(ھېكايە)
مۇھەممەتجان توختى
ئىز تورى بەك ياخشى
تۆت كۆز بىلەن كۈتكەن تەتىلمۇ يېتىپ كەلدى، مەن بۇ قەدىمى شەھەردىن يۇرتۇمغا قاراپ ئۇچتۇم. ئاكا- ئاچىلىرىم ئۆي ئايرىپ چىقىپ كەتكەچكە، ئانام يالغۇزچىلىقتا زېرىكىپ قالغانمۇ، مېنى كۆرۈپ خۇشاللىق ياشلىرىنى توختىتالماي قالدى. سېغىنىش ئازابىدا مەنمۇ يىغلىدىم . ئانامنىڭ چاچلىرى چىگىلىشىپ، كىيىملىرى كىرلىشىپ قاپتۇ . مەن ئانامنىڭ چاچلىرىنى تاراپ قويۇش ئۈچۈن تارغاقنى قولۇمغا ئالدىم .
-سەن، تارىيالارسەنمۇ؟- دېدى ئانام <<ھۈنۈرۈم>> دىن گۈمانلىنىپ. مەن ئانامنىڭ چېچىنى تاراشقا باشلىدىم . ئانامنىڭ تاپىنىغىچە چۈشۈپ تۇرىدىغان ئۇزۇن چېچى ئېسىمگە مۇنداق بىر ھېكايىنى سالدى : بۇ مەزمۇن ئىز تورىدىن كۆچۈرۈلگەن
ئوقۇتقۇچى ئوقۇغۇچىلارغا كىلاسسىك ئەدىبىياتنى سۆزلەۋېتىپ :
_ئۇيغۇرئاياللىرى بۇرۇن ئۇزۇن چاچلىق ، چاچلىرىنى 41 تال ئۆزۈۋالىدىكەندۇق ھەمدە باشقا ئەللەرخەلىقلىرىنىڭ مەسىتلىكى كەلگۈدەك چىرايلىق ، پەزىلەتلىك ئىكەنتۇق . مانا بىز شۇ ئەجدادلارنىڭ ئەۋلادى ،_ دىيىشىگە بىر ئوقۇغۇچى قولىنى كۆتۈرۈپ:
_مۇئەللىم، سىزقايسى مىللەتتىن ؟- دەپتۇ .
_مەن ئۇيغۇرغۇ ، _ دەپتۇ ئوقۇتقۇچى ئەجەپلىنىپ.
_ئۇنداقتا ، نېمە ئۈچۈن چېچىڭىزنىڭ ئالدى قىزىل ، كەينى سېرىق ھەم قىسقا؟- دەپتۇ ئوقۇغۇچى ...
ئانامنىڭ چېچىنى ئاۋايلاپ ئىخلاسمەنلىك بىلەن تاراشقا باشلىدىم . تاراۋېتىپ بىر نەچچە تال ئاق چاچ كۆزۈمگە چېلىقىپ قالدى . قولۇمدىكى تارغاقمۇ ئىختىيارسىز توختاپ قالدى : بۇ مەزمۇن ئىز تورىدىن كۆچۈرۈلگەن
_ئانا ، چېچىڭىزغا نىمانداق ئاق كىرىپ كەتتى .
_قانچىلىك كىرىپتۇ ؟
_كۆپ ئەمەس بىرنەچچە تاللا ، مەن يۈلىۋېتەي .
_ئەخمەق بالا ، مەن ئەمدى قېرىدىم ، چېچىمغا ئاق كىرمەي قالاتتىمۇ .
مەن ئانامنىڭ چېچىنى تاراپ ، ئاق چاچلىرىنى كۆرەلىگىنىم بىلەن ، ئۇنىڭ روھى دۇنياسىغا كىرىپ ، ئۇ باشتىن كەچۈرگەن ھەم كەچۈرىۋاتقان يالغۇزچىلىقتىكى ئازاپ - ئۇقۇبەتلىرىنى بايقىيالماتتىم .
_نېمىگە ھاڭ بېقىپ تۇرىسەن .
ئانامنىڭ ئاق چاچلىرىغا قاراپ خىيال بىلەن تۇرۇپ قالغان بولسام كېرەك. ئانامنىڭ ئاۋازىنى ئاڭلاپ ئاندىن ئېسىمگە كەلدىم .
_سەن مېنىڭ بارلىق ئاق چاچلىرىمنى يۇلۇۋەتكەن بىلەنمۇ ، يىللارنىڭ قەدىمنى توختىتالمايسەن، چاچلىرىمنىڭ ئاقىرىشىنى توسۇپمۇ قالالمايسەن، چېچىمنى يۇلۇپ ، قېرىغاندا تاز قىلىپ قوياي دەمسەن ، يە! ئىز تورى www.iz.la
مەن ئانامنىڭ چاقچىقىغا نىمە دەپ جاۋاپ بېرىشىمنى ۋە ئۇنۇڭغا قانداق تەسەللىي ئېيتىشىمنى بىلەلمەي، ئانامنىڭ چېچىنى داۋاملىق تاراشقا باشلىدىم . ئانا، ئېھتىمال، سىزنىڭ باشتىن كەچۈرگەن كەچۈرمىشلىرىڭىزنى مەن ، ئۆمۈر بويىمۇ چۈشىنەلمەسمەن ، لىكىن سىزگە يالغۇزچىىلىقتا ئۆتىۋاتقان كۈنلىرىڭىزنى ھەرگىز بىلىندۇرمەيمەن . سىزگە بولغان چوڭقۇر مېھرىم بىلەن چېچىڭىزنى ئەبەدى چىرايلىق تارايمەن . ھاياتنىڭ بارلىق نىممەتلىرىنى خۇشاللىق بىلەن كۈتۈۋېلىشىڭىز ئۈچۈن ئۆمرۈمنى تەسەددۇق قىلىمەن .
مەنبە؛كۈيۈكتاغ ئەدەەبىيات تورى
