• تۈرك تارىخى يىلنامىلىسى - [تارىخي ئەسەرلەر]

    Mar 24, 2010

    版权声明:转载时请以超链接形式标明文章原始出处和作者信息及本声明
    logs/61029121.html

    Türklerin genetik olarak ataları, Batılı tarihçiler tarafından M.Ö. 2500 ile M.Ö. 1700 yılları arasındaki Afanasiyevo kültürü ile başlayan ve M.Ö. 1700 ile M.Ö. 1200 yılları arasındaki Andronovo Kültürü ile devam eden dolikosefal mongolitlerle ortak yönleri bulunmayan Brakifesal ırka dayandırılır. Bu ırkın savaşçı ve göçebe kültüre sahip olduğu, M.Ö. 1700 yılları sonrasında kitleler halinde Altay Dağları ile Tanrı Dağları arasındaki bölgeye yayıldığı bilinmektedir.[2]

     M.Ö. 3`üncü yüzyıl [değiştir]
     
    M.Ö.312: Çin/Hiung nu arasında Kuzey Şansi Savaşı
    M.Ö.240: Bozkır halklarına karşı Çin'in duvar inşası: Çin Seddi
    M.Ö.209: Hiung nu lideri Teoman'ın ölümü
    M.Ö.209: Mete'nin Hiung-nu'ların (Hunların) lideri olması
    M.Ö.201: Kırgız halkından ilk kez söz edilmesi

     

     M.Ö. 2`nci yüzyıl [değiştir]
     
    M.Ö.187: Çin'in Hunlar üzerine Pa-i-Teng seferi
    M.Ö.177-M.Ö.165: Yue-çilerin Hun'lar tarafından Kansu'dan Baktriane'ye sürülmeleri ve oradaki Helen krallığını ortadan kaldırmaları
    M.Ö.177-M.Ö.165: Hun'ların Çin'e akınları
    M.Ö.138-M.Ö.126: Baktria'da Çang Kien elçiliği. Çin-İran ilişkileri

     

     1`nci yüzyıl [değiştir]
     
    48: hun'ların ikiye bölünmeleri (Kuzey hun ve Güney hun)
    93: hun'ların Sien Pi'ler tarafından mağlup edilmeleri

     

     2`nci yüzyıl [değiştir]
     
    Aşağı İtil'de (Hazar denizi'nin kuzeyi) Hun varlığı

     

     3`ncü yüzyıl [değiştir]
     
    260: Şan-şi'nin kuzeyinde Tabgaçlar

     

     4`ncü yüzyıl [değiştir]
     
    304-351: Çin'in kuzeyinde Hiung-nu krallıkları (Han Zhao, Hou Zhao)
    388-392: Çin'in kuzeyinde Ding ling krallığı (Wei)
    374-375: Avrupa Hunlarının Don Nehri'ni geçişi
    386-409: Tabgaçlar Kuzey Çin'de (Kuzey Vey)

     

     5`nci yüzyıl [değiştir]
     
    402: Rouran'ın kuruluşu (Yüan Yüan/Avarlar?)
    407-431: Çin'in kuzeyinde Hiung-nu krallığı (Xia)
    422: Lo-yang'ın Tabgaçlar tarafından alınışı
    427: Romalılar ve Hunların ittifakı
    434: Bizans ile Hunlar arasında Margos Antlaşması
    440: Ak Hun (Eftalit) istilalarının başlaması
    451: Attila Galya'da (bugün Fransa)
    452: Attila'nın Roma seferi ve Papa I. Leo ile görüşmesi
    480: Hazar denizi ile Tuna nehri arasında Ön Bulgarlar
    480: Mazdek İsyanları'nda Sasaniler'e Ak Hunların yardım etmesi

     

     Orta Çağ/Türkler [değiştir]
     6`ncı yüzyıl [değiştir]
     
     
    531-578: Kafkas Surları'nın İranlı Hüsrev tarafından dikilmesi
    534: Tabgaçların (Vey Hanedanlığı) dağılması
    552: Tu-kiu'lerin (Türküt'ler/Göktürkler) Rouran egemenliğe karşı ayaklanması. Birinci Göktürk Kağanlığı'nın kuruluşu.
    565: Ak Hunların (Eftalitler) Göktürkler tarafından ortadan kaldırılmaları
    582: Birinci Göktürk Kağanlığının bölünmesi

     

     7`nci yüzyıl [değiştir]
     
    619: Avarların İstanbul'u I. kuşatması.
    626: Avarların İstanbul'u II. kuşatması.
    626-627: Doğu Roma İmparatoru Herakleios'un Hazarlar'dan yardım istemesi
    639: Göktürk prensi Kürşad'ın ihtilal denemesi.
    642: Güneydoğu Avrupa'da (Karadeniz'in kuzeyi'nde) Büyük Bulgarya Hanlığı'nın bölünmesi
    673-674: Arapların Maveraünnehir'e ulaşması ve Göktürk şehri Buhara'yı kuşatması.
    674: Paralı Türk askerlerinin İslam topraklarında varlığı
    680: Ön Bulgarlar Balkan'da
    681-744: İkinci Doğu Göktürk Kağanlığı'nın kuruluşu

     

    Bulgarların bölünmesi:

      

     


     8`nci yüzyıl [değiştir]
     
    720-735: Orhun Anıtlarının dikilmesi
    744-840: Uygur Kağanlığı'nın kuruluşu
    751: Çinlerin Orta Asya'ya girişi, Talas Savaşı
    755: Paralı Türk askerlerin Ngan Lu-Şan'ın Çin'deki isyanı
    762-770: Uygurların Mani dini'ni benimsemeleri
    780: İtil Bulgar Hanlığı'nın kuruluşu

     

     9`ncu yüzyıl [değiştir]
     
     
    Hazar Hanlığı gücünün zirvesindeyken811: Bulgar kralı Han Krum'un Bizans kralı I. Nikephoros'u öldürmesi
    833-882: Samerra'da paralı Türk askerlerinin varlığı
    840-924: Kırgızların Uygurlara saldırması. Uygurların güneybatıya kaçıp Sincan ve Kansu'ya yerleşmeleri. Moğolistan'da Kırgız egemenliği.
    851-863: Aziz Kyrillos'un Hazarlara gelişi
    864-865: Bulgar kralı I. Boris'in hıristiyanlığı kabul etmesi. Ön Bulgarların islavlaşması.
    868-884: Kahire'de Tolunoğulları
    880: Raşid el-Türki'nin Yukarı Mısır seferi
    883: Çin'deki Şa-t'o Türkleri

     


     10`ncu yüzyıl [değiştir]
     
    Güneydoğu Avrupa'da Peçenek egemenliği
    905: Mısır valisi İhşid
    921: İbn Fadlan'ın henüz müslümanlaşmış İdil bulgarlarını elçi olarak ziyareti
    923-946: Çin'in kuzeyinde Şa-t'o egemenliği (Hou Tang, Hou Jin)
    924: Moğol Hitayların Kırgız Devletini yıkması.
    934: Satuk Buğra Han ilk müslüman Türk Hakanı olarak tarihe geçer,
    944-1090: Peçeneklerin ardı kesilmeyen Bizans saldırıları
    965: Hazar başkenti'nin I. Svyatoslav tarafından alınışı
    985: Siri Derya'da Selçuklular
    995: Harezmşahlar'ın tek bir çatı altında birleşmeleri
    999: Karahanlılar'ın (Uygurlar + Karluklar) Buhara'yı alışı. Karahanlıların müslümanlaşması.

     

     11`nci yüzyıl [değiştir]
     
    1016: Rus ve Bizanslıların Hazarları ortadan kaldırması.
    1026-1090: Bizansa karşı Peçenek saldırıları.
    1040: Selçukluların Gaznelileri yenmesi
    1059: İsfahan'ın Selçuklular tarafından alınışı
    1071: Malazgirt savaşı: Selçukluların Bizanslıları yenmesi.
    1071-1076: Türklerin Antakya, Şam ve Kudüs'e gelişi
    1077: Anadolu Selçuklu Devleti'nin (ya da Rum Selçuk Devleti) kuruluşu
    1090-1091: Peçeneklerin ve Çaka Beyin İstanbulu kuşatması.
    1091: Kıpçakların Bizanslıların yardımına koşup Peçenekleri bozguna uğratışı.
    1096: Haçlıların Anadoluya girişi
    1099: Kudüs'ün haçlılar tarafından alınışı

     

      

     12`nci yüzyıl [değiştir]
     
    1122: Tüm Peçenek halkının Kıpçaklar tarafından katledilmesi
    1130-1135: Moğol Hitayların Tunguz Curcenler (Jin) tarafından batıya doğru kaçırılmaları, ve Hitayların Orta Asya'da Kara Hıtay'ı kurmaları.
    1150: Gaznelilerin Gurlular tarafından ortadan kaldırılmaları.
    1157: Büyük Selçukluların sonu
    1176: Miryakefalon Savaşı: Bizanslıların Selçuklular tarafından bozguna uğratılmaları.
    1187: Gazneliler İmparatorluğunun sonu.

     

     13`ncü yüzyıl [değiştir]
     
    Moğol İmparatorluğu'nun yayılmasından önce son durum
    13'ncü yüzyılda Moğol İmparatorluğu'nun yayılması1200-1220: Harezm İmparatorluğunun altın çağı.
    1206: Cengiz Han'in Büyük Han ilan edilişi
    1206-1209: Delhi Sultanlığı'nın kuruluşu
    1211: Karahıtay Kağanlığının Moğollar tarafından ortadan kaldırılması
    1223: Doğu Avrupa'ya Moğol akınları
    1230-1231: Otrar Faciası: Moğollar gönderdikleri elçileri kılıçtan geçiren Harezmlere katliam yapıp İranı ele geçiriyorlar.
    1230: Yassı Çemen Savaşı: Harezmşahlar / Anadolu Selçuklu - Eyyubi ittifakı arasında savaş.
    1241-1242: Moğolların Polonya, Macaristan, Avusturya ve Adriyatik'e gelişi
    1243: Kösedağ Savaşı: Anadolu Selçukları ve Moğol İmparatorluğu arasında savaş.
    1250: Memlûk Devleti Kahire'de iktidarı ele geçiriyor
    1255-1260: Moğollar Viyana, Yun-nan, Tonkin, Suriye ve Rusya'da
    1290-1320: Delhi Halaci Hanedanlığı
    1299: Osmanlı İmparatorluğu'nun doğuşu

     

     14`ncü yüzyıl [değiştir]
     
    Moğol İmparatorluğunun bölünmesinden sonra Altın Ordu devleti türkleşiyor. Çağatay Hanlığı 1350 yılından itibaren tamamen türkleşmiş oluyor.1320-1424: Delhi'de Tuğluk Hanedanlığı
    1346: Osmanlıların Avrupaya geçişi
    1361: Edirne'nin Osmanlılar tarafından alınışı
    1370: Timur'un iktidarı ele alması
    1382: Toktamış'ın Altın Ordu'nun başına geçmesi ve Moskovayı ateşe vermesi
    1389: Kosova: Osmanlıların Balkanlar'da egemenlik sağlaması
    1389-1403: I. Bayazit hükümdarlığı
    1398: Timur'un Hindistan seferi

     

     15`nci yüzyıl [değiştir]
     
     
    1402: Ankara Savaşı: Timur ile I. Beyazıd arasında
    1405: Timur'un ölümü
    1405-1447: Şahruh'un Herat'a gelişi
    1406: Akkoyunlular ile Karakoyunluların tekrar tarih sahnesine çıkışı
    1412-1460: Ebu'l Hayr'ın Özbek gücünü kuruşu.
    1414-1517: İranileşmiş Türk Hanedanlığı Delhi Seyyidleri.
    1430: Kırım Hanlığı'nın kuruluşu
    1445: Kazan Hanlığı'nın kuruluşu
    1447-1449: Uluğ Bey
    1453: Fatih Sultan Mehmet'in İstanbul'u alışı
    1453-1504: Akkoyunlu devleti'nin altın çağı.
    1462-1505: Astrahan Hanlığı'nın kuruluşu
    1473: Hüseyin Baykara: Timur Rönesansı

     

     Yeni Çağ [değiştir]
     16`ncı yüzyıl [değiştir]
     
    1500: Muhammed Şeybani ve Maveraünnehir'de Özbekler
    1502: Altın Ordu Devleti'nin sonu
    1502: İsmail'in İran'da Safevi Hanedanlığını kurması
    1510: Muhammed Şeybani'nin İsmail tarafından mağlup edilmesi
    1512-1520: I. Selim
    1516: Osmanlıların Cezayir'e ayak basması
    1516-1517: Suriye ve Mısır'ın Osmanlılar tarafından fethi
    1520-1566: "Muhteşem Süleyman" (Kanuni) dönemi
    1525: Babür Şah Hindistan'da
    1534: Osmanlıların Tunus'a girişi
    1551: Osmanlıların Trablusgarp'a gelişi
    1552: Kazan'ın Ruslar tarafından alınışı
    1555: Astrahan'ın Ruslar tarafından alınışı
    1557: Nogay Hanlığı'nın Ruslar tarafından ilhakı
    1556-1605: Ekber Hindistan İmparatoru
    1571: İnebahtı Savaşı: Osmanlılar ile birleşmiş hıristiyan Orduları arasında dünya tarihinin en büyük deniz savaşı.
    1571: Kırım Hanı'nın Moskovayı yakması.
    1572: Kasım Hanlığı'nın Ruslar tarafından yıkılması
    1584: Sibiryalıların Kozakları mağlup etmesi
    1595: Rusların Baraba Türklerini katledip yok etmesi
     17`nci yüzyıl [değiştir]
     
     
    Osmanlı İmparatorluğunun 1299 ile 1683 yılları arasındaki büyümesi1600: Sibir Hanlığının mağlup edilmesi.
    1606: Osmanlı İmparatorluğunun zirveye ulaşmasını simgeleyen Zitvatorok Antlaşması.
    1615-1650: Kırgızların Ruslara karşı mücadelesi.
    1628-1658: Hindistan imparatoru Şah Cihan.
    1630: Rusların Yakut topraklarına girişi
    1658-1707: Hindistan imparatoru Evrengzeb.
    1683: Viyana'nın Osmanlılar tarafından kuşatılması.
    1699: Karlofça Antlaşması. Osmanlıların gerilemeye başlaması.

     

     18`nci yüzyıl [değiştir]
     
    1705: Tunus'un bağımsızlığını kazanması
    1713: Kazaklar üzerinde Rus himayesi
    1717-1730: Osmanlıların Lâle Devri
    1736-1747: Nadir Şah akını
    1742-1775: Rusya'da Pugaçev Savaşı (Tatar ayaklanması)
    1757: Sincan'ın (Doğu Türkistan) Çin tarafından ilhakı.
    1782: Yakut ülkesinin Ruslar tarafından ilhakı.
    1783: Kırım'ın Ruslar tarafından ilhakı.
    1794: İran'da Kacar Hanedanlığı'nın bir Türk tarafından kuruluşu.
    1797-1799: Napoleon Bonaparte'ın Mısır seferi. Türk-Fransız mücadelesi.

     

     19`ncu yüzyıl [değiştir]
     
    1822-1844: Kazak hanlıklarının Ruslar tarafından ortadan kaldırılması.
    1828: Azerbaycan Hanlıklarının Ruslar tarafından ortadan kaldırılması.
    1830: Yunanistan'ın bağımsızlığını kazanması.
    1830: Fransızların Cezayir'e gelişi
    1832: Mısır valisi Mehmet Ali'nin Anadolu'ya gelişi
    1839: Tanzimat dönemi
    1858: Babür İmparatorluğunun sonu.
    1863: Kazak topraklarında Türkistan Rus Generalliği'nin kurulması.
    1866: Buhara'nın Rus vasalı olması
    1873: Hive'nin Ruslar tarafından ilhakı
    1876: Hokand Hanlığı'ın Ruslar tarafından ilhakı
    1876: İlk Türk anayasası
    1878: Ayastefanos Antlaşması: Sırbistan, Karadağ, Romanya ve Bulgaristan'ın bağımsızlıklarını kazanması.
    1881:Gazi Mareşal Mustafa Kemal Paşa'nın doğumu.
    1882: Mısır'ın İngiltere tarafından işgali
     20`nci yüzyıl [değiştir]
     
     
    Anadolu Türkleri 60 yıl kadar bir zaman için tek uzun ömürlü, bağımsız bir devlete sahip Türk topluluğu olarak kalmıştır.1905: Cedidcilik hareketlerinin başlaması.
    1910-1920: Kazakların ve Kırgızların Alaş Orda Hükümeti
    1911-1912: Trablusgarp'ın İtalya tarafından işgali
    1912: Balkan savaşları
    1915-1916: Çanakkale Savaşı
    1915-1918: Ermenilerin ve Türklerin karşılıklı katliamları
    1917: Türkistan'ın özerkliğini ilan etmesi
    1918: Türkiye ile İtilaf Devletleri arasında Mondros Mütarekesiimzalandı.
    1919-1922: Kurtuluş Savaşı gerçekleşti.
    1919-1928: Sovyetlere karşı Basmacı mücadelesi
    1921-1944: Tannu Tuva Halk Cumhuriyeti
    1922: Türklerin Yunanlara karşı zaferi.
    1923: Cumhuriyet'in ilan edilmesi
    1932-1934: Çin'de Uygurların Doğu Türkistan İslâm Cumhuriyeti
    1938: Mustafa Kemal Paşa'nın vefatı.
    1944: Rus ordusunun yardımı ile kısa ömürlü bir Doğu Türkistan Cumhuriyeti ilan edilmesi.
    1955: Sincan Uygur Özerk Bölgesi: Sincan'ın (Doğu Türkistan'ın) özerk bölge ilan edilmesi
    1971: Avrupalıların Orta Asya'dan çekilmeye başlaması
    1974: Türkiye'nin Kıbrıs çıkarması
    1983: Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin bağımsızlığını ilan etmesi.
    1988: Azeri-Ermeni ihtilafının başlaması
    1990: Sovyetlerin Bakü baskını
    1991: SSCB'nin dağılması. BDT'nin ortaya çıkması.
    1992: BDT Türk Cumhuriyetlerinin BM'ye kabülü:
    Kazakistan Cumhuriyeti
    Özbekistan Cumhuriyeti
    Azerbaycan Cumhuriyeti
    Türkmenistan Cumhuriyeti
    Kırgızistan Cumhuriyeti
    1992: 30 Ekim 1992'de Ankara'da ilk Türk Dili Konuşan Ülkeler Zirvesi'nin yapılması.
    1993: Azerbaycan'ın bir kısmının Ermeniler tarafından işgali.
    1993: 1993 yılında, Türk Dili Konuşan Ülkelerin kültür ve sanat alanlarında işbirliğini sağlayan Türk Kültür ve Sanatları Ortak Yönetimi'nin Almatı'da kurulması.
    1993: Kültürel, ekonomik ve siyasi nitelikte bir forum olan ve tüm Türk devlet ve toplulukları ile akraba toplulukların katıldığı ilk Türk Kurultayı'nın yapılması.

     

     21`nci yüzyılda [değiştir]
     
    2005: Kırgızistan'da Lale devrimi.
    2005: Kazak lider Nursultan Nazarbayev'in yaptığı ulusa sesleniş konuşmasında Orta Asya'da ortak pazar kurulması teklifi.
    2005: Özbekistan'da Andican olayları
    2006: Bakü-Tiflis-Ceyhan boru hattının hizmete girmesi.
    2007: Hazar denizinin statüsünün belirlenmesi için kıyıdaş ülkelerin ilk defa bir araya gelmesi.
    2008: 21 Kasım 2008 tarihinde Türkiye, Azerbaycan, Kazakistan ve Kırgızistan arasında Türk Dili Konuşan Ülkeler Parlamenter Asamblesi kurulması.


    收藏到:Del.icio.us




    خەتكۈچ: