مۇھسىنە ياخشىلىق قىلغۇچى
52 سەكىنە ئستىقامەت قىلغۇچى
53 دىلناز كۆڭلى نازۇك
54 سەرىخە ۋاپادار
55 زىلالە سۈزۈك
56 زۇلپىنۇر چاچلىق
57 زۇلقەر باتۇر
58 لەزىزە شىرىن
59 سەرۋىنە كېلىشكەن ،سەۋرىچان
60 ئەپرۇزە كۆڭۈلگە ئوت ياققۇچى
61 زۇلپەر خۇشاللانغۇچى
62 مۇختەبەر پىشقان
63 ئىلتەبەر چېچىلغان خەلقنى توپلىغۇچى
64 نازىمە رەتلىگۈچى
65 مۇنزىرە ئاگاھلاندۇرغۇچى
66 تەھسىنئاي ماختاشقا لايىق ئايال
67 نىھات
68 فاتىھ (فاتىخ) غەلبە قىلغۇچى
69 شەھىدۇللا ئاللاغا ئۆزىنى بېغىشلىغۇچى
70 پەرىقە نەسەبى ئۈستۈن
71 مەنۋەر نۇر چاچقۇچى
72 ئەلدەر ئەل سۆيگۈچى
73 ھەقنەزەر ئاللانىڭ نەزىردىكى كىشى
ئىسىملار ناھايىتى گۈزەل ئىكەن. مۇمكىن بولسا، ئىسىملارنىڭ كېلىش مەنبەسىنى ئەسكەرتىپ قويغان بولسىڭىز. بۇنداق بولغاندا ئاتا-ئانىلار قويماقچى بولغان ئىسىمنىڭ توغرا ۋە ئۆلچەملىك ئىكەنلىكىگە جەزم قىلالايدۇ.
جەدۋەل شەكلىدە ئىدى.چاپلىسام مۇشۇنداق چىقتى.مەسخىرە قىلمىغايسىلەر.
http://isim.okyan.com/Default.aspx
شۆھرەت
بىرسى بىرسىدىن ياخشى ئىسىملاركەن رەھمەت ھە يۈكسەل ئەپەندى
مەنمۇيېقدا دادابۇلىمەن
ئۇغۇل بۇلۇپقالسا بىلال قۇيۇشنى ئويلىشىۋاتىمەن مەنىسىنى بىلمەيدىكەنمەن لىكىن ئۇ تۇنجى ئەزاننى تۇلىغان ئادەم نىڭ ئىسمى دەپ بۈلىمەن
بىلال نىڭ نىمە مەنىسى بارلىغىنى بىلىدىغانلار دەپبەرسەڭلا