رومانىم يانبىلوگى

بىلوگ ھەققىدە
مەزكۇر يانبىلوگدا ھەرخىل رومانلار،كىپەن ئوغىرلاش خاتىرىسى ۋە باشقا ۋەھىمىلىك ئەسەرلەر يوللىنىدۇ.
سەھىپىلەر
ئەڭ يېڭى يازمىلار
كۆپ باھالىق يازمىلار
تورداشلار ياقتۇرغان يازمىلار
تەۋسىيە يازمىلار
ئاۋات يازمىلار
يازما ئىزدەش
Tag لەر رېتى

كىپەن ئوغىرلاش خاتىرىسى 1-خاتىرە1-بۆلەك26-باب

كىپەن ئوغىرلاش خاتىرىسى 1-خاتىرە1-بۆلەك26-باب

ۋاقتى: 2016-08-05 ئاۋاتلىقى: 1297 قېتىم

يانفوندا كۆرۈش

چوڭ تىپتىكى سىرلىق ، قورقۇنچلۇق ، تەشۋىشلىك ئەسەر  
كىپەن ئوغىرسىنىڭ خاتىرسى
1- خاتىرە 1-بۈلەك26– باپ قىزغۇچ قاشتېشى قۇتا
 قىزغۇچ قۇتا خىرۇستالدەك پاقىراق بولۇپ قارىغاندا بىر پۇتۇن قاشتېشغا ئىش قوشۇش ئارقىلىق ياسالغاندەك قىلاتتى . ماتىريالىغا ئىنتايىن ئاز ئۇچىرايىدىغان ئىسىل قاشتېشى ئىشلىتىلگەندى . قىزغۇچ قاشتېشى ئىنتايىن نازۇك بولغاچقا  قۇتىنىڭ ئۈستىگە ھىچقانداق ئويما رەسىم ياكى قەدىمى يىزىق ئويۇلمغان بولۇپ قۇتىنىڭ يىپىلدىغان يىرىگە ئالتۇن ياقىلىق ئىشلىتىلگەندى .قىزغۇچ قاشتېشى قۇتا قويۇلغان جايىدىن قارىغاندا جەسەتنىڭ بىشىغا ياستۇق قىلپ قويۇلغان بولسا كىرەك ، ئادەتتىكى قاشتېشى ياستۇق ئىنتايىن قىممەتلىك ھىساپلىناتتى ، شۇڭا قىزغۇچ قاشتېشىدىن ياسالغان جەسەت ياستۇقى بىباھا گوھەر بولۇپ شۇ دەۋىردىكى خان – پادىشاھلارمۇ بۇ نەرسىنى تاپالىشى ناتايىن ئىدى .
   بىز ئاۋايلاپ تۇرۇپ قۇتىنى يەرگە قويۇپ ئاچتۇق . قۇتا ئىچىدە ئالتۇن يالىتىلغان يىپەك كىتاپ بار بولۇپ كىتاپنىڭ ئارىسىغا ئالتۇن يىپ قىستۇرۇلغاچقا ئىنتايىن ياخشى ساقلانغان ، بىز ئىچىپلا سول تەرەپتىن باشلىنىپ يىزىلغان نۇرغۇنلىغان قەدىمى خەتلەرنى كۆردۇق .
    سىمىز يىپەك كىتاپقا قارىغاندا قاشتېشى قورچاققا بەكرەك قىززىققان بولسا كىرەك يىپەك كىتاپقا بىرلا قاراپ قويۇپ يەنىلا قاشتېشى ساۋۇت تەرەپكە ئۆتۇپ باردى ، بوتۇلكا بولسا دەرەختىكى قارا خەنجەرنى سۇغىرۋىلىپ ئۆزىنى قاشتېشى كارۋات ئۈستىگە تاشلاپ لۇشاڭ بىگىنىڭ جەسىتىگە سوغۇق نەزەردە تىكىلىۋاتاتتى .     كەنجى تاغام ئىككىمىز يىپەك كىتاپنى تەھلىل قىلىشقا باشلىدۇق . مىنىڭ سەۋىيەم چەكلىك بولغاچقا كىتاپتىكى مەلۇم بۆلەكلەرنىلا چۇشىنەلەيتتىم . شۇ چۈشەنگەن بۆلەكلەرنى بىر –بىرىگە ئۇلاپ تەھلىل قىلپ بۇ ئەرۋاھ بىگىنىڭ كىتاۋىدىكى مەزمۇنلاغا ئەقلىم يەتمەيلا قالدى . ئەگەردە بۇنچىلىك كۆپ غەلىتە ئىشلارغا يولۇقمىغان بولسام ئۇرۇپ ئۆلتۇرىۋەتكەن  تەقدىردىمۇ كىتاپتا يىزىلغانلارغا ئىشەنمىگەن بولاتتىم .     كىتاپنىڭ ئەڭ يۇقىرسىدىكى بىر قۇر كىچىك يىزىلغان قەدىمى خەت ئۇنىڭ ، لۇشاڭ بىگىنىڭ ئۆزىنىڭ يازغان خىتى بولۇپ ئىنتايىن قىسقا يىزىلغاندى ، قالغانلىرىدا لۇشاڭ بىگىنىڭ تۇغۇلۇپ تاكى ئۆلگىچە بولغان ھاياتىدىكى ئىش – ئىزلىرى خاتىرلەنگەن بولۇپ يىزلغاننىڭ ھەممىسىنى چۈشۇنۈشۇم ئۈچۇن ئون كىچە– كۇندۇزمۇ ئازلىق قىلاتتى . لىكىن بۇلارنىڭ ئىچىدىكى ئەڭ مۇھىم ئىككى ۋەقەلىكنى ئاساسەن دىگۇدەك چۈشىنەلىدىم . بىرىنچى ۋەقەلىك لۇشاڭ بىگىنىڭ  ئالۋاستى مۆھىرىگە ئىرىشش جەريانىدىكى تەپسىلاتلار بولۇپ بىر ئاز  ئاددى يىزىلغان بولغاچقا مەن ئوقۇشقا باشلىدىم . 
  ئۇ 25يىشىدا دادىسىنىڭ مەنسىپىگە ۋارسلىق قىلغان بولۇپ لۇ بەگلىكىنىڭ مەخسۇس قەۋرە ئوغىرلايدىغان قوشۇنىغا باشچىلىق قىلغان ، بىر قىتىم لۇشاڭ بىگى قايسى دەۋىرگە تەۋە ئىكەنلىكىنى بىلگىلى بولمايدىغا قەۋرىگە ئوغىرلىققا چۈشۈپ جەسەت ساندۇقىنى ئىچىىپ ئىچىدە ئىنتايىن يوغان يىلاننىڭ ياتقانلىقىنى كۆرۈپتۇ .لۇ شاڭ بىگى كىچىكىدىن قورىقماس ، يۇرەكلىك چوڭ بولغاچقا جەسەت ساندۇقىدا يىلاننىڭ ياتقىنى يامانلىقىنىڭ بىشارىتى دەپ قاراپ بىرلا قىلىچ ئۇرۇپ يىلاننى چىپىپ تاشلاپتۇ –دە قول ئاستىدىكى چىرىكلەرگە بۇيرۇق قىلىپ يىلاننىڭ قارنىنى يارغۇزغاندا ئىچدىن بىز كۆرگەن قىزىل ئالتۇن قۇتا چىقىپتۇ .
  ئوقۇپ بۇ يەرگە كەلگەندە ئاكۇينىڭ سومكىسىغا سالغان ئالتۇن قۇتىنىڭ يىلاننىڭ قارنىدىن چىققانلىقىنى ئويلاپ تۇرىشىمغا كەنجى تاغام :" ئوقۇمامسەن ؟!.... تىز داۋاملاشتۇر ..تىز ئوقۇ " دىگەندىلا ئاندىن خىياللىرىمىنى يىغىپ ئاخىرىنى ئوقۇدۇم .
   لۇشاڭ بىگى يىلاننىڭ قارنىدىن چىققان ئالتۇن قۇتىغا ئۇنچىلىك ئىتىبار قىلماپتۇ ، كىيىنچە بىر كىچىسى ئۇخلاۋىتىپ چۈشۇمدە ئاپئاق ساقاللىق بىرسىنىڭ :" نىمىشقا مىنى ئۆلتۇرىسەن ؟" دەپ سورىغانلىقىنى كۆرۇپتۇ .  
  لۇشاڭ بىگىنىڭ مىجەزى ئەزەلدىن ئوسال ، ئىتتىك بولغاچقا ئويلىنىپ تۇرمايلا :" ئۆلتۇرگۇم كەلگەچكە ئۆلتۇردۇم !" دەپ جاۋاپ بىرىشىگە ھالىقى ئاقساقاللىق قىرى توساتتىنلا ئىنتايىن يوغان يىلانغا ئۆزگىرىپ لۇشاڭ بىگىنى چىشلىمەكچى بۇلۇپ ئىتىلىپتۇ ، لۇ شاڭ بىگمۇ نان قىپى ئەمەسكەن ، چۈشىدە بىرلا ئۆرۇلۇپ چوڭ يىلاننى يەنە بىر قىتىم چىپىپ تاشلاپتۇ –دە يىلاننىڭ بىشىغا دەسسەپ قىلىچىنى كۆتۇرۇپ چاپماقچى بولغىنىدا يىلان تۇيۇقسىز ھۆكىرەپ يىغلاپ ئۆزىنىڭ ھەقىقى گۆش تىنىڭ ئاللىبۇرۇن لۇشاڭ بىگى تەرىپىدىن چىپىۋىتىلگەنلىكىنى ، ئەگەردە لۇشاڭ بىگى چۈشىدىمۇ ئۆزىنىڭ روھىنى ئۆلتۈرىۋەتسە ئۆزىنىڭ مەڭگۇ قايتا تىرەلمەيدىغانلىقىنى  ئىيتىپ  بىر قوشۇق قىندىن كىچىشىنى ئۆتىنىپتۇ ، ھەمدە ئۆزىنى قويىۋەتسە لۇشاڭ بىگىگە ئىككى گۆھەر قالدۇرىدىغانلىقىنى ئىيتىپتۇ ، بۇ نەرسىلەر لۇشاڭ بىگىنى يۇقىرى مەرتىۋىگە ئىرىشتۇرەلەيدىكەن . ئەينى ۋاقىتتا كىپەن ئوغىرلايدىغان ئەمەلدارلارنى خان – پادىشاھلار بىۋاستە باشقۇرسىمۇ بىراق ئەمەلدارلىق ۋەزىىپىسى ھەم ئىمتىيازى ئىنتايىن تۆۋەن بولغاچقا لۇشاڭ بىگى ئۆزىنىڭ مەرتىۋىسىنىڭ ئۆسىدىغانلىقىنى ئاڭلاپ چوڭ يىلانغا ماقۇل بوپتۇ .
   ھىلىقى گىگانىت يىلان ئۆزىنىڭ قارنىدىن چىققان قىزىل ئالتۇن قۇتىنى قانداق ئىچىشنى ھەمدە ئىچىدىن چىققان خىسلەتلىك گۆھەرلەرنى قانداق ئىشلىتىشنى لۇشاڭ بىگىگە ئىيتىپ بىرىپتۇدەك ، لۇشاڭ بىگى  ئاڭلاپ ‹‹ چوڭقۇر چۇشەنگەندىن كىيىن ›› بۇ ئىشىنى باشقىلارنىڭ بىلىپ قىلىشىدىن ئەنسىرەپ يەنىلا چوڭ يىلاننىڭ بىشنى چىپىپ تاشلاپتۇ .
  مەن كۆرۇپ بۇ يەرگە كەلگەندە ھەيران بولغىنىمدىن تىلىمنى چىشلەپ سالدىم . بۇ لۇشاڭ دىگەن ئىپلاس نىمە دىگەن قەبى ، چۈشىدىمۇ ۋەدىسىگە ۋاپا قىلماي يىلاننى چىپىپ تاشلاپتىغۇ ؟!
   بۇ ۋاقىتتا سىمىز يۇگىرەپ كىلىپلا :' ئىچىدىكى گۆھەرنىڭ بىرسى چوقۇم ئالۋاستى مۆھىرى ، يەنە بىرسىچۇ ؟ تارىخى ماتىرياللاردا ئەزەلدىن خاتىرلەنمىگەنكەن  ، ماۋۇ قاشتىېشى قورچاق ساۋۇتمۇ يە؟!" دەپ سورىدى.
 مەن سىمزگە گەپ قىلماسلىق ئىشارىسى قىلىپ ئاخىرنى ئوقىۋەردىم .
  لۇشاڭ بىگى ئويغاندىن كىيىن چۈشىدىكى يىلان دەپ بەرگەن ئامالنى ئشلتىپ قۇتىنى ئىچىپتۇ ، بىراق يىپەك كىتاپتا قۇتىدىن قانداق گۆھەر چىققانلىقى يىزىلمىغان بولۇپ پەقەت لۇشاڭ بىگى گۆھەرنى ئىشلىتىپ سىناپ باقسا ئۈنۇمى ‹‹ ئىنايىن ياخشى چىققان ›› ، شۇڭا بۇ ئىشلارنى باشقىلارنىڭ بىلىپ قىلىشىنىڭ ئالدىنى ئىلىش ئۈچۇن ئۆزىگە  ئەگىشىپ ھىلىقى قەۋرىگە چۈشكەن چىرىكلەرنىڭ ھەممىسىنى ئۇرۇق –تۇققانلىرغا قوشۇپ قەتلى قىپتۇ ھەتتا بىرسىنىڭ ئەمدىلا  بىر ئايلىق بولغان بالىسىنىمۇ چىپىپ تاشلاپتۇدەك .
  مەن كۆرۇپ بۇ يەرگە كەلگەندە بەدىنىمنى ئىختىيارسىزلا تىتىرەك باستى . مەنچە لۇشاڭ بىگىنىڭ پىسخىكىسىدا چوقۇم مەسىلە بار ، بىر ئادەم قانىخورلىشىپ بۇ دەرىجىگە يىتىشى ئنتايىن قىيىن ، يىرىتقۇچ ھايۋانلارمۇ رەقىبىنىڭ بالىسىنى ئۆلتۇرمەيدىغۇ ؟!
  سىمىز ئاڭلاپلا : " ئۇ ئۆزى قانداقمۇ نۇرغۇن ئادەمنى ئۆلتۈرسۇن ؟ چوقۇم ھىلىقى گۆھەرنى ئىشلەتكەن گەپ ، تىز ئوقۇ ، ئاخىرىدا گۆھەرنىڭ نىمە نەرسە ئىكەنلىكى بارمۇ – يوق ؟ تىز .. " دەپ چالۋاقىدى .
    مەن ئارقىدىنلا تىللاپ : " ئاناڭنى چوشقا ، تولا گەپ قىلماي قاشتىشى قورچۇقىڭنى يۇغۇشتۇر ! " دەپ ۋارقىرىدىم .
   سىمىز ھىجىيىپ تۇرۇپ: " ماقۇل ، ماقۇل ... مەن گەپ قىلمىساملا بولىدىغۇ ! ئاناڭنى تىزراق ئوقىمامسەن ؟ ئاڭلاۋىرىپ قۇلۇم ئەمەس ئۈچىيىممۇ قىچىشىپ كەتتى " دىدى .
  مەن ئوقۇشنى داۋاملاشتۇردۇم .
   كىيىنكى نەچچە ئون يىلدا ئۇ قولىدىكى ئىككى خىسلەتلىك گۆھەرگە تايىنىپ ھەممە ئىشتا دىگۈدەك ئۇتۇق قازىنىپتۇ  . مەيلى ئۇرۇشتا بولسۇن ياكى ھاكىميەت يۈرگۈزۈشتە بولسۇن ھەممە ساھادە دىگۈدەك داڭ چىقىرىپتۇ . بىراق ئۆمۈرىنىڭ ئاخىرىغا بارغاندا ئۇنىڭ ئىلگىرى ئۇزاق ۋاقىت  جەسەت ، مىيىتلار بىلەن ئۇچراشقانلىقى سەۋەبىدىن سالامەتلىكىدە ئىغىر مەسىلە كۆرۈلگەچكە پادىشاھ ئۇنى قىرى كۆرۈپ ھاكىميەت باشقۇرۇش ۋە ھەربى ئىشلار ۋەزىرلىك ھوقۇقىدىن مەھرۇم قىپتۇ ، ئۇنىڭغا پەقەت كىپەن ئوغۇرلاش قوشۇنىغا باشامچىلىق قىلىش ھوقوقىنىلا قالدۇرۇپ قويۇپتۇ . ئەمىلىيەتتە ئۇنىڭ ھەربى ھوقۇقىدىن بەھرىمان بولىشى ئۇنىڭ ھەممىدىن قۇرۇق قالغانلىقىدىن دىرەك بىرەتتى .
    لۇشاڭ بىگى سالامەتلىكىنىڭ كۈنسىرى ناچارلىشىۋاتقانلىقىنى ھىس قىلىپ ئۆزىنىڭ تۇيۇقسىز ئۆلۈپ كىتىشىدىن ئەنسىرەشكە باشلاپتۇ . بىر كۈنى كىچىسى ئۇ ئون نەچچە يىل ئىلگىرىكى گىگانىت يىلاننى يەنە چۈشەپتۇ . يىلان ئۇنىڭغا ئەجىلىنىڭ توشقانلىقىنى ، ئۇلارنىڭ ئۇ دۇنيادا لۇشاڭ بىگىنى ساقلاۋاتقانلىقىنى ئىيتىپتۇدەك ، لۇشاڭ بىگى قارىغۇدەك بولسا ھەممىسى دىگۈدەك ئۆزى ئىلگىرى قەبىھ ۋاستىلەر بىلەن ئۆلتۈرىۋەتكەنلەرمىش . ئۇ ئويغانغاندىن كىيىن كۆرگەن چۈشىدىن ئىنتاھىن قورقۇپ مۇشاۋۇرىدىن تەبىر سوراپتىدەك .
   ئۇنىڭ مۇشاۋۇرى قەدىمكى ئۇرۇشقاق بەگلىكلەر دەۋرىدىكى ‹‹ جۇگىلياڭ ›› بولۇپ ئىنتاھىن بىلىملىك كىشى ئىكەن . شۇڭا ئۇ لۇشاڭ بىگىگە تىخىمۇ ئىلگىرىكى زاماندا قاشتىشى قورچاقنىڭ بولغانلىقىنى ، ئۇنى كىيىۋالسا ياشىرىپ ئۆلمەيدىغانلىقىنى ، بىراق ئۇ نەرسىنىڭ ئىز–دىرىكىنى بىلمەيدىغانلىقىنى ، قەدىمى قەۋرىلەردىن ئىزدەپ بىقىش لازىملىقىنى ئىيتىپ بىرىپتۇدەك . بۇ ۋاقىتتا لۇشاڭ بىگىنىڭ باشقا تاللىشى بولمىغاچقا ، يەنە كىلىپ لۇشاڭ بىگى قەۋرە ئوغۇرلاشقا ماھىر بولغاچقا كىچە – كۈندۈز قەدىمى ماتىرىياللارنى ئاختۇرۇپ ئاخىرى قاشتىشى قورچاق بولۇش ئىھتىماللىقى بولغان چوڭ قەۋرىنى تىپىپتۇ .  
     ئارقىدىنلا ئۇ ئۈچ مىڭدىن ئارتۇق ئادەمنى ھەركەتلەندۈرۈپ يىرىم يىلدىن كۆپرەك ۋاقىت سەرىپ قىلىپ ئۆزى مۆلچەرلىگەن دائىرىدىكى تاغنى تىشىپ كۆلىمى ئىنتايىن چوڭ بولغان غەربى جوۋ سۇلالىسى پادىشاھىنىڭ قەۋىرسىنى تىپىپتۇ . قەۋرە ياسالغان قەۋرە تەبىئى شەكىللەنگەن ئۆڭكۈردىن پايدىلىنىپ نۇرغۇنلىغان سەككىز سەپلىك يوشۇرۇن توزاقلار ئورۇنلاشتۇرۇلغان بولۇپ لۇشاڭ بىگى كىپەن ئوغۇرلىرىنىڭ پىشىۋاسى بولمىغان بولسا ھەرگىزمۇ كىرەلمەيدىكەنتۇق . بۇ قەۋرىدىكى ئەڭ غەلىتىلىك شۇكى : " قەۋرىنىڭ ئاساسلىق لەھەت رايۇنى ئۆڭكۈر ئىچىدىكى گىگانىت توققۇز باشلىق يىلان دەرەخىنىڭ ئاستىدا بىر – جۈپ ياش قىز – يىگىت قارا ئالتۇن كىيىمنى كىيىپ قاشتىشى كارۋات ئۈستىدە ياتقانلىقى ئىدى .
    ئۇنىڭ مۇشاۋۇرى ئىنتاھىن ئەقىللىق كىشى بولغاچقا قانلىق مۇردىنى قانداق بىر تەرەپ قىلىشنى بىلىدىكەن . شۇڭا ئۇ ئالاھىدە ئۇسۇل بىلەن قاشتىشى قورچاق ئىچىگە كىرىپ بولغان قانلىق مۇردىنى چىقىرىپ قوشۇمچە لەھەت رايۇنىدىكى تاش جەسەت ساندۇقىغا ياتقۇزۇپ قويۇپتۇ ھەمدە ئالدىن پىلانلىغىنى بويىچە لۇشاڭ بىگىگە يالغان ئۆلۈم دورىسىنى يىگۈزۈپ لۇ شاھى ئالدىدىلا ساختا ئۆلگەن كۆرنۈشنى پەيدا قىلىپ لۇ شاھىدا لۇشاڭ بىگىنىڭ ھەقىقەتەن پانى ئالەم بىلەن باقى ئالەم ئوتتۇرسىدا ئەركىن بىرىپ كىلەيدىكەن دىگەن قاراشنى پەيدا قىلىپ ئۆزىگە ئادەتتىكى بەگلەردىن نەچچە ھەسسە يۇقرى دەپنە ئىمتىيازىنى قولغا كەلتۈرۈپتۇ . ئۇنىڭ تۇققانلىرى قەۋرە ياساشنى باھانە قىلىپ لۇشاڭ بىگى تاپقان غەربى جوۋ سۇلالىسى قەۋرىسىنىڭ ئۈستىگە يەلپۈگۈچ شەكىللىك يەنە بىر قەۋرە ياساپ ، قەۋرە ئىچىگە نۇرغۇنلىغان سىھىر – جادۇلۇق توزاقلارنى قۇرۇپ يەتتە يالغان جەسەت ساندۇقىنى قويۇپ قويۇپتۇ . غەربى جوۋ پادىشاھىدىن سالدۇرىۋالغان قاشتىشى قورچاق ساۋۇتنى لۇشاڭ بىگى ئۆزى كىيىپ قوش قاتلىق جەسەت ساندۇقىغا كىرىپ گىگانىت دەرەخ ئىچىگە يوشۇرنىۋالغانمىش .
   لۇشاڭ بىگى جەسەت ساندۇقىغا كىرىشتىن بۇرۇن قەۋرە ياساشقا قاتناشقان بارلىق ھۈنەرۋەنلەرنىڭ پۇت – قولىنى باغلاپ دەرياغا تاشلىۋىتىپ ئۆزىگە ئەگەشكەن چىرىكلەرگە زەھەر ئىچكۈزۈپ ئۆلتۈرچەتكەن . ئەڭ ئاخىرىدا لۇشاڭ بىگىگە سادىق بىر جۈپ ئەر – ئايال ھەممە ئىشنى تۈگەتكەندىن كىيىن ئۆزىنى ئۆلتۈرىۋالغان ئىكەن . پەرىزىمچە جەسەر ئۆڭكۈرىدىكى نۇرغۇنلىغان جەسەتلەر شۇ دەۋىردىن قىپقالغان بولسا كىرەك .
  بۇ ۋاقىتتا كۆڭلۇمدە بىر گۇمان پەيدا بولدى –دە كەنجى تاغامدىن :" ھىلىقى مۇشاۋۇر ئاخىرىدا قانداق بولغاندۇ ؟ بۇ يەردە ئۇ توغۇرلۇق بىر نەرسە يىزىلماپتۇ ؟! ئەجەبا ئۇمۇ لۇ شاڭ بىگىگە قوشۇپ دەپنە قىلىنغان ؟" دەپ سورىدىم .  
   كەنجى تغام بىشىنى چايقاپ تۇرۇپ :" ئۇ ئادەم بەك ئەقىللىق ئىكەن ، لۇشاڭ بىگىنىڭ ئادەم ئۆلتۇرۇپ ئسپاتنى يوقىتىدىغانلقىنى چوقۇم ئالدىن ھىس قىلالايدۇ ، ئۇنىڭ لۇ شاڭ بىگىگە قوشۇلۇپ دەپنە بويۇمىغا ئايلىنىپ كىتىشى مۇمكىن ئەمەس...." دەپ جاۋاپ قايتۇردى .
  بۇ ۋاقىتتا بوتۇلكا  سوغۇقلا ئىيتتى :" ئەلىۋەتتە ئۇنداق بولمايدۇ ! چۇنكى ئاخىرىدا قاچۈنكى ئاخىرىدا قاشتېشى ساۋۇتقا كىرگىنى لۇشاڭ بېگى ئەمەس،ئۇنىڭ مۇشاۋۇرى.
بايانات

بۇ يانبىلوگنىڭ قۇرغۇچىسى : كىپەن ئوغىرسى(كىپەن ئوغىرلاش خاتىرىسى)نىڭ تەرجىمانى. مەزكۇر يانبىلوگقا يوللانغان ھەرقانداق ئەسەرنى باشقا يانبىلوگ،سالون،مۇنبەرلەرنىڭ كۆچۈرۈپ يوللىنىشى قاتتىق چەكلىنىدۇ.ھەمكارلاشقىنىڭلارغا رەھمەت. ئۇلانما سالون: alwastem

تەلەي قاپىقىدىن چىققان يازمىلار

باھالار

ئىسمىڭىز:

باھالار رېتى