
1949 - يىلى 11 - ئايدا موسكۋادا چاقىرىلغان خەلقئارا دېمۇكراتىك ئاياللار بىرلەشمە قۇرۇلتىيىدا ، يەر شارىدىكى بالىلارنىڭ ياشاش ھوقۇقى ، ساغلاملىقىنى قوغداش ھوقۇقى ۋە تەربىيىلىنىش ھوقۇقىنى كاپالەتلەندۈرۈش ؛ جاھانگىر ئۇرۇش تەلۋىلىرىنىڭ بالىلارغا زىيانكەشلىك قىلىشىغا قارشى تۇرۇش ئۈچۈن ، كېڭەش مەجلىسى ھەر يىلى 6 - ئاينىڭ 1 - كۈنىنى « خەلقئارا بالىلار بايرىمى » قىلىپ بېكىتكەن .
بالىلار دۆلەتنىڭ كەلگۈسىدىكى خوجايىنلىرى . شۇنىڭ ئۈچۈن قانداق قىلىپ بالىلارغا بىر ياخشى ئائىلىۋىي مۇھىت ، ئىجتىمائىي مۇھىت ۋە ئۆگىنىش - تەربىيلىنىش مۇھىتى يارىتىپ بېرىش - ھەر قايسى ئەللەرنىڭ ئاساسلىق كۆڭۈل بۆلىدىغان مەسىلىسىگە ئايلاندى . 1925 - يىلى 8 - ئايدا ، ئوخشىمىغان 54 دۆلەتتىن كەلگەن بالىلارنى قوغداش ۋەكىللىرى شىۋېتسارىيىنىڭ جەنۋە شەھىرىگە جەم بولۇپ ، « بالىلار بەختى خەلقئارا يىغىنى » ئۆتكۈزدى ھەمدە « بالىلارنى كاپالەتكە ئېگە قىلىش خىتاپنامىسى » نى ماقۇللىدى . خىتاپنامىدە ، بالىلار بەھرىمەن بولۇشقا تېگىشلىك شارائىت ، نامرات بالىلارغا ياردەم بېرىش ، بالىلارنى خەتەرلىك خىزمەتلەردىن نېرى قىلىش ، بالىلارنىڭ ھايات كەچۈرۈش پۇرسىتى ۋە بالىلارنى قانداق بېقىپ - تەربىيىلەش قاتارلىق مەسىلىلەر ئوتتۇرىغا قويۇلدى .
بۇ قېتىملىق يىغىن ، بىر تەرەپتىن بالىلارغا مەدەت بېرىپ ، ئۇلارغا بەخت - خوشاللىق ھېس قىلدۇرغان بولسا ، يەنە بىر تەرەپتىن جەمئىيەتنىڭ يۈكسەك دېققىتىنى تارتىپ ، ھەر قايسى دۆلەت ھۆكۈمەتلىرىنىڭ ئارقا - ئارقىدىن « بالىلار بايرىمى » نى ماقۇللىشىغا ، ئېتراپ قىلىشىغا تۈرتكە بولدى .
شۇنداق . دۇنيا بالىلارغا كۆڭۈل بۆلۈۋاتىدۇ . دۇنيا بالىلارنى قوغداشقا تىرىشىۋاتىدۇ . بىراق شۇ دۇنيادا ياشاۋاتقان بىزنىڭ بالىلارغا كۆڭۈل بۆلۈشىمىز يېتەرلىك ئەمەس . نۇرغۇن بالىلار يورۇق دەرسخانىدا دەرس ئاڭلاۋاتقاندا ، بىر قىسىم بالىلار كوچىلاردا ئاياق مايلاۋاتىدۇ ، گېزىت سېتىۋاتىدۇ . نۇرغۇن ئادەم بالىلىرىنى قانداق قىلىپ ياخشى تەربىيلەش ھەققىدە باش قاتۇرۇۋاتقاندا ، بىر قىسىم مەلئۇنلار بالىلارنى ئالداپ سېتىۋاتىدۇ . سېتىلغان بۇ بالىلار ھەر خىل جىنايەتلىك قىلمىشلارغا مەجبۇرلىنىۋاتىدۇ .
بىز بالىنى تۇغۇش - تۇغماسلىقنى تاللىيالايمىز ، ئەمما بالىنى ياخشى تەربىيىلەش - تەربىيلىمەسلىكنى تاللىيالمايمىز .
بىز بالىنى مەكتەپتىن ئايرىپ ئىشقا سېلىپ تاپقان تۆت تال پۇلىمىز بىلەن ئاسمانغا چىقالمايمىز ، ئەمما بالىلار بىزگە شۇ تۆت تال پۇلنى تېپىپ بېرىش ئۈچۈن
ئاسمانغا چىقىش پۇرسىتىدىن مەھرۇم بولىدۇ . بۇ ئېچىنىشلىق ئەمەسمۇ ؟!
بالىلار بىزنىڭ ئۈمىد يۇلتۇزىمىز شۇنداقلا كەلگۈسى دۇنيانىڭ خوجايىنلىرى . ئۇلارنى ئۆز دۇنياسىغا قويۇپ بېرەيلى . شۇ دۇنيادىن ئۆز خوشاللىقىنى ، ئۆز تەپەككۇر يولىنى تېپىپ ياشىسۇن . بالىلارنىڭ دۇنياسىغا چاڭ سالمايلى . كىچىك خوجايىنلارنىڭ ياشاش بوشلۇقى تارىيىپ كەتمىسۇن !
سالام ئۈرۈمچى ئونۋىرسال توربېكىتى
|