”نۇرخان“ ساڭا ئەلۋىدا ئابدۇۋەلى ئايۇپ شىرىن ئۇيقۇدا ياتسام تېلىفوننىڭ ئاۋازى بىزار قىلدى. بۇنچە سەھەردا ئۇخلىماي، ئۇخلاتماي مېنى ئىزدىگەن كىمدۇ، دەپ ئويلاپ تېلىفوننى ئالدىم. -ئەسسالامۇ ئەلەيكۇم -ۋەئەلەيكۇم ئەسسالام. سىلى گۈلەن ئەپەندىمۇ؟ -شۇنداق، قانداق ئەھۋالىڭىز؟ قېنى خىزمەتتە بولاي، قۇلۇغۇم سىزدە. -قىزىمنى سىزنىڭ تەربىيەلەش مەكتىۋىگە بەرگەنىدىم، سىزنى دەرس......

ئىسلاھاتچىلىق ۋە مۇھاپىزىكارلىق مەسىلىسى ئابدۇۋەلى ئايۇپ 2005-يىلى تۈركىيەدە تەتقىقاتتا بولغان چاغلىرىمدا بىر سىياسەت تەتقىقاتچىسىنىڭ مېنى ”سەن بەك مۇھافازاكار ئىكەنسەن“ دېگىنى ئېسىمدىن چىقمايدۇ. ئۇ كىشى سىياسەتشۇناس بولغاچقا مېنى سىياسىي كۆز قاراش نوقتىسىدىن مۇھاپىزىكار (كونسېرىۋاتىپ) دەپ ئويلىغان بولۇشى مۇمكىن ئېدى. شۇ چاغلاردا مەنىسىنى چۈشەنمىگەن بۇ كەلىمە ......

ئامېرىكىدا تاسادىپىلىق ۋە تاقابىللىق ”ئامېرىكىدىكى مۇساپىر تۇيغۇلار“نىڭ داۋامى مەن تۇرغان شەھەردە ئەڭ دىققىتىمنى تارتقان نەرسە يوللارغا، بازارلارغا، مەكتەپلەرگە، مېھمانخانىلارغا، باغچىلارغا ئورۇنلاشتۇرۇلغان 911 نىڭ تاسادىپىلىقنى مەلۇم قىلىش كونۇپكىلىرى بولدى. بۇنداق كونۇپكىلار مىيىپلار ۋە گۆدەكلەر ئۈچۈنمۇ قولايلىق قىلىپ ئورۇنلاشتۇرۇلغان ئېدى. مەن ئامېرىكىدا تۇ......

ئامېرىكىلىقلارمۇ سېسىق گەپ قىلامدۇ؟ ”ئامېرىكىدىكى مۇساپىر تۇيغۇلار“نىڭ داۋامى ۋەتەنگە قايتقاندىن كېيىن بايقىسام تورلاردا ”قەشقەرلىكنىڭ سېسىق گەپلىرى“، ”كىچىك قەشقەرلىكنىڭ سېسىق گەپلىرى“ دېگەندەك يازمىلار يامراپ كېتىپتۇ. ئۈرۈمچىگە كېلىپ بىر قانچە سائەتتىن كېيىنلا بىرەيلەننىڭ ”ئامېرىكىلىقلارمۇ سېسىق گەپ قىلامدىكەن؟“ دېگەن سۇئا......

ئامېرىكىلىقلاردا ھەرىكەت ۋە ھوزۇر ”ئامېرىكىدىكى مۇساپىر تۇيغۇلار“ نىڭ داۋامى ئابدۇۋەلى ئايۇپ ئامېرىكىدا تەنھەرىكەت ۋە چېنىقىشنىڭ قانچىلىك دەرىجىدە ئومۇملاشقانلىقىنى بىر ئۇيغۇرنىڭ- ئايالىمنىڭ ھەيرانلىقىدىن بىلدىم. بىر ئۇيغۇرنى ھەيران قالدۇرغان ئىش ئەلۋەتتە ئۇيغۇر ۋەتىنىدە كەم ئۇچرايديغان ھادىسە بولۇشى مۇقەررەر ئېدى. ئايالىم ئامېرىكىغا كېلىپ بىر مەزگىلدىن كېيىن......

پاكىزە ئامېرىكىلىقلار ۋە ئۇيغۇرلار ئامېرىكىدا ئوقۇش جەريانىدا ئۇيغۇر توپراقلىرىدا تۈرلۈك سەۋەپلەر بىلەن ياشىغان، زىيارەتتە بولغان ۋە ئوقۇغان ئامېرىكىلىقلار بىلەن كۆپ ھال مۇڭ بولۇشتۇم. ئۇلارنىڭ كەچۈرمىشلىرىدىن ئامېرىكىلىقىلارنىڭ بىزگە قانداق قارايدىغانلىقىنى، نېمىمىزدىن سۆيۈنۈپ نېمىمىزنى قوبۇل قىلالمىغىنىنى بىلگۈم كېلەتتى. ئۇيغۇر توپراقلىرىدا ياشىغان ئامېركىلىقلارنىڭ ئورت......

كەڭ قورساق ئامېرىكىلىقلار ۋە ئۇيغۇرلار ئامېرىكىدا بىر ئادەم ئۆزىنى ”مەن چەتئەللىك،“ دېمىسە ھىچ كىم ئۇنىڭ چىرايىغا ياكى كىيىنىشىگە قاراپ ئامېرىكىلىق ئەمەسلىكىدىن گۇمانلانمايدۇ. ئاڭلىشىمچە ئامېرىكىدا مېكسىكىلىق كۆچمەنلەر 27 مىيۇندىن ئاشىدىكەن. ئامېرىكىدا ئامېرىكىلىق بولۇشنىڭ چىراي، تىل، ئۆرپ-ئادەت، دىن، كىيىم كېچەك قاتارلىق جەھەتلەردە بىرلىككە كەلگەن مۇتلەق ئۆلچ......

خۇشخۇي ئۇيغۇرلار ۋە ئامېرىكىلىقلار ئۇيغۇرلارنىڭ مىجەزىدىكى خۇشخۇيلۇق ۋە ئۈمىتۋارلىق ئۇيغۇرلار بىلەن ئوخشاش تارىخى قىسمەتتىكى ھەرقانداق مىللەتتە كەم تېپىلىدىغان خىسلەتتۇر. بۇ جەھەتتە ئامېرىكىلىقلار بىلەن ئۇيغۇرلار خېلى زور ئورتاقلىقلارغا ئىگە. خۇددى ئۇيغۇرلار توي تۆكۈن ۋە باشقا سورۇنلارغا چاخچاقچىلارنى ئاتايىن چاقىرغاندەك ئامېركىلىقلارمۇ شۇنداقراق قىلىدىكەن. 2011-يىلى ئوب......

مەشرەپخۇمار ئامېرىكىلىقلار ۋە ئۇيغۇرلار ئۇيغۇرلارنىڭ ئامېرىكىلىقلار بىلەن ئەڭ گەۋدىلىك ئوخشاشلىقى مەشرەپخۇمارلىق. ئامېرىكىلىقلارنىڭ مەشرىپى ئۇيغۇر مەشرىپىگە سۇ قۇيۇپ بېرەلمىسىمۇ ئامېرىكىلىق قاتناشقۇچىلارنىڭ قىزغىنلىقى ئۇيغۇرلاردىن سۇس ئەمەس. ئامېرىكىدا بىر مەھەللە كىشىلىرىنىڭ ئايدا بىرەر قېتىم ھىچ بولمىسا پەسىلدە بىرەر قېتىم مەھەللىدىكى بىر مەيدانغا ياكى بىرەر يەرگە يىغى......

ئامېرىكىلىقنىڭ ۋە ئۇيغۇرنىڭ خۇداسى ”ئامېرىكىدىكى مۇساپىر تۇيغۇلار“ نىڭ داۋامى مەن كۆرگەن ئامېرىكىلىقلارنىڭ مەنىۋىي ھاياتىدا دىن سالماقلىق ئورۇندا تۇرىدۇ. قايسى شەھەرگە بارسىڭىز شەھەرنىڭ ئەڭ مەركىزىي رايۇنىدا كۆركەم ۋە ھەيۋەت قىلىپ سېلىنغان چىركاۋلار كۆزگە چېلىقىدۇ. ئامېركىدا داڭق چىقارغا ناخشىچلار دائىم ئۆزىنىڭ تۇنجى سەھنە ھاياتىنى چىركاۋدىن باشلىغانلىقىنى تىل......

ئامېرىكىلىقنىڭ ۋە ئۇيغۇرنىڭ ۋاقتى ”ئامېرىكىدىكى مۇساپىر تۇيغۇلار“نىڭ داۋامى ئامېرىكىغا بېرىپ تۇنجى قېتىم ھەيران قالغىنىم كىشىلەرنىڭ ۋاقىت ھەققىدىكى چۈشەنچىسىنىڭ نەقەدەر ئېنىقلىقى بولدى. ئامېرىكىلىقلارنىڭ خىزمەت ۋاقتى ۋە خۇسۇسىي ۋاقتى شۇ قەدەر ئېنىق ئايرىلغان بولۇپ بۇ ئىككى ۋاقىتنىڭ ھىچ قايسىسىنى باشقىلارنىڭ رۇخسەتسىز ئىشلىتىلىشىگە يول قويمايدىكەن. بۇ ھەقتە ماڭ......

ئامېرىكىلىقلار ۋە ئۇيغۇرلاردا“ تۆمۈر ئات“ ۋە ئات ”ئامېرىكىدىكى مۇساپىر تۇيغۇلار“نىڭ داۋامى تەرەققىي قىلغان دۆلەتتە ياشاۋاتقان كىشىلەرنىڭ تۇرمۇشىدا بار ھەممە نەرسە تەرەققىي قىلىۋاتقان ياكى تەرەققىياتقا ئىنتىلىۋاتقان ئەللەرىدىكى كىشىلەرنىڭ نىشانىغا ئايلىنىدۇ. تەرەققىي قىلغان ئەللەردىكى كىشىلەرنىڭ ئادەتتىكى تۇرمۇش ئىھتىياجى ئۈچۈن خىزمەت قىلىۋاتقان تۈر......

ئۇيغۇرلار ۋە ئامېرىكىلىقلاردا شەخس ۋە ئاۋام چۈشەنچىسى -ئۇيغۇلار ۋە ئامېرىكىلىقلاردا شەخسنىڭ غەلبىسى ۋە ئومۇمنىڭ تۆھپىسى بىز ئۇيغۇرلاردا ”يالغۇز ئاتنىڭ چېڭى چىقماس، چېڭى چىقسىمۇ دېڭى چىقماس“ دېگەن تەمسىل بار. بۇ يەردە دېيىلىۋاتقان ”چاڭ“ نى غەلىبىگە ئېرىشىش جەريانىدىكى داۋراڭ دېسەك، ”داڭ“نى شۇ چاڭلىق جەريان ئېلىپ كەلگەن غەلىبە دېيىش مۇمكى......

مېھماندوست ئۇيغۇلار ۋە تۆرنى بەرمەس ئامېرىكىلىقلار ئامېرىكىلىق دوستلۇرۇمنىڭ ئۆيىدە مېھمان بولغاندا بىر ئىش ماڭا بەك قىزىق تۇيۇلدى. ئامېرىكىلىقلار ئۆيىگە كەلگەن مېھماننى تۆرگە باشلىمايدىكەن. بۇ يەردە تۆر دېگىنىم شىرەنىڭ ئۇدۇل تەرىپى دېگەنلىك. بۇ ”تۆر“ دە ئادەتتە ئەر ساھىپخان ئولتۇرىدىكەن. مەسىلەن، مەن دوستۇمنىڭ تەكلىبى بىلەن ئۇنىڭ دادىسىنىڭ ئۆيىگە مېھمانغا بارغ......

دېڭىزچىلىق ئەنئەنىسى ۋە باغ-دالا يوسۇنى ئامېرىكىغا بېرىپ ئوقۇش ئارزۇيۇم رىياللىققا ئايلانغاندىن كېيىن قايسى شىتاتتىكى قايسى مەكتەپنى تاللاش ھەققىدە كۆپ باش قاتۇردۇم. مەن تاللىغان مەكتەپتە تىلنىڭ ئىجتىمائىي رولى، سىياسى ئورنى، تىل بىلەن مائارىپنىڭ مۇناسىۋىتى، تىل بىلەن ئىجتىمائىي تەبىقىنىڭ مۇناسىۋىتى، تىل بىلەن ئۆرپ- ئادەتنىڭ مۇناسىۋىتى، تىلنىڭ مەۋجۇدىيىتى ۋە مەدەنىيەت ئىز......