12 تۈرلۈك ئەدەپسىز قىلىق

(1) باشقىلارنىڭ غورۇرى،ئىززەت-ھۆرمىتىگە تېگىدىغان لەتىپە-يۇمۇرلارنى سۆزلەش؛

(2) ئاممىۋى سورۇنلاردا،بولۇپمۇ بالىلار بار سورۇنلاردا ئەپسانە گەپلەرنى قىلىش؛

(3) يانفون ياكى تېلېفۇن بىلەن سۆزلەشكەندە ئاۋازىنى بولۇشىغا قويۇۋىتىش؛

(4) مال ساتقۇچى،ئاشخانا مۇلازىمى ياكى باشقا مۇلازىملارغا ھاكاۋۇرلۇق بىلەن مۇئائىلە قىلىش؛

(5) بالىلارنىڭ ئاشخانا،تاللا بازىرى،تىياتىرخانا ھەم باشقا ئاممىۋى سورۇنلاردا قالايمىقان چېپىپ يۈرۈشى ياكى ۋاراڭ-چۇرۇڭ قىلىشىغا يول قويۇش؛

(6) ماشىنا توختىتىشقا بولمايدىغان جايلارغا ماشىنا توختىتىش،قاتناش بەلگىلرىنى كۆزگە ئىلماسلىق؛

(7) ياش-ئۆسمۈرلەر تەنھەرىكەت مۇسابىقىسىگە قاتناشقاندا ئۆز بالىسىنى توغرا مۇئامىلە قىلىنمىدى دەپ قاراپ رېپىرى،ترېنېر ياكى باشقا ماھىرلارنى تىللاش؛

(8) پىيادىلەر يولىغا كەلسە-كەلمەس تۈكۈرۈش،ئەخلەت تاشلاش؛

(9) ئاممىۋى قاتناش ئەسلىھەلىرىدە ياشانغانلار،ھامىلدارلار ياكى مېيىپلارنى كۆرگەندە ئورۇن بوشتىپ بەرمەسلىك؛

(10) كىشىلەر توپى ئارىسىدىن خالىغانچە كېسىپ ئۆتۈش،بولۇپمۇ ئۆزىنىڭ باشقىلارغا ئاۋارچىلىق كەلتۈرىدىغان،كەلتۈرمەيدىغانلىقىنى ئويلاشماي،كانكى تېيىلىش،ۋېلسىپىت مىنىش ياكى بوۋاقلار ھارۋىسىنى ئىتترىپ مېڭىش؛

(11) سودا سارايلىرىدا پۇل تۆلەۋاتقاندا ئۆچىرەتكە قىستىلىپ كىرۋېلىش ياكى ماشىنا توختىتىش مەيدانىدا باشقىلار ماشىنىسىنى توختىتىشقا تەييارلاپ قويغان يەرگە ماشىنا توختىتىۋېلىش؛

(12) ئۆيدە تاماكا چەكمەيدىغانلار بار ئەھۋالدا ئۇلارنىڭ خالاش-خالىماسلىقى بىلەن ھېسابلاشماي تاماكا چېكىش.

مۇھەممەد كامال تەييارلىغان