خان جەمەتى بلوگىدىن خوش خەۋەر

 

ئەسسالامۇ ئەلەيكۇم ياخشىمۇ سىلەر ............ بلوگىرلار ، تورداشلار . { خان جەمەتى بلوگى} سىلەرنىڭ قوللاپ قۇۋەتلىشىڭلار بىلەن مۇشۇ كۇن مۇشۇ ھالغا كەلدى ،

مۇشۇ مۇناسىۋەت بىلەن ...

ئاللاھ تائالا نېمىشقا ئۆلۈمنىڭ ۋاقتىنى يۇشۇرۇن ساقلايدۇ؟ ئاللاھ تائالا ئىنساننى ھاكاۋۇرلۇق ۋە ماددىي نوپۇزىدىن مەغرۇرلىنىپ كىتىشتىن ئاگاھلاندۇرۇشنى ۋە ئاللاھنىڭ قۇدرىتى بىلەن ئۇنى دائىم ئەسلەپ تۇرۇشنى، ئۆلۈمنىڭ بىر خىل ئالاھىدىلىكى قىلىپ بەلگىلىدى. ...

ئۇيغۇرلارنىڭ بازار مەدەنىيىتى ئۇيغۇرلار ۋە ئۇلارنىڭ ئەجداتلىرىدا شەھەرلىشىش ناھايىتى بۇرۇن باشلانغان. بۇنداق مۇقىم ئولتۇراق تۇرمۇش ۋە دېھقانچىلىقنىڭ تەرەققىياتى، شەھەرلىشىش ۋە تاۋارلاشقان ئىشلەپچىقىرىش بازارنىڭ پەيدا بولىشى ۋە تەرەققى قىلىشىدا مۇھىم...

ئۇيغۇرلار كىتاب ئۇقۇمدۇ؟ ئۇيغۇرلار كىتاب ئۇقۇمدۇ؟
بىر چەتئەللىك ئىلىكتىر ئىنىرگىيە ئىنجىنىرى مەندىن بىر كۈنى شۇنداق ۋەزنى ئېغىر بىر سۇئال سوراپ قالدى؟مەن ئۇنىڭغا مۇنداق بىر ۋەقەلىكنى سۆزلەپ بەردىم…
مىلادى 1998-يىلى ئىدى .مەن تۇلۇق ئ...

ياشلىرىمىزدا نېمىلەر كەم توغراق
1-يۈكسەك غايە كەمچىل
يۈكسەك غايە بىرەر ئىشنى باشقا ئېلىپ چىقىشتىكى ئىچكى ھەركەتلەندۈرگۈچى كۈچ بۇلۇپ،غايىسىز كىشى بىرەر ئىشنى باشقا ئېلىپ چىقالمايدۇ. دۆلىتىمىزنىڭ ھازىرى ۋە كالگۈسى غايىلىك ، ئەخلاقلىق،مەدەنىي...

 خان جەمەتى خەۋەرلىرى : يەر شارى خاراكتېرلىك ئىقتىسادىي كرىزىسنىڭ تەسىرىگە ئەڭ ئاز ئۇچرىغان، ھەتتا كرىزىستىن تەرەققىي قىلغان ھالدا ئۆتۈپ كەتكەن تۈركىيە بىلەن جۇڭگو، ئۆز ئارا ئۇزاق مۇددەتلىك ئىستراتېگىيىلىك ھەمكارلىققا قاراپ يۈزلەنمەكتە.
...

 خان جەمەتى خەۋەرلىرى : 2009– يىلىدىكى غەززە ھۇجۇمى، ئىسىرائىليىگە ئاۋارىچىلىق تېپىپ بەرمەكتە.

2009– يىلى ئىسىرائىلىيىنىڭ غەززەگە ئېلىپ بارغان ھەربىي ھۇجۇمىدىن كېيىن، دۇنيادا يەھۇدىيلارغا بولغان دۈشمەنلىكنىڭ ئىككىنچى د...

ۋاقىت ئېڭى ۋە رىقابەت ئېلى ئابدۇقادىر
- ﻧﻪﮔﻪ ﻣﺎﯕﺪﯨﯔ؟، – ﺳﻮرﯨﺪﯨﻤﻤﻪن ﻣﻪﻛﺘﻪﭘﻜﻪ ﺧﯧﻠﯩلا ۋاﻗﭽﻪ ﻣﺎﯕﻐﺎن دﯦﮭﻘﺎن ﻗﻮﺷﻨﺎﻣﻨﯩﯔ ﺑﺎﻟﯩﺴﯩﺪﯨﻦ.
- ﻣﻪﻛﺘﻪﭘﻜﻪ ﺷﯘ… – دﯦﺪى ﺋﯘ ﺋﯧﺮﯨﻨﭽﻪﻛﻠﯩﻚ ﺑﯩﻠﻪن.
- ﻣﻪﻛﺘﻪﭘﻜﻪ ﺑﯘﻧﺪاق ۋاﻗﭽﻪ ﺑﺎرﺳﺎڭ، دەرﺳﻠﻪردە ﻗﺎﻧﺪا...

تۈرك ئۇنۋېرستېتلىرىنىڭ دۇنيادا تۇتقان ئورنى تۈرك ئۇنۋېرستېتلىرى ۋە ئۇلارنىڭ كۈنىمىزدىكى دۇنيا ئۇنۋېرستېتلىرى ئارىسىدىكى تۇتقان ئورنى



تۈركىيە ئاۋازى رادىئوسى: تۈركىيە جۇمھۇرىيىتىنىڭ قۇرۇلغىنىدىن ئېتىبارەن ئۇچقاندەك تەرەققى ...

ئۇيغۇر تارىخىدىكى مۇھىم يىل ئاي كۇنلەر ئۇيغۇر تارخىدىكى مۇھىم يىل ئاي كۇنلەر

 

ئۆز مىللىتىنى ۋە ئۆز مىللىتىنىڭ تارىخىنى چۈشىنىش ناھايىتى مۇھىم. بىز ئۆز تارىخىمىزنى سۇدەك يادقا بىلەلمىسەكمۇ، يۈزەكى بولسىمۇ بىر تونۇشقا ك...

كۆزىمىزنى تارىخ ئاچىدۇ مۇختار قادىر ھونزادە

ئىنسانىيەتنىڭ مۇقەددەس ئۆتمۈشى شەكىللەنگەن ۋاقىتتىن باشلاپ، جەمئىيەت تەرەققىياتى ئۈچۈن خىزمەت قىلىپ كېلىۋاتقان تارىخ پەنلىرى بىر مىللەت، بىر رايۇن ياكى بىرەر ئائىلىگە نىسبەتەن كەم بولسا بولماي...

ئۇيغۇر ئىسلام دىنى ئالىمى مۇھەممەت سالىھ داموللا 1991-يىلى 10- ئاي. مىسىر ئەرەب جۇمھۇرىيتىنىڭ پايتەختى قاھىرەدە مۇھەممەد ئەلەيھىسسالامنىڭ مەۋلۇدىنى خاتىرىلەش مۇناسىۋىتى بىلەن خەلقئارالىق تەنتەنىلىك يىغىن ئۆتكۈزۈلدى. ئىلمىي مۇھاكىمە خاراكتېرىنى ئالغا...

ئۇيغۇر مۇقامشۇناس، شائىرە ئاماننىساخان ﺋﺎﺗﺎﻗﻠﯩﻖ ﻣﯘﺯﯨﻜﺎﺷﯘﻧﺎﺱ ﯞﻩ ﺗﺎﻻﻧﺘﻠﯩﻖ ﺷﺎﺋﯩﺮﻩ ﺋﺎﻣﺎﻧﻨﯩﺴﺎ ﺧﯧﻨﯩﻢ ﺩﻭﻻﻥ ﻳﯘﺭﺗﻰ (ﮬﺎﺯﯨﺮﻗﻰ ﻣﻪﻛﯩﺖ ﻧﺎﮬﯩﻴﯩﺴﻰ) ﻧﯩﯔ ﺗﯩﺰﻧﺎﭖ ﺩﻩﺭﻳﺎﺳﻰ ﺑﻮﻳﯩﺪﯨﻜﻰ ﻗﯘﻣﯘﺵ ﻣﻪﮬﻪﻟﻠﻪ ﻳﯧﺰﯨﺴﯩﺪﺍ ﻧﺎﻣﺮﺍﺕ ﺋﺎﺋﯩﻠﯩﺴﯩﺪﻩ ﺩﯗﻧﻴﺎﻏﺎ ﻛﻪﻟﮕﻪﻥ . ﺋﯘ ﺋﺎﺗﯩﺴﯩﻨﯩﯔ ﻳﯧﺘﻪﻛﻠﯩﺸﻰ ﯞﻩ ﺋﯚﺯﯨﻨﯩ...

ئۇيغۇر بىئولوگىيە ئالىمى شۆھرەت مۇتەللىپ www.biliwal.com  يازمىسى: ئۇيغۇر بىئولوگىيە ئالىمى شۆھرەت مۇتالىپ (شوئۇكھرات مىتالىپوۋ) قازاقىستاننىڭ ئالمۇتا شەھىرىدە تۇغۇلغان بولۇپ، 1995-يىلى ئامېرىكا قوشما شتاتلىرىغا كەلگەن. ئۇ 1987-يىلى رۇسىيىنىڭ م...

ئۇيغۇر فىزىكا ئالىمى ئەركىن سىدىق        ئامېرىكىنىڭ ئىنگلىزچە ”Nasa“ دەپ ئاتىلىدىغان ھاۋا قاتناش ۋە ئالەم بوشلۇق تېخنىكىسىنى باشقۇرۇش ئىدارىسىنىڭ تارمىقىدا،  پۈتۈن دۇنيادىكى ھەر خىل مىللەتلەردىن تەركىپ...

ئۇيغۇر ئەدىپ ئابدۈشۈكۈر مۇھەممەتئىمىن     ﺋﯘﻳﻐﯘﺭ ﻣﻪﺩﻩﻧﯩﻴﯩﺘﻰ ﯞﻩﺋﯘﻳﻐﯘﺭ ﺗﺎﺭﯨﺨﻰ ﺗﻪﺗﻘﯩﻘﺎﺗﻰ ﺳﺎﮬﻪﺳﯩﺪﯨﻜﻰ ﺑﯚﺳﯜﺵ ﺧﺎﺭﺍﻛﺘﯧﺮﻟﯩﻖ ﺋﯩﻠﻤﯩﻲ ﻣﯘﯞﻩﭘﭙﻪﻗﯩﻴﻪﺗﻠﯩﺮﻯ ﮬﻪﻡﺑﻪﺩﯨﺌﯩﻲ ﺋﯩﺠﺎﺩﯨﻴﻪﺕ ﺳﺎﮬﻪﺳﯩﺪﯨﻜﻰ ﺋﯘﺗﯘﻗﻠﯩﺮﻯ ﺑﯩﻠﻪﻥ ﺷﯚﮬﺮﻩﺕ ﻗﺎﺯﺍﻧﻐﺎﻥ ﻣﻪﺷﮭﯘﺭ ﺋﺎﻟﯩﻢ، ﺗﺎﻻﻧﺘﻠﯩﻖﺋﻪﺩﯨﺐ، ﺗﯚ...

ئۇيغۇر ئەدىپ ئابدۇرېھىم ئۆتكۈر كۈچلىك رېئالىزملىق روھ ۋە چوڭقۇر تارىخىي ئاساسقا ئىگە ئەسەرلىرى بىلەن جامائەتچىلىككە تونۇلغان تالانتلىق شائىر ۋە يازغۇچى ئابدۇرېھىم ئۆتكۈر1985- يىلى تۆمۈر خەلىپە باشچىلىقىدىكى قۇمۇل دېھقانلار قوزغىلىڭىنىڭ ئۆتمۈشىنى ئەك...

ئۇيغۇر ئەدىپ ئابدۈشۈكۈر مۇھەممەتئىمىن     ﺋﯘﻳﻐﯘﺭ ﻣﻪﺩﻩﻧﯩﻴﯩﺘﻰ ﯞﻩﺋﯘﻳﻐﯘﺭ ﺗﺎﺭﯨﺨﻰ ﺗﻪﺗﻘﯩﻘﺎﺗﻰ ﺳﺎﮬﻪﺳﯩﺪﯨﻜﻰ ﺑﯚﺳﯜﺵ ﺧﺎﺭﺍﻛﺘﯧﺮﻟﯩﻖ ﺋﯩﻠﻤﯩﻲ ﻣﯘﯞﻩﭘﭙﻪﻗﯩﻴﻪﺗﻠﯩﺮﻯ ﮬﻪﻡﺑﻪﺩﯨﺌﯩﻲ ﺋﯩﺠﺎﺩﯨﻴﻪﺕ ﺳﺎﮬﻪﺳﯩﺪﯨﻜﻰ ﺋﯘﺗﯘﻗﻠﯩﺮﻯ ﺑﯩﻠﻪﻥ ﺷﯚﮬﺮﻩﺕ ﻗﺎﺯﺍﻧﻐﺎﻥ ﻣﻪﺷﮭﯘﺭ ﺋﺎﻟﯩﻢ، ﺗﺎﻻﻧﺘﻠﯩﻖﺋﻪﺩﯨﺐ، ﺗﯚ...

ئۇيغۇر ئوت يۈرەك ئۇستاز مەمتىلى تەۋپىق  مەمتىلى ئەپەندى 1901-يىلى ئاتۇشنىڭ بۇيامەت كەنتىدە توختاجى ئىسىملىك يىتىشكەن تېۋىپ ئائىلىسىدە دۇنياغا كەلگەن. ئۇنىڭ ئاتا-ئانىسى ئۆز زامانىسىنىڭ تەرەققىيپەرۋەر كىشىلەرىدىن بولۇپ، ئائىلىسى مەرىپەتنى، ئېلىم ...

ئۇيغۇر ئىسلام ئالىمى مەرىپەتچى ئابدۇقادىر داموللام       ئابدۇقادىر داموللام ئۇيغۇرلار ئاريسىدىن چىققان مەشھۇر ئىسلام ئالىمى، ئۇيغۇر يېڭى مائارىپىنىڭ ئاساسچىسى. خەلقپەرۋەر، مەرىپەتچى شائىر ئابدۇقادىر داموللا 1862-يىلى قەشقەر...

بۈيۈك ئۇيغۇر شائىرى ئەلىشىر نەۋائى

 

   بۈيۈك شائىر مۇتەپەككۇر نىزامىدىن ئەلىشىر ناۋائىي مىلادى 1441 – يىلى 2-ئاينىڭ9-كۈنى ھېرات (ھازىرقى ئافغانىستاننىڭ غەربىدىكى بىر شەھەر ) شەھىرىدە دۇنياغا كەلگەن. ...

بۈيۈك ئۇيغۇر ئالىمى تۈركولوگ مەھمۇد قەشقەرى            مەشھۇر ئېنىسكلوپېدىك ئالىم مەھمۇد قەشقىرى مىلادىيە 1011-يىلى ئوپالدا تۇغۇلغان . دادىسى ھۈسەيىن بىننى مۇھەممەد قاراخانىيلارنىڭ خان جەمەتىدىن بولۇ...

بۈيۈك ئۇيغۇر پەلسەپە ئالىمى يۈسۈپ خاس ھاجىپ      ﺋﯘﻳﻐﯘﺭ ﺧﻪﻟﻘﯩﻨﯩﯔ 11 – ﺋﻪﺳﯩﺮﺩﯨﻜﻰ ﺑﯜﻳﯜﻙ، ﻣﯘﺗﻪﭘﭙﻪﻛﻜﯜﺭ ﺷﺎﺋﯩﺮﻯ ﻳﯜﺳﯜﭖ ﺧﺎﺱ ﮬﺎﺟﯩﭙﻨﯩﯔ ﻗﻪﺑﺮﯨﮕﺎﮬﻰ ﻗﻪﺷﻘﻪﺭ ﺷﻪﮬﯩﺮﯨﺪﯨﻜﻰ ﺋﻪﺳﻜﯩﮭﯩﺴﺎﺭ ﻗﻪﺩﯨﻤﻜﻰ ﺷﻪﮬﯩﺮﯨﻨﯩﯔ ﺷﯩﻤﺎﻟﯩﻐﺎ ﺟﺎﻳﻼﺷﻘﺎﻥ «ﭘﺎﻳﻨﺎﭖ» ﻳﯧ...

بۈيۈك پەيلاسۇپ، فىزىكا ئالىمى فارابى فارابىنىڭ ھاياتى: فارابى قاراخانىلار خانلىقى زامانىدا ياشىغان. فارابىنىڭ ئىسمى مۇھەممەد، فامىلىسى ئەبۇ ناسىر، تەخەللۇسى فارابى، لەقىمى «ئىككىنچى ئۇستاز». فارابىنىڭ «ئىككىنچى ئ...

- ﺋﺎﭘﺮﯦﻞ (ﺳﻪﭘﻪﺭ ﺋﯧﻴﻨﯩﯔ 4- ﻛﯜﻧﻰ) ﻣﻪﺳﺘﻠﯩﻜﺘﻪ ﺯﺍﯞﺍﻝ ﯞﺍﻗﺘﻰ ﺑﻮﻟﻐﺎﻧﺪﺍ ﺋﯘﺧﻼﭖ ﻗﺎﭘﺘﯩﻤﻪﻥ. ﺑﯩﺮ ﭼﺎﻏﺪﺍ ﺟﯩﻦ ﺭﺍﻛﺸﺎﺱ ﻳﯧﻨﯩﻤﻐﺎ ﻛﯧﻠﯩﭗ:

- ﺑﯜﮔﯜﻥ ﺷﻪﻳﺘﺎﻥ ﺋﺎﻟﯩﻴﻠﯩﺮﻯ 2- ﻗﯘﺭﯗﻟﺘﯩﻴﯩﻨﻰ ﺋﺎﭼﻤﺎﻗﭽﻰ، ﺳﯩﻨﻰ ﺷﯘ ﻛﺎﺗﺘﺎ ﻗﯘﺭﯗﻟﺘﺎﻳﻨﯩﯔ ﻣﯘﺧﺒﯩﺮﻟﯩﻘﯩﻐﺎ ﺗﻪﻛﻠﯩﭗ ﻗﯩﻠﯩﭗ ﻛﻪﻟﺪﯨﻢ،-ﺩﯨﺪﻯ.
...

خان جەمەتى خەۋەرلىرى : : ئىستانبۇل ئەتە ئىنتايىن مۇھىم ئەھمىيەتكە ئىگە بولغان بىر ئالىي دەرىجىلىكلەر يىغىنىغا سەھنە بولىدۇ.

تۈركىيە، پاكىستان ۋە ئافغانىستان ئوتتۇرىسىدىكى « ئۈچ تەرەپلىك ئالىي دەرىجىلىكلەر يىغىنى» جۇمھۇر...

ئۇيغۇرلار بىلەن ئۆزبېكلەر بىر مىللەتمۇ ؟


دۇنيادا كۆپلىگەن شانلىق مەدەنىيەت ياراتقان مىللەتلەر ئۆتكەن،مەسلەن قەدىمكى بابىلۇن مەدەنىيىتى ،سىرلىق مايا مەدەنيىتى ۋە جۇڭگو خۇاشا مەدىنيىتى...قاتارلىقلار .بۇ يەردە مەن كىشلەرگە ئايان بولغان ...

ئۇيغۇرلارنىڭ ئۆتمۇشى، ھازىرى ۋە كەلگۇسى

مەندە ھازىرقى ئۇيغۇر جەمىيىتىگە قاراپ نۇرغۇن ئويلىنىش بولدى.مېنىڭ كەسپىم تارىخ بولمىسىمۇ بىراق نۇرغۇن تارىخى كىتاپلارنى ئوقۇدۇم،شۇنداقلا مىللىتىمنىڭ تارىختا قانداق مىللەت ئىكەنلىگىنى چۇشىنىپ يەتتىم ھ...

مىلادى 160-يىللار ئەتراپىدا،ئىلى دەريا ۋادىسىدا ياشاۋاتقان شىمالى ھۇن قەبىلە ئىتپاقى(مىللىتى)نىڭ بىر قىسمى خەن ئمپىرىيەسى بىلەن بولغان ئۇرۇشلار تالاپىتىدىن داۋاملىق غەرپكە قاراپ سىلجىشقا باشلاپ ياۋرۇپا زىمىنىگە تەۋە،ئالانلار ياشاۋاتقان زىمىنگە كېلىپ تو...

 غالىب بارات ئەرك

ئۇيغۇرلار قەدىمكى دەۋردە تەرەققى قىلغان شەرق خەلقلىرىدىن بىرى ئىدى، ئەمما يېقىنقى 3- 4 ئەسىردە تەرەققىياتى ئەڭ قالاق ھالەتكە چۈشۈپ قالدى، بۇ زادى نىمە ئۈچۈن؟
1 . تەرەققىياتنىڭ ئالدىنقى شەرتى تېنچلىق بولمىغان. ...