-قاراڭ قىزىم مەن ئەكرەم سوجاڭنى ئىزلەيتتىم،ئىشخانىسىدا بارمىدۇ؟
-بار،ئۈچىنچى قەۋەتكە چىقىڭ! - دىدى قىز توڭلىق بىلەن.
موماي ھاسىراپ-ھۇمۇدەپ ئۈچىنچى قەۋەتكە چىقتى. موماي نەچچە قىتىم ساقچىخانىغا كەلگەن بولسىمۇ دەمماللىققا سوجاڭنىڭ ئىشخانىسىنى تاپالماي تېڭىرقاپ قالدى-دە،ياش بىر ساقچى بالىدىن ئەكرەم سوجاڭنىڭ ئىشخانىسىنى سورىدى. www.iz.la
-ئۇدۇلدىكى ئىشخانە شۇ-دىدى ساقچى بالا قۇلى بىلەن زالنىڭ ئۇدۇلدىكى ئىشخانىنى كۆرسىتىپ،موماي بالىغا رەھمەت ئېيتىپ ئاستا بېرىپ ئىشخانا ئىشىكىنى چەكتى.
-كىرىڭ!
موماي چوڭ ئىشخانىدا كومپىيوتوردا بىر نىمىلەرنى بىسۋاتقان ئەكرەم سوجاڭغا كۆزى چۈشتى.
-كەلسىلە،ئورۇندۇقتا ئولتۇرسىلا!
سوجاڭ يىنىدىكى ئورۇندۇقنى موماي تەرەپكە سۈرۈپ قويدى.موماي ھاسىرغىنىچە ئورۇندۇقتا ئولتۇردى.
-بالام،ئۆغلۈمدىن...
-ھە،ئۆغلۇڭىز توغرىسىدا بىز مۇزاكىرلىشىپ قويغان.لېكىن يۇقىرغا يوللىمىغان،بۈگۈن چۈشتىن كېيىن يوللايمىز.دوكلاتنى يوللاپ بۇلۇپلا بىز ئۆغلۇڭىزنى ئىزدەيمىز،ئەنسىرمىسىلە،چۇقۇم ئۆغلۇڭىزنىڭ دېرىكىنى ئالىمىز.
ئىز تورى بەك ياخشى
موماي سوجاڭنىڭ سۆزىدىن ئۈمىتسىزلەندى.ھىلىمۇ بىر ئايدىن بۇيان ئۆغلىنى سۈرۈشتە قىلىپ، بۇ ساقچىخانىغا سەككىز قىتىم كىلىشى ئىدى.
-ئۆغلۈم شۇ ھېلىقى كېچىدە چىقىپ كەتكەنچە مانا بىر ئايدىن ئاشتى...
سوجاڭغا موماينىڭ دائىم دەيدىغان شۇ سۆزلېرى خوشياقمىدى-دە،كۆمپىيوتوردىن كۆزىنى ئۈزمەي ئولتۇرۋالدى.موماي سۆزىنى توختاتتى،ئورنىدىن تۇرۇپ ئاستا ئىشىك تەرەپكە قاراپ ماڭدى.
-ئەنسىرمەڭ ئۆغلۇڭىزنى چۇقۇم تاپىمىز...
موماي سوجاڭنىڭ سۆزلېرىگە ئېرەن سالمىدى.تالادا قار توختىماي يېغىۋاتاتتى.موماي ئۇستى-باشلېرىنى بىر قۇر تۈزەشتۇرۇپ،يۈزىنى ياغلىقى بىلەن ئورىدى-دە،ئاپپاق قار ئۈستىدە ئەگرى-بۇگرى ئىز سىلىپ ئۆيى تەرەپكە قاراپ يول ئالدى. ئىز تورى www.iz.la
-مە،مە...
قېرى ئۆچكىنىڭ سەت مەرىشى موماينى خىيالدىن توختاتتى.ئۇ خىيال بىلەن غېرىبانە كەپىسىگە كىلىپ قالغىننى تۇيماي قالغان ئىدى.
-ئۆلىشە،قېرى مايماقلار-دىدى موماي قۇلىدىكى ھاسىسى بىلەن چىتلاق ياغىچىغا ئۇرۇپ تۇرۇپ.
-توختىماي مەرەشكەن بۇ جىن تەككۈر ئاۋاقلار،ئۇف،ئەجەپمۇ ھالىمنى قويمىدى بۇلار.
موماي قىيداپ قويدى، قۇلىدىكى ھاسسىنى يەرگە قۇيۇپ،ئوتتۇز يېرىدىن يامالغان كونا تاغاردىكى ساماننى مىڭ تەسلىكتە ئۇقۇرغا تۆكتى.ئىچىرقاپ كەتكەن توت ئۆچكە سامانغا دۈم چۇشتى.موماي ئۈستى-بېشىدىكى قارنى تازلىۋىتىپ،قەيەرلەرگىدۇ كۈمۈپ قويغان ئاچقۇچنى تىپىپ قۇلۇپنى ئاچتى.ئۆي ئىچى مۇزلاپ كەتكەن ئىدى.موماي ئوت يېقىش ئۈچۈن تەمشەلدى.موماي بىر بولۇڭغا دۇۋىلەپ قويغان بىر تاغار كۆمۈرگە قاراپ لەسسىدە بولۇپ قالدى. بۇ مەزمۇن ئىز تورىدىن كۆچۈرۈلگەن
-ھەي ھېلىمۇ كەنىت كادىرلېرى ئەكىلىپ بەردى بۇ بىر تاغار كۆمۈرنى بولمىسا نىمە قالايمەن. بۇنىڭغىمۇ شۈكرى،ئەتە-ئۈگۈن خۇدانىڭ رىسقىسى تۈگەپ قالماس...
موماي مەشكە ئوت ياقتى. ئوت گۈرۈلدەپ كۆيۈشكە باشلىدى.مۈزلاپ كەتكەن ئۆي ئىچى ئاستا-ئاستا ئىللىدى.موماي پۇت-قۇلىنى سوزۇپ بىردەم يىتىۋالدى.موماي ئۆغلىنى خىيال قىلدى.
-شۇ كۈنى شۇ كېچىدە بالام،ئالتۈندەك بالام ئاپا مەن بىر دەمدە قايتىپ كىلىمەن،دوستلېرىم بىلەن چىقىپلا كىلەي-دىگەن،مانا بۈگۈن ساق بىر ئايدىن ئاشتى،ئاقتىمۇ يوق،كۆكتىمۇ يوق...
موماي ئۆز-ئۆزىگە سۆزلەيتتى.
-ئەتە چۇقۇم ناھىيەلىك ساقچىخانىغا بارىمەن،ئۆغلۇمنى سۇرۇشتە قىلىمەن-موماينىڭ تۈرۈلۈپ تۇرغان قۇشۇمىسىدىن قەتئى نىيەتكە كەلگەنلىكى بىلىنىپ تۇراتتى. ئىز تورى www.iz.la
تاڭ يورىدى موماي ئالدىراپ-تېنەپ ناشتا قىلدى.ھاسىسىنى توكۇلدىتىپ يۈرۈپ ئۆچكىلەرگە يەم بەردى.قوشنىسى قادىر ئاخۇنغا چۈشتە ئۆچكىلېرىگە قاراپ قۇيۇشنى تاپلاپ قۇيۇپ،ناھىيەگە قاراپ يۇرۇپ كەتتى.موماي ناھىيەلىك ساقچىخانىدىمۇ ئەكرەم سوجاڭنىڭ جاۋابىغا ئوخشاش جاۋابنى ئالدى.موماي ھالسىزلاندى،نىمە قىلارىنى بىلەلمىدى،ئۇ ئۆغلىنىڭ دېرىكىنى ئالالمىغانچە جىلە بۇلاتتى.بىر بىسىپ،ئىككى بىسىپ ناھىيەنىڭ قايناق بازىرىدىكى بىر ئاشخانە ئالدىغا كىلىپ قالدى.موماينىڭ قۇرسىقى تازا ئاچقانئىدى.
-تاماق يەۋالاي ئاندىن بىر گەپ بولسۇن.
موماي ئاشخانىغا كىرىپ تاماق بۇيرۇتتى.سۇغۇقتا ھالسىراپ كەتكەن مومايغا لەغمەن تازا ياقتى.تاماقتىن كېيىن موماي ئاللاھقا شۈكرى ئېيتىپ ئۇزۇن دۇئا قىلدى.موماي تاماق پۈلىنى بېرىش ئۈچۈن يانچۇقىغا قۇلىنى سالدى-دە،يۈرىكى قارت قىلىپ قالدى. ئىز تورىدا ئىزلىرىمىز قالسۇن!
-ئاھ،پۇل يوق تۇرىدىغۇ...
ئۇ ھەممە يانچۇقىنى ئاختۇرۇپ چىقتى،پۇل يوق.موماي ئەتىگەندە پۇل سالغان-سالمىغانلىقى ئۇستىدە كۆپ ئويلاندى.
-سالدىم-دىدى ئۇ پىچىرلاپ،تۈنۈگۈن ئەخمەتكە ھېلىقى قۇتۇر ئوغلاقنى 120يۇەنگە ساتتىم ئەمەسمۇ،20يۇەنگە كۆمۈر ئالىمەن دەپ ئۆيدە قويدۇم،100يۇەننى مۇشۇ يانچۇقىمغا سالغان،ھەي،ئوغرى ئاپتۇ،دويۇزلەر،قارا يۈز بۇلۇپ كەتكۈرلەر...
موماي نىمە قىلارىنى بىلەلمەي ئولتۇرۇپ قالدى.سورۇن تەلەت ئايال خۇجايىن موماينىڭ ئالدىدىكى چىنە-قاچىلارنى يىغىشتۇرۋىتىپ، موماينىڭ قىينىلىپ ئولتۇرغانلىقىنى پەملىدى-دە،كوتۇلداشقا باشلىدى. ئىز تورىدا ئىزلىرىمىز قالسۇن!
-نىمە چۇشۇپ قالغاندەك ئولتۇرۇپ كەتتىلا،پۇل يوق دىمەكچىما،سىلىدەك ھارامتاماق تىلەمچى مومايلارنى كۆپ كۆرگەن مەن.ئالدىنقى كۈنىلا بىر گاداي تاماق يەۋىلىپ پۇل تۆلىمەي پارقىراپ ئولتۇرىدۇ،بۈگۈنمۇ يەنە بىرىگە يوللۇققان ئوخشايمىز.
مومايغا خۇجايىننىڭ سۆزلېرى ئېغىر كەلدى.ئانىسى رەھمەتلىك تويلۇق ئۈچۈن ئىلىپ بەرگەن ئالتۇن ئۈزۈكىنى ئايال خۇجايىنىغا ئۇزاتتى.
-قىزىم، بۇ ئانام رەھمەتلىكتىن تەۋررۈك قالغان ئۈزۈك،باھالاپ ئالسىلا،بۈگۈن مىنى ھەقىقەتەن نەس باستى،پۇلۇمنى ئوغرى ئاپتۇ.ئۆغلۈم شۇ كۈنى كېچىدە...
موماي يەنە دائىم دەيدىغان سۆزلېرىنى تەكرارلاشقا باشلىدى.ئايال خۇجايىن بىر موماينىڭ سۆزلېرىگە ھەيران قالسا،بىر قۇلىدىكى ئالتۇن ئۈزۈككە قاراپ گۈلقەقەلېرى ئىچىلىپ كەتتى.
ئىز تورىدا ئىزلىرىمىز قالسۇن!
موماي ئايال خۇجايىن قايتۇرۇپ بەرگەن ئازغىنە پۇلنى چىڭ سىقىمداپ ئاشخانىدىن چىقتى.ھاۋا سۇغۇق ئىدى.كۇچىلاردا كىشىلەر دۇغدىيىشىپ تېز-تېز ماڭاتتى.موماي بېكەتكە كەلدى."يۇلغۇنلۇق"مەھەللىسىگە ماڭدىغان بىر قىتىملىق ئاپتۇبۇس كىتىپ قالغان ئىدى.موماي نىمە قىلارىنى بىلەلمەي بىر ھازا تېڭىرقاپ تۇرۇپ قالدى.ئۇ ئايال خۇجايىن قايتۇرۇپ بەرگەن پۇلغا قارىدى،100يۇەن پۇل قۇلىدا تۇراتتى.ناھىيەدىن "يۈلغۈنلۇق"مەھەللىسىگە 30 كىلومىتىر كىلەتتى،قۇياش بارغانسېرى تاغ كەينىگە چۈكۈشكە باشلىدى.ھاۋا سۇۋۇپ كىتىۋاتاتتى.موماي موكىدەك ئۇتۇشۇپ تۇرغان كىچىك ماشىنلارغا قارىدى،ئىختىيارسىز قول كۇتۇرۇپ بىر ئاق تاكسىنى توسىدى.
-نەگە ماڭدىڭىز موما؟
-يۈلغۈنلۇق مەھەللىسىگە.
-ھە، 60 يۇەن بەرسىلە يەتكۈزۇپ قۇياي.
موماي داڭقېتىپ تۇرۇپ قالدى.
-نىمانچە قىممەت،ئاتمىش يۇەنگە قانچىلىك كۆمۈر كىلىدۇ؟ ئۆغلۇم شۇ كېچىدە...
تاكسىچى بالا ھەيرانلىق ئىلكىدە مومايغا قاراپ قويدى-دە،ماشىننى تېز ھەيدەپ كېتىپ قالدى. موماي يالغۇز قالدى.قاراڭغۇ چۇشۇپ كېتىۋاتاتتى.موماي قۇلىغا ھاسىسىنى ئالدى.
-ماڭاي...
موماي ئالغا قاراپ مېڭىشقا باشلىدى.توختىماي يېغىۋاتقان قاردا موماينىڭ گەۋدىسى ئاستا-ئاستا يوقاپ كېتىۋاتاتتى.يىراقتىن كېلىۋاتقان ئات ھارىۋىسى مومايغا يىقىنلاپ كىلىپ توختىدى. بۇ مەزمۇن ئىز تورىدىن كۆچۈرۈلگەن
-موما قەيەرگە ماڭدىلا؟
موماي بېشىنى كۈتۇرۇپ بۇرۇتلۇق يېگىتكە نەزەر سالدى. كۆز ئالدىغا ئۆغلى نامايەن بولغاندەك بولدى.
-يۈلغۈنلۇق مەھەللىسىگە.
-ھە، سەپىرىمىز بىر ئىكەن،ھارىۋىغا چىقىۋالسىلا...
تۈن نىسپىدە ھارىۋا مەنزىلگە يەتتى.موماي دېھقان يېگىتكە رەھمەت ئېيتىپ،ئۆيىگە قاراپ ماڭدى.موماينىڭ پۇتۇن بەدىنى سىقىراپ ئاغىرىۋاتاتتى.موماي تىمسىقلاپ يۇرۇپ ئاچقۇچنى تىپىپ،ئۆيگە ئۆزىنى ئاتتى.ئۆچكىلەر موماينى كۆرۇپ،مومايدىن ھەلەپ تەلەپ قىلىپ سەت مەرەشكە باشلىدى.
-ھۇ،ئۆلگۈرلەر-دىدى موماي ھاسىسىنى شىلىتىپ.
سۇۋۇپ كەتكەن ئۆي ئىچىدىن شىۋىرغان چىققاتتى.موماي كارۋاتتا سوزۇلۇپ بىردەم ياتتى.سىرتتا شىۋىرغان ھۇشقىيتاتتى،شىۋىرغاننىڭ ئاچىچىق ھۇۋلاشلىرىغا قۇشۇلۇپ، قېرى ئۆچكە سەت مەرەيتتى.موماي ياتقانچە تۇرالماي قالدى،پۇت-قوللېرى ئۆزىنىڭ ئەمەستەك بولۇپ قالغان ئىدى.
-ئۆغلۈم شۇ كېچە چىقىپلا كىرىمەن دەپ...
موماي توختىماي بىر نىمىلەرنى دەيتتى.تالادىكى شىۋىرغان ئەزۋەيلەشكە باشلىدى.موماي سۇغۇقتىن تىتىرەپ ئوت ياقماقچى بولدى.لېكىن ئىككى قولى ھاۋادا لەيلەپ قالدى.ئۇنىڭ كۆز ئالدىغا يەنە ئۆغلى كەلدى.
-ئانا ئىسىنىۋال، قارا، مەشتە ئوت كۈيۈۋاتىدۇ. بۇ مەزمۇن ئىز تورىدىن كۆچۈرۈلگەن
موماينىڭ كۆزىگە مەشتە ئوت كۆيۇۋاتقاندەك كۆرىىندى.موماي ئىسىنىۋىلىش ئۈچۈن كارۋاتتىن چۈشتى،ئالقانلېرىنى كەڭ يېيىپ مەشكە تاشلاندى.موماي ھېچنىمىنى سەزمىدى،پەقەت ئاللىقانداق يەرلېرىنىڭ ئاغرىۋاتقانلىقىنى پەملىدى.جاھان قاپقاراڭغۇ بولۇپ كىتىۋاتقاندەك بىلىندى.موماي نىمىنىدۇ تۇتۇۋالماقچى بولغاندەك ئىككى قولىنى ئىگىز كۆتەردى-دە،لاسسىدە بولۇپ قالدى.
موماينىڭ قورۇق باسقان چېھرىدە چەكسىز نادامەت ۋە ھەسىرەت قېتىپ قالغان ئىدى.
ئەتىسى ئەتىگەن ئەكرەم سوجاڭ موماينىڭ ئۆيىگە كەلدى. ئۇ مومايغا تۇلىمۇ ئىچىنىشلىق بولغان ئۆغلىنىڭ ئەسكى بىر تاشلاندۇق ئۆيدە خىروئىن چىكىپ قىتىپ قالغان مۇسىبەت خەۋىرىنى ئىلىپ كەلگەن ئىدى. ئەكرەم سوجاڭ ئۆيگە كىرىپ توڭلاپ قىتىپ قالغان موماينى كۆرۇپ ھاڭ-تاڭ قالدى. بۇ مەزمۇن ئىز تورىدىن كۆچۈرۈلگەن
مەنبە:ئىجادىيەت.
ئەسسالاممۇ ئەلەيكۇم" باغداش مۇنبىرى " دىكى ئەزىز قېرىنداشلار بۇ مىنىڭ مۇنبەرگە يوللىغان تۇنجى يازمام،يىتەرسىز يەرلېرى بولسا تەنقىدى پىكىرلەرنى بېرىشىڭىزلەرنى ئۈمىت قىلىمەن.