ئەرتۈرك يانبىلوگى

يانفوندا كۆرۈش

1

ئىشلار ئۆتۈپ كەتتى؛ قۇياش نۇرىدەك، شامالدەك، كېچىدەك ئۆتۈپ كەتتى. ئېزىلىپ ياتقان چاغدا، خىياللارنىڭ كىرمىگەن تۆشۈكى قالمىغان چاغدا، نېمە قىلىشنى بىلمەي ئىچىم پۇشقان چاغدا يەنە قەلەمنى قولۇمغا ئالدىم. ئالتە كۈن ئۆتۈپتۇ، ئالتە كۈنلۈك ئالەم بۇ، ئايروپىلان ۋەھىمە پەيدا قىلىپ، تۈرۈلۈپ-تۈرۈلۈپ كېلىۋاتقان بۇلۇتلارنىڭ ئارىسىدىن شىددەت بىلەن ئېگىز-پەس ئۇچۇپ ئۆتكەندە يۈرىكىم ئېغىرلىشىپ، نەپسىم ئىتتىكلەپ كەتتى؛ ئېغىرلىقىمنى يوقاتقاندا ھاڭدىن چۈشۈپ كەتكىلى تاس قالغاندەك تۇيۇلدى، كىچىك بالىلار، بوۋاقلار چىقىراپ يىغلاپ كېتىشتى. مۇبادا ئېھرام بىلەن يەرگە موللاق ئېتىپ چۈشۈپ كەتكەن بولساق بۇ ئىككى ئايلىق ھەج پائالىيىتىمۇ قۇرۇق خىيال بولۇپ قالاتتى. نىھايەت قۇدرەت ئىگىسى ئاللاھ جېنىمىزنى ئالمىدى، يەرگە چۈشۈپ داۋاملىق ياشاشقا قويۇۋەتتى بىزنى.  ئەجىلىمىز تېخى كەلمىگەنىكەن، غەم بىلەن، ھاياجان بىلەن، ئاجىزانە قورقۇش بىلەن ياشاشقا باشلىدۇق. بۇ جەرياندا ئۇششاق ئىشلار بىزنى ئىسراپ قىلىدۇ، كەيپىمىز ئۇچۇپ چۇۋۇلۇپ تۇرىمىز، جىددىي پەيتتە مەھكەم تۈگۈلۈپ تۇرىمىز. ھارغىنلىق سۆڭەكلەرگىچە سىڭىپ كىردى، ئىمكانىيەت قەلبىمنى خۇرسەن قىلدى. جان پاناقاپ كەلگەن ئىشلەمچىدەك مەسئۇلىيەت بىلەن كۈن ئۆتكۈزۈشكە مەجبۇر بولدۇم. تەقۋالىق بىلەن تىنچ ياشايمەن دەۋاتسام، ئۆزلىرىگە دۈشمەن ئىزدىگۈچىلەر ھېچ ئارام بېرىشمىدى ماڭا. بېسىۋالدىم ئۇچالمىغان قۇشلىرىمنى، خىيالىمدا، چۈشۈمدە زىلۋا گۈزەللەرگە زىل تۇيغۇم بېغىشلاندى قېرىشقاندەك، مەسخىرە قىلغاندەك ۋە يەنە ھەرەمدە بولساڭمۇ نورمال، ھېسسىياتلىق، ھەتتا ئەسەبىي ئىستەكلىك ئادەمسەن دەۋاتقاندەك. تەرلەپ  كەتتىم، ئىستەكلىرىم تەرگە ئايلىنىپ ئارقىدىن سوۋۇپ كەتتى، جاندىن چىقىدۇ بەلكىم بۇ ئىسسىقلىق ھەم سوغۇقلۇق. شائىر دوستۇم كەلدى پاجىئە سۆزلەپ، مۇدھىش تەسەۋۋۇردىن، ئېچىنىش ھەم غەزەپتىن ئۆرە-تۆپە بولدۇم، بەرىبىر پەسكويغا چۈشتۈم. يۈرەكتە قالدى يارا ۋە ساقايماس دەرت.

2

ئۆزلىرىنى ئەنسىزلىككە سالغۇچىلار ئارىسىغا كىرىپ قالدىم. سۆرەپ كىردى ئۇيغۇرلۇقۇم، كارغا كەلدى تىل-زۇۋانىم، تۇتۇلدۇم ئۆز خەۋپىم ۋە قىسماقلىرىمغا، ئايلاندىم خۇدۇكسىرەشلىرىمدىكى بەدبەختكە، دەسسىدىم ئۆز قىلتاقلىرىمغا… خىزمەت دېدىم، خوتۇن-بالامنى باقاي دېدىم، ئىبادەت قىلغاچ باقماقچى بولدۇم، رىزقىمنى ئاللاھ بېرىدۇ دېدىم، كەتكەن پۇللار ھۇزۇر بەخش ئەتسە مەيلى، ئەڭ چوڭ نادامەت يېتىپ كەلگىچە كىچىك پۇشايمانلارغا ئورۇن يوق. بەرىبىر جان بار يەردە قازا بار، ئاڭغىچە تىرىكچىلىك بار يەردە تاپاۋەت بار.

خىيال بىلەن چۈشۈمدە خاتىرە يازدىم، « قاغا بولۇپ قايتتى قارلىغاچ»قا ئوبزۇر يازماقچى بولدۇم، مۇبالىغە بىلەن بېزەلگەن چىنلىق ئەدەبىياتنىڭ ھۆسنى، رېئاللىقنىڭ پەردازلانغان ئالا-بۇلىماچ يۈزىنى كۆرۈپ تۇرمىسا ھېكايە توقۇغۇچىمۇ ۋە ئۇنى ئوقۇغۇچىمۇ پۇخادىن چىقمايدۇ. يازغۇچىنىڭ راۋان، لېرىك تىلىدا گەۋدىلەنگەن خاسلىق ۋە يەرلىك پۇراق ھەر كىمنى جەلپ قىلغۇدەك: ئاتا قىزىنى ساتقان بوپتۇ، ئارقىدىن تاپتىن چىققان قىزىنى ئەۋرەزگە ئاتقان بوپتۇ. ئەقىلسىزلىق، بەڭۋاشلىق پاجىئەسى شۇ جاي، شۇ ئادەملەر دۇچ كېلىۋاتقان نېگىزلىك پاجىئەنى ياندىن ئەكس ئەتتۈرىدۇ. غەزەپ، ھەسەت ۋە شەھۋەت بىر-بىرىنى كۆپتۈرۈپ يوغىنىتىدۇ، بۇ چاغدا ئىنساننىڭ ئۇنى بېسىقتۇرۇشقا چامى يەتمەيدۇ. جامائەتنىڭ خاتا بېسىمى ئەمەلىيەتتە يەنە بىر زۇلۇم.

كۈن ئۆتكۈزۈش شۇ قەدەر شەرەپلىك، سەۋر قىلىش، كۈلۈمسىرەش، شۈكرى قىلىش، ئۇلۇغ كىچىك تىنىش، رەنجىش، غەزەبلىنىش، ئىككىلىنىش، ئىرادىگە كېلىش ۋە ئارقىدىن يېنىپ كېتىش، كۆنگەن ھالەتكە قايتىش، ئاندىن ھۇزۇرلىنىش، بۇنىڭدىن قانائەتلىنىش ئاساسلىق روھىي ھالىتىم. فىترەت ۋە كەيفىيەت ھەققىدە ئەرەبلەر نېمە دەيدۇ؟ ئەرەبچە قائىدىلەر ئەرەبلەرنىڭ نىزامچانلىقى، ئىتىزامچانلىقىنى ئەكس ئەتتۈرۈپ بېرەلەمدۇ؟ قېنى ئىتتىپاقلىق؟ ھەممە ئادەم ئومۇمەن ئوخشاش، بىرلككە كېلەلمەسلىك جەھەتتىن ئاساسەن ئوخشاش، رەزىلىككە مايىللىق جەھەتتىن ھەر مىللەتتە نىسبەت ئوخشاشمىدۇ؟

3

ئوي ئويلايسەن ئوي ئويلايسەن، ئويچىمىدىڭ سەن؛

ئۆز نەپسىڭنى قويغا ئوخشاش بوغۇزلاپ ئەركىنلىككە چىققان قويچىمىدىڭ سەن.

قويچى بولساڭ قويلىرىڭنى بىللە باقايلى،

نەپسى شەيتان بىلەن يەنىلاھ ھەمراھ بولايلى.

ئازغۇنلۇقتا ئارزۇلارغا قېنىپ ئۆتەيلى،

قېنىپ-قېنىپ قېنىۋېلىپ ئاندىن ئۆلەيلى…

مۇرەككەپلىكتە ھېكمەت ياتىدۇ،

ئادەم گۈزەللىكنى كۈيلەپ قوشاق قاتىدۇ.

رېتىمدار كەچمىشلەر قاپيىداش،

تەكرارلىق ئىچىدە قۇياش پاتىدۇ، دەريا ئاقىدۇ، ياشلار ئاقىدۇ، قان ئاقىدۇ.

ئارزۇلا ئۈمىدكە كۈلۈپ باقىدۇ.

ئاددىيلىققا كۆنمەس بولدۇق،

سۆزگە، يېزىققا ئايلىنىپ ئۇزۇن جۈملە بولدۇق؛

چوڭقۇرلۇق قايناملىرىدا چۆگىلەۋېتىپ

ئاددىي ئوت-چۆپلەرگە ئېسىلىپ قىرغاققا چىقتۇرق.

ئۆزەڭنى ئەزىز دەپ ئويلا،

ئورنۇڭنى ھېچكىم باسالمايدۇ.

ئۆزەڭنى مۇساپىردەك ئاددىي چاغلا،

كاتتىلارمۇ چۈمۈلىدىن ئاشالمايدۇ.

ھەر جان ئۆز ئالدىغا بىر مۆجىزە، مالىكولا، ئاتوم، پروتون، نېترون، ئېلىكترون، بىرلىك، ۋەھدەت، تەجەللىي…  ئاللاھ ئاسمان-زېمىننىڭ نۇرى، پەقەت بىر تامچىدىلا ئەكس ئېتەر قۇدرەت شولىسى.

ئۆزلۈك سەلتەنىتىدە شاھلىق ھۇزۇرى سۈرمەك بولساڭ لاغىلداپ ئولتۇرما، يىقىلىپ چۈشىسەن؛ تۈگۈلۈۋالما، رەزگىلىشىپ يوقاپ كېتىسەن. روھىڭ سەن بىلمەيدىغان قۇدرەتكە ئىگە ئىكەنكى، غەزەبلەنگەندە، ھاياجانلانغاندا، قورقماس بولغاندا، كۈچ-جاسارەتكە تولغاندا ئاندىن ئۇنىڭ ماھىيىتىگە، شان شەۋكىتىگە، ھەقلىق مەقامىغا يېقىنلىشالايسەن؛ قولۇڭ تىترىمەس بولغاندا يۈرىكىڭنىڭ ھەقىقىي تەپتىنى سېزەلەيسەن؛ پۇتۇڭ دەھشەت ئانىدا يۇمشاپ كەتمەس بولغاندا مەزمۇتلۇق، باتۇرلۇق، ئۇلۇغلۇقنىڭ ۋەسلىگە يېتەلەيسەن.

4

سۆز قىلماق ئاسان، ئورۇنلىماق تەس؛

كوتۇلداش ئاسان، سۈكۈت قىلماق تەس؛

قورقۇنچاقلىق ئاسان، باتۇرلۇق تەس؛

غاپىللىق ئاسان، ئۆزىنى بىلمەك تەس؛

ئۇخلىماق ئاسان، ئويغانماق تەس؛

خىيال قىلماق ئاسان، ھەرىكەتلەنمەك تەس؛

تاما قىلماق ئاسان، ئېرىشمەك تەس…

بولدى بەس، شۇنداق قىلىپ باستى بىزنى نەس.

بولدۇق ئورنى  پەس، كۆزى مەست-ئەلەس.

قوشاق ۋە يۇمۇر بىلەن روھىنى ساز قىلىپ، ئۆزىنى ماز قىلىپ ياشاپ كەلدى بۇ خەلقىم. تەۋەلىكىم بىر قەپەز، سايرايمەن ھەر خىل قۇش بولۇپ؛ باشقا ئەتىۋارلىق قۇشلارنىڭ زۇۋانىغا زوقلىنىمەن؛ ئاسىيلىق ۋە بوشاڭلىق بىر-بىرىنى يۆلەپ كەلدى؛ نومۇس ھەر دائىم نومۇسسىزلىقنىڭ بەدىلىنى تۆلەپ كەلدى.

5

ئۆزەمنى نېمە چاغلىشىم ئېتىبارسىز مەسىلە ۋە بىمەنە ئۆلچەم. قانداق ياشىشىم ئەڭ مۇھىم مەسىلە. زەئىپ يارىتىلغان تەبىئىتىمنىڭ سىر-ئەسرالىرىغا چۆكۈپ، گۇناھلىرىمنى توغرا چۈشىنىپ، ئەركىنلىكىمگە تېخىمۇ كەڭ ئىمكانىيەت قالدۇرۇش ئۈچۈن ئۇرۇنۇپ كېتىمەن بەزىدە… ئاتالمىش ئەركىنلىك مۇھتاجلىق ۋە پىتنە سەۋەبىدىن چۈپەي، قارىغۇدەك ئەپتى يوق، ساختا بىر نېمىگە ئايلىنىپ قالدى؛ دوللار ئۈچۈن ۋاقتىمنى، جېنىمنى بېرىمەن؛ ئەۋلادىمنىڭ تەقدىرىنى بىلمەي تۇرۇپ ساراسىمىگە چۆكىمەن؛ ئۆزەمنىمۇ ئوڭلاپ ئىدارە قىلالماي تۇرۇپ دائىم ئوسال، مەغلۇبىيەتلىك تۇيغۇلارغا ئەسىر بولىمەن. ۋاھالەنكى، چۈشكۈنلەشمەيمەن. ئىنسان جاپاغا چىداملىق يارىتىلغان، بۇ خۇسۇسىيەت ئۇنىڭ باشقا ئاجىزلىقىنى يېپىپ تۇرىدۇ؛ ئەگەر ئەقىل ئۈستۈنلۈكى ئۇنىڭ  چىداملىق ئالاھىدىلىكى بىلەن بىرلەشمىگەن بولسا دۇنيا بۇنچىلىك ئاۋات بولمىغان بولاتتى.

پەرۋەردىگارنىڭ ھېكمىتى ھەممىنى ئوراپ تۇرىدۇ، ئۇنىڭ رەھمىتى يامغۇرلارنى ئېلىپ يۈرگۈچى بۇلۇت ۋە شامالدەك بۇ جاھاننى ئالا قويماي كېزىپ تۇرىدۇ. مەككىدە بىر قېتىم، مەدىنىگە كېتىۋاتقاندا بىر قېتىم يامغۇر ياغدى، رەھمەت ياغدى، بالىلار شادلاندى.

6

ئىززەت تۇيغۇسى ئۆزلۈكنىڭ زىننىتى، ئۇنى تىنماي بېزەپ تۇرىمىز. بەزى قابىلىيەتنىڭ كەملىكى ۋاقىتلىق مەسىلە، مۇكەممەلىكنى زىيادە قوغلىشىپ كېتىش ئازابتىن باشقىنى زىيادە قىلمايدۇ. كاللامدا دائىم ئەكس ئېتىدىغىنى تۈزۈك ياشاش، كەسكىن ھەرىكەت قىلىش، ئويلىغاندەك بولۇشقا ئىمكانقەدەر يېقىنلىشىش. ئەگەر ئويلىغىنىمدىنمۇ ھالقىپ كەتسەم ”ماشائاللاھ“ دەيمەن، ئۆزلۈكنىڭ كۈچىيىشى بىلەن مەزلۇملۇق، مەھكۇملۇقتىن قۇتۇلۇش مۇمكىن بولىدۇ؛ ئەگەر پەقەت ئاللاھقىلا قۇللۇق قىلىش نېسىپ بولسا بەندىگە بويسۇنۇشتىن قۇتۇلغىلى بولىدۇ.

ئۇيقۇنىڭ باغرىغا قانمايمەن، چۈشلەردە شىرىن خىيال بىلەن رېئال تۇيغۇنىڭ ئاجايىپ بىرلىشىپ كەتكىنىگە ھەيران قالىمەن. ھەممىسى بىر لەھزە لەززەت ئىلكىدە غايىب بولىدۇ. ئىچ پۇشۇغى ئىچىمدىن بىر خىل ئىسيان ۋە قىتىغۇرلۇقنى كەلتۈرۈپ چىقىرىدۇ، يېتەلمىگەن ۋىساللارغا  باغلىنىپ ئۆزەمنى پەرىشان قىلىمەن.  ئېگىلگەن ۋە ئېگىلمىگەن خۇشپۇراق گۈللەرنىڭ ھەممىسى دەسسىلىپ، مىجىلىپ قۇرۇپ كەتتى، ھالا بۇ كۈنلەردە ئۇنىڭغا ئوت ھەۋىسىمدىن گۈلخان ياقماقچىمۇ؟  گۇناھكارلارنىڭ ھەممىسى ئەخمەق، دۆت، نەپسانىيەتچى كېلىدۇ.  ئۇ ھالدا گويا ئۆزەم توقۇغان نەپسانىيەت تورىدا تىپىرلاپ يۈرگەن چىۋىنغا ئايلىنىپ قالىمەن، ھايۋاندا، ھاشارەتتە ئۆزىنى تۇتۇۋالىدىغان ئەقىل بولمايدۇ،  ئىنسان بولغانىكەنمەن ئۆز نەپسىمگە چەك قويۇشۇم لازىم.

7

يەۋاتقان خورمىلارغا ئىچىم ئاغرىيدۇ، ئەرەبلەرگە ۋە بارچە ئاجىز مۇسۇلمانلارغا ئىچىم ئاغرىيدۇ، ھېلىلا قاسماق قىلىنماقچى بولغان پاكىز يەرلەرگە ۋە ئاللىقاچان بۇلغانغان گۈزەللىكلەرگە ئىچىم ئېچىشىدۇ. ئۆزلۈك قىممەت قارىشىمدىكى نەرسىلەرنى قوغدايمەن، شۇنچە گۈزەللىكلەرگە قارشى ھالدا خۇنۇك قاباھەتلەرنىمۇ بىللە ياراتقان رەببىمگە ھەمدۇ سانا ئېيتىمەن، ئۇنىڭدا بەلكى بىز بىلمەيدىغان ئاجايىباتلار، ھېكمەتلەر يوشۇرۇنغان.

كۆڭلۈمدە جىق ئىزتىراپ بار، خۇشاللىقمۇ بىر ئىزتىراپ. قوبۇل قىلالمايمەن ئۇزاق داۋاملىشىدىغان ئازابنى، خالىمايمەن يالغان شادلىقنى، روھىمدىكى غەليان تىلىمغا كەلگەندە گاچىلىشىدۇ. ئۇيغۇر ئايال ۋە ئۇيغۇر ئەرلەرنى كۆردۈم، ھەممىسى ئۆزلۈكى بىلەن ئالدىراش، ئۆزلۈكىنى يوقىتىپ قويغانلار ئۇنى ئىزدەپمۇ يۈرمەيدۇ، كۈندۈزى يوقاتسا كېچىسى تېپىۋالىدۇ، بۇ مۇقەددەس زېمىنغا كېلەلىگەن ئۇيغۇرلارنىڭ ھەممىسى بەختلىك، چىرايىدىن غەم-قايغۇ كۆرۈنمەيدۇ، ئېتىقادنىڭ كۈچىدىن، بۇ يەرگە يول بەرگەن ئاللاھنىڭ رەھمىتىدىن مەمنۇن بولۇپ يۈرۈشىدۇ.

8

ئۆز ھالىمغا باقماي يۈكسەك ئېچىنىشلاردىن ئۇلۇغلۇق ھېس قىلىمەنمۇ؟ دەردى-داۋايىم زادى نېمە؟ ئۇيقۇڭنى ئۇخلا كېرەكسىز ئادەم، نامىزىڭ بولمىسا، دۇئايىڭ بولمىسا ئۆلۈكتىن نېمە پەرقىڭ؟ ياشىغىنىڭنىڭ نېمە پايدىسى؟  تەكرار-تەكرار ئىبادەتلەردىن پەقەت كاللىسى قۇرۇق، ئىنساۋى يوق، تەسىرچان قەلبى يوق ئادەملا زېرىكىدۇ؛ نامازغا تەسىرچانلىق، تەمكىنلىك، تەخىرسىزلىك تۇيغۇسى، ئۆلۈم-ئاخىرەت ئەندىشىسى، قورقۇنچ بىلەن ئۈمىد ئارىسىدىكى تىركىشىش ھەمدەم بولغاندىلا ئاندىن دىققەتنى يىغىپ ئىبادەت قىلغىلى، تولۇق تەسلىمىيەت بەجا كەلتۈرگىلى بولىدۇ.

ئۇيقۇ بىلەن ئۆلۈم ئارىسىدا تىرىكلىك مېڭىپ يۈرىدۇ، سۇ ئىچدۇ، تەرەت قىلىدۇ… بارلىق ئۆتكۈنچى خەۋەرلەرگە قۇلاق سالمىدىم، سۆزلىيەلمىگەن ئەرەبچەمگە ئانچە پىسەنت قىلمىدىم، بىھۇدە ئالدىراشلىق، جىددىيلىك ئىچىدە ئۆزىنى ئۇپرىتىپ يۈرگەنلەرگە قوشۇلۇپ لاي ئېقىنغا قوشۇلۇپ كەتكەن سۇدەك ئاقتىم. مەندىن باشقا ھەر بىر ئىنساننى ھۆرمەتلىدىم، ئاللاھنىڭ مۆجىزىلىرىنى نېمىشقا ھۆرمەتلىمەي؟  تاشلىۋېتىلگەن قاچىلارنى يالاپ يۈرگەن پالكۆز مۈشۈكلەر بىلەن ئۈستۈنلۈك تالىشالايدىغان ئالاھىدىلىكىم نېمە؟ ئەقىل بىلەن ئىمان.  ئەمما شۈكرى قىلمايمەن، تاماقتىن كېيىن ئاغزىمنى يالىۋېتىپ يا سۈرتىۋېتىپ ئاندىن باشقا ئىشتىھانى خىيال قىلىمەن، كۈچەپ ئويلايمەن، ئازابلىنىمەن بىكاردىن بىكار…

9

كېچىنى كۈندۈز، كۈندۈزنى كېچە ئورايدۇ؛ خۇشاللىقنى خاپىلىق، خاتىرجەملىكنى ۋەھىمە قاپلايدۇ. كۈلۈپ تۇرغان كۆزلەردە ئۆلۈم سايىسى، ياش تۆكۈلگەن كۆزلەردە بەخت جىلۋىسى تۇيۇقسىز پەيدا بولىدۇ، ئۆزگىرىش نەقەدەر تېز، تۇرمۇش ھەر قاچان ھەرىكەت، بەرىكەت بىلەن گۈزەل. ئالمىشىپ تۇرغان كۆڭۈلسىزلىكلەر چوڭ ئازاب، ئېغىر دەرت-ئەلەم پەيدا قىلمىسىلا ئۆتكۈزۈۋېتىش كېرەك.  ” بىر نەرسىنىڭ قانداقلىقى قاتتىق يەرگە چۈشكەندە، زەربىگە يولۇققاندا بىلىنىدۇ“، چىداش ھەقىقەت، ئاللاھ ھېچكىمنى تاقىتى يوق ئىشقا تەكلىپ قىلغان ئەمەس؛ بىر ئىنسان ئېتىقاد يولىدا جېنىنى پىدا قىلالىغانىكەن، باشقا ئىنسانمۇ شۇنداق قىلالايدۇ. مەن بولالمىساممۇ باشقا بىرى بولالايدۇ. ئىنسانلار ئارىسدىكى پەرق شۇنچىلىك زور، قىلالمايدىغان ئىشنى قىلىمەن دەپ يۈرمىدىم، دۇئا قىلمىدىم، قەلبلەرنى ئۆز ئىلكىدە تۇتۇپ تۇرغۇچى رەببىم ماڭا شاخ تومۇرىمدىنمۇ يېقىن، روھىمنىڭ سىرىنى ئۇ بىلىدۇ؛ روھىمنىڭ قۇۋۋىتىنى، يۈرىكىمنىڭ چىداش كۈچىنى، ئىمانىمنىڭ قانچىلىك ئىكەنلىكىنى ئۇ بىلىدۇ؛ روھىمدا بولۇۋاتقان تىنىمسىز ئۆزگۈرۈشلەردىن ئۇ تولۇق خەۋەردار، ئۇنىڭ ماڭا مەلۇم قىلغىنىدىن باشقا ھېچنېمىنى بىلەلمەيمەن؛ ئۇنىڭ ماڭا ئاتا قىلغانلىرىدىن باشقا ھېچنېمىگە ئېرىشەلمەيمەن؛ يۈز يىل يىغلاپ ئىبادەت قىلساممۇ ئۇنىڭ رەھمىتى ۋە رۇخسىتى بولمىسا جەننەتكە كىرەلمەيمەن.

10

چۈشۈمدە جېكسوننى كۆرۈپتىمەن، ئۆيىنىڭ ئالدىدىن ئۆتۈپ كېتىۋاتقان كىشىلەرگە ئۇ غەمكىن قاراپ تۇرغۇدەك، چىرايىمۇ ئۇنچە قورقۇنچلۇق ئەمەس، بۇزۇلمىغان چىرايىدىن شان-شەرەپ، خاتىرجەملىك چىقىپ تۇرىدۇ. كىشىلەر ”ئالۋاستى بىلەن پەرىشتىنىڭ بىر گەۋدىسى“ دەپ تەرىپلەيدىغان، پۇل بىلەن شان-شۆھرەتكە يەتكىچە كۆمۈلگەن ئۇ مەشھۇر شەخسمۇ ئۆلدى، ئىمان ئېيتىپ مۇسۇلمان پېتى ئۆلدىمۇ ياكى ئىسلامغا قىزىققان پېتى كاپىر-مۇشرىك ھالدا ئۆلدىمۇ، بىلگۈچى ئاللاھ.

ئەتىگەندە نامازغا تۇرغاندا كەلگۈسى ئىشلاردىن خەۋەرسىز ئىدىم، چۈشۈمنى تۈگەتكەندە رېئاللىق باستۇرۇپ كەلدى. تۇيۇقسىز بىر ئىشلار ئۆزلۈكىدىن يۈز بېرىدۇكى، ئالدىنى ئالغىلى بولمايدۇ، خاتالىق ئۈستىگە خاتالىق ئۆتۈلىدۇ. بىر يامانلىق ئارقىسىدىن بىر ياخشىلىق كېلىشى مۇمكىن. پالاكەت ئۆتۈپ كەتسە ئارقىدىن ئامەت يېغىشى مۇمكىن. ھاۋا ھەمىشە ئوچۇق بولىۋەرمەيدۇ، چاقماق چاقىدۇ، يامغۇر ياغىدۇ، ھەممىسى رەھمەت. بەك تىنچ، غەم-قايغۇسىز، سىلىق-سىپايە، يالغان كۈلكە بىلەن ئۆتكەن كۈنلەرنىڭمۇ چىن مەنىسى يوق؛ راھەت ۋە غەپلەت ئادەمنى سېمىز قۇرتتەك يۇمشاق، كالۋا، كالاڭپاي قىلىۋېتىدۇ؛ قورقۇپ تۈگۈلۈۋالساڭ خەق كېلىپ كاللاڭغا دەسسىۋېتىدۇ؛ قاتتىق غەزەپ ئۇنچە يامان ئىشمۇ ئەمەس، ئۇ كەسكىنلىك، ئىرادە، جەسۇرلۇق پەيدا قىلىدۇ؛ ئەمما غەزەپنى ئەقىل بىلەن يەڭمەي دۆتلۈك قىلغاندا كىشىنى پالاكەت باسىدۇ؛ غەزەپنى يېڭىشمۇ باتۇرلۇق؛ غەزەپنى ھەق ئۈچۈن قوللىنىش، ئىرادە ۋە زېھنىي كۈچنى ھەق يولغا سەرپ قىلىش ئەڭ ئاقىلانىلىق.

(2009-يىللىق ھەج خاتىرىلىرىمدىن)