كىپەن ئوغىرلاش خاتىرىسى 1-خاتىرە1-بۆلەك25-باب
-
كىپەن ئوغىرلاش خاتىرىسى 1-خاتىرە1-بۆلەك25-باب
ۋاقتى: 2016-08-18 ئاۋاتلىقى: 1282 قېتىم1- خاتىرە 1-بۈلەك 25– باپ قاشتېشى قورچاقيانفوندا كۆرۈش
مەن ئاكۇينىڭ گىپىدىن ھەيران بولۇپ ئىختىيارسىزلا كەينىمگە يىنىپ قورىقىنىمدىن بەدىنىمنىڭ قىتىپ قالغانلىقىنى ھىس قىلدىمدە پەس ئاۋازدا:" سىلەر ئىلگىرى بۇنداق ئىشقا يولۇقۇپ باققانمۇ ؟!" دوپ سورىدىم .
ئاكۈي تىتىرەپ تۇرۇپ :" ئەلۋەتتە يولۇقۇپ باقىمىغان ، ئەگەر داۋاملىق يولۇقىدىغان ئىش بولسا مەن تەرەتخانىدا پوق تارتىشقا رازىكى كىپەن ئوغىرلىغىلى چۈشمەيتتىم ...." دەپ جاۋاپ بەردى .
پەنزىگە قارىسام ئۇ بىر قولىدا يارىسىنى تۇتۇپ :" نىمىلىكى بىلەن كارىمىز بولمىسۇن ، ئالدى بىلەن ئۇنىڭغا بىر نەچچە پاي مىشەك مانتىسى سوۋغا قىلايلى ، بۇرۇن ئۆلمىگەن بولسا ئەمدى ئۆلسۇن ، ئەگەر ئۇ ئورنىدىن تۇرۇپ كەتسە ئەھۋال چاتاق !!" دىدى . ئويلاپ باقسام پەنزىنىڭ دىگەنلىرى ھەقىقەتەن ئورۇنلۇق ، بۇنداق ۋاقىتتا كۆپ ئۆيلىغاندىن كۆپ ئىش قىلغان ياخشى . شۇڭا مەن ئالدىراپلا قورالنى كۆتۈرشىمگە سىمىز بىلەن كەنجى تاغام تەڭلا :" توختا...توختا...توختا ..." دەپ ۋاقىراشتى .
كەنجى تاغام ماڭا قول شىلتىغاچ جەسەتكە يىقىنراق بىرىپ جەسەت ئۈستىدىكى ساۋۇتقا قاراپ ھەيران بولغىنىدىن ئىغىزى گەپكە كەلمەي كىكەچلەپ تۇرۇپ :" بۇ ...بۇ قاشتېشى قورچاققۇ؟؟ ۋاي خۇدايىم ... بۇ نەرسە راستىنلا مەۋجۇتكەنغۇ ؟!" دىدى .
مەن ئۇنىڭ نىمە ئىكەنلىكىنى سورىشىمغا كەنجى تاغام ھاياجانلانغىنىدىن كۆزىدىن سۇينى چىقىرىپ تۇرۇپ:" ئا....مەت دىگەن ...شۇ ! ياراتقۇچى ئىگەمگە مىڭ رەھمەت ، پىقىر ۋۇ سەن شېڭ ( 吴三省) بىر ئۆمۇر دىگۇدەك قەۋرە ئوغىرلاپ ئاخىرى ....ئاخىرى بىباھا گۆھەر تاپتىم ، ....ئۇ ...ئۇ دىگەن قاشتېشى ....قورچاق ..!" دەپلا مۈرەمنى قوش قوللاپ تۇتۇپ يىغلۇغىدەك بولۇپ :" مۇشۇ نەرسىنى كيگەن ئادەم قىرىماي بارغانسىرى ياشىرىدۇ ،جىيەنىم ....كۆردىڭمۇ ؟ بۇ ھەقىقىەتەن راسكەن ، ئاۋۇ جەسەت بۇنىڭ ئەڭ ياخشى ئسپاتى ...قارا !" دەپ توۋلىدى .
قەدىمكى دەۋىردە 50-60ياشلىق ئادەملەر ئىنتايىن قىرى ھىساپلىناتتى . بۇ جەسەتنىڭ مۇسكۇل گۆشلىرى سولىشىپ قالغان بولسىمۇ بىراق چىراي قارىماققا ناھايتى ياش كۆرۈنەتتى . مەن ئختىيارسىزلا ‹‹ ئوھ ...›› دەۋەتتىم ، ئەجەبە بۇ ئالەمدە راستىنلا قىرىمايدىغان ، يىللارنىڭ ئۆتىشى بىلەن ياشىرىپ كىتىدىغان ئىش بار ؟؟؟
سىمىزنىڭ كۆزىمۇ ساۋۇتقا تىكىلگەنلىكتىن قىتىپ قالغان بولۇپ :" ئادەمنىڭ ئىشەنگۇسى كەلمەيدۇ .... چىنشىخۇاڭمۇ تاپالمىغان نەرسىنى بۇ سولتەكنىڭ كىيىۋالغىنى قارا ! ھەي ...نىمە ...قانچىنچى تاغا سەن بۇنى قانداق سالدۇرۇشنى بىلەمسەن ؟!" دەپ سورىدى .
كەنجى تاغام بىشىنى چايقاپ تۇرۇپ :" ئاڭلىشىمچە بۇ نەرسىنى تىشىدىن سالدۇرغىلى بولمايمىش ، ئاۋارچىلىقتە بۇ ! ئەجەبا جەسەتنى يۈدۈپ ئەپچىقىپ كىتىمز ؟!" دىدى .
ئارقىدىنلا ئۇلار جەسەتنىڭ پۇت –قوللىرىنى سىلاشتۇرۇپ ساۋۇتنى قانداق سالدۇرۇشىنى مەسلھەت قىلدى . قارسام بۇ لۇشاڭ بىگىمۇ يۇمشاق مىجەز بىر نىمە ئىكەن ، باشقىلار سەۋەپسىزلا ئۇنىڭ پۇت –قوللىرنى كۆتۈرۇپ سىلاشتۇرۇپ يۇرسە ھىچبىر ئىنكاس بىلدۇرمەي قىمر قىلماي ياتاتتى . مەن ئويلىنىپ تۇرۇپ :" ئەگەردە قاشتېشى قورچاق ساۋۇتنى سالدۇرۋەتسەك ئىچىدىكى ئادەم نىمە بوپ كىتەر؟ " دەپ سورىدىم .
سىمىزمۇ بۇ مەسىلىنى ئويلاپ باقىمغان بولسا كىرەك ،شۇڭا :" بۇنى پىقىر سىمىز غوجاكاڭ بىلمەيدۇ ، يامىنى كەلسە شۇ پارغا ئايلىنىپ كىتەر !!" دىدى .
ئارقىدىن مەن ئۇلاپلا :" ئۇنداقتا بىز بىر ئوبدان ياشاۋاتقان ئادەمنى ئۆلتۇرگەن قاتىل بولۇپ قالمايمىزمۇ ؟!" دوپ سورىدىم .
سىمىز گىپىمنى ئاڭلاپ ئككى تىقىمىغا شاپاللاپ كۇلۈپ تۇرۇپ :" يولداشچاق ، كىپەن ئوغىرلىرىدا سەندەك ئاڭ بولىدىغان بولسا كىپەن ئوغىرلىقىنى ھىچكىم قىلمايدۇ ، قايسى قەدىمقى زاماندىكى خان – ئاقسۆڭەكنىڭ قولى پۇقرالارنىڭ قىنى بىلەن بويالمىغان ؟ ئۇلار تىرىلىپ چىققان تەقدىردىمۇ ھەممىسى دىگۇدەك ئىتىلپ كىتىدۇ ياكى مۇددەتسىز كىسىلىدۇ ، نەدىكى يوق ئىشلاردىن ئەنسىرەپ يۇرىيدىكەنسەن ...." دىدى .
ئويلاپ باقسام سىمىزنىڭ دىگىنى توغرا ، شۇڭا ئۇلارغا ياردەم بىرىش ئۈچۈن جەسەت ساندۇقىنىڭ يىنىغا بىرىپ ساندۇق ئىچىدىكى باشقا قوشۇپ دەپنە قىلىنغان بويۇملارغا قارىدىم . ساندۇقىنىڭ ئاستىدا قەۋەت –قەۋەت تەڭگە – تىللا چوڭلۇقىدىكى بىلىق قاسرىقىدەك بىر نىمە ئارىسدا مەن ئىسمىنىمۇ ئاتاپ بىرەلمەيدىغان بىر مۇنچە ئاخىرەتلىك بويۇملار تۇراتتى . مەن بىلىق قاسرىقىدەك نەرسدىن بىر ئۈچۈم قولۇمغا ئىلىىپ بورنۇمغا يىقىن ئەكىلىپ پۇراپ بىقىپ :" بۇ نىمە ؟!" دەپ سورىدىم .
كەنجى تاغام ئانچە ئىرەن قىلماي مۇنداقلا پۇراپ قويۇپ :" قولۇڭدىكىسى جەسەتنىڭ تاشلىغان تىرىسى !" دىيىشىگە كۆڭلۇم ئىلىشىپ ئختىيارسىزلا ئالقىنىمدىكى نەرسىنى تاشلىۋەتتىم– دە ئىغىزىمنى بۇزۇپ تىللاپ :" ئاناڭنى ، بۇ لۇشاڭ بىگىنىڭ تىرە كىسىلى بامۇ نىمە ؟ ئەجەپ جىق تىرە تاشلاپتىغۇ ؟" دىدىم .
ئارقىدىنلا كەنجى تاغام :" قالايمىقان سۆزلىمە ، بۇ دىگەن ئۇ تاشلىغان كونا تىرە ، ھەر قىتىم تىرە تاشلىسا بىر قىتىم ياشارغانغا باراۋەر ، مەنچە ئۇ ئاز دىگەندىمۇ بەش– ئالتە قەۋەت تىرە تاشلىدىمىكىن ؟!" دەپ جاۋاپ قايتۇردى .
منىڭ ساندۇقتىكى بۇ ئادەمنىڭ كۆڭلىنى ئىلىشتۇرىدىغان قاسراقلارغا قاراپ بايامقى قىززىقىشممۇ قايەرلەرگىدۇر غايىپ بولدى . دەل شۇ ۋاقىتتا سىمىز ۋاقىرىدى :" ئامال باردەك قىلىدۇ !
ھەممىمىز تەڭلا يوپۇرلۇپ قارىساق سىمىز كۆرسەتكەن ساۋۇتنىڭ قويۇن قسمىدىكى بىر تال قاشتېشىنى مۇقىملاشتۇرغان ئالتۇن يىپنىڭ ئۇچى كۆرۈنۇپ قالغان ئىدى . مەن ھەيران بولۇپ :" ۋاي ئاللا ! ئۆلگۇر سىمىز كۆزۈڭ راستىنلا ئوغىرنىڭ كۆزىكەن جۇمۇ ، قەدىمى ساۋۇت ئۈستىدىكى يىپنىڭ ئارتۇق ئۇچىنىۇ كۆرىۋاپسەن ؟!" دىدىم .
سىمىز دەرھال ماڭا قاراپ كۆز ئالايتىۋەتكەندىن كىيىن :" سىلەر جەنۇپ ئۇسلۇبىدىكى يولداشلار بەك دۆت ئىكەنسىلەر ، كىپەن ئوغىرلاش ئىنتايىن ئىنچىكە ھەم يۇقىرى تەخنىكا تەلەپ قىلىدىغان ھۇنەر . كۆردىڭلارمۇ ؟ بۇگۇن مەن سىمىز غوجىكاڭلار بولمىغان بولسام بۇ ساۋۇتىنى قانداق سالدۇراتتىڭلاركىن تاڭ ؟؟!" دىدى .
بۇ چاغدا كەنجى تاغام ئازراق تىرىكىپ :" ئاناڭنى ، شۇنداقمۇ ياكى ئەمەسمۇ تىخى بىلمەيمىز ، بەلكىم بۇ يىپنىڭ ھىچقانداق ئەھمىيتى يوقتۇ !" دىدى .
سىمىز قاقاقلاپ كۈلۈپ تۇرۇپ :" ئاناڭنى قىرى ، مىنىڭ دىگىنمگە ئىشەنمەيسەن ؟!" دەپلا قولىنى سوزۇپ يىپنى تارتماقچى بولدى . ئۇ ئەمدىلا قولىنى سۆزۇپ يىپنى تارتاي دىيىشىگە ‹‹ ھىھ....›› قىلغان ئاۋازنىڭ ئاڭلىنىشى بىلەن تەڭلا كەنجى تاغام چاقماقتەك تىز سۇرئەت ئىچىدە بىر پەشۋا بىلەن سىمىزنى بىر ياققا تىپىپ يىقىتىشىغا ‹‹جاق ›› قىلغان ئاۋاز بىلەن تەڭ بىر قارا قەدىمى خەنجەر ئالدىمىزدىكى دەرەخكە سانجىلدى . مەن كۆز ئالدىمدىكى بۇ كۆرۈنۇشتىن ھاڭۋىقىپ قالدىم . ئەگەردە كەنجى تاغامنىڭ پەشۋاسى بولمىغان بولسا ھىلىقى خەنجەر سىمىزنىڭ بىشى دەرەخكە مىخلاپ قويغان بولاتتى .
بىز ھەممىمىز تەڭلا ئۆرۈلۇپ قاراپ بوتۇلكىنىڭ تاش پەلەمپەي ئاستىدا تۇرغانلىقىنى كۆردۇق . ئۇنىڭ پۇتكۇل بەدىنى دىگۇدەك قان يۇقى بولۇپ ئۈستىنكى بەدىندە قاچانلاردا پەيدا بولغىنى بىلگىلى بولمايدىغان يىشىل راڭلىك بۇغرا كىيىكىنىڭ چەكتۇرۈلگەن سۆرىتى تۇراتتى . ( بۇغرا كىيىك – ئەپسانىلاردىكى قۇيرۇق كالىنىڭ قۇيرۇقىغا ، تۇيىقى ئاتنىڭ تۇيقىغا ، بەدەن شەكىلى كىيىككە ئوخشايدىغان خسلەتلىك ھايۋان ، خەنزۇلار بۇغرا كىيىكىنى ، سۇمۇرخ ، ئەجدەرھا ھەم تاشپاقىغا قوشۇپ تۆت خسلەتلىك ئىلاھ دەپ قارايدۇ . ‹‹ تەرجىماندىن ››) ، ئۇنىڭ سول قولى ھازىرمۇ خەنجەر ئاتقان ھەركەت ھالىتىدە بولۇپ ئوڭ قولىدا غەلىتە بىر نەرسىنى كۆتىرۋالغاندى.
مەن بوتۇلكىنىڭ ئوڭ قولىدا كۆتىرۋالغان نەرسىنىڭ ھىلىقى قانىلىق مۇردىنىڭ بىشى ئىكەنلىكىنى كۆرۈپ قورىقىنىمدىن ئشتىنىمغا چىقىرۋىتىشكە تاسلا قالدىم .
نەچچە دەقىقىدىن كىيىن بوتولكا بىزگە قاراپ ئاقساپ مىڭپ پەلەمپەي ئۈستىگە چىقتى . ئۇنىڭ نەپىسى ئىنتايىن ئىغىر بولۇپ پۇتكۇل بەدىنى دىگۇدەك يارا ئىغىزى بىلەن تولغان ، قارىغاندا ئۇ بىر قىتىملىق ھايات ماماتلىق جەڭگە قاتناشقان ئوخشايدۇ ، ئۇ جەسەت ساندۇقىغا قارىۋەتكەندىن كىيىن بىزگە قاراپ پەس ئاۋازدا :" نىرى تۇرۇڭلار !" دىدى .
سىمىز بايامقى ئشتىن قورقۇپ كەتكەن بولغاچقا ئاچچقىدىن بويۇن تومۇرلىرىنمۇ كۆپتۇرۇپ تۇرۇپ :" ئاچاڭنى پالانى قىلاي ، بايا نىمە قىلماقچىدىڭ ؟؟!" دەپ ۋاقىردى . بوتۇلكا بىشنى بۇراپ سىمىزگە سوغۇق نەزەردە قارىۋەتكەندىن كىيىن :" سىنى ئۆلتۈرمەكچىدىم !" دەپ جاۋاپ قايتۇردى .
سىمىز بوتۇلكىنڭ جاۋابىنى ئاڭلاپ تىخمۇ غەزەپلىنىپ يەڭلىرىنى تۈرۈپ بوتۇلكىغا ئىتىلىشىغا ئاكۈي ئۇنى تۇتىۋالدى ، كەنجى تاغام كەيپىياتنىڭ ناچارلىشىپ بىر –بىرمىىزگە قول كۆتۇرگىدەك دەرجىگە بىرىپ يەتكەنلىكىنى كۆرۇپ سىمىزغا قاراپ ئالدىراپلا :" ئۆزۇڭنى بىسىۋال ، ئاكاش ھەرگىزمۇ سەۋەپسىز ئىش قىلمايدۇ ، ئۇنىڭ ئۈستىگە ئۇ سىنىڭ جىنىڭنى نەچچە قىتىم قۇتقۇزىۋالغان ، ئالدىرداقسانلىق قىلما !" دىدى .
سىمىز ئويلاپ بىقىپ كەنجى تاغامنىڭ دىگەنلىرىنى توغرا تاپتتى بولغاي ،شۇڭا ئاكۈينىڭ قولىنى بىرلا سىلكىپ :" ئاناڭنى ، سىلىەرنىڭ ئادىمىڭلار كۆپ ، پىقىر سىمىز بىگىم بۇگۇن سىلەرگە بوزەك بولدى ، نىمە دىسەڭلار ئىختىيارىڭلار ....." دىدى .
بوتۇلكا قولىدىكى مۇردا بىشنى قاشتېشى كارۋات ئۈستىگە تاشلىۋىتىپ بىر نەچچىنى يۆتىلىۋەتكەندىن كىيىن :" بۇ قانلىق مۇردا قاشتېشى قورچاق ساۋۇتنىڭ ھەقىقى ئىگىسى ، لۇشاڭ بىگى قەۋرە ئوغىرلاۋىتىپ بۇ ساۋۇتنى بايقاپ سالدۇرۋالغان بولغاچقا بۇ جەسەت قانلىق مۇردىغا ئايلىنىپ كەتكەن ، قاشتېشى قورچاقىنى كەيگەن ئادەم ھەر 500يىلدا بىر قىتىم تىرە تاشلايدۇ ،پەقەت تىرە تاشلىغان چاغدىلا ئاندىن ساۋۇتىنى سالدۇرغىلى بولىدۇ ،ئۇنداق بولمىغاندا ئىچىدىكى تىرىك جەسەت قانلىق مۇردىغا ئايلىنپ كىتىدۇ . كۆز ئالدىمىزدىكى بۇ جەسەتكە 3000يىلدىن ئاشتى ، بايا سەن سىمىز ، يىپنىڭ ئۇچىنى شۇنداقلا تارتقان بولساڭ ئچىدىكى تىرىك جەسەت قانىلىق مۇردىغا ئۆزگىرەتتى –دە ھەممىمىز بۇ قەۋرە ئىچىدە ئۆلگەن بولاتتۇق !" دەپلا سوغۇق نەزەردە سىمىزگە تىكىلدى .
بوتۇلكا سۆزلەپ بولۇپلا يەنە بىر نەچچىنى يۆتىلىشىگە ئىغىزىدىن قان سىرغىپ چىقتتى . قارىغاندە ئۇنىڭ ئىچكى ئەزاسى خىلى ئىغىر زەخمىلەنگەن چىغى . بۇ ۋاقىتتا بىر ياقتا زۇۋان سۇرمەن قاراپ تۇرغان پەنزې ئىغىز ئىچىپ :" ئاكاش ، مەن پەنزېنىڭ ئىغزى ئىتتىك كۆڭلى تۇز ، ئەيىپكە بۇيرۇماڭ ، سىز بىلىدىغان ئىشلار بەك كۆپكەن ، مۇمكىن بولسا بىزگە چۇشەندۇرۇپ قويسىڭز ؟ سىز زادى قايسى يولدىكى ئەۋليا – پىشىۋا ؟ سىز مىنىڭ جىنىمنى قۇتقۇزغان ، ئەگەردە بۇ يەردىن تىرىك چىقىپ كىتەلىسەم چوقۇم ئۆيىڭزگە پەتىلەپ بارىمەن ...؟!" دەپ سورىدى .
پەنزېنىڭ بۇ سۇئالى ئىنتايىن ئۇستىلىق بىلەن سورالغان بولغاچقا مەن ‹‹ بوتۇلكا ئەمدى جاۋاپ بەرمەي بولمىدى ؟~" دىگەنلەرنى ئويلاۋاتسام بىراق بۇ ئۆلگۈر ‹‹ ماي بوتۇلكىسى ›› يەنىلا بىر ئىغزمۇ زۇۋان سۇرمىدى . زۇۋان سۇرمىدىلا ئەمەس خۇددى پەنزېنىڭ گىپىنى ئاڭلىمغاندەكلا جەسەت ساندۇقىنىڭ يىنىغا كىلىپ جەسەتكە يىرگىنىش نەزىرىدە قارىۋەتكەندىن كىيىن ئۇزۇن قولىنى بىرلا سوزۈپ جەسەتنىڭ كارنىيىدىن بوغدى –دە بىرلا تارتىپ جەسەتنى ساندۇقىدىن چىقىرىشىغا جەسەتنىڭ گىلىدىن غەلىتە چىقىرغان ئاۋاز ئاڭلىنىپ جەسەت پۇت –قوللىرىنى مىدىرلىتىشقا باشلىدى . كۆز ئالدىمدىكى بۇ كۆرنۇش ئىنتايىن قسقا ۋاقىتى ئىچىدە يۇز بەرگەن ھەمدە بوتۇلكىنىڭ ھەركىتى چاقماقتەك تىز بولغاچقا مەن قانداق ئىنكاس قايتۇرىشىمنى بىلەلمەي ھاڭۋىقىپ تۇرغان پەيتتە بوتۇلكا ھىلىقى تىرىك جەسەتكە قاراپ سوغۇققىنا :" سەن بەك ئۇزۇن ياشاپ كەتتىڭ ، ئەمدى ئۆلسەڭ بولىدۇ " دەپلا بىرلا كۈچەپ بوغىشغا ‹‹ پاس ›› قىلغان ئاۋاز بىلەن تەڭ لۇشال بىگىنىڭ كىكىردىكى ئىزلىىپ كارنىيى بىلەن قوشۇلۇپ بوتۇلكىنىڭ قولىغا چقتى . ئارقىدىنلا لۇشاڭ بىگىنىڭ پۇت –قولى تىپىلاشتىن توختاپ تىرىسى كۆزنى يۇمۇپ –ئاچقۇچە ئارلىقتا قارىداپ كەتتى .
ھەممىمىز كۆز ئالدىمىزدا يۇز بەرگەن ئىشتىن ھەيران بولۇپ نىمە دىيىشىمىزنى بىلمەي قالدۇق . بوتۇلكا قولدىكى جەسەتنى بىرلا شىلتىپ يەرگە تاشلىۋەتتى . خۇددى ئۇنىڭ ئۇستىدىكى قاشتېشى قورچاق ساۋۇتى بىر تىيىنغا ئەرزىمەيدىغان ئەخلەتتەكلا . بۇ ۋاقىتتا مەن دەرھال ئۇنىڭ بىلىكىگە ئىسىلىپ :" سەن زادى كىم ؟ لۇشاڭ بىگى بىلەن نىمە ئاداۋىتىڭ بار ؟؟" دەپ سورىدىم .
بوتۇلكا ماڭا بىردەم قارىۋەتكەندىن كىيىن سوغۇققىنا :" بىلسەڭ نىمە بولماقچى ؟!" دىدى .
سىمىزنىڭمۇ ئاچچىقى تىخچە يانمىغان بولۇپ :" بۇ قانداق گەپ ، بىزنىڭ بۇ جەسەت ساندۇقىنى تىپىشىمىز ئاسانغا چۇشتىمۇ ؟ بىراق سەن نوچى ھىچنىمە دىمەيلا تىرىك جەسەتنى بوغۇپ ئۆلتۈردۇڭ ، شۇڭا بىزگە نىمشقا شۇنداق قىلىدىغانلىقڭنى چۈشەندۇرۇپ قويارسەن ھە ؟؟!" دەپ ۋاقىردى .
بوتۇلكا بىشنى بۇراپ قاشتېشى كارۋات ئۇستىدىكى مۇردىنىڭ بىشىغا مەنسىتمىگەندەك قارىۋەتكەندىن كىين بىر تەرەپتىكى رەڭلىك ئويما رەسسىملىك ساندۇقىنىڭ ئارقىسىدىكى قىزغۇچ قىزىل رەڭلىك قاشتېشى قۇتىنى كۆرسىتىپ تۇرۇپ ئىيتتى :" سىلەر بىلمەكچى بولغاننىڭ ھەممىسى ئاۋۇ قۇتىنىڭ ئىچىدە !"
تەلەي قاپىقىدىن چىققان يازمىلار
- 2015-10-30 13:49:01كىپەن ئوغىرلاش خاتىرىسى 1-خاتىرە1-بۆلەك2-باب
- 2015-11-04 18:51:02كىپەن ئوغىرلاش خاتىرىسى 1-خاتىرە2-بۆلەك11-باب
- 2015-11-01 14:41:30كىپەن ئوغىرلاش خاتىرىسى 1-خاتىرە1-بۆلەك21-باب
- 2015-11-14 18:00:21كىپەن ئوغىرلاش خاتىرىسى 1-خاتىرە 2-بۆلەك33-باب
- 2015-11-01 14:49:52كىپەن ئوغىرلاش خاتىرىسى 1-خاتىرە1-بۆلەك26-باب
- 2015-11-26 16:53:23كىپەن ئوغىرلاش خاتىرىسى 1-خاتىرە 2-بۆلەك44-باب
- 2015-11-08 16:25:30كىپەن ئوغىرلاش خاتىرىسى 1-خاتىرە2-بۆلەك24-باب
- 2015-11-03 16:00:04كىپەن ئوغىرلاش خاتىرىسى 1-خاتىرە2-بۆلەك6-باب
- باھالار
-
ئىسمىڭىز:
- باھالار رېتى
-