ئىراق ۋەزىيىتى تارىخنىڭ تەكرارلىنىپ قېلىشىغا تۈرتكە بولۇپ قالارمۇ؟

【ئىراقتىكى توقۇنۇشنىڭ كەسكىنلىشىشىگە ئەگىشىپ، ئامېرىكىنىڭ ئوتتۇرا شەرق رايونىغا قاراتقان سىياسىتىنىڭ كۈچكە ئىگە بولمىغانلىقى ئايان بولۇشقا باشلىدى، شۇنىڭ بىلەن بىر ۋاقىتتا ئامېرىكىنىڭ ئىراققا قايتىدىن ھەربىي ئىشلار مەسلىھەتچىلىرىنى ئەۋەتىشى بىلەن تارىخىنىڭ قايتىدىن تەكرارلىنىپ قىلىشىدىن كىشىلەر ئەندىشە قىلىشقا باشلىدى.
ئامېرىكىنىڭ دۆلەت ئىشلىرى كاتىپى كېررى 23-ئىيۇن تۇيۇقسىز ئىراقتا زىيارەتتە بولدى، شۇنىڭ بىلەن بىر ۋاقىتتا تەخمىنەن ئامېرىكىنىڭ 300 كىشىلىك ئالاھىدە قىسىمىدىن تەركىب تاپقان بىر ھەربىي ئىشلاردىن مەسلىھەت بېرىش ئۆمىكى يېقىندا باغداتقا يېتىپ بېرىپ، ئوباما ھۆكۈمىتىنىڭ ئىراق بىخەتەرلىك قىسىمىنىڭ ھۆكۈمەتكە قارشى قۇراللىق كۈچلەرگە تاقابىل تۇرۇشنى قوللاشتەك جىددىي ۋەزىپىنى ئىجرا قىلىشقا باشلىدى】

 


ئىراقنىڭ بىخەتەرلىك ۋەزىيىتى داۋاملىق يامانلاشماقتا. بىر قانچە كۈندىن بۇيان، ھۆكۈمەتكە قارشى قۇراللىق كۈچ بولغان «ئىراق ۋە شام ئىسلام دۆلىتى» ئىراقنىڭ شىمالىدىكى ئىستراتېگىيەلىك شەھەرلەرگە ھۇجۇم قىلدى ھەمدە باغدادنى ئىگىلەيدىغانلىقى توغرىسىدا قەسەم بەردى. 23-ئىيۇن، ھۆكۈمەتكە قارشى قۇراللىق كۈچلەر باغدادنىڭ جەنۇبىغا 95 كىلومېتىر كېلىدىغان بابىلون ئۆلكىسىنىڭ ھاشىم رايونىدا جىنايەتچىلەرنى ئىلىپ كېتىۋاتقان ساقچى ئاپتوموبىلغا ھۇجۇم قىلدى، توقۇنۇشدا 71 مەھبۇس ئېتىپ تاشلاندى.
گەرچە ئىراق مالىك ھۆكۈمىتى ئامېرىكا ئارمىيەسىنىڭ ھۆكۈمەتكە قارشى قۇراللىق كۈچلەرگە ھاۋادىن ھۇجۇم قىلىشنى كۆپ قېتىم تەلەپ قىلغان بولسىمۇ، بىراق ئوباما ئامېرىكا ئارمىيەسىنىڭ ئىراق ئۇرۇشىغا قاتناشمايدىغانلىقىنى بىلدۈردى، شۇنىڭ بىلەن بىر ۋاقىتتا ئىراق دائىرىلىرىنى جىددىي تەدبىر قوللىنىپ دىنى مەزھەپلەرنىڭ توقۇنۇشنى بېسىقتۇرۇپ، كەڭ قۇرساق بولغان سىياسىي تۈزۈلمىنى ئورنىتىشىقا دەۋەت قىلدى.


ئامېرىكا ئەقلى ئىسلات ى ئوتتۇرا شەرق سىياسىي مەركىزىنىڭ يۇقىرى دەرىجىلىك تەتقىقاتچىسى پىننىس بولاك مۇخبىرغا مۇنداق دېدى: ئامېرىكىنىڭ ئىراققا ھەربىي ئىشلار مەسلىھەتچىلىرىنى ئەۋەتىشنىڭ رول ئوينىشىدا يەنىلا كۆپلىگەن مۇقىمسىزلىقلار بار بولۇپ، ئامېرىكىنىڭ ئىراق بىلەن ئىككى دۆلەت ھۆكۈمەتلىرىنىڭ ھەمكارلىقنى قانات يايدۇرۇشتا ئورتاق تونۇش ھاسىل قىلىش قىلالماسلىقىنى يەنىلا بىر نېمە دېگىلى بولمايدۇ.


ئەمەلىيەتتە، ئامېرىكا باشقا دۆلەتلەرگە ھەربىي ئىشلار مەسلىھەتچىلىرىنى ئەۋەتىش ئۇسۇلىنى يولغا قويغىنىغا ئۇزاق ۋاقىت بولدى. ئۆتكەن ئەسىرنىڭ 50-يىللىرى زۇڭتۇڭ ئىزىنخاۋىر ھاكىمىيەت يۈرگۈزگەن ۋاقىتتا، ئامېرىكا – ئامېرىكا ئارمىيەسىنىڭ قۇرۇقلۇق قىسىمىنى ۋېيېتنام ئۇرۇشىغا بىۋاسىتە قاتنىشىشنى رەت قىلىپ، يۈزدىن كۆپرەك ھەربىي ئىشلار مەسلىھەتچىسىنى ۋېيېتنامنىڭ جەنۇبىي قىسىم ھاكىمىيىتى قىسىمىنىڭ ئەسكەرلىرىنى مەشىق قىلدۇرۇشقا ياردەم بېرىشكە ئەۋەتكەن، بۇنىڭ بىلەن مەسلىھەت بېرىش ئۆمىكىنىڭ ئادەم سانى 700 دىن كۆپرەككە يەتكەن ئىدى. 1961-يىلى ئامېرىكا زۇڭتۇڭى بولغان كېنىدى ئىزىنخاۋىرنىڭ ۋېيېتنامغا قاراتقان سىياسىتىگە ۋارىسلىق قىلىپ، قۇرۇقلۇق قىسمىنى ئۇرۇشقا قاتناشتۇرماي، ھەربىي ئىشلار مەسلىھەتچىلىرىنى داۋاملىق كۆپەيتكەن. 1963-يىلى 11-ئايدا كېنىدى قەستكە ئۇچراشدىن ئىلگىرى، ئامېرىكا ئارمىيەسىنىڭ ۋېيېتنامغا ئەۋەتكەن ھەربىي ئىشلار مەسلىھەتچىسى 16 مىڭغا يەتكەن. بۇنىڭ بىلەن ئامېرىكىنىڭ ۋېيېتنامغا قاراتقان سىياسىتى بارغانسېرى ھەربىيلىشىپ، ئەڭ ئاخىردا ئامېرىكا ۋېيېتنامدا ئۇرۇش پاتقىقىغا پېتىپ قالغان.


بۇركىنىس ئىلمىي جەمئىيىتىنىڭ ھەربىي ئىشلار مۇتەخەسسىسى مۇخبىرنىڭ زىيارىتىنى قوبۇل قىلغاندا مۇنداق دەپ كۆرسەتتى: ئىلگىرىكىسى بىلەن سېلىشتۇرغاندا، ئامېرىكا يېقىنقى يىللاردىن بۇيان ئوتتۇرا شەرق رايونىغا ھەربىي ئىشلار مەسلىھەتچىلىرى ئۆمىكىنى ئەۋەتىشتە تاكتىكا تەتقىقاتى ۋە ئىقتىدار جەھەتتە مەشىق قالدۇرۇشقا تېخىمۇ ئەھمىيەت بەردى. ئۇندىن باشقا، ئامېرىكا بىلەن ئىراق ھۆكۈمەتلىرى تېخىمۇ قويۇق ھەمكارلىشىش جەھەتتە ئورتاق تونۇش ھاسىل قىلىپ قالالىسا، ئامېرىكا ئارمىيەسى ھەمكارلىشىش مۇناسىۋىتىگە پائال تۈردە ياخشى تەييارلىق كۆرۈشىگە توغرا كېلىدۇ.


بولاك ئوباما ھۆكۈمىتىنىڭ بۇ ھەرىكىتىدىن تارىخنىڭ تەكرارلىشىدىن ئەندىشە قىلدى. ئۇ مۇنداق دەپ كۆرسەتتى: ئامېرىكا باشچىلىقىدىكى غەرب ئەللىرى ھاۋادىن ھۇجۇم قىلىش، ھەربىي ئىشلار مەسلىھەتچىلىرى ئۆمىكىنى ئەۋەتىش ۋە رەسمىي ئەسكەر چېقىرىشدەك ئۈچ ئىشقا ئادەتلىنىپ قالدى. بۈگۈنكى كۈندە، ئامېرىكىنىڭ ئىراققا ھەربىي ئىشلار مەسلىھەتچىلىرىنى ئەۋەتىشىدىن كىشىلەر ئامېرىكىنىڭ كېيىنكى باسقۇچتا ھاۋادىن ھۇجۇم قىلىش ھەتتا بىۋاسىتە ئەسكەر چىقىرىشدىن ئەندىشە قىلىشقا باشلىدى.


نۆۋەتتە، ئامېرىكا پارلامېنتى ئوباما ھۆكۈمىتىنىڭ ئىراققا قاراتقان سىياسىتىنىڭ ھەربىر باسقۇچىغا دىققەت قىلماقتا، كۆپلىگەن كىشىلەر ئوبامانىڭ ئىراق مەسىلىسىدە خاتالىق ئۆتكۈزۈشىدىن ئەندىشە قىلماقتا. بولاك مۇنداق دەپ كۆرسەتتى: ھەربىي ئىشلار مەسلىھەتچىسىنى ئەۋەتىش بىر ئويۇن بولۇپ، بۇنىڭدا ئاساسلىقى ئوبامانىڭ ئىراققا قاراتقان سىياسىتىگە قاراش كېرەك، بىراق ئوباما تەختكە چىققاندىن بۇيان ئوتتۇرا شەرق رايونىغا قاراتقان سىياسىتى ئىزچىل تۈردە ئاپەت ئېلىپ كەلدى. بۇ يىللاردىن بۇيان، ئوتتۇرا شەرق رايونىنىڭ ۋەزىيىتىدە ئارقا-ئارقىدىن داۋالغۇش كېلىپ چىقتى. بۇ ئامېرىكىنىڭ تاشقى سىياسىتى بىلەن مۇناسىۋەتلىك. ئۇ مۇنداق دېدى: ئەمەلىيەتتە ئوباما تۇنجى قېتىم ئامېرىكىنىڭ زۇڭتۇڭى بولغاندىن بۇيان، ئۇ ئوتتۇرا شەرق مەسىلىسىنى ئۇنتۇپ قالدى، بۇ يىللاردىن بۇيان ئوباما ئىزچىل تۈردە ئاسىيا تىنچ ئوكيانغا قايتىش ئارقىلىق ئوتتۇرا شەرق رايونىنىڭ ئىشلىرىغا سەل قارىغانلىقىنى ئاقلىماقتا.



خەتكۈچلەر:
25-06-2014
يازغۇچى: كاككۇك
ئالاھىدە ئەسكەرتىش:
لەگلەك تورىدىكى خەۋەرلەرنىڭ ئاخبارات ھوقۇقى لەگلەك تورىغا مەنسۈپ . قالايمىقان كۆچۈرۈپ تارقىتىپ ئېغىر ئاقىۋەت كېلىپ چىقسا تور بىكتىمىز مەسئۇل بولمايدۇ. !!!
لەگلەك تورىدىن خەۋەر رەسىم كۆچۈرۈپ تارقاتماقچى بولسىڭىز ، مەنبەسىنى ۋە ئۇلانما ئادىرسىنى ئېنىق ئەسكەرتىڭ !
مۇناسىۋەتلىك خەۋەرلەر
17-04-2016
    چەتئەل تاراتقۇلىرىنىڭ 17- ئاپرېلدىكى خەۋىرىگە قارىغاندا، سەئۇدى ئەرەبسىتان ئوباما ھۆكۈمىتىگە ئاگاھلاندۇرۇش چىقىرىپ: ناۋادا ئامېرىكا پارلامېنتى يېڭى قانۇن لايىھەسىنى ماقۇللاپ، 11- سېنتەبىر تېررورلۇق ھۇجۇمى ۋەقەسىدە مەسئۇلىيە...
17-04-2016
   فرانسىيەنىڭ دىپلوماتىيە مىنىستىرى ئېررو ۋە گېرمانىيەنىڭ دىپلوماتىيە مىنىستىرى ستەيىنمېيىل تۈنۈگۈن لىۋىيەنىڭ پايتەختى تىرىپولىغا يېتىپ بېرىپ، لىۋىيە مىللىي ئىتتىپاقلىق ھۆكۈمىتىنىڭ ئەزالىرى بىلەن سۆھبەتلەشتى. ئېررو شۇ كۈنكى مۇخبى...
07-03-2016
جۇڭگو ئاخبارات تورى 7- مارت خەۋىرى: باغداش تورىدىن: ئابلىمىت تەرجىمىسى رۇسىيە دۆلەت مۇداپىئە پەن-تېخنىكا ئۇچۇر تورىنىڭ خەۋىرىگە قارىغاندا، رۇسىيەنىڭ مۇئاۋىن زۇڭلىسى روگوزىن فېدېراتسىيە كومىتېت ئەزالىرى يىغىنىدا مۇنۇلارنى بىلدۈرگەن:...
07-03-2016
ياپونىيە ھۆكۈمىتىنىڭ 2-ئىيۇل ئېلان قىلغان سانلىق مەلۇماتىدا كۆرسىتىلىشىچە، بۇلتۇر 12-ئايغىچە، ياپونىيەدە مەملىكەت بويىچە ئەڭ تۆۋەن تۇرمۇش كاپالىتى ئالىدىغان ئائىلە سانى 1 مىليون 634 مىڭ ئائىلىدىن ئېشىپ، تارىختىكى ئەڭ يۇقىرى قىممەتنى يارا...
07-03-2016
شىنخۇا تورى 7- مارت خەۋىرى: باغداش تورىدىن: ئابلىمىت تەرجىمىسى ئىراقنىڭ ئوتتۇرا قىسىمىدىكى بابىلۇن ئۆلكىسىنىڭ ئۆلكە مەركىزى شىلا شەھىرىدىكى بىر تەكشۈرۈش پونكىتى شۇ جاي ۋاقتى 6- مارت چۈشتىن كېيىن ئۆزىنى ئۆلتۈرىۋېلىش خاراكتېرلىك پارت...
02-03-2016
ئوتتۇرا ئافرىقا جۇمھۇرىيىتى ئاساسي قانۇن مەھكىمىسى 1-مارت پايتەخت بانگىدا، ئوتتۇرا ئافرىقا جۇمھۇرىيىتىنىڭ سابىق زۇڭلىسى، مۇستەقىل سايلام نامزاتى تۇۋادرانىڭ 2-نۆۋەتلىك زۇڭتۇڭ سايلىمىدا %62.69 ئاۋازغا ئېرىشىپ، ئوتتۇرا ئافرىقا جۇمھۇريىتىنىڭ...
02-03-2016
فىرانسىيە ئاخبارات ئاگېنتلىقى،موسكىۋا،27-فېۋرال تېلىگىراممىسى:روسىيە دېپلوماتىيە مىنىستىرلىقى27-فېۋرال مۇنۇلارنى بىلدۈردى:روسىيەنىڭ دېپلوماتىيە مىنىستىرى سېرگىي لاۋروف ۋە ئامېرىكىنىڭ دۆلەت كاتىپى جون كېررى سۈرىيەدە ئۇرۇش توختىتىلغانلىقىد...
22-02-2016
سىنا تورى خەۋىرى، باغداش تورى تەرجىمىسى: چاۋشيەن مەركىزىي ئاگېنتلىقىنىڭ 21 - فېۋرال تەمىنلىگەن سۈرەتلىرىدە كۆرسىتىلىشىچە، چاۋشيەننىڭ ئالىي رەھبىرى كىم جوڭئېن يېقىندا چاۋشيەن خەلق ئارمىيەسى ئاۋىئاتسىيەسىنىڭ ئۇچۇش مەشىقىنى كۆزدىن كەچ...
12-02-2016
   فىرانسىيە تاراتقۇلىرىنىڭ خەۋىرىگە ئاساسلانغاندا، فرانسىيىنىڭ غەربىدىكى چاررىنت ئۆلكىسىدە 11 -فېۋرال چۈشتىن بۇرۇن مەكتەپ ئاپتوبۇسى بىلەن يۈك ئاپتوموبىلى سوقۇلۇپ كېتىش ۋەقەسى يۈز بەرگەن بولۇپ، ۋەقەدە ئالتە ئادەم قازا قىلىپ، ئۈ...
12-02-2016
   مېكسىكىنىڭ شىمالىي قىسىمىدىكى بىر تۈرمىدە شۇ جاي ۋاقتى 11- فىۋرال زور كۆلەملىك قالايمىقانچىلىق كۆرۈلۈپ، ئاز دېگەندە 52 ئادەم قازا قىلىپ، 12 ئادەم يارىلانغان. يەرلىك دائىرلەرنىڭ ئېيتىشىچە، بۇ قېتىمقى قالايمىقانچىلىق ئىككى قار...
Powered by Leglek