كۈندىلىك تۇرمۇش ۋە خىزمەت جەريانىدا، نۇرغۇن كىشىلەر دائىم مەندىن تېخنىكىغا دائىر سوئاللارنى سوراپ تۇرىدۇ. بەزىدە چاغلاردا، سوئال سورىغۇچى ۋە جاۋاپ بەرگۈچى ئوتتۇرىسدا دائىم بىر قىسىم كۆڭۈلسىز ئىشلار يۈز بېرىپ تۇرىدۇ، تۆۋەندىكى بىر قىسىم مەزمۇنلار بۇنىڭ تىپىك مىسالى…

1. مەسىلەن: «مېنىڭ كومپيۇتېرىم تولا قېتىۋالىدىغان بوپ قالدى، قانداق قىلىمەن؟»، ئادەتتە، بۇنداق سوئاللارغا بىردەك «سېستىمىنى قايتا قاچىلاڭ» دەپلا جاۋاپ بېرىمەن. ئېنىقكى، بۇ خىلدىكى جاۋاپ سوئال سورىغۇچىنى ئازراق ئۈمىدسىزلەندۈرۈپ قويىدۇ، ئەمما سىز بۇنىڭ تېگىشلىك جاۋاپ ئەمەسلىكىنى ئېتىراپ قىلىشىڭىز كېرەك. ئەمما بەزى بىر سوئاللار ئادەمنى ھەقىقەتەن گاڭگىرىتىپ قويىدۇ. مەسىلەن: «#C نى يېڭى ئۆگىنىۋاتقان ئىدىم، خاتالىق چىقىۋالدى، كۆرۈپ باقامسىز؟»، بۇنداق چاغدا مەن ياندۇرۇپلا قايتا سورايمەن، قانداق خاتالىق چىققان ئىدى؟

2. يەنە بىر خىل ھالەت بولسا، جاۋاپ بەرگۈچى ئاۋال سوئال سورىغۇچىدىن ئاغرىنىشقا باشلايدۇ، مەسىلەن، سېنىڭ سورىغان بۇ سوئالىڭ توغرا ئەمەس ياكى سەن زادى نېمە دېمەكچى دېگەندەك قايتۇرما سوئاللار چىقىدۇ، شۇنىڭ بىلەن سوئال سورىغۇچى توختىماي ئۆزىنىڭ نېمە دېمەكچى ئىكەنلىگىنى چۈشەندۈرىدۇ، ئاقىۋەت بىر مۇنچە ۋاقىتنىڭ ئۆزىلا ئەسلى سوئالنىڭ نېمە ئىكەنلىگىنى ئايدىڭلاشتۇرۇشقا كېتىپ قالىدۇ.

3. يەنە بىر خىل ھالەت شۇكى، سوئال سورىغۇچىنىڭ سورىغان سوئالى ھەددىدىن زىيادە ئاددى، ھەتتا سوراش ھاجەتسىزلا بىر سوئال. مەسىلەن، سىز ئۆزىڭىز سىناپ باقسىڭىز ياكى مۇناسىۋەتلىك چۈشەندۈرۈشلەرنى بىر ئوقۇپ باقسىڭىز، توردىن ئىزدەپ باقسىڭىزلا ھەل بولىدىغان ئىشلار. ماھىيەتتە بۇ بىۋاستە ھالدا سىزنىڭ بىلىمسىزلىكىڭىز ياكى ھورۇنلىقىڭىزنى چۈشەندۈرۈپ قويىدىغان بىر ئەھۋال. بۇ خىل ئەھۋال سىزنىڭ باشقىلارغا بەرگەن تەسىرىڭىزگە ئېغىر نۇقسان يەتكۈزىدۇ.

4. تۆتىنچى خىل ئەھۋال شۇكى، سوئال سورىغۇچى توختىماي ۋالاقشىپ ھېلى ئۇنى، ھېلى بۇنى سوراپ جاۋاپ بەرگۈچىنىمۇ قايمۇقتۇرىۋېتىدۇ، ھەتتا بەزىدە سوئال سورىغۇچىنىڭ سوئال سورىماقچى ئىكەنلىگىدىنمۇ گۇمانلىنىپ قالىدىغان ئەھۋال كېلىپ چىقىدۇ.

شۇڭا، قانداق سوئال سوراش، قانداق قىلغاندا بىر مەسىلىنى ئىنتايىن ياخشى ۋە ئۈنۈملۈك ئۇسۇلدا سوراشمۇ ئىنتايىن مۇھىم مەسىلە بولۇپ ھېسابلىنىدۇ. سىزنىڭ سوئال سوراش قابىلىيىتىڭىز بىۋاستە ھالدا سىزنىڭ شۇ مەسىلىنى ھەل قىلىش ئۇسۇلىغا ئەڭ تېز سۈرئەتتە ئېرىشىشىڭىزگە تەسىر كۆرسىتىدۇ.

بۇ يەردە كۆپچىلىككە How To Ask Questions The Smart Way ناملىق بىر ماقالىنى تەۋسىيە قىلاي، خەنچە تەرجىمىسى «سوئال سوراشتىكى پاراسەت» بۇ يەردە، بۇنىڭ ئىچىدىن مەن بىر قىسىم يورۇق نۇقتىلارنى خۇلاسىلەپ ئۆتەي:

1. سوئال سوراشتىن بۇرۇن ئۆزىڭىز جاۋابىنى تېپىشقا بىر ئۇرۇنۇپ بېقىڭ، مۇناسىۋەتلىك ماتېرىيال، قوللانما، ئوقۇشلۇقلارغا قاراپ مۇناسىۋەتلىك مەزمۇن بارمۇ يوق ئىزدەپ بېقىڭ، ئاشۇ ئۇسۇللارنىڭ سىزنىڭ مەسىلىنى ھەل قىلىشىڭىزغا ياردىمى تېگەمدۇ يوق، ئۆزىڭىز بىر سىناپ كۆرۈڭ. ناۋادا سىز پروگراممېر بولسىڭىز، سىز ئاۋال پروگرامما كودىنى تەكشۈرۈشنى ئوبدان ئۆگىنىڭ(بولمىسا خەقنىڭ سىزگە بېرىدىغان جاۋابى «بېرىپ قوللانمىنى كۆرۈپ بېقىڭ» دىن ئىبارەت بولىدۇ). بۇنداق سوئاللار ئادەتتە خېلى كۆپ، بەزى چاغلاردا بۇنداق سوئاللارغا قەتئىي جاۋاپ بەرگۈم كەلمەيدۇ، چۈنكى ئۆزەمنى خەقنىڭ چاكىرىغا ئايلىنىپ قالغاندەك ھېس قىلىپ قالىمەن.

2. سوئال سورىغاندا، سوئال سورىماقچى بولغان ئادەم ياكى سورۇننى دەل تاللاڭ. ناتونۇشلار ياكى مەسئۇلىيەتسىز كىشىلەردىن سوئال سوراش سەل خەتەرلىك. ناتوغرا بولغان جاۋاپ بەرگۈچىدىن سوئال سوراش، ھەتتا سىزنىڭ مەسىلىنى ھەل قىلىش ۋاقتىڭىزنى نەچچە 10 ھەسسە ئۇزارتىۋېتىشى مۇمكىن. ناۋادا سىز Linux تىكىلەردىن Windows نىڭ سۈرئىتى بەك ئاستىلاپ كەتتى، قانداق قىلسام بولار دەپ سورىسىڭىز ئۇلار نېمە دەپ جاۋاپ بېرەر؟ ئېنىقلا Windows نى ئۆچۈرىۋېتىپ Linux قاچىلا دەپ جاۋاپ بېرىدۇ.

3. سورىماقچى بولغان سوئال چوقۇم ئېنىق بولۇشى كېرەك ھەمدە سىزنىڭ سوئال سوراشتىن بۇرۇن قايسى ئەھۋاللارنى باشتىن كەچۈرگەنلىكىڭىزنى قىسقىچە ئەسكەرتىشىڭىز كېرەك، سورىماقچى بولغان سوئال قانچە ئىخچام ۋە ئېنىق بولسا شۇنچە ياخشى، بۇنداق بولغاندا سوئالىڭىزغىمۇ ناھايىتى ئاسانلا جاۋاپ قايتىشى مۇمكىن. بىر قىسىم چوڭ ھەجىمدىكى سوئاللارنى، ئامال بار ئەڭ نېگىزلىك ۋە ئەڭ ئىخچام ھالەتكە چۈشۈرۈپ، مەسىلىنىڭ ھەل قىلىش تۈگىنىگە يىغىنچاقلاپ ئاندىن سوراش كېرەك.

4. سوئاللارنىڭ ئوقۇلۇشچانلىقىغا، مەركەزلەشتۈرىلىشىگە ئالاھىدە دىققەت قىلىش كېرەك، بۇ تەرەپ كود يازغانغا ئوخشايدۇ. پەقەت ئاددى ۋە ئېنىق بولغان سوئاللارلا باشقىلارنىڭ قىزىقىشىنى قوزغايدۇ ۋە باشقىلار تەرىپىدىن ئىتتىك نەزەرگە ئېلىنىدۇ. ئېسىڭىزدە بولسۇن، ھېچكىممۇ ئۆزى ئۈچۈن قىلچىلىك پايدا-ئەھمىيىتى يوق بىر پاتمان سوئاللارغا ئالتۇندەك ۋاقتىنى ئىسراپ قىلىشنى خالىمايدۇ، ئۆزىڭىزنىڭ قىيىنچىلىقىڭىزنىڭ ھەممىسىنى باشقىلارغا تاشلاپ قويۇپلا خاتىرجەم جاۋاپ كۈتۈش، قەتئىي ئاقمايدىغان بىر ئىش.

5. سوئال سوراشتىكى پوزىتسىيەرىڭىز، بىر خىل مۇنازىرە شەكلىدىكى پوزىتسىيەگە ئوخشاش بولۇشى كېرەك. گەرچە يەتتە پۈكۈلۈپ، توققۇز تازىم قىلىپ كەتمىسىڭىزمۇ، قەتئىي سەۋر-تاقىتىڭىز بولمىسىمۇ، بىراق ئەڭ بولمىغاندا مۇشۇ ھالەتتە تۇرۇپ ئاندىن سوئال-جاۋاپ ئېلىپ بېرىشىڭىز كېرەك. پەقەت مۇشۇنداق بولغاندىلا ئاندىن سوئال سورىغۇچى سىزنى كۆزگە ئىلىشى مۇمكىن. مۇشۇ خىل ھالەتكە يېتىش ئۈچۈن، باشقىلار تەرىپىدىن كەمسىتىلمەسلىك ئۈچۈن، سىز چوقۇم سورىماقچى بولغان مەسىلىگە تولۇق تەييارلىق قىلىشىڭىز، قارشى تەرەپنىڭ قايتۇرما سوئاللىرىغا تەمتىرىمەي جاۋاپ بەرگۈدەك كۆزىتىش ئېلىپ بېرىشىڭىز كېرەك. شۇنداق بولغاندا، باشقىلار سىزنى تەجرىبىلىك ئىكەن دەپ قارايدۇ، ھەتتا سوئال سوراش داۋامىدا، جاۋاپ بەرگۈچىنىڭ دەماللىققا ئېسىگە كەلمىگەن نۇقتىلارنى ئېسىگە سالالايسىز ۋە بۇ ئارقىلىق ئۆلچەملىك جاۋاپقا ئېرىشىش ۋاقتىنى قىسقارتالايسىز. ناۋادا، ھېچنىمە بىلمەي تۇرۇپ ھەممىنى باشقىلاردىن سورايمەن، باشقىلار ھەل قىلىپ بېرىدۇ دەپ ئويلىغان بولسىڭىز، ئېغىر خاتالاشقان بولىسىز.

6. يەكۈن چىقىرىشقا ئالدىرىماڭ. مەسىلەن: «مەن ئۆزۈمنىڭ كومپيۇتېرىدا سىنىسام بولغان، ماۋۇ كومپيۇتېردا بولمايۋاتىدۇ، چوقۇم مۇشۇ كومپيۇتېرنىڭ مەسىلىسى» دېگەندەك گەپلەرنى ئالدىراپ چىقارماڭ. سىز مۇشۇ گەپلەرنى دېگەن چاغدا، سىزدە چوقۇم يېتەرلىك پاكىت ۋە دەلىل ئۇچۇرلار بولۇشى كېرەك، بولمىسا، باشقىلارنىڭ ئالدىدا ئۆزىڭىزنى چوڭ چاغلىغاندەك تەسىر بېرىپ قويىسىز. ياخشى بىر سوئال ئەسلىدە «بۇ يۇمشاق دېتال كومپيۇتېر سەپلىمىسى ۋە مەشغۇلات سېستىما نەشىرى بىلەن زىچ مۇناسىۋەتلىكمۇ؟ قايسى يۇمشاق دېتاللار بىلەن يەكلەش ئالامىتى كۆرۈلۈشى مۇمكىن» دېگەندەك شەكىللەردە بولىدۇ.

ئەسلى مەنبە: http://coolshell.cn/articles/3713.html
توردىشىمىز مىسكىننىڭ تورخۇمار كۇلۇبى ئۈچۈن تەمىنلىگەن ئەسىرىگە كۆپ رەھمەت!