1

بايلىق ئۆمۈرنى خاتىرجەم ئۆتكۈزۈش ئۈچۈندۇر، ئەمما ئۆمۈر مال توپلاش ئۈچۈن ئەمەس . بىر ئاقىلدىن(كىشىلەر) سوراشتى : بەخىتلىك كىم  ۋە بەخىتسىز كىم؟  ئاقىل دېدى : بەخىتلىك شۇ كىشىكى، يەپ ئىچتى ھەم تېرىدى . بەخىتسىز شۇ كىشىكى ، ئۆلدى، ھەممە نېمىسى قېپقالدى.

تۆھپىسىز ئۆلگەن بېخىلنىڭ نامىزىنى ئوقۇما،

مال يىغىشقا كەتتى ئۆمرى،ئۆزىمۇ نەپ كۆرمىدى.

2

مۇسا ئەلەيھىسسالام قارۇنغا <1> نەسىھەت قىلدى: ئاللاھ ساڭا ئىھسان قىلغاندەك ، سەنمۇ كىشىلەرگە ئىھسان قىل!  <2> ئۇ قۇلاق سالمىدى،ئۇنىڭ ئاقىۋىتىنى سەن ئاڭلىغان  !

كىم ياخشى بىر ئىش قىلمىسا دىنار-دىرھەمدىن، <3>

ئاخىر بېشىنى بەرگۈسىدۇر دىنار-دىرھەمگە .

گەر  بەھرە ئالاي دىسەڭ  ھەر ئىككى دۇنيادىن ،

ئاللاھ ساڭا قىلدى كەرەم، قىل سەنمۇ ئادەمگە  .

ئەرەب ئېيتىدۇ: ياخشىلىق قىل ، ئەمما مىننەت قىلما،چۈنكى، پايدىسى ئۆزۈڭگە  بولىدۇ!  يەنى سېخىيلىق قىل ، ئەمما مىننەتدارلىق تەلەپ قىلما، چۈنكى پايدىسى ئۆزۈڭگە قايتىدۇ !

كەرەم دەرىخى سۈرسە يىلتىز قايان ،

ئۆسەر شاخ ۋە تاجى پەلەكتىن بەلەن.

ئۇنىڭ مېۋىسىنى ئەگەر يەي دىسەڭ ،

تېگىن ھەرىلەپ كەسمە مىننەت بىلەن.

شۈكۈر قىلغىن خۇداغا، ياخشىلىققا ئېرىشتىڭ

سېنى نىئمەت-بەرىكەتتىن قالدۇرمىدى بىر چەتتە.

قىلچە مىننەت قىلمىغىن، خىزمەت قىلساڭ سۇلتانغا،

مىننەتدار بول ئۇنىڭدىن تۇتقاچ سېنى خىزمەتتە.

3

ئىككى خىل كىشىنىڭ جاپا تارتقىنى بىكار ، تىرىشقىنى پايدىسىز: بىرى مال يىغدى ، يېمىدى؛ يەنە بىرى ئۆگەندى ، ئەمەل قىلمىدى.

ئىلىمنى قانچىلىك ئۆگەنسەڭ، ئۆگەن ،

مۇبادا ئىشلەتمىسەڭ نادانسەن.

ئەمەسسەن نە ئالىم، نە بىر دانىشمەن،

تۆت پۇتلۇق ئۇلاغسەن، كىتاب يۈكلەنگەن .

ئۇ بىر مېڭىسىزكى ، ھېستىن بىخەۋەر ،

بىلمەس ئۈستىدىكى ئوتۇنمۇ ، دەپتەر.

4

ئىلىم دىننى كۈچلەندۈرۈش ئۈچۈندۇر، ھەرگىز مال دۇنيا تېپىش ئۈچۈن ئەمەس.

كىمكى پەرز ، ئىلمۇ تەقۋالىقنى سېتىپ پۇل قىلار ،

بىر دۆۋە خاماننى توپلاپ ئوت يېقىپلا كۈل قىلار.

5

پەرز قىلمايدىغان ئالىم_ مەشئەل كۆتۈرۈۋالغان قارىغۇ ، ئۇ باشقىلارغا يول باشلايدۇ يۇ ، ئەمما ئۆزى توغرا يولدا ماڭمايدۇ.

كىمكى بىپايدا ئۆمرىن ئۆتكۈزدى  ،

نەرسە ئالماستىن  پۇلىنى  بۇزدى .

6

مەملىكەت ئۆز ئالىملىرى بىلەن ھۆسىن تاپىدۇ، دىن پەرزكار كىشىلەر بىلەن كامالەتكە ئېرىشىدۇ. ئاقىللارنىڭ پادىشاھقا يېقىنلىشىشىقا مۇھتاج بولۇشىدىن كۆرە ،  پادىشاھلار دانىشمەنلەرنىڭ سۆھبىتىگە كۆپرەك مۇھتاج بولىدۇ.

قۇلاق سال، بىر نەسىھەت ساڭا ئەي شاھ ،

جاھاندا مۇندىن ئارتۇق يوق نەسىھەت .

ئەمەل بەرمە ئاقىللاردىن بۆلەككە   ،

ئەگەر ئاقىل ئىش ئەمەلدىن بولسىمۇ چەت .

مەنبە :گۈلىستان .