ئــىـــســىــم: پــــــــــــارول: دەلىل كود: تىزىملىتىش پارول ئۇنتۇلغان؟
| كىرىش | تىزىملىتىش | باش بەتلەش | ساقلىۋىلىش | خەرىتە | زاكاز | خەتكۇچ | بەشتاش |
ئەسسالامۇ ئەلەيكۇم، بېكىتىمىزگە خۇشكەپسىز ! بۈگۈن: مىلادىيە
دەرس تەيـيـارلـىـق باشلانغۇچ تەييارلىق تولۇقسىز تەييارلىق تولـــۇق تەييارلىق يەســـلى تەييارلىق شـادلـىــق كـۇلـــۇبى كـارتـون فـىـلــىم بـالـىلار ناخشىلىرى بـالـىلار ئويۇنلىرى ئاتا-ئانا، پەرزەنت يـۇمــشـاق دېـتـال قوللىنشچان قوراللار دەرسـلـىـك دىــتـال نـادىـر ئېلكىتابلار ئـۇيغـۇرچـە دىتاللار ماتـېرىيال باغچىسى بـالـىـلار پـەرۋىـشى بـالـىـلار پىسخىكىسى ئوقۇتقۇچى-ئوقۇغۇچى كومپىيۇتىر ۋە تۇرمۇش ئۇستاز ياردەمچىسى پـەنـلـەر ئـوقۇتۇشى مائارىپ ۋە رىئاللىق پايدىلىنىش ماتىريالى قـــانـــۇن-تـــۇزۇم ئـىـمـتىھـان باغچىسى بـاشلانـغۇچ سۇئاللىرى تـولـۇقسىز سۇئاللىرى سەۋىيە سىناش سۇئالى كومـپىيۇتىر- باشقىلار تـارىـخ ۋە مەدەنىيەت تـارىـخـى بـىـلىملەر مـەشـھـۇر شـەخـىـسلەر تېخنىكا ۋە كـەشپىيات ئۇيغۇر تىلى باغچىسى رەســىــم كـارىـدورى تـارىـخى رەسـىـمـلەر ئـوقـۇتـۇش رەسـىملىرى تـۇرلـۇك خـەرىـتـىلەر ئـــــومــــاق قوزام ئاناتىل ئۇيغۇرتىلى ئۇيغۇر تىلى فونتېكا ئۇيغۇر تىلى لىكسىكا گىرامماتىكا بىلىمى ئـۇيغۇرتىلى تەتقىقاتى ئۇيغۇر تىلى ئۆگىنىش ئانا تىل ئۇلىنىشلىرى ئۇيغۇرچە كىرگۇزگۇچ
نۆۋەتتىكى ئورنىڭىز : باش بەت > ئوقۇتۇش ۋە خىزمەت > ئوقۇتقۇچى-ئوقۇغۇچى > تولۇق مەزمۇنى

مائارىپىمىزدىكى ئازاتلىقتىن كىيى

ۋاقىت : 2011-05-14 00:40 | مەنبەسى : | ئاپتۇر : ئايپەرى | تەھرىر : بەشتاش | كۆرۇلىشى : قېتىم
تەلەي +1

ماظارئپئمئزدئكئ «ظازاتلئقتئن كئيئن»لەرگە نەزەر

 

مەن 90-يئللاردا ماظارئپ تەربئيئسئ ظالغان ظوقذتقذچئ.مەن ظوقذغان ؤاقئتلاردا ظأتإلگەن دەرسلەر تا ەازئرغئچە ظئنئق ظئسئمدە.قايسئلا دەرسئمئزدە بولسذن (ماتئماتئكا ،خەنزذتئلئ دەرسلئرئ بذنئڭدئن مذستەسنا) ەەممئسئدئلا كإچەپ تەكئتلئنئدئغئنئ ساپلا «ظازاتلئقتئن بذرذن مذنداق ظئدئ،ظازاتلئقتئن كئيئن مذنداق بولدئ»دئگەندەك گەپلەر ظئدئ.شذ ؤاقئتلاردا مئنئڭ گأدەك قەلبئمدە «ظازاتلئقتئن بذرذن بئزنئڭ ەئچنەرسئمئز يوق،گاداي،قولئمئزدئن ەئچ ظئش كەلمەيدئغان ،كارغا كەلمەس مئللەت ظئكەنمئز،ظازات بولمئغان بولساق ەەممئمئز چئكئنئپ قايتئدئن ظئپتئداظئ ظورمانلئققا كئرئپ ،ظوؤچئلئق بئلەن شذغذللئنئپ تذرمذش كەچإرەر ظئكەنمئز»دئگەن ظذقذم شەكئللەنگەنئدئ.بذ «ظازاتلئقتئن كئيئن»توغرئسئدئكئ بئر قئسئم خاتا چإشەنچئلەر  تاكئ مەن تاسادئپئي ەالدا ليذ زئشاؤ ظەپەندئنئڭ «ظذيغذرلار  تارئخئ» ناملئق كئتابئ  بئلەن تونذشقاندئلا ظاندئن غايئپ بولدئ.شذ چاغدئلا مەن ظأز مئللئتئم ەەققئدە ظازراق چإشەنچئگە ظئگە بولدذم.

ظارئدئن خئلئ يئللار ظأتتئ ،تەقدئرنئڭ ظورذنلاشتذرذشئ بئلەن گەرچە باشقا كەسئپتە ظوقذغان بولساممذ لئكئن ظوقذتقذچئ بولذپ قالدئم ؛ظأزإم سأيگەن تئل-ظەدەبئيات ظوقذتقذچئسئ بولدذم.غەلئتە يئرئ مەن دەرس ظأتإش جەريانئدا مئنئڭ  90-يئللاردا ظوقذغان دەرسلئكلئرئمنئڭ ظارئدئن ظوننەچچە يئل ظأتكەن     2000-يئللاردئمذ ظأزگەرمەي تذرغانلئقئنئ بايقئدئم .ظوقذغذچئلار يەنئلا  شذ نەچچە ظون يئل چايناپ مەززئسئ قالمئغان كونا تئكسئتلەرنئ ،كونا ظذقذملارنئ  قايتئدئن تاسقاپ ظئلغاپ ظأگەنگئلئ تذرذپتذ.ظأزگەرمئگئنئ بذلا ظەمەس ،ظوقذتقذچئلارنئڭ تەربئيە قئلغاندا ظوقذغذچئلارغا دەيدئغان سأزلئرئمذ ظأزگەرمەپتذ،ظوقذغذچئلارغا ظئدئيئؤئ تەربئيە بەرگەندە  سأزئنئڭ بئشئنئ   «ظازاتلئقتئن بذرذن »دئن باشلئسا ظاخئرئدا «بذرذن بئزدە ەئچنەرسە يوق ظئدئ،تەرەققئيات دئگەندئن زادئلا سأز ظاچقئلئ بولمايتتئ ،ظازات بولغاندئن كئيئن ەەممە نەرسئمئز بار بولدئ، شذڭا بئز ەازئرقئ بەختئيار دەؤرنئڭ قەدرئگە يئتئپ ،تئرئشئپ ظأگئنئشئمئز،دألەتكە ياراملئق ظادەم بولذپ چئقئشئمئز لازئم» دەپ توختايدئكەن.نئمئدئگەن تونذش گەپلەر ەە!بذرذن بذنداق گەپلەرنئ ەەؤەس بئلەن ظاڭلئغانئدئم ،بئراق   ەازئر بذ گەپلەر ماڭا بئر قئسمئلا تذيذلدئ. خذددئ بئراؤ ماڭا  «بئز ظازاتلئقتئن بذرذن زادئلا كارغا كەلمەس ،ظاجئز، نانقئپئ ،قولئمئزدئن ەئچ ظئش كەلمەيدئغان بئچارە مئللەت ظئدذق،كإنئمئز پەقەت ‹دذتار بئلەن ظذسذل،خذدا بئلەن رذسذل› دئگەن ظئتقاد بئلەنلا ظأتەتتئ،ظازاتلئقتئن كئيئن بئز ظئپتئداظئي  توغراقلئق بئلەن خوشلئشئپ بئراقلا ەازئرقئ مەدەنئيەتلئك جەمظئيەتكە قەدەم قويدذق ....» دەؤاتقاندەك تذيذلدئ.

ظويلاپ قالدئم،بذ يەردە دئيئلئؤاتقان «ظازاتلئقتئن بذرذن» زادئ قايسئ ؤاقئتنئ كأرسئتئدذ؟1949-يئلدئن بذرذنقئ بارلئق ؤاقئتنئ كأرسئتەمدذ ياكئ ظازاتلئقتئن سەل بذرذنقئ مئللئتمئز تەپرئقئچئلئق ،نادانلئق پاتقئقئغا پئتئپ تئڭئرقاپ قالغان مەلذم مەزگئلنئ كأرسئتەمدذ؟ظوقذغذچئلئرئمئز بذ تەربئيئنئ زادئ قانداق چإشەندئ؟

بئر كإنئ دەرسخانئدا ظوقذغذچئلارنئ مذزاكئرئگە سئلئؤاتسام تذيذقسئزلا بئر ظوقذغذچئ مەندئن «مذظەللئم بئز بەكلا ظاجئز،كئرەكسئز مئللەت ظئكەنمئز –ەە»دەپ سوراپ قالدئ.نئمئشقا بذنداق دەيدئغانلئقئنئ سورئسام ظذ ماڭا «‹جەمظئيەت› دەرسئدە بئزگە دألئتئمئزدە ظئلئپ بئرئلغان ياپونغا قارشئ ظذرذشقا داظئر مەزمذنلارنئ سأزلئدئ،قارئسام ظذرذش قئلغان ،ظذرذشقا باشچئلئق قئلغانلارنئڭ ظارئسئدا بئرمذ ظذيغذرنئڭ ظئسمئ يوقكەن،‹تەبئظەت ›دەرسئدە نيذتذن قاتارلئق نذرغذن ظالئملار بايقئغان قانذنئيەتلەرنئ سأزلئدئ، ظذيغذرلار  بايقئغان قانذنئيەتتئن بئرئمذ  يوق ظئكەن،سئنئپ مذدئرئمئزنئڭ دئيئشئچە بئزدە بذرذن ەئچنەرسە يوق ظئكەن،بئزدئكئ مەكتەپ،زاؤذت،كان-كارخانئلار،ظأيلەر،ەەتتا بئز ظئشلئتئؤاتقان دەپتەر بئلەن قەلەمدئن تارتئپ،چئرايلئق كئيئم-كئچەكلئرئمئزگئچە  پإتإنلەي ظازاتلئقتئن كئيئن پەيدا بولغان  ظئكەن.»دئدئ.مەن ظذلاپلا «ظذنداقتا سئز خەلقئمئزنئ ظازاتلئقتئن بذرذن يالئڭاچ ياشئغان دەپ قارايدئكەنسئزدە؟» دەپ سورئدئم.ظئچئم ظاچچئققا تولدئ.ظاچچئقئمدا 11-ظەسئردە  تذنجئ قئتئم دذنيا خەرئتئسئنئ سئزغان مەەمذد قەشقەرئ،خئلئ ظذزاققئچە شاەلارنئڭ دألەت باشقذرذشئدئكئ يولباشچئسئ  بولغان «قذتادغذبئلئك» داستانئنئ يازغان «يإسإپ خاس ەاجئپ»، دذنيادا بئر قەدەر ظئلغار بولغان رەسەتخانئنئ سئلئپ يذلتذزلار ەەرئكئتئنئ كأزەتكەن ظذلذغبەگ، 40 -يئللاردا  دألئتئمئز بويئچە ظەڭ ظالدئنقئ سەؤئيئدئكئ كأن –خذرذم زاؤذتئ قذرغان ؤە مەكتەپ ظاچقان ظاكا –ظذكا مذسابئيئفلار ،11-ظەسئردئكئ داڭلئق مەدرئسە «مەەمذدئيە مەدرئسئ»،ياپونغا قارشئ ظئنقئلاب دەؤرئدە رايونئمئزدا پارتلئغان «ظإچ ؤئلايەت ظئنقئلابئ» ؤە ظەخمەتجان قاسئمئ قاتارلئقئ ظئنقئلابچئلار ەەققئدە خئلئ ظذزذنغئچە قايناپ سأزلەپ كئتئپتئمەن.نئمئسئنئ دەي شذ ظاچچئغئمدا ظئشخانئغا چئقئپ ظوقذتقذچئلارغا بايا دەرسخانئدا يإز بەرگەن ؤەقەنئ پارتلاپ كەتكئدەك بولذپ سأزلەپ كەتتئم،شذنداق قايناؤاتسام بئر پئشقەدەم ظوقذتقذچئ قوپذپ «ظذكام سئز تولا يالغان سأزلەپ ظوقذغذچئلارنئ ظالدئماڭ،خەرئتە دئگەننئ قايسئ مەخمذت  1000 يئل بذرذن سئزئپتئكەن،دألەت ظازات بولغاندئن كئيئن ظاندئن پەيدا بولغان نەرسە ظذ؛تئخئ مەكتەپلەرنئ 1000 يئل بذرذنلا بارظئدئ دەيسئز،سئز كأرإپ باققانمذ؟ مانا دألەت ظازات بولغاندئن كئيئن ظاندئن مەكتەپ سالغان؛40-يئللاردا دألئتئمئز بويئچە ظەڭ ظئلغار كأن-خذرذم زاؤذتئ شئنجاڭدا دەيسئز تئخئ،قئنئكەن ظذ زاؤذت؟ شئنجاڭدا مانچە يئل ياشاپ ەەجەپ مەن ظاڭلئماپتئمەنغذ؟ پارغا ظايلئنئپ كئتئپتئكەنمذ ياكئ ياپونلار پارتلئتئؤئتئپتئكەنمذ؟ ظذنداق زاؤذتلارچذ تەرەققئ قئلغان بئجئن (بيئجئڭنئڭ بذزذپ ظاتئلئشئ) دئگەندەك  يەرلەردە بولسا باردذ بەلكئم ؛تئخئ خەلقئمئز بذرذنلاردا شايئ-ظەتلەسلەردئن كئيئم كئيگەن دەيسئز تئخئ ،مانا مەندئن سوراڭ،بئز تذغذلغان زامانلاردا ظەتلەس،شايئ دئگەن نەرسئلەر زادئلا يوق ظئدئ،ظاتا-ظانئمئزمذ ظذنداق نەرسئلەرنئ كئيئپ باقماپتئكەن،مانا ظازات بولغاندئن كئيئن ظاندئن پەيدا بولدئ....»ظذنئڭ گئپئ مذشذ يەرگە كەلگەندە نەدئن كەلگەن ظاچچئقكئن «مانا سئلەردەك مئللئ ظئنكارچئلار مەكتەپنئ ‹مەنئؤئ زئندان›غا ظايلاندذرذپ قويدذڭلار،نئمئشقا ظوقذغذچئلارغا بذنداق ظأزئنئ پەس،باشقئلارنئ ظەزئز  كأرئدئغان ظئدئيئنئ سئڭدإرئسئلەر؟ظەجئبا بئز شذنچە كئرەكسئز ، نان قئپئ مئللەتمذ؟ »دئدئم –دە ،ظئشئكنئ زەرب بئلەن يئپئپ چئقئپ كەتتئم.

ظويلئنئپ قالدئم :دئمئسئمذ بئزنئڭ دەرسلئك كئتابلئرئمئزغا خئلئ ؤاقئتلارغئچە  ظأز تارئخئمئز،ظارئمئزدئن چئققان مەشەذر شەخسلەر تذغذرلذق بايانلار ناەايئتئ ظاز ياكئ يوقنئڭ ظورنئدا  بئرئلدئ. بذ نئمئدئن دئرەك بئرئدذ؟ ظەجئبا بئز يازغئددەك ظەدئبلئرئمئز،ظئش-ظئزلئرئدئن ظأگەنگإدەك قەەرئمانلئرئمئز،ەئچ بولمئسا ظوقذغذچئلئرئمئز ،ظەؤلادلئرئمئز ظالدئدا سأزلئگإدەك ،ظەسلئگإدەك، ظئنسانئيەتكە قوشقان بئرەر تأەپئمئز يوق بئچارە مئللەتمذ؟

توغرا ،ظازاتلئقتئن كئيئن نذرغذن ظئشلار ياخشئ بولذپ كەتتئ،نذرغذن تەرەققئياتلار بارلئققا كەلدئ،لئكئن بذنئڭلئق بئلەن ظازاتلئقتئن بذرذنقئ ظئشلارنئڭ ەەممئنئ ظئنكار قئلئش خاتا بولغان تەربئيە ظذسذلئ .مەلذم مەزگئللئك چإشكإنلئشئش،تئڭئرقاش ەەرگئزمذ بئر مئللەتنئڭ ظومذمئ تارئخئغا ؤەكئللئك قئلالمايدذ،بئزنئڭ مئللئتئمئز ەەرگئزمذ نادان ،كئرەكسئز مئللەت ظەمەس.بئز بذنئ ظوقذغذچئلارغا ەئس قئلدذرذشئمئز ،بئلدإرئشئمئز لازئم.

 بذرذنقئنئ ظئنكار قئلئپ ،ەازئرقئنئ كإچەپ كأپتإرإش،ظأزئنئ ظئنكار قئلئپ ،باشقئلارنئ قالتئس دەپ كأتإرإش ماظارئپئمئزغا سئڭئپ قالغان كونا كئسەل بولذپ قالدئ.ظەگەر بذ كئسەل ؤاقتئدا تئزگئنلەنمئسە ظذ ؤابادەك تاراپ،بئر توپ چإشكإن، ظإمئدسئز ظەؤلاتلارنئ يئتئشتإرإپ چئقئشئ مذمكئن.

دەرسلئك كئتابلارغا بئزنئڭ مئللئتئمئز ظئچئدئن چئققان پەخئرلئك ظوغلانلئرئمئز ،ياراتقان ظئجادئيەتلئرئمئز،شانلئق تارئخئمئز   توغرئسئدا چإشەنچە بئرئش تولئمذ زأرإر.ظەگەر ظەؤلاتلئرئمئز ەازئرمذ «مئللئتئمئز ظئپتئداظئي ظورمانلئقتئن بئراقلا ەازئرقئ مەدەنئيەتلئك سوتسئيالئستئك جەمظئيەتكە قەدەم قويغانئكەن »دەپ قارئسا ظذ ەالدا بذ بئز بئر ظەؤلاد ماظارئپچئلارنئڭ پاجئظەسئ بولذپ قالئدذ.

 

 

(تەھرىر : بەشتاش)

ئېسىلكەن
(0)
0%
ناچاركەن
(0)
0%
ئاپتورنىڭ ئارخىپى
ئايپەرى تەپسىلىي ئارخىپ ئۇچۇر ئەۋەتىش دوستلىشىش ئەزا دەرىجىسى:كۆنگەن ئەزا تىزىملاتقان ۋاقىت:2011-05-14 00:05 ئاخىرقى كەلگىنى:2011-06-01 22:06
ئىنكاس يېزىش كۆزنىكى
دۆلەتنىڭ قائىدە قانۇنلىرىغا رىئايە قىلىڭ، قانۇنسىز، شەھۋانى مەزمۇنلارنى يوللاشتىن ساقلىنىڭ! شۇنداقلا قالايمىقغان ئىنكاس يوللىسىڭىز ئەزالىق نامىڭىز چەكلىنىدۇ، ئەگەر قانۇنغا خىلاپ ئۇچۇرلارنى ئىنكاس قىلىپ يوللىسىڭىز ماتېرىيالىڭىز مۇناسىۋەتلىك ئورۇنلارغا يوللاپ بېرىلىدۇ.
باھا بېرىڭ:
ئىسىم: تەستىق كود:باسسىڭىز باشقىغا ئالمىشىدۇ