يانغىن

مېنىڭ قورسىقىممۇ ئاستا -ئاستا چوڭىيىشقا باشلىدى ، لوبەننىڭ بىرمۇ بالىسى بولمىغاچقا ماڭا قىلمىغانلىرى قالمايتتى . مېنى خەينەن ، شاڭخەي ، شاڭگاڭ ...ئىشقىلىپ ئىچكىرنىڭ تەرەققىي قىلغان گۈزەل شەھەرلىرنىڭ ھەممىسىگە  ئاپىرىپ ئوينىتىپ كەلدى . تېخى مېنى ياخشى ئۇزۇقلانسۇن دەپ پاھىشخانىدىكى دوستۇم گۈليارنىمۇ قايتۇرۇپ چىقىپ مېنىڭ تاماق ، باشقا ئىشلىرىمغا ياردەملىشىشكە ئۇرۇنلاشتۇردى . ئۆزۈمنى ئەمدىلەتىن ھەقىقىي ئەركىنلىككە چىققاندەك ،  تۇرمۇشنىڭ ھەقىقىي تەمىنى ، گۈزەللىكىنى ئەمدىلەتىن ھىس قىلىۋاتقاندەك تۇيغۇدا بۇلاتتىم . كىينىشلىرىممۇ ئىچكىردىكى مودا قىزلاردىن قېلىشمايتتى. قاچان قەيەرگە بارغۇم كەلسە لوبەن ماڭا ھەمراھ بۇلۇپ شۇ يەرگە ئاپىرىپ ئەكىلەتتى.
   ئەمىلىيەتتە بۇ بالىنىڭ ھەقىقىي دادىسى لوبەن بولماستىن رۇستەم ئىدى .  لوبەننى بۇ ئىشلارنى بىلمەيدۇ دەپ ئويلايتتىم ، لىكىن كىيىن بىلىشىمچە ئۇ قورسىقىمدىكى بالىنىڭ ئۆزىنىڭ بالىسى ئەمەسلىكىنى بىلىدىكەن . بىر كۈنى لوبەن بىلەن تاماق يەپ ئولتۇراتتۇق، ئۇ ئېغىر خۇرسىنغان ھالدا ماڭا قاراپ ئېيتتى :
 _ گۈلى ، سەن مەندىن نەپرەتلىنەمسەن ؟

ئايگۈل گىپىمنى ئاڭلاپ ماڭا مەنىلىك قاراپ قويدى  ، شەھلا كۆزلىرىنى كۆزلىرىمنىڭ ئىچىگە تىكتى . مەن ئۇنىڭ بۇ  قاراشلىرىغا چىداپ بۇلالماي  كۆزلىرىمنى ئېلىپ قاچقاچ تاماكىدىن بىرنى تۇتاشتۇرۇپ چىكىشكە باشلىدىم .
_ ئەسلىدە ئاخشام  ئويلىنىپ ئۇ ئىشلارنى سىزگە دىمەي دىگەن ئىدىم . لىكىن سىز ئاڭلاشنى خالىسىڭىز مەن يەنىلا سىزگە سۆزلەپ بىرەي ،_ ئۇ شۇنداق دىگەچ قۇلۇمدىكى چاقماقنى ئېلىپ تاماكىدىن بىرنى تۇتاشتۇردى ھەم ئېغىر بىر خۇرسىنۋاتقاندىن كىيىن سۆزلىرىنى باشلىدى :
 _ شۇنداق قىلىپ ئەتىسى پاھىشخانىدا چوڭ يىغىن ئېچىپ لى ئۆزىنىڭ مىنى كىچىك خۇتۇنلۇققا ئالماقچى ئىكەنلىكىنى ئۇقتۇردى ، بۇگەپتىن ھەممەيلەن ھاڭ -تاڭ بۇلۇپ قېتىپ تۇرۇپ قالغانىدى. ئۇنىڭ خۇتۇنى باشتا ئىپادە بىلدۈرمىدى ، مەن ئەسلى ئۇنى بۇ گەپلەرنى ئاڭلاپ قۇيقا چاچلىرى تىك تۇرۇپ مەن بىلەن بىر قەپەس ئېلىشىپ كىتەرمىكىن دەپ ئويلىغان ئىدىم .. شۇنداق قىلىپ ئۇنىڭ بىر ئېغىز گۈلىنى كىچىك خۇتۇنلۇققا ئالدىم دىگەن گىپى بىلەن مەن ئۇنىڭ كىچىك خۇتۇنى بۇلۇپ قالدىم . توي مۇراسىمىمۇ ئۆتكۈزۈلمىدى ، پەقەت كەچتە پاھىشخانىنى بىر كۈن تاقاپ بارلىق قىزلار بىلەن ھاراق ئىچىشىپ تەبرىكلىشىپ ئولتۇرۇشتۇق . شۇ ۋاقىتتا ئۆز -ئۆزەمدىن قانچىلىك نەپرەتلەنگەنلىكىمنى ، ئۆزۈمنىڭ بىر ئۇيغۇر قىزىغا مۇناسىپ ئىش قىلمىغانلىقىمغا ئېچىنغانلىقىمنى سىز ھەم باشقىلار ھىس قىلالمايدۇ .

      مۇھەببەت ئاخىرى جۈرئەتكە كىلىپ ،زۇلفىرە ئارقىلىق مۇھەببەت قىزنى ئىشخانىسىغا چاقىرتتى،مۇھەببەت قىز نەچچە ئاي ئىچىدىلا خېلى بەك ياداپ قالغان بۇلۇپ،بۇلاقتەك كۆزلىرى ئولتۇرۇشۇپ كەتكەنىدى،بۇرۇنقى ياسىنىپ يۈرۈشلىرىدىن ئەسەرمۇ قالمىغانىدى.
    -ھازىر نىمە دىيىشىمنى پەقەتلا بىلەلمەيۋاتىمەن،بۈگۈن ھەپتە ئاخىرى ،كەچتە ئازراق ۋاقتىڭىزنى چىقارسىڭىز ،بىز پاراڭلىشايلى،بۇلامدۇ،-مۇھەببەت مۇھەببەت قىزغا يىلىنىش نەزىرى بىلەن قارىدى.
    -پاراڭلىشىشىمىزنىڭ ھاجىتى بارمۇ؟،-مۇھەببەت قىز ھەيرانلىق نەزىرى بىلەن مۇھەببەتكە قارىدى.
    -ئۇنداق دىمەڭ،سىز بىلەن پاراڭلاشقۇم بار ،كەچتە سوراپ چىقىپ ماڭا تىلىفۇن قىلىڭ،كەچلىك تاماقنى بىرگە يەپ ،ئاندىن پاراڭلىشىپ كىلەيلى.
    مۇھەببەت قىز چىقىپ كەتتى،چىقىپ كەتتىلا ئەمەس مۇھەببەتكە باشقا گەپ قىلمايلا چىقىپ كەتتى،بۇنىڭدىن مۇھەببەتنىڭ كۆڭلى بەكلا يېرىم بولدى.
    -ئۇنىڭ ماڭا مۇشۇنچىلىك قىلغىنىغا مىنىڭ يۈرىكىم يېغلاۋاتقان يەردە،نەچچە ئايدىن بىرى ئۇنىڭغا قىلغان مۇئامىلەم ئۇنى قانچىلىك يېغلاتقاندۇ؟

***  *** **** ****
    قۇياش كۆتۈرۈلۈپ ،كىشىلەرگە يېڭى بىر كۈننىڭ باشلانغانلىقىدىن دېرەك بەرمەكتەئىدى، ئاپئاق قار زىمىن يۈزىگە لەپىلدىمەكتە ،كىشىلەرنىڭ ئاياغلىرى ئاستىدىن غىرىس-غىرىس قىلغان ئاۋازلار توختىماي ئاڭلىناتتى،مۇھەببەت ئەتىگەنلىك دەرسىنى ئۈتىۋېتىپ ،ئونۋىرسىت دەرۋازىسىدىن چىقىشى،ئۇنىڭ كەينىدىن بىرى چاقىردى.
      -مۇھەببەت مۇئەللىم ،توختاپ تۇرىڭە.
      مۇھەببەت كەينىگە بۇرۇلدى،ئۇنى چاقىرغىنى زۇلفىرە بۇلۇپ تۇرقىدىن يۈگۈرۈپ كەلگەنلىكى چىقىپ تۇراتتى .
    -بۇ خەتنى مۇھەببەت قىز سىزگە بىرىشىمنى ئېيتقان ،-زۇلفىرە يېنىدىن بىر پارچە خەتنى چىقىرىپ مۇھەببەتكە ئۇزاتتى،-بىزگە يەنە دەرس بار ئىدى مەن كىرىپ كىتەي،-زۇلفىرە خەتنى بىرىپلا يۈگۈرۈپ كىتىپ قالدى.
    مۇھەببەت خەتنى يانچۇقىغا سېلىپ ،ئۈيىگە ماڭدى.

جانغا ئارامبەخش ئىتىدىغان كۈز ئايلىرى ...بۇ ۋاقىتتا بېيجىڭنىڭ ھاۋاسى تۇلىمۇ ياخشى بۇلۇپ  ساياھەت قىلىشقا تۇلىمۇ ماس كىلەتتى .
 مەكتەپتە ئۈچ كۈنلۈك تەنھەركەت مۇسابىقىسى ئۆتكۈزۈلدى .مۇسابىقىگە قاتناشمىغان ئوقۇغۇچىلار بۇ ۋاقىتتىن پايدىلىنىپ ئۈچ كۈن ئارام ئېلىۋالاتتى.
ئەخمەت بىلەن نەرگىزە بۇ كۈندىن پايدىلىنىپ يېقىن ئەتراپتىكى مەنزىرلىك جايغا ساياھەتكە چىقىشنى پىلانلاشقانىدى .
ئۇلار ئەتىگەن سەھەردىلا يولغا چىقىشتى .  گۈزەل مەنزىرلەر ھەر ئىككەيلەننىڭ بۇ خۇشال كەيپىياتىنى تېخىمۇ يۇقىرى كۆتۈرۈپ ، قانداقتۇر ھاياجانغا سالماقتا ئىدى .
 ئۇلار تاغدىن- باغدىن پاراڭلىشىپ مېڭىپ كۆزلىگەن مەنزىلگە قانداق يىتىپ كەلگەنلىكىنى تۇيماي قېلىشتى .
يېشىل يۇپۇرماقلارغا كۆمۈلگەن دەرەخلەر ، ھۈپپىدە ئېچىلىپ كەتكەن خۇشپۇراق گۈللەر ... ئۇلارنىڭ زوقىنى قوزغاپ ، ھاياجانلىق كۆڭلىنى مەستخۇش قىلماقتا ئىدى . شارقىراتمىدىن  پەسكە ئېقىپ چۈشىۋاتقان سۇنىڭ شارقىرغان ئاۋازى گويا يېقىملىق ناخشىدەك تەسرات بىلەن ئەتراپقا چېچىلاتتى . سۈزۈك سۇ دولقۇنلىرى ، چىملار قاپلاپ كەتكەن قىرغاققا نازۇك ،ئاجىز ھەركىتى بىلەن ئۇرۇلاتتى .

تۆت كۆز بىلەن كۈتكەن قۇربان ھېيتىمۇ يىتىپ كەلدى . مەكتەپتىكى بارلىق ئۇيغۇر ئوقۇغۇچىلار قۇربان ھېيتىنى تەبرىكلىشىپ يىغىلىش ئۆتكۈزگەنىدى . يىغىلىش ناھايىتى شوخ كەيپىيات ئىچىدە داۋام قىلماقتا ئىدى . تانسا _ ئۇسۇل ئوينايدىغانلار ئۆچىرەتتە ، ناخشىغا ھېرىسمەنلەر ئۆزىنىڭ شوخ ناخشىلىرى ئارقىلىق بارلىق ئوقۇغۇچىلارنىڭ كەيپىياتىنى تېخىمۇ يۇقىرى كەيپىياتقا كۆتۈرمەكتە ئىدى . ئارىدىن رىياسەتچى ئەخمەتنى بىر ناخشا ئوقۇپ بىرىشكە تەكلىپ قىلدى . ئەخمەتنىڭ چالغان گىتتار گىتتارلىرى بىلەن ئوقۇغان ناخشىسىنى ئاڭلىغان ھەرقانداق بىر كىشى ئۇنىڭغا مەھلىيا بولماي قالمايتتى . ئۇندىن باشقا ئوت چاقناپ تۇرغان تۇرىدىغان يوغان كۆزلىرى .قۇشۇما قاشلىرى كىشىنىڭ دىقىتىنى ئالاھىدە جەلپ قىلاتتى . سۇرۇندىكىلەرنىڭ ھەممىسى ئۇنىڭغا ھەۋەس بىلەن قارىشاتتى ، بىر نەچچە جۈپلەر مۇڭغا چۆككەن ھالدا تانسا ئوينىماقتا ئىدى . شۇتاپتا نەرگىزەمۇ ئەخمەتكە تېخىمۇ قايىل بۇلۇپ  ، ئۇنىڭغا مەپتۇنلارچە قاراپ قالغانىدى .
  __ دەرسكىلا يامانمىكىن دىسەك ، گىتتارنىمۇ پەيزى چېلىپ قۇيىدىكەن ھە ! __دېدى شەھىدە  يېنىدىكى قىزغا قاراپ .

ئەتىسى كەچتە ئادىلە ئۆيگە بالدۇر قايتىپ كىلىپ بىر كۈن بازار چۆرگىلەپ ھېرىپ كەتكەنلىكتىن بالدۇرلا ئۇيقۇغا كەتكەنىدى . بىر چاغدا ئۆيدىكى تاراق -تۇرۇق قىلغان ئاۋازدىن چۆچۈپ ئويغىنىپ كەتتى . دادىسى مەست ھالدا قايتىپ كەلگەنىدى . ئۇ دادىسىنىڭ مەست ھالىتىدىن بەك قورقۇيتتى ، شۇڭا ئۇ تېزلا ئويغىنىپ دادىسىنڭ ئالدىدا بېشىنى ئىگىپ تۇردى .
 __ قېنى ئەتكەن تامىقىڭ ؟__ ۋارقىرىدى دادىسى .
 _ بۈگۈن تاماق ئەتمىدىم . 
 _ نىمىشقا ؟
 _ ئۆيدە سەيلەر قالماپتىكەن ...
 _ ئۇنداقتا ماڭ يۈگۈر ، بازاردىن ئەكەل .
 _ يېنىمدا پۇل يوق ... _ ئادىلە قورققىنىدىن تىترەپ كەتتى .
 _ بۈگۈن تاپقان پۇلچۇ ؟
 _ بۈگۈن سودا قىلالمىدىم .
 _ يالغان ! ماڭا تولا يالغان ئېيتما !
 _ راست دادا ، بۈگۈن بىر كۈن بازار چۆرگىلەپ سودا قىلالمىدىم ..
 _ ماڭا تولا يالغان سۆزلىمەي ، تاپقان پۇلنى  تېز چىقار !!! _ دادىسى بارغىنىچە ئادىلەنىڭ چېچىدىن تۇتۇپ سىلكىشلەشكە باشلىدى . .ئادىلە ئاغرىققا چىدىماي ۋارقىراپ يىغلاپ كەتتى .

*** **** ******
__ئوغرى ! ئوغرىنى تۇتۇڭلار ! ئوغرى !
پىيادىلەر كوچىسىدا ئۇيان –بۇيان ئۈتۈشۈپ تۇرىۋاتقان كىشىلەر ئارىسىدىن بىرى تۇيۇقسىز ۋارقىرىدى . بىر خەنزۇ قىزچاق ئەتراپتىكىلەرگە غەلىتە قاراپ :
__ۋاي ، مىنىڭ پورتمىنىم ،-دەپ نالە قىلىپ كەتتى . بۇ چاغدا داڭقېتىپ تۇرۇپ قېلىشقان كىشىلەر جىددىيلىشىپ دەرھال يانچۇقلىرىنى تۇتۇشتى. پورتمىنىنى ئوغۇرلىتىپ قويغان ھېلىقى قىزمۇ شۇ تاپتا خۇددى بىر توپ ئوغرىلارنىڭ ئارىسىغا كىرىپ قالغاندەك ، ئەتراپىدا تۇرغان ھەربىر ئادەمگە گۇمان بىلەن قارايتتى . نىمە قىلىشىنى بىلمەي گاڭگىراپ ، خۇددى ئوغرىنىڭ ئىچى ئاغرىپ پورتمىنىنى قايتۇرۇپ بىرىدىغاندەك ئەتراپىغا تەلمۈرەتتى .
- پورتمىنىڭىزدا قانچە پۇل بار ئىدى ؟ - دەپ سورىدى ئارىدىن بىر ياش ئۇيغۇر كىشى قىزغا ئىچى ئاغرىتىپ .
- ئىككى يۈز يۈەن ، يەنە بانكا كارتىسى ، سالاھىيەت كىنىشكەم ، بانكا كارتىسىدا ئوقۇش پۇلى ئۈچۈن تاپشۇرىدىغان بەش مىڭ يۈەن پۇل بار ئىدى ... ـ ئۇنىڭ ئۈنى بارغانسىرى ئىچىگە چۈشۈپ كەتتى ، ئۇ ھېلىلا يىغلىۋىتىدىغاندەك ھالغا چۈشۈپ قالغانىدى .

تەقدىرنىڭ ئۇيۇنلىرى ئاجايىپلا قىزىق ، ئەينى ۋاقىتتا ئاشخانا خوجايىنىنىڭ شۇنچە يالۋۇرۇشلىرىغا ئۇنىماي ،ئىچكىردە ئۇسسۇلچى بۇلۇش ئۈچۈن ئۇلارغا ئەگىشىپ يەنە ئون نەچچە قىزلار بىلەن چىڭدۇغا يىتىپ كەلدۇق . توۋا...خۇدايىم بەندىلەرنىڭ بېشىغا ، بۇلۇپمۇ قىزلارنىڭ بېشىغا ھەرگىز ئۇنداق كۈننى سالمىغاي . ئۆزۈمنىڭ ئالدانغانلىقىمنى ، پاھىشخانىغا سېتىۋىتىلگەنلىكىمنى بىلگىنىمدە ئۆز گۈشىمنى ئۆزۈم يىگۈدەك بۇلۇپ كەتتىم، نەچچە قېتىم يىغلاپ ھۇشىمدىن كەتكەن ۋاقتىممۇ بولدى . بۇلارنى سىزگە سۆزلەپ بەرگەن . لىكىن سىزگە بەزىبىر ئىشلارنى ئەينەن ، راست  سۆزلىمىگەن ئىدىم . قىزلار شۇنداق ئاجىز بۇلىدىكەن ، تەقدىرىمگە ، ئۆز بېشىمغا كەلگەن بۇ قىسمەتلەرگە تەن بىرىپ ، لېۋىمنى چىشلەپ ئامالسىز خوجايىننىڭ يولسىز تەلەپلىرىگە ، قىيناپ ئېسشلىرىغا چىداپ كەلدىم . ۋاقتى كەلگەندە ئادەمگە ئۆز جېنىدىنمۇ قەدىرلىك نەرسە بولمىسا كىرەك ، ئاشۇ قۇرت-قوڭغۇز جېنىدىمۇ ھاياتلىق ئۈچۈن تىنىم تاپماستىن كۈرەش قىلىدىغۇ .. ئادەم بەك قىينالغاندا ئۆزى خالىمىغان ئىشنى قىلىشقا مەجبۇر بۇلىدىكەن . شۇنىڭ بىلەن مىھمان كۈتۈشكە باشلىدىم . ئىچكىردىكى ھاياتىم ئەنە شۇنداق باشلاندى .

     ئاسماندا نۇر چېچىپ تۇرغان تۇلۇنئايغا قاراپ ، ساپ ھاۋادىن نەپەس ئالىمەن . ئۇيان –بۇيان ئۆرۈلىمەن ، ئۇخلىيالمايمەن . كاللامغا ئاشۇ ئىچكىردە ئۆتكەن قاباھەتلىك ، ئېچىنىشلىق كۈنلىرىم ، ئاخىرى چىقمىغان ۋىسالسىز  تۇنجى مۇھەببىتىم كىرىۋالىدۇ . مەن قەلبىمدە چوڭقۇر يارا قالدۇرغان ئاشۇ كۈلپەتلىك مۇھەببىتىمنى ،ئىچكىردە ئوغۇرلۇق قىلىپ ئىت –ئىشەكتەك كۈن ئۆتكۈزگەن شۇ رەھمىسىز يىللاردىكى ھاياتىمنى ئۇنتۇپ كىتىشكە قانچە تىرىشسام ، كىچىك بالىلارنى ئالداپ ئۇلارنى ئۇغۇرلۇققا سېلىۋاتقان ئىپلاس لوبەنلەردىن قانچە يىرگەنسەم ، نەپرەتلەنسەم شۇ ئىشلار دائىم كاللامغا كىرىۋالىدۇ . چۈشلىرىمگە كىرىپ مېنى ئازابلايدۇ ...
چىڭدۇدىن قايتىپ كەتسەملا ئاشۇ ئازابلىق ، ئېچىنىشلىق كۈنلىرىمنىڭ ئاخىرلىشىپ يېڭى بىر ھاياتىمنىڭ ماڭا خۇشال ھالدا قۇچاق ئېچىپ كىلىدىغانلىقىغا ئىشىنەتتىم . ھاياتىمنىڭ ئاخىرىنى بولسىمۇ بەخت ئىلكىدە ئۆتكۈزۈشكە نىيەت باغلىغان ، ھالا بۈگۈنكى كۈنگە كەلگەندە ئاشۇ ئويلىغانلىرىمنىڭ ، ئارزۇ قىلغانلىرىمنىڭ پەقەت باش -ئاخىرى يوق شىرىن خىيال بۇلۇپ قېلىشنى ، جەمئىيەتنىڭ ، كىشىلەر ئوتتۇرسىدىكى مۇناسىۋەتنىڭ بۇنچە مۇرەككەپ بۇلىدىغانلىقىنى ئويلاپمۇ يىتەلمىگەن ئىكەنمەن .